Σε κλίμα συγκίνησης έλαβε χώρα η τελετή παράδοσης-παραλαβής της ηγεσίας του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου από τον τέως υπουργό, κ. Νότη Μηταράκη προς τον υπηρεσιακό υπουργό κ. Δανιήλ Εσδρά.
Την τελετή άνοιξε η κα. Βούλτεψη, η οποία αναφέρθηκε στις μεγάλες επιτυχίες που έχει σημειώσει η πατρίδα μας στο μεταναστευτικό-προσφυγικό, λόγω της υλοποίησης της εντολής του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, για ταυτόχρονη προστασία συνόρων και ανθρώπων. Όπως χαρακτηριστικά τόνισε, η Ελλάδα βρίσκεται σε μία άλλη πια εποχή, ενώ η μείωση των ροών και η αποσυμφόρηση των δομών έχουν οδηγήσει στον σημαντικό τομέα της ένταξης.
Ο κ. Μηταράκης χαρακτήρισε τον κ. Εσδρά ως «έμπειρο γνώστη» των ζητημάτων που αφορούν στο Μεταναστευτικό, καθώς μεταξύ άλλων έχει διατελέσει και επικεφαλής του γραφείου Ελλάδος του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης.
Έπειτα από μια σύντομη ανασκόπηση, ο κ. Μηταράκης είπε ότι ήταν ιδιαίτερα μεγάλη τιμή να υπηρετήσει, ειδικά ως νησιώτης, την Ελλάδα από αυτό το χαρτοφυλάκιο. Στη συνέχεια, ευχαρίστησε τους διατελέσαντες και τους συνεργάτες του για τη σκληρή δουλειά που έχουν κάνει από την ίδρυση του Υπουργείου τον Ιανουάριο του 2020 και ανέφερε ότι «πετύχαμε πολλά αυτά τα χρόνια. Όμως το πιο σημαντικό είναι ότι καταφέραμε να δημιουργήσουμε τις βάσεις και τις υποδομές, την γνώση, την ικανότητα, ώστε η χώρα μας να μπορεί να διαχειριστεί το σήμερα, αλλά κυρίως, πιθανές μελλοντικές εξάρσεις στην μεταναστευτική κρίση».
Από την πλευρά του ο κ. Εσδράς σημείωσε ότι έχει έρθει με χαρά και όρεξη να κάνει πράγματα όπως αυτά που έκανε τα τελευταία 35 χρόνια, συνεχίζοντας την επιτυχή κατάληξη της προηγούμενης διοίκησης, υπογραμμίζοντας ότι η μετανάστευση δεν είναι πρόβλημα αλλά ότι χρειάζεται διαχείριση.
Ολόκληρη η ομιλία της κας Βούλτεψη:
Κύριοι Υπουργοί, κύριοι Γραμματείς, αγαπητές φίλες/ φίλοι, συνεργάτες,
Κύριε Υπουργέ, κύριε Εσδρά,
σας υποδεχόμαστε και σας καλωσορίζουμε στο υπουργείο που υπηρετεί έναν σημαντικό για τη χώρα και ευαίσθητο για τους ανθρώπους τομέα. Έναν τομέα που σας είναι ήδη γνωστός και τον οποίο έχετε κι εσείς διακονήσει από διαφορετικό πόστο.
Η πατρίδα μας στο μεταναστευτικό-προσφυγικό έχει κατά γενική ομολογία σημειώσει πολλές επιτυχίες. Αλλά η μεγαλύτερη συνδέεται κατά τη γνώμη μου με την υλοποίηση της εντολής του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, για ταυτόχρονη προστασία συνόρων και ανθρώπων. Βρισκόμαστε πια σε μία άλλη εποχή. Η μείωση των ροών και η αποσυμφόρηση των δομών έχουν οδηγήσει τα βήματά μας στον σημαντικό τομέα, αυτό της ένταξης που τα προηγούμενα χρόνια είχε κάπως παραμεληθεί λόγω του μεγάλου όγκου των μεταναστών και των προσφύγων.
Αναπτύξαμε μία νέα εθνική στρατηγική που αποσκοπεί στην αποτροπή των γκέτο, της περιθωριοποίησης, της ριζοσπαστικοποίησης και τελικά της εγκληματικότητας. Ενισχύσαμε το εμβληματικό ενταξιακό πρόγραμμα HELIOS, στο οποίο είχατε κι εσείς μεγάλη συμβολή, και εντάξαμε σε αυτό και τους Ουκρανούς πρόσφυγες.
Υλοποιούμε πρόγραμμα άτυπης εκπαίδευσης προσφυγόπαιδων, με σκοπό την ομαλή μετάβαση τους στην τυπική εκπαίδευση και στο δημόσιο σχολείο. Είμαστε η μοναδική χώρα που χρησιμοποιεί κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης για την εκπαίδευση των προσφύγων και των μεταναστών σε κρίσιμους τομείς της ελληνικής οικονομίας.
Συνεργαστήκαμε με όλους ευρωπαϊκούς θεσμούς, διεθνείς οργανισμούς και με ελληνικά πανεπιστήμια που ήδη συμβάλλουν στον κρίσιμο τομέα της ένταξης. Εξασφαλίσαμε τα αναγκαία ευρωπαϊκά κονδύλια από την νέα χρηματοδοτική περίοδο. Συνεργαστήκαμε στενά με χώρες της Ευρώπης που διαθέτουν κονδύλια και αναλαμβάνουν τη χρηματοδότηση συγκεκριμένων έργων, προκειμένου να μην επιβαρύνεται ο κρατικός προϋπολογισμός.
Οργανώσαμε ασκήσεις και εκπαίδευση για την αντιμετώπιση του trafficking και των φυσικών καταστροφών. Πραγματοποιήσαμε τη μεγαλύτερη επιχείρηση εντοπισμού ασυνόδευτων ανηλίκων που ζούσαν σε επισφαλείς συνθήκες και συνθήκες αστεγίας.
Πραγματοποιήσαμε την μετεγκατάσταση 1500 ασυνόδευτων ανηλίκων σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, έργο που υλοποιήθηκε εξολοκλήρου σχεδόν σε συνθήκες πανδημίας, ενώ δημιουργήσαμε συνθήκες ασφαλούς διαβίωσης για όλα τα παιδιά.
Αναλάβαμε σειρά νομοθετικών πρωτοβουλιών που άλλαξαν το ενταξιακό τοπίο, κυρίως των ανηλίκων.
Κύριε Υπουργέ,
σας παραδίδω αναλυτικό απολογισμό δράσεων και εκκρεμοτήτων προκειμένου και το έργο μας να συνεχιστεί κι εσείς να διευκολυνθείτε στην παρακολούθησή του.
Τέλος, αγαπητές φίλες και αγαπητοί φίλοι,
θέλω δημόσια για άλλη μια φορά να ευχαριστήσω για την συνεργασία τον Υπουργό Νότη Μηταράκη, τους Γενικούς Γραμματείς, Πάτροκλο Γεωργιάδη και Μάνο Λογοθέτη, τους Ειδικούς Γραμματείς, Βαγγέλη Κωσταντίνου και Ηρακλή Μοσκώφ, την Υπηρεσιακή Γραμματέα κα. Ουρανία Σταυροπούλου και την προκάτοχό της, Φωτεινή Κουλούρη.
Τη Διεύθυνση Κοινωνικής Ένταξης, την Ειδική Γραμματεία προστασίας ασυνόδευτών ανηλίκων, όλο το προσωπικό του υπουργείου και όλες τις διευθύνσεις και βέβαια την Ειρήνη Αγαπηδάκη, πρώην γραμματέα προστασίας ασυνόδευτων ανηλίκων, με την οποία ξεκινήσαμε αυτό το ταξίδι.
Για άλλη μια φορά κύριε υπουργέ σας καλωσορίζω και για άλλη μια φορά δηλώνω ότι θα βρίσκομαι στη διάθεσή σας όποτε κι αν με χρειαστείτε.
Σας ευχαριστώ πολύ όλες και όλους».
Ολόκληρη η ομιλία του κ. Νότη Μηταράκη:
«Σε εκτέλεση σχετικών Προεδρικών Διαταγμάτων, παραδίδω σήμερα καθήκοντα Υπουργού Μετανάστευσης & Ασύλου, στον Δανιήλ Εσδρά. Έναν έμπειρο γνώστη του Μεταναστευτικού, με λαμπρή καριέρα στον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης. Του εύχομαι από καρδιάς καλή επιτυχία στο δύσκολο έργο του.
Παραλαμβάνει σήμερα ένα σύγχρονο και οργανωμένο Υπουργείο. Με άξια στελέχη, αποτελεσματική δομή, πρωτοποριακή τεχνολογία.
Το Υπουργείο Μετανάστευσης & Ασύλου ιδρύθηκε τον Ιανουάριο του 2020, με απόφαση του Κυριάκου Μητσοτάκη. Καθ’ όλη τη διάρκεια της θητείας μας εφαρμόσαμε μια αυστηρή αλλά δίκαιη μεταναστευτική πολιτική. Θέσαμε εξ αρχής δύο βασικούς και μετρήσιμους στόχους:
πρώτον, την ουσιαστική μείωση των ροών και,
δεύτερον, τον δραστικό περιορισμό των επιπτώσεων της κρίσης στις τοπικές κοινωνίες.
Τα αποτελέσματα είναι εμφανή και μετρήσιμα.
Πετύχαμε να μειώσουμε τις παράνομες αφίξεις στη χώρα μας, έχοντας τα τελευταία δύο χρόνια, τις χαμηλότερες της δεκαετίας. Πλέον η Ελλάδα δεν αποτελεί πύλη εισόδου, αφού μόλις το 5% των αφίξεων της ΕΕ περνούν από την χώρα μας όταν το 2015 αποτελούσαμε το 75%.
Τέθηκε ως προτεραιότητα η αναβάθμιση του Εθνικού Συστήματος Υποδοχής και φιλοξενίας, με την δημιουργία κλειστών / ελεγχόμενων δομών. Δομές που προσφέρουν αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης και εργασίας. Καθώς και ασφάλεια σε ωφελούμενους, το προσωπικό μας και τις τοπικές κοινωνίες.
Ανακτήσαμε τον έλεγχο των δομών από τις ΜΚΟ, τοποθετήσαμε προσωπικό του Υπουργείου, αποδεσμεύσαμε τις ένοπλες δυνάμεις. Μειώσαμε τις δομές, από 121 σε 33, τους διαμένοντες από 92 σε 11 χιλιάδες, στα νησιά από 45 χιλιάδες σε 4.
Για να επιτευχθούν αυτά, χρειάστηκε ένας ισχυρός Οργανισμός για να ανταπεξέλθει στις προκλήσεις. Ενισχύσαμε ταχύτατα, από την πρώτη μέρα, το ανθρώπινο δυναμικό του Υπουργείου. Διασφαλίσαμε πάνω από 800 νέες μόνιμες θέσεις εργασίας μέσω ΑΣΕΠ. Δημιουργήσαμε οργανωτική δομή, αποκτήσαμε νέο ΠΔ. Συγκεντρώσαμε όλες τις κεντρικές υπηρεσίες στο κτήριο Κεράνη που για χρόνια έμενε ανεκμετάλλευτο από το Ελληνικό Δημόσιο. Αντιμετωπίσαμε τον όγκο των εκκρεμών αιτήσεων ασύλου. Δόθηκε έμφαση στην τεχνολογία και το νέο σύστημα ψηφιακής διαχείρισης αιτημάτων. Γεγονός που έχει οδηγήσει σε μείωση εκκρεμοτήτων από 202.000 το 2019 σε κάτω από 20.000 σήμερα. Προστατεύσαμε τα ασυνόδευτα ανήλικα, καταργήσαμε την απαράδεκτη κράτηση σε αστυνομικά τμήματα.
Συνεργαστήκαμε όμως και στηρίξαμε εμπράκτως τις τοπικές κοινωνίες. Ενισχύσαμε πανελλαδικά 45 δήμους και τους οργανισμούς τους, με ποσά άνω των 110 εκατ. ευρώ για έργα/δράσεις. 65 εκ. μέσω του Ταμείου και 47 εκ για αποζημιώσεις & Δημοτικά Τέλη.
Πρόσφατα βρέθηκα στη Μόρια με τον πρωθυπουργό. Ένας χώρος που δυσφήμιζε τη χώρα μας πλέον έχει παραδοθεί στην τοπική κοινωνία για να γίνει χώρος πολιτισμού και παιδείας.
Διεθνοποιήσαμε το ζήτημα της μετανάστευσης εντός και εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ελλάδα ίδρυσε τον Μάρτιο του 2021 την πρωτοβουλία MED-5 μαζί με την Ιταλία, τη Μάλτα, την Κύπρο και την Ισπανία, ως χώρες πρώτης υποδοχής στην Ευρώπη, στην κεντρική και ανατολική δίοδο της Μεσογείου, που επωμίζονται το μέγιστο βάρος όσον αφορά στην διαχείριση των μεταναστευτικών ροών στη Μεσόγειο.
Η Ελλάδα ίδρυσε την πρωτοβουλία του Βίλνιους, μαζί με την Αυστρία, την Πολωνία και τη Λιθουανία τον Ιανουάριο του 2022. Συναντηθήκαμε ξανά στην Αθήνα τον Φεβρουάριο του 2023 όπου η πλειοψηφία των κρατών μελών επιβεβαίωσαν τη σημασία της προστασίας των εξωτερικών συνόρων για την εσωτερική σταθερότητα και την κοινωνική συνοχή και την ανάγκη για δημιουργία τεχνητών εμποδίων στα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η χώρα μας είναι υπέρ της νόμιμης μετανάστευσης, που διεξάγεται με κανόνες και που δεν ορίζεται από κυκλώματα λαθροδιακινητών. Για το σκοπό αυτό, προχωρήσαμε στην αλλαγή του Κώδικα Μετανάστευσης, για να μπορέσουμε να προσελκύσουμε αφενός εργατικό δυναμικό για τον πρωτογενή τομέα, τον τουρισμό, τις κατασκευές, αφετέρου εξειδικευμένο προσωπικό υψηλής ειδίκευσης, πχ. στον κλάδο των τηλεπικοινωνιών και της πληροφορικής αλλά και επενδυτικό κοινό, που πλέον αναγνωρίζει τις προοπτικές ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας. Στόχος μας η μετανάστευση να αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης και όχι άγος.
Τίποτα όμως από όλα αυτά δεν θα είχε επιτευχθεί χωρίς σκληρή δουλειά, σχέδιο, συνεργασίες με συναρμόδιους φορείς και φυσικά μία καλή ομάδα. Θέλω λοιπόν να ευχαριστήσω:
Την Υφυπουργό, κα Σοφία Βούλτεψη
Τον Γενικό Γραμματέα, κ. Πάτροκλο Γεωργιάδη
Τον Γενικό Γραμματέα, κ. Μάνο Λογοθέτη
Τον Ειδικό Γραμματέα, κ. Βαγγέλη Κωσταντίνου
Τον Ειδικό Γραμματέα, κ. Ηρακλή Μοσκώφ
Την Υπηρεσιακή Γραμματέα, κα Ράνια Σταυροπούλου.
Τους διατελέσαντες
Τον τέως Αναπληρωτή Υπουργό, κ. Γιώργο Κουμουτσάκο
Την τέως Ειδική Γραμματέα και τώρα συνάδελφο στη Βουλή των Ελλήνων κα Ειρήνη Αγαπηδάκη
την τέως Υπηρεσιακή Γραμματέα κα Φωτεινή Κουλούρη που ξεκίνησε το θεσμό της υπηρεσιακής γραμματείας.
Τους Γενικούς Διευθυντές, Διοικητές, Διευθυντές και όλο το προσωπικό του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου.
Τέλος, θέλω να κάνω μία προσωπική αναφορά. Ήταν για εμένα μία ιδιαίτερα μεγάλη τιμή να υπηρετήσω, ειδικά ως νησιώτης, την Πατρίδα μου από αυτό το χαρτοφυλάκιο. Ένα Υπουργείο το οποίο το κτίσαμε σε μια τετραετία. Περάσαμε μαζί δύσκολες στιγμές. Αντιμετωπίσαμε κρίσεις και δυσκολίες. Προσπαθώντας να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις των τοπικών κοινωνιών και των υποχρεώσεων της χώρας μας. Με γνώμονα πάντα το Διεθνές Δίκαιο και το γενικό συμφέρον του Ελληνικού Λαού.
Φεύγω πιστεύοντας πως πετύχαμε πολλά αυτά τα χρόνια. Όμως το πιο σημαντικό είναι ότι καταφέραμε να δημιουργήσουμε τις βάσεις και τις υποδομές, την γνώση, την ικανότητα, ώστε η χώρα μας να μπορεί να διαχειριστεί το σήμερα, αλλά κυρίως, πιθανές μελλοντικές εξάρσεις στην μεταναστευτική κρίση.
Σας ευχαριστώ»
Ολόκληρη η ομιλία του υπηρεσιακού υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου, κ. Εσδρά:
«Καταρχήν, ευχαριστώ πάρα πολύ για το καλωσόρισμα. Ήταν πάρα πολύ ωραίο. Αισθάνθηκα πραγματικά ότι ανήκω εδώ από την πρώτη στιγμή. Πολύ σημαντικό. Όταν πρωτοήρθα εδώ, την πρώτη φορά, ήταν όταν τιμήθηκα με διαμνημόνευση. Και δε φανταζόμουν ότι θα ξανά έρθω βέβαια, αλλά να που τα φέρνει η ζωή και ξανά ήρθα. Για έναν μήνα, αλλά ελπίζω ότι θα περάσω πάρα πολύ καλά αυτό το μήνα. Έχω έρθει με χαρά και όρεξη να κάνω πράγματα που κάνω τα τελευταία 35 χρόνια. Που έκανα. Να ασχοληθώ με τη μετανάστευση. Ξέρετε τη μετανάστευση πρέπει να τη δει κάποιος διαφορετικά. Η μετανάστευση δεν είναι πρόβλημα. Είναι μία πραγματικότητα που χρειάζεται όμως διαχείριση. Και όλα αυτά τα χρόνια τα οποία παγκόσμια-γιατί ήταν διεθνώς όχι μόνο εδώ- υπήρχαν όλα αυτά τα “προβλήματα” τα μεταναστευτικά ήταν γιατί δεν υπήρχε διαχείριση. Δεν υπήρχε σωστή διαχείριση.
Είχαμε φτάσει σε ένα σημείο που η διεθνής κοινότητα είχε παραδώσει τις μετακινήσεις στα κυκλώματα των λαθροδιακινητών, όπως ανέφερε και ο κύριος υπουργός προηγουμένως. Σε όλους αυτούς τους εμπόρους ψυχών, οι οποίοι με σκοπό το κέρδος μετακινούσαν ανθρώπους από το ένα σημείο της γης στο άλλο. Ο μέσος άνθρωπος που χρειαζόταν να μετακινηθεί, είτε γιατί γινόταν πόλεμος στη χώρα του, είτε γιατί γινόντουσαν φυσικές καταστροφές, είτε γιατί δεν είχε να φάει, δεν μπορούσε να ζήσει στη χώρα που ζούσε για διάφορους λόγους, έπρεπε να φύγει. Δεν είχε λοιπόν δυνατότητα άλλη, παρά μόνο να αποταθεί σε αυτά τα κυκλώματα.
Θυμάμαι ότι ήμουν από αυτούς που πραγματικά πολέμησαν για να δημιουργηθεί ένα διεθνές μεταναστευτικό φόρουμ στα πλαίσια των Ηνωμένων εθνών. Δεν είναι εύκολο. Σίγουρα δεν είναι εύκολο. Δεν εύκολη συνεννόηση των χωρών αποστολής με τις χώρες υποδοχής . Άλλα αυτά που θέλει ο ένας και άλλα αυτά που θέλει ο άλλος. Αν όμως καθίσουμε κάτω, θα δούμε ότι όλοι έχουμε ένα κοινό συμφέρον. Οι άνθρωποι να μπορούν να ζουν αξιοπρεπώς, νόμιμα, και να προσφέρουν στη χώρα στην οποία μένουν. Και αυτό όπως είπε και ο κύριος Υπουργός προηγουμένως, είναι ένας από τους σκοπούς της προηγούμενης διοίκησης στον οποίο από ότι κατάλαβα είχε μία επιτυχή κατάληξη.
Χαίρομαι λοιπόν που θα συνεχίσω αυτού του είδους την πολιτική. Θέλω πραγματικά να βοηθήσω πάρα πολύ. Είμαι διατεθειμένος όπως έλεγα και προηγουμένως να μη φανεί ότι αυτό το Υπουργείο σταμάτησε να λειτουργεί ούτε μία μέρα. Για αυτό το σκοπό ήρθα. Έχω σκοπό να πάω σε όλες τις δομές, σε όλη τη χώρα μέσα σε αυτό το μήνα. Για να δουν και οι άνθρωποι που βρίσκονται εκεί και στην παραμεθόριο, και στον Έβρο, στα νησιά, ότι εμείς είμαστε εδώ και θα τους στηρίξουμε. Θέλω να προσπαθήσω να κάνω αυτά τα πράγματα. Ελπίζω να το πετύχω. Και με τη βοήθεια τη δική σας πιστεύω ότι σε αυτό το μήνα θα κάνουμε ότι μπορούμε να κάνουμε και ότι χρειάζεται θα γίνει.
Σας ευχαριστώ»