Η Διακήρυξη της 3ης Σεπτέμβρη 1974, αποτέλεσε την αφετηρία μιας πορείας που είχε ως αποτέλεσμα την πιο μακρά δημοκρατική, ειρηνική και δημιουργική περίοδο στην ιστορία της χώρας, αναφέρει σε δήλωσή του για την 3η Σεπτεμβρίου ο Γιώργος Παπανδρέου.
Η δήλωση του Γιώργου Παπανδρέου
Η Διακήρυξη της 3ης Σεπτέμβρη 1974, αποτέλεσε την αφετηρία μιας πορείας που είχε ως αποτέλεσμα την πιο μακρά δημοκρατική, ειρηνική και δημιουργική περίοδο στην ιστορία της χώρας. Μια περίοδο που οδήγησε τη χώρα μεταξύ των 25 πιο προοδευμένων κρατών του κόσμου, στον σκληρό πυρήνα της ΕΕ και του Ευρώ και με την προοπτική της επίλυσης του Κυπριακού ισχυρή, μετά από την απόφαση για την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΕΕ. Παράλληλα, με την στρατηγική των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ, είχε επιτευχθεί μια μακρά περίοδος ηρεμίας στο Αιγαίο.
Καθοριστική και κρίσιμη παράμετρος αυτής της περιόδου, το γεγονός ότι, μια παράταξη με μεγάλη αίσθηση ευθύνης έναντι της χώρας και του λαού, η Προοδευτική Παράταξη με εκφραστή το ΠΑΣΟΚ, εργάστηκε σκληρά και αποτελεσματικά και εμπέδωσε την Εθνική Συμφιλίωση, καθώς ακόμη και μετά την Μεταπολίτευση η πληγή του Εμφυλίου παρέμενε ανοιχτή. Η χώρα και ο Ελληνικός λαός, απαλλάχθηκαν από τις ασφυκτικές αγκάλες ξένων δυνάμεων και ανέκτησαν την Κυριαρχία και την Εθνική Αξιοπρέπεια που αρμόζει σε έναν λαό που έχει δώσει αγώνες και έχει κάνει μεγάλες θυσίες για την Ελευθερία του.
Οι λέξεις ισότητα, αλληλεγγύη, δικαιοσύνη, άρχισαν να λαμβάνουν περιεχόμενο σε μια κοινωνία που οι γυναίκες βίωναν μια ασφυκτική ζωή, η κοινωνική ασφάλιση και η πρόσβαση στην υγεία ήταν είδος εν ανεπαρκεία και οι αδύνατοι, οι μη προνομιούχοι, οι πολλοί της κοινωνίας, έβλεπαν τη μοίρα τους να καθορίζεται από τους «εντός των τειχών», τους λίγους και ισχυρούς.
Διαμορφώθηκαν οι προϋποθέσεις για μια απελευθερωτική πορεία απεξάρτησης από το συγκεντρωτικό κράτος και το πελατειακό κατεστημένο, με δημοκρατικά δικαιώματα αντί προνομίων για τους λίγους, με μεγάλες θεσμικές κατακτήσεις, με κοινωνικά δικαιώματα, με μεγάλα έργα, και με εξωστρεφή αντίληψη σε έναν κόσμο που άλλαζε ραγδαία. Η έναρξη της δεύτερης χιλιετίας, παρά τη μεγάλη Αλλαγή που είχε φέρει το ΠΑΣΟΚ και την «ένταξη» του μεγαλύτερου μέρους της κοινωνίας, που η δεξιά άφηνε στο περιθώριο επί δεκαετίες, σήμανε την υποχώρηση.
Η αίσθηση ασυδοσίας, χαρακτηριστικό της συντηρητικής παράταξης, τροφοδοτήθηκε και από δανεικά χρήματα, που δεν αναλογούσαν στις δυνατότητες της χώρας. Αυτή η αντίληψη και η πρακτική, οδήγησε στην πιο μεγάλη μεταπολεμική κρίση, μετά την σκοτεινή παρένθεση της Χούντας των Συνταγματαρχών.
Η χώρα και η Ελληνική κοινωνία βρέθηκαν αντιμέτωπες με τις επιπτώσεις των παθογενειών που χαρακτηρίζουν το Ελληνικό κράτος απο τη συγκρότησή του. Το ΠΑΣΟΚ και πάλι έδωσε τη μάχη, προώθησε ριζοσπαστικές θεσμικές αλλαγές απέναντι στην ασυδοσία του πελατειασμού και χτυπήθηκε από ισχυρά αθέμιτα συμφέροντα.
Στην κρίση αυτή, το μεγαλύτερο μέρος του πολιτικού συστήματος φάνηκε κατώτερο των περιστάσεων, αφού για τις περισσότερες πολιτικές δυνάμεις πρυτάνευσε το κομματικό συμφέρον έναντι του εθνικού συμφέροντος. Ο πελατειασμός - το δίκιο του ισχυρού, για άλλη μια φορά ήταν ο νικητής απέναντι στην ισχύ του δικαίου. Τη μάχη αυτή την έχασε η Προοδευτική Παράταξη.
Θύματα, η Ελλάδα και ο λαός της. Και μαζί, η Προοδευτική Παράταξη, η οποία επλήγη και εκ των ένδον. Επικράτησαν τα κόμματα της συντήρησης. Και μαζί, το πελατειακό πολιτικοοικονομικό σύστημα και ένα εξωθεσμικό σύστημα εξουσίας, με μοναδικό σκοπό τη νομή της. Η μάχη αυτή όμως, δεν έχει κριθεί ακόμη οριστικά. Η μάχη αυτή, που θα κρίνει και την προοδευτική αλλαγή της χώρας και τη βιώσιμη ανάπτυξη, αποτελεί τον στρατηγικό στόχο της Προοδευτικής Παράταξης.
Η μάχη αυτή της προοδευτικής παράταξης, αφορούσε και θα αφορά πάντα την απελευθέρωση των δυνάμεων του Ελληνικού λαού, με τον λαό, τους πολίτες της χώρας ενεργούς, στο προσκήνιο της πολιτικής, των αποφάσεων, με την θεσμικά κατοχυρωμένη και οργανωμένη δημοκρατική συμμετοχή τους.
Η ενεργός κοινωνία των πολιτών, όπως και ένα δημοκρατικά και αποτελεσματικά οργανωμένο κράτος, είναι αδήριτη ανάγκη, προϋπόθεση επιβίωσης, απέναντι στις νέες προκλήσεις της εποχής. Από την κλιματική κρίση, τις πανδημίες και τη μετάβαση στον ψηφιακό κόσμο, μέχρι τις μεγάλες ανισότητες, την υποβάθμιση των δικαιωμάτων και την προσφυγιά.
Το διακύβευμα, είναι η Δημοκρατία, η απελευθέρωση από τις πάσης φύσεως εξαρτήσεις, που κρατούν σε ομηρία τις υγιείς παραγωγικές και δημιουργικές δυνάμεις του τόπου. Είναι ο λόγος για τον οποίο η Προοδευτική Παράταξη είναι απαραίτητη για τη χώρα και τους Έλληνες. Η προσφορά της Προοδευτικής Παράταξης και του ΠΑΣΟΚ στον τόπο, είναι μεγάλη. Το έργο που επιτελέστηκε τεράστιο. Η Προοδευτική Παράταξη όμως, έχει μέλλον και προοπτική. Η διαρκής, προοδευτική και συμμετοχική αλλαγή, είναι η εθνική αποστολή της.
Για αυτόν τον στόχο, που θα ξαναφέρει την αξιοπρέπεια, την ελπίδα και την προοπτική στον τόπο, οφείλουμε όλοι οι δημοκράτες και προοδευτικοί πολίτες να δώσουμε τον καλύτερο εαυτό μας. Το μπορούμε, αν επιδείξουμε αποφασιστικότητα και βούληση. Ξέρουμε να το κάνουμε, αν επικεντρωθούμε απερίσπαστοι στο στρατηγικό στόχο, για τον οποίο και μόνο έχουμε λόγο ύπαρξης, καταλήγει η δήλωση του Γιώργου Παπανδρέου.