Ξεκίνησε στις 11:00 η συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής για τις συμφωνίες οριοθέτησης ΑΟΖ με την Ιταλία και την Αίγυπτο.
Η συζήτηση θα ολοκληρωθεί, με τη σχετική ψηφοφορία η οποία θα διεξαχθεί αύριο, μετά από το αίτημα του ΣΥΡΙΖΑ για ονομαστική ψηφοφορία.
Οπως είχε προαναγγείλει ο Νίκος Δένδιας, κατά την τοποθέτησή του ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε ότι έρχεται άμεσα επέκταση της ελληνικής αιγιαλίτιδας ζώνης στα 12 ναυτικά μίλια στο Ιόνιο, από την Κέρκυρα ως το Ταίναρο. Επικρίνοντας την τακτική του ΣΥΡΙΖΑ να ζητήσει ονομαστική ψηφοφορία, ο κ. Μητσοτάκης τόνισε στην ομιλία του, πως ποτέ στο παρελθόν δεν έχει ζητηθεί ονομαστική ψηφοφορία από κόμμα που δηλώνει «παρών».
«Εχοντας πλήρη επίγνωση της ιστορικότητας της στιγμής» και επισήμανε πως «σε μια τέτοια συγκυρία η αποχή από την ψηφοφορία σημαίνει υπεκφυγή και το αμήχανο "παρών" ισούται με "απών" από την ιστορική ευθύνη» είπε ο κ. Μητσοτάκης. Απευθυνόμενος στον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης είπε επίσης ότι θα είναι η πρώτη φορά που ένα κόμμα ζητά ονομαστική ψηφοφορία για να ψηφίσει "παρών" και να μην εκφράσει ξεκάθαρη θέση. Ζήτησε να επανεκτιμήσει τη στάση του προκειμένου όπως είπε αύριο ο υπουργός Εξωτερικών να πάει στη Σύνοδο Υπουργών με ψηφισμένες τις συμφωνίες, επικαλούμενος λόγους ξεκάθαρης εθνικής γραμμής.
Από την πλευρά του ο Αλέξης Τσίπρας τόνισε μεν ότι «απαιτείται ενότητα έναντι της τουρκικής προκλητικότητας» ωστόσο άσκησε κριτική στον πρωθυπουργό, λέγοντας ότι δεν αντελήφθη εθνική στρατηγική από την ομιλία του.
Με μια παράταιρη κίνηση από την πλευρά της Ελληνικής Λύσης η οποία κατέθεσε ένσταση αντισυνταγματικότητας κατά των δύο συμφωνιών ξεκίνησε στη Βουλή η συζήτηση για την κύρωση των συμφωνιών που έκανε η Ελλάδα με την Ιταλία και την Αίγυπτο όσον αφορά τον καθορισμό ΑΟΖ.
Εκ μέρους της Ελληνικής Λύσης ο Κώστας Χήτας υποστήριξε ότι οι συμφωνίες εκχωρούν κυριαρχία και ότι παραβιάζεται η αρχή της αμοιβαιότητας λόγω της μειωμένης επήρειας που αναγνωρίζεται σε ελληνικά νησιά. «Είναι ετεροβαρείς κατά της Ελλάδας οι συμφωνίες», είπε ο κ. Χήτας. Τα επιχειρήματα της Ελληνικής Λύσης αποδοκιμάστηκαν σχεδόν από όλα τα κόμματα τα οποία και απέρριψαν την ένσταση αντισυνταγματικότητας .
- Ανδρέας Λοβέρδος (ΚΙΝ.ΑΛ) :Πιστεύω ότι δεν πρέπει να κρατήσει καθόλου η συζήτηση. Έχουμε δείξει ότι σεβόμαστε την Ελληνική Λύση αλλά εκτιμώ ότι δεν συνεισφέρουν σήμερα ούτε στη συζήτηση ούτε εθνικά. Τα κράτη όταν κάνουν συμφωνίες προσέρχονται ως ελεύθερα κράτη. Εκτός θέματος η ένσταση σε ό,τι αφορά μη συνταγματικότητα. Είμαστε υπέρ του να απορριφθεί αυτή η ένσταση”
- Θανάσης Παφίλης: (ΚΚΕ) : Δεν επιθυμούμε να μιλήσουμε σε αυτή τη διαδικασία. Θα τοποθετηθούμε για όλα συνολικά στις κανονικές ομιλίες μας
- Γιώργος Κατρούγκαλος: (ΣΥΡΙΖΑ): Η ένσταση βασίζεται σε εσφαλμένη προϋπόθεση. Δεν εφαρμόζεται το άρθρο 28 παρ 3. Δεν περιορίζουμε την κυριαρχία μας εδώ
- Τάσος Χατζηβασιλείου (ΝΔ): Η ένσταση δεν ευσταθεί. Η συζήτηση γίνεται με βάση την παρ 3 του άρθρου 28. Δεν έχουμε περιορισμό εθνικής κυριαρχίας . Η οριοθέτηση ΑΟΖ δεν έχει να κάνει με κυριαρχία. Δικαιώματα ενεργοποιούμε , δεν παραχωρούμε κάτι . Νομικά έωλη και μόνο για λόγους εντυπωσιασμού η ένσταση
- Νίκος Δένδιας (Υπουργός Εξωτερικών): Πρόκειται για πρόδηλο νομικό σφάλμα . Το άρθρο 28 παρ.3 δεν βρίσκει εδώ καμία εφαρμογή. Παρακαλώ σε θέματα τόσο σοβαρά καλό να γίνεται επαρκής ανάλυση των διατάξεων πριν τις επικαλεστεί κανείς.
Αμέσως μετά την απόρριψη της ένστασης αντισυνταγματικότητας ξεκίνησαν οι τοποθετήσεις των εισηγητών των κομμάτων . Ο εισηγητής της Νέας Δημοκρατίας Τάσος Χατζηβασιλείου ανέφερε ότι με τις δύο συμφωνίες η κυβέρνηση κλείνει εκκρεμότητες δεκαετιών και αποδεικνύει εμπράκτως ότι εφαρμόζει μια στρατηγική εθνικής ολοκλήρωσης στη βάση του διεθνούς δικαίου και μόνο.
«Η Ελλάδα στέλνει ξεκάθαρο μήνυμα αυτοπεποίθησης και αποφασιστικότητας προς κάθε κατεύθυνση. Δημιουργεί ισχυρά νομικά κεκτημένα ως αποτέλεσμα μιας πολιτικής αρχών που βασίζεται στην διεθνή νομιμότητα και μόνο. Μέσα σε ένα μόλις χρόνο υπέγραψε δύο επωφελείς συμφωνίες επιβεβαιώνοντας το δικαίωμα των νησιών σε ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα. Ανέδειξε την χώρα σε παράγοντα σταθερότητας στην περιοχή και έδειξε το δρόμο για το πως διευθετούνται διμερείς εκκρεμότητες με διαπραγμάτευση με καλή πίστη και με εφαρμογή των διεθνών συνθηκών και συμβάσεων χωρίς απειλές και χωρίς εκβιασμούς.
Η Ελλάδα σήμερα αυξάνει το γεωπολιτικό της αποτύπωμα και κατοχυρώνει την δικαιοδοσία και τα δικαιώματα της, με τις συμφωνίες αυτές εξασφαλίζεται ότι τα νησιά μας διαθέτουν και υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ. Η έλληνοιταλική συμφωνία αποτέλεσε την αρχή και έδωσε το έναυσμα ενώ η ελληνοαιγυπτιακή αποκαθιστά σιγά σιγά την τάξη στην ανατολική Μεσόγειο. Με τις παρούσες συνθήκες , με την αυξημένη τουρκική προκλητικότητα οι δύο συμφωνίες εξασφαλίζουν για τη χώρα πολύ περισσότερα πράγματα από όσα ρητώς περιγραφών στέλνουν παντού το μήνυμα ότι η Ελλάδα είναι μία ήρεμη δύναμη, μια δύναμη που δεν επικαλείται απλώς το διεθνές δίκαιο αλλά αποδεικνύει ότι μπορεί να το αξιοποιεί για να κατοχυρώνει στην πράξη τα δικά της δικαιώματα».
Κατρούγκαλος: Παρών για Αίγυπτο, «ναι» σε Ιταλία και αίτημα για ονομαστική
Ο ΣΥΡΙΖΑ διά του εισηγητού του Γιώργου Κατρούγκαλου επέμεινε στο παρών για τη συμφωνία με την Αίγυπτο και στην θετική ψήφο στην συμφωνία με την Ιταλία και ζήτησε ονομαστική ψηφοφορία επί της συμφωνίας με την Αίγυπτο λέγοντας ότι ο κάθε εκπρόσωπος του έθνους έχει ατομική ευθύνη να τοποθετηθεί απέναντι σε ιστορικές προκλήσεις. Μετά από απόφαση του Προέδρου, η ονομαστική θα διεξαχθεί αύριο μεταξύ 15:00 - 20:00.
«Εχετε δίκιο να λέτε ότι οι στιγμές είναι ιστορικές, η κλιμάκωση της επιθετικότητας της Τουρκίας έχει λάβει πρωτόγνωρες διαστάσεις και ο καθένας από μας ως εκπρόσωπος του έθνους έχει ατομική ευθύνη να τοποθετηθεί απέναντι στις ιστορικές προκλήσεις. Γι' αυτό ζητάμε ονομαστική ψηφοφορία ώστε ο καθένας ατομικά και κάθε πολιτική δύναμη να πάρει τις ευθύνες της και να αντιμετωπίσει την ιστορία. Εμείς θα το κάνουμε με το αίσθημα πατριωτικής ευθύνης που πάντα μας χαρακτήριζε».
Ο κ. Κατρούγκαλος κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι δεν έχει διαμορφώσει μία νέα εθνική στρατηγική και ότι ζητεί από την αντιπολίτευση λευκή επιταγή χωρίς να ανοίγει τα χαρτιά της για τον τρόπο που θα διαπραγματευθεί με την Τουρκία
Μας ζητάτε να εγκρίνουμε μια ιδιότυπη μορφή μυστικής διπλωματίας, να κινηθείτε όπως θέλετε χωρίς να υπάρχει εθνική γραμμή και να έχετε υφαρπάξει μέσω της ψήφου που θα δώσουμε σήμερα στη Βουλή και μια υποτιθέμενη έγκριση της εθνικής αντιπροσωπείας. Χωρίς εμάς. Εμείς έχουμε αποδείξει ότι είμαστε μια πατριωτική δύναμη ευθύνης , θέλουμε να υπάρχει εθνική στρατηγική και θέλουμε να υπάρχει και εθνική ενότητα.
«Επιλέξαμε το παρών και όχι αρνητική στάση έτσι ώστε να έχετε τη δυνατότητα να δώσετε τις απαραίτητες διευκρινίσεις. Αποδεχόμαστε ότι η συμφωνία με την Αίγυπτο εάν ενταχθεί σε ένα εθνικό σχέδιο στρατηγικής πράγματι μπορεί να διεμβολίσει το παράνομο τούρκολιβυκό σύμφωνο . Να διεμβολίσει δηλαδή να μας δώσει ένα εργαλείο, δεν ακυρώνει αυτόματα η συμφωνία αυτή το τούρκολιβυκό συμφωνώ όπως πάλι δημαγωγικά λέτε».
Ο κ Κατρούγκαλος απάντησε και στο αίτημα που είχε θέσει με την ομιλία του στην επιτροπή ο Νίκος Δένδιας για τη δημιουργία εθνικού μετώπου ομοψυχίας
«Ζητήσατε κ.Δένδια μέτωπο εθνικής ομοψυχίας, βεβαίως αλλά σε ποια βάση. Υπάρχει χρόνος να διαμορφωθεί νέα εθνική στρατηγική που λείπει. Εμείς δεν θεωρούμε ότι το δόγμα της μη λύσης και της ακινησίας είναι ο τρόπος επίλυσης των διαφορών. Η εξωτερική πολιτική που ακολουθήσαμε ήταν ενεργητική εξωτερική πολιτική που επεδίωκε τις λύσεις.
Περιμένουμε όμως από σας να μας πείτε ποια στρατηγική θα ακολουθήσετε με την Τουρκία από δω και πέρα, ποια μεθοδολογία δεν μπορούμε να πορευόμαστε σε κενό ούτε είναι δυνατόν να ζητάτε από την αντιπολίτευση λευκή επιταγή.
Δεν θα δεχτούμε την απόκρυψη της στρατηγικής που θέλετε να ακολουθήσετε πρέπει να ανοίξετε τα χαρτιά σας για το πως θα διαπραγματευτείτε με την Τουρκία».
Η συζήτηση στην Επιτροπή
Τη Δευτέρα, κατά την παρουσίαση στις Επιτροπές των δύο σχεδίων νόμου, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας χαρακτήρισε τις δύο συμφωνίες επωφελείς και δίκαιες. Στις αιτιάσεις της αντιπολίτευσης ο κ. Δένδιας απάντησε ότι επιλέγει να είναι προσεκτικός και ολιγόλογος καθώς, όπως είπε, ό, τι ειπωθεί από την πλευρά του θα συνοδεύει την κύρωση των συμφωνιών σε περίπτωση μελλοντικής επιδιαιτησίας.
Δήλωσε όμως, ότι είναι «πάντοτε στην διάθεση των κομμάτων για εξηγήσεις σε θέματα που δεν μπορεί να αναλύονται σε δημόσιες συνεδριάσεις, γιατί θα είναι βλαπτικό για το εθνικό συμφέρον».