Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκε σε εξαιρετικό κλίμα στην Ιερουσαλήμ με τον Πρωθυπουργό του Ισραήλ, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, επισφραγίζοντας με την πρώτη επίσκεψή του εκτός Ελλάδας μετά το ξέσπασμα της υγειονομικής κρίσης τις πολύ καλές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών.
Στην κατ’ ιδίαν συνάντηση αλλά και στη διευρυμένη, με την παρουσία αντιπροσωπειών, συζητήθηκαν, μεταξύ άλλων, η εμβάθυνση της οικονομικής συνεργασίας Ελλάδας - Ισραήλ, η αντίδρασή τους στην πανδημία του COVID-19, η γεωστρατηγική σημασία του EastMed, ο ρόλος της Τουρκίας και οι μεγάλες δυνατότητες συνεργασίας στον τομέα της Αμυντικής βιομηχανίας.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης στις δηλώσεις του αμέσως μετά τη συνάντηση σημείωσε: «Ελπίζουμε επίσης, αν όλα εξελιχθούν όπως τα έχουμε προγραμματίσει, από την 1η Αυγούστου θα έχουμε τη χαρά να υποδεχόμαστε Ισραηλινούς τουρίστες στην Ελλάδα. Θα μπορέσουμε, ενδεχομένως, να επεκτείνουμε την τουριστική περίοδο έως και τον Οκτώβριο, γιατί όχι και τον Νοέμβριο, έτσι ώστε να αναπληρώσουμε ένα μέρος του χαμένου εδάφους».
Ο Πρωθυπουργός έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην ανάπτυξη των διμερών οικονομικών σχέσεων και των επενδύσεων στην Ελλάδα. «Θα υπογράψουμε πρωτόκολλα συνεργασίας για τη γεωργία, την ενέργεια, τον τουρισμό και την κυβερνοασφάλεια, στην οποία δίνω ιδιαίτερη έμφαση στο πλαίσιο της συνεργασίας μας. Θα συναντηθώ με ομάδα Ισραηλινών επενδυτών, οι οποίοι είτε δραστηριοποιούνται ήδη στην Ελλάδα είτε ενδιαφέρονται για επενδύσεις στη χώρα μας. Στη διάρκεια αυτής της περιόδου, υπάρχουν ιδιαίτερα σημαντικές ευκαιρίες για επενδύσεις στην Ελλάδα. Έχουμε μια σταθερή κυβέρνηση με απόλυτη κοινοβουλευτική πλειοψηφία που δίνει έμφαση στις μεταρρυθμίσεις και θεωρεί κορυφαία της προτεραιότητα την προσέλκυση ξένων επενδυτών», τόνισε.
Αναφερόμενος στη συμπεριφορά της Τουρκίας ο Κυριάκος Μητσοτάκης σημείωσε: «Θεωρούμε ότι η τουρκική δραστηριότητα συνιστά απειλή για την ασφάλεια και τη σταθερότητα της περιοχής. Ανέφερα στον Πρωθυπουργό τα πρόσφατα συμβάντα παράνομης και προκλητικής συμπεριφοράς της Τουρκίας στα θαλάσσια, εναέρια και χερσαία σύνορά μας. Επίσης αναφερθήκαμε εκτενώς στις αποσταθεροποιητικές ενέργειες της Τουρκίας σε ό,τι αφορά τη σχέση της με τη Λιβύη και στην, κατά την άποψή μας, απολύτως άκυρη συμφωνία μεταξύ των δύο αυτών χωρών για την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών. Θα επιδιώκουμε πάντα την ειρήνη, σεβόμενοι το διεθνές δίκαιο και τη Συνθήκη του ΟΗΕ για το δίκαιο της θάλασσας. Αυτές είναι οι βασικές αρχές τις οποίες εφαρμόσαμε για την υπογραφή συμφωνίας οριοθέτησης θαλάσσιων ζωνών με την Ιταλία πριν από μερικές ημέρες. Σε αυτές τις αρχές θέλουμε επίσης να θεμελιωθεί το πλαίσιο της ευρύτερης συνεργασίας στην περιοχή».
Από την πλευρά του, ο κ. Νετανιάχου εξήρε το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει μια μεταρρυθμιστική κυβέρνηση, κάτι το οποίο υπογραμμίζεται πλέον και από τις θετικές αντιδράσεις των αγορών απέναντι στη χώρα μας. Για το ζήτημα του τουρισμού, σημείωσε ότι πέρυσι ήρθαν στην Ελλάδα 1,2 εκατομμύρια Ισραηλινοί και εξέφρασε την ελπίδα ότι αν όλα κυλήσουν κατ’ ευχήν, οι τουριστικές ροές θα αποκατασταθούν από την 1η Αυγούστου.
Αναφερόμενος στην αξιοποίηση ενεργειακών πόρων στην Ανατολική Μεσόγειο ο κ. Νετανιάχου σημείωσε: «Εχουμε βρει σημαντικά υπεράκτια κοιτάσματα αερίου, όπως και η Κύπρος. Και το σημαντικότερο έργο μας -το οποίο συζητήσαμε επί μακρόν και θα συνεχίσουμε να συζητάμε στη διάρκεια του γεύματος- είναι η διαδρομή του αγωγού αερίου EastMed που θα συνδέει τα κοιτάσματα φυσικού αερίου του Ισραήλ και της Κύπρου, μέσω της Κύπρου και της Ελλάδας, με την Ευρώπη. Θα είναι ο μεγαλύτερου μήκους υποθαλάσσιος αγωγός στον κόσμο και είμαστε αποφασισμένοι, όπως συζητήσαμε, να προχωρήσει».
Αμέσως μετά τις κοινές δηλώσεις ακολούθησε η υπογραφή σειράς συμφωνιών:
- Κοινή Δήλωση των Υπουργείων Τουρισμού Ελλάδος-Ισραήλ, την οποία υπέγραψαν ο Υπουργός Τουρισμού, Χάρης Θεοχάρης και ο Ισραηλινός ομόλογός του, Asaf Zamir.
- Κοινή Διακήρυξη για θέματα Κυβερνοασφάλειας, που υπεγράφη από τον Υπουργό Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκο Πιερρακάκη και τον Γενικό Δ/ντή του National Cyber Directorate, Yigal Unna.
- Κοινή Δήλωση Προθέσεων στον τομέα της Γεωργίας, που υπεγράφη από τον Υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Δένδια και τον Ισραηλινό ομόλογό του, Gabi Ashkenazi.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, σε δήλωσή του κατά την κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Πρωθυπουργό του Ισραήλ, ανέφερε:
«Θα ήθελα να ξεκινήσω εκφράζοντας την ευγνωμοσύνη μου στον Πρωθυπουργό κ. Νετανιάχου για την ιδιαίτερα θερμή υποδοχή και τη φιλοξενία ολόκληρης της αποστολής μας. Καθώς προετοιμαζόμουν για αυτό το ταξίδι, ανέτρεξα στο αρχείο μου όπου βρήκα μια δήλωση του εκλιπόντος πατέρα μου, Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, το 1990. Είχε αναφέρει ότι «η φιλία μεταξύ Ελλάδας και Ισραήλ είναι θα πρέπει να παραμείνει βασικός πυλώνας της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής». Η δήλωση αυτή έγινε σε μια εποχή κατά την οποία η σχέση αυτή δεν ήταν τόσο προφανής όσο είναι σήμερα.
Έχω όμως ακόμα την αίσθηση ότι αυτή η δήλωση ακούγεται προφητική όσο ποτέ. Σκέφτηκα πολύ το νόημα που είχαν αυτές οι λέξεις στο παρελθόν. Πριν από λίγο καιρό, στις 21 Μαΐου, είχαμε την ευκαιρία να γιορτάσουμε σε εικονικό επίπεδο την 30ή επέτειο της έναρξης των διπλωματικών σχέσεων των δύο χωρών μας. Σήμερα βρίσκομαι εδώ, πραγματοποιώντας το πρώτο μου ταξίδι μετά την 1η φάση, θα έλεγα, της πανδημίας COVID, ένα ταξίδι στο οποίο συμμετέχουν οκτώ υπουργοί της κυβέρνησης μου.
Σκοπός μας είναι να συζητήσουμε με τη νέα κυβέρνηση του Ισραήλ σχετικά με τρόπους με τους οποίους μπορούμε από κοινού να ενισχύσουμε και να διευρύνουμε τη στρατηγική μας σχέσης, μέσω στενότερης συνεργασίας σε μια σειρά καθοριστικών τομέων. Θα ήθελα να τονίσω ότι πρόκειται για μια πολύ ισχυρή στρατηγική συνεργασία. Είναι στέρεη και έχει τα δικά της, ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, χωρίς να καθορίζεται από άλλους παράγοντες.
Ταυτόχρονα, όμως, είναι και μια συνεργασία που μπορεί να αναπτυχθεί και να ενισχυθεί ακόμα περισσότερο. Είχαμε την ευκαιρία με τον Πρωθυπουργό να μιλήσουμε για την COVID-19. Συμμετέχουμε μάλιστα από κοινού σε μια ομάδα χωρών από ολόκληρο τον κόσμο που ονομάζεται «Ομάδα Χωρών για την Έξυπνη Διαχείριση της COVID-19». Στα πλαίσια της ομάδας αυτής, έχουμε μοιραστεί πολύτιμα μαθήματα και εμπειρίες σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης αυτού του καταστροφικού προβλήματος. Πιστεύουμε ότι και οι δύο χώρες έχουμε κάνει αρκετά καλή δουλειά για την αντιμετώπιση του πρώτου κύματος της πανδημίας.
Ωστόσο, γνωρίζουμε ότι, έχοντας αντιμετωπίσει με επιτυχία την πρώτη φάση, το να επαναπαυτούμε σήμερα θα συνιστούσε κάθε άλλο παρά έξυπνη διαχείριση. Είναι σημαντικό να εκπέμπουμε διαρκώς το μήνυμα ότι πρέπει να παραμένουμε σε επαγρύπνηση, πρέπει να προετοιμαζόμαστε για ένα πιθανό δεύτερο κύμα, ελπίζοντας ότι, στο μεταξύ, η πρόοδος της τεχνολογίας και της ιατρικής επιστήμης θα μας βοηθήσει σε αυτό το μέτωπο. Μάλιστα, είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε και το πολύ ενδιαφέρον έργο των επιστημόνων εδώ στο Ισραήλ στον συγκεκριμένο τομέα.
Ταυτόχρονα, αναγνωρίζουμε πλήρως ότι πρέπει να επανεκκινήσουμε τις οικονομίες μας και να επανέλθουμε σε μια νέα κανονικότητα. Και οι δύο χώρες μας έχουν την ανάγκη να λειτουργούν ως τουριστικοί προορισμοί. Για εμάς, είναι σημαντικό να ανοίξουμε την Ελλάδα ώστε να υποδεχθεί τουρίστες από το εξωτερικό, θέτοντας όμως την ασφάλεια και την υγεία τους ως κορυφαία μας προτεραιότητα.
Από την 1η Ιουλίου θα δεχόμαστε απευθείας πτήσεις προς όλους τους κύριους τουριστικούς μας προορισμούς. Ελπίζουμε επίσης, αν όλα εξελιχθούν όπως τα έχουμε προγραμματίσει, από την 1η Αυγούστου θα έχουμε τη χαρά να υποδεχόμαστε Ισραηλινούς τουρίστες στην Ελλάδα. Θα μπορέσουμε, ενδεχομένως, να επεκτείνουμε την τουριστική περίοδο έως και τον Οκτώβριο, γιατί όχι και τον Νοέμβριο, έτσι ώστε να αναπληρώσουμε ένα μέρος του χαμένου εδάφους.
Αυτό που θέλω να σας πω είναι ότι εργαστήκαμε εντατικά, προκειμένου να διασφαλίσουμε την ασφάλεια των επισκεπτών μας. Εφαρμόζουμε πολύ αυστηρά υγειονομικά πρωτόκολλα και ενισχύσαμε τις δομές υγείας σε όλα τα τουριστικά θέρετρα. Μελετήσαμε πολύ προσεκτικά τον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να ανοίξουμε τον τουριστικό μας κλάδο στους ξένους επισκέπτες και θα τον μελετήσουμε εκ νέου, προκειμένου η ασφάλεια και η υγεία τους να αποτελούν πάντα την πρώτη μας προτεραιότητα.
Μιλήσαμε επίσης και για άλλες πτυχές της σχέσης μας. Θα υπογράψουμε πρωτόκολλα συνεργασίας για τη γεωργία, την ενέργεια, τον τουρισμό και την κυβερνοασφάλεια, στην οποία δίνω ιδιαίτερη έμφαση στο πλαίσιο της συνεργασίας μας.
Θα συναντηθώ με ομάδα Ισραηλινών επενδυτών, οι οποίοι είτε δραστηριοποιούνται ήδη στην Ελλάδα είτε ενδιαφέρονται για επενδύσεις στη χώρα μας. Στη διάρκεια αυτής της περιόδου , υπάρχουν ιδιαίτερα σημαντικές ευκαιρίες για επενδύσεις στην Ελλάδα. Έχουμε μια σταθερή κυβέρνηση με απόλυτη κοινοβουλευτική πλειοψηφία που δίνει έμφαση στις μεταρρυθμίσεις και θεωρεί κορυφαία της προτεραιότητα την προσέλκυση ξένων επενδυτών.
Για παράδειγμα, εξετάζοντας τον κλάδο της τεχνολογίας τόσο στην Ελλάδα όσο και στη χώρα σας, κ. Πρωθυπουργέ, διαπιστώνω ότι οι δυνατότητες για συνέργειες είναι προφανέστατες. Αναζητάτε μηχανικούς υψηλής εξειδίκευσης και εμείς έχουμε πολύ μεγάλο αριθμό τέτοιων μηχανικών. Μας χωρίζει απόσταση μόλις μιάμισης ώρας, βρισκόμαστε στην ίδια ζώνη ώρας, η Ελλάδα μπορεί να αποτελέσει πύλη για την είσοδό σας στην αγορά της ΕΕ, και οι δύο χώρες έχουμε πολύ μεγάλο πληθυσμό διασποράς και προσπαθούμε να ενθαρρύνουμε τους ανθρώπους αυτούς να επιστρέψουν στην Ελλάδα και στο Ισραήλ αντίστοιχα. Έχουμε τόσους πολλούς ταλαντούχους μηχανικούς που βρίσκονται στο εξωτερικό, οι οποίοι θα ήθελαν να επιστρέψουν στην Ελλάδα. Οι μηχανικοί αυτοί θα μπορούσαν κάλλιστα να εργαστούν και σε ισραηλινές εταιρείες που θέλουν να δραστηριοποιηθούν στη χώρα μας. Ειδικά σε αυτόν τον χώρο, λοιπόν, θεωρώ ότι υπάρχουν τεράστιες ευκαιρίες.
Υπάρχουν βεβαίως ευκαιρίες και σε άλλους τομείς. Αναφερθήκαμε εκτενώς σε τρόπους ενίσχυσης της αμυντικής μας συνεργασίας και μάλιστα όχι μόνο επιχειρησιακά, αλλά και σε ό,τι αφορά την αμυντική υποδομή. Ο Έλληνας Υπουργός Άμυνας θα έχει πολύ ενδιαφέρουσες συναντήσεις με τον ομόλογό του. Μπορούμε να κάνουμε πολύ περισσότερα σε ό,τι αφορά τη συμπληρωματικότητα των αμυντικών μας κλάδων.
Αναφερθήκατε,
φυσικά, και στην τεράστια σημασία της τριμερούς σχέσης μεταξύ του
Ισραήλ, της Ελλάδας και της Κύπρου. Πρόκειται για μια σχέση της οποίας
το όραμα, με τη συμβολή των ΗΠΑ που δημιουργεί το σχήμα 3+1, είναι η
ειρήνη στην Ανατολική Μεσόγειο. Ακριβώς σε αυτό το πλαίσιο, βεβαίως,
χτίστηκε και το όραμα για τον αγωγό EastMed. Με ιδιαίτερη χαρά σας
υποδεχθήκαμε στην Αθήνα στις 2 Ιανουαρίου που υπογράψαμε τη σύμβαση για
τον αγωγό. Θα καλωσορίσουμε τη συμμετοχή και της Ιταλίας, ώστε να
ξεκινήσουμε τη σοβαρή δουλειά σε αυτό το εμβληματικό έργο, ένα έργο
μεγάλου ενδιαφέροντος για την Ευρώπη συνολικά, καθώς αναζητούμε
εναλλακτικές πηγές προμήθειας φυσικού αερίου που θα επιτρέψουν την
εκμετάλλευση των κοιτασμάτων ενδεχομένως θα ανακαλυφθούν στην Ανατολική
Μεσόγειο.
Είχαμε φυσικά την ευκαιρία να συζητήσουμε και για την
ευρύτερη περιοχή, όπου ανέφερα την άποψή μας για την επιθετική στάση της
Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Θεωρούμε ότι η τουρκική δραστηριότητα
συνιστά απειλή για την ασφάλεια και τη σταθερότητα της περιοχής.
Ανέφερα στον Πρωθυπουργό τα πρόσφατα συμβάντα παράνομης και προκλητικής
συμπεριφοράς της Τουρκίας στα θαλάσσια, εναέρια και χερσαία σύνορά μας.
Επίσης αναφερθήκαμε εκτενώς στις αποσταθεροποιητικές ενέργειες της Τουρκίας σε ό,τι αφορά τη σχέση της με τη Λιβύη και στην, κατά την άποψή μας, απολύτως άκυρη συμφωνία μεταξύ των δύο αυτών χωρών για την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών.
Θα επιδιώκουμε πάντα την ειρήνη, σεβόμενοι το διεθνές δίκαιο και τη Συνθήκη του ΟΗΕ για το δίκαιο της θάλασσας. Αυτές είναι οι βασικές αρχές τις οποίες εφαρμόσαμε για την υπογραφή συμφωνίας οριοθέτησης θαλάσσιων ζωνών με την Ιταλία πριν από μερικές ημέρες. Σε αυτές τις αρχές θέλουμε επίσης να θεμελιωθεί το πλαίσιο της ευρύτερης συνεργασίας στην περιοχή.
Όπως, λοιπόν, είπε και ο Πρωθυπουργός, βρισκόμαστε σε ένα σημείο καμπής όπου μπορούμε να αξιολογήσουμε όσα έγιναν τα προηγούμενα 30 χρόνια. Είμαι όμως ιδιαίτερα πεπεισμένος ότι οι λαοί μας μπορούν να επωφεληθούν πολύ περισσότερο από τη σχέση των δύο χωρών μας, τόσο στον στρατηγικό και γεωπολιτικό τομέα όσο και στον οικονομικό.
Στον τομέα της σχέσης των δύο πολιτισμών μας, εμείς νιώθουμε ιδιαίτερα άνετα όταν ερχόμαστε στο Ισραήλ και γνωρίζω πολύ καλά ότι το ίδιο ισχύει και για τους πολίτες του Ισραήλ που επισκέπτονται την Ελλάδα. Πρόκειται για μια σχέση που διαρκεί εδώ και χιλιάδες χρόνια και είμαι βέβαιος ότι μπορεί να αναπτυχθεί ακόμα περισσότερο στο μέλλον.
Σας ευχαριστώ και πάλι, Πρωθυπουργέ, για τη θερμή υποδοχή».