«Σήμερα θα δείξουν τον καραγκιόζη να μιλάει στη Βουλή…». Αυτή η συμπαγής και φανατισμένη αποδοκιμασία ειπώθηκε από συνδικαλιστές της ΠΟΣΠΕΡΤ στους διαδρόμους της ΕΡΤ.
Ο «καραγκιόζης» είναι ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, με τον οποίο η ΠΟΣΠΕΡΤ έχει ανοιχτούς λογαριασμούς από την αρχή της ρωσικής εισβολής, και η δυσφορία τους επεκτείνεται στη διοίκηση της ΕΡΤ και στους δημοσιογράφους που υποστηρίζουν την Ουκρανία.
Ο «εμφύλιος» που έχει ξεσπάσει στη δημόσια τηλεόραση εκδηλώνεται με διάφορα επεισόδια, τελευταίο από τα οποία ήταν η απαίτηση των συνδικαλιστών να μη μιλήσει στην εκπομπή του Χρήστου Μιχαηλίδη ο δημοσιογράφος της εφημερίδας «Τα Νέα», Ηλίας Κανέλλης.
Οι αψιμαχίες ξεκίνησαν από την υπόθεση του δημοσιογράφου Αχιλλέα Πατσούκα, ο οποίος έγινε γνωστός όχι από τις γνώσεις του για τη Ρωσία αλλά ως «ο ανταποκριτής της ΕΡΤ στη Μόσχα από την Κυψέλη». Μια λάθος προσφώνηση, η οποία διορθώθηκε έκτοτε πολλές φορές, ήταν αρκετή για να βγουν πολεμικές ανακοινώσεις από τον ΣΥΡΙΖΑ και να αναπαραχθούν από τα φιλικά του μέσα ενημέρωσης. Μετά συνέβη το επεισόδιο με το ντοκιμαντέρ του δημοσιογράφου Θωμά Σίδερη για το Τάγμα Αζόφ -ο Σίδερης κατήγγειλε ότι του ασκήθηκε αφόρητη ψυχολογική πίεση από τη διεύθυνση του Πρώτου Προγράμματος.
Ο πόλεμος στην ΕΡΤ για την Ουκρανία
Στη συνέχεια, ήταν η άρνηση της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών και της Συμφωνικής της ΕΡΤ να συμμετάσχουν στη συναυλία του Λεωνίδα Καβάκου προκειμένου να συγκεντρωθούν χρήματα για το μαιευτήριο της Μαριούπολης. Και τελευταία η απόπειρα λογοκρισίας στην εκπομπή «Καθρέφτης» του Πρώτου Προγράμματος για την παρουσία Κανέλλη.
Όλα τα επεισόδια έχουν να κάνουν με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, έναν πόλεμο που οι συνδικαλιστές της ΠΟΣΠΕΡ θεωρούν δίκαιο, και γι' αυτό δεν ανέχονται την προβολή άλλων απόψεων. Αυτή είναι η ρίζα του προβλήματος, τα υπόλοιπα είναι συμπτωματολογία.
Είναι δύσκολο να κλονιστούν οι απόψεις της ΠΟΣΠΕΡΤ. Το κλείσιμο της ΕΡΤ το 2013 ήταν αναμφίβολα ένα σοκαριστικό γεγονός για τους εργαζόμενους στη δημόσια τηλεόραση, όπως και για πολλούς άλλους. Αλλά έγινε και πηγή έμπνευσης για τους συνδικαλιστές της, η οποία αρχικά διοχετεύτηκε στο μνημείο των νεκρών της ΕΡΤ. Το μνημείο αφιερώθηκε στους 23 εργαζόμενους και αλληλέγγυους που έχασαν τη ζωή τους στη διετία 2013-2015, και αποτελεί μια κακόγουστη και ανορθόγραφη (η επιγραφή είναι γραμμένη στα αλαμπουρνέζικα αρχαιοελληνικά των οπαδών του Σώρρα) υπενθύμιση της αλλοφροσύνης που έφεραν στη χώρα τα μνημόνια.
Το μνημείο των νεκρών της ΕΡΤ
Ο εκτός ΕΡΤ κόσμος υποδέχθηκε το μνημείο με χλεύη. Δεν έφταιγε για αυτό ο αστείος καυγάς του τότε προέδρου της ΕΡΤ Διονύση Τσακνή με την μαυροντυμένη και ακάλεστη στα αποκαλυπτήρια του μνημείου Ραχήλ Μακρή, η οποία είχε αυτοανακηρυχθεί σε «πολιούχο» της ΕΡΤ. Στα social media έγινε πάρτι για τους ανύπαρκτους νεκρούς και για το μνημείο που έμοιαζε «σαν ασανσέρ, στο οποίο στριμώχνονται τα ρουσφέτια», της εκάστοτε κυβέρνησης.
Το μνημείο στέκει ακόμα αγέρωχο στον κήπο της ΕΡΤ, για να θυμίζει ποιος κάνει κουμάντο στο κτίριό της. Ουδείς τολμά να αποκαθηλώσει τους «νεκρούς» της ΕΡΤ χωρίς να διακινδυνεύσει την ομαλή λειτουργία της δημόσιας τηλεόρασης και τελικά τη δική του θέση. Όσοι προσπάθησαν, διαχρονικά, στο τέλος παραδόθηκαν στη ματαιότητα του αγώνα τους. Την ΕΡΤ δεν τη διοικούσαν αυτοί, αλλά η ΠΟΣΠΕΡΤ. Ο πρόεδρός της, Παναγιώτης Καλφαγιάννης, ο οποίος συνταξιοδοτήθηκε πέρυσι τον Ιούνιο, ήταν πιο διάσημος από τους αλληλοδιαδεχόμενους προέδρους της ΕΡΤ. Η παρακαταθήκη του αποτυπώθηκε σε μια μακροσκελή επιστολή, στην οποία απαριθμούσε τα συνδικαλιστικά του επιτεύγματα και επεσήμαινε ότι, παρότι φεύγει από την ΕΡΤ, «η ψυχή μου, η ουσία και ο πυρήνας της ιδεολογίας και των αξιών μου θα παραμένουν εδώ ανόθευτα όπως ήταν, μαζί σας, στην ΕΡΤ της καρδιάς μου».
Το καλοκαίρι του 2015, δύο χρόνια μετά το «μαύρο», τη Δημόσια Τηλεόραση, τη ΝΕΡΙΤ και την ΕΡΤopen, η οποία λειτουργούσε παράλληλα από μερίδα αριστερών εργαζομένων, η ονομασία της ΕΡΤ αποκαταστάθηκε, και μαζί της όλα όσα υποτίθεται ότι θα άλλαζαν μετά το κλείσιμό της. Οι πραγματικά τεράστιες δυνατότητες της δημόσιας τηλεόρασης «θάφτηκαν» στις συντεχνιακές αξιώσεις των συνδικαλιστών, τις οποίες αποδέχθηκε ασμένως ο ΣΥΡΙΖΑ.
Στο μεταξύ, η κυβέρνηση άλλαξε, αλλά και επί ΝΔ, παρότι η συνδιοίκηση αποδυναμώθηκε, με την ίδρυση νέων σωματείων και την αλλαγή συσχετισμών στα ήδη υπάρχοντα, το πνεύμα του Καλφαγιάννη διατηρείται αλώβητο στην ΕΡΤ από τον στενό συνεργάτη του και σημερινό πρόεδρο της ΠΟΣΠΕΡΤ, Δημήτρη Κούνη. Όμως, η Αριστερά που επικαλούνται ορισμένοι συνδικαλιστές της ΕΡΤ δεν έχει καμία σχέση με τη δική τους νοοτροπία που τη μια στιγμή ανεβαίνουν στα κάγκελα για τη λογοκρισία των δικών τους και την επόμενη επιχειρούν να επιβάλουν λογοκρισία στους άλλους.
Στην περίπτωση του Κανέλλη, ο χαμός ξεκίνησε όταν ανακοινώθηκε το όνομά του στους καλεσμένους της εκπομπής τού Χρήστου Μιχαηλίδη. Ο δημοσιογράφος των «Νέων» είχε αναρτήσει πριν από λίγες ημέρες ένα αιχμηρό κείμενο στο Facebook για το αφιέρωμα του Θωμά Σίδερη στο Τάγμα Αζόφ, στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ, χαρακτηρίζοντας τον δημοσιογράφο που το παρουσίαζε «ανδρείκελο του Πούτιν», που «αναπαράγει την ιδεολογική αιχμή της προπαγάνδας του Πούτιν (…) Εχθρό της Δύσης, Απάνθρωπο και Παλιάνθρωπο».
Ο Μιχαηλίδης κάλεσε τον Κανέλλη στην εκπομπή του με αφορμή το πρωταπριλιάτικο αστείο του ότι του πρότειναν τη διεύθυνση της «Αυγής», χωρίς να έχει υπ' όψιν το συγκεκριμένο σχόλιο. Μόλις έμαθε ο Σίδερης ότι ο Κανέλλης θα μιλούσε στο κρατικό ραδιόφωνο, έστειλε επιστολή διαμαρτυρίας στη διοίκηση, σημειώνοντας «ότι θα είναι καλεσμένος του Πρώτου Προγράμματος ο συγκεκριμένος υβριστής τελεί υπό την πλήρη γνώση της διεύθυνσης», και υπέβαλε την παραίτησή του από το Πρώτο Πρόγραμμα, αλλά όχι από την ΕΡΤ.
Ο διευθυντής του Πρώτου Προγράμματος, Άρης Τόλιος, εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία ανέφερε ότι δεν άσκησε καμία πίεση στον Σίδερη, αλλά ότι του εξέφρασε τις σοβαρές του επιφυλάξεις για τη μονομέρεια με την οποία αντιμετώπιζε το θέμα. Του πρότεινε, επίσης, όπως σημειώνει, να το διευρύνει, αναδεικνύοντας όλα τα νεοναζιστικά κινήματα σε Ρωσία, Λευκορωσία και Ουκρανία. Η συζήτηση αυτή έγινε ενώπιον και άλλων δημοσιογράφων στην αίθουσα σύνταξης και ο Σίδερης δεν έφερε αντιρρήσεις. Στη συνέχεια το αφιέρωμά του, χωρίς να κάνει καμία αλλαγή ή προσθήκη, παίχτηκε στο Πρώτο Πρόγραμμα. Δηλαδή, λογοκρισία δεν υπήρξε.
Η ΠΟΣΠΕΡΤ στήριξε τον Σίδερη με μια ανακοίνωση-αχταρμά, με αναφορές σε «ύποπτες λίστες», σε δημοσιογράφους που έκρυβαν την είδηση κάτω από το μαξιλάρι τους και σε «υπηρέτες της ενημέρωσης». Τον Σίδερη στήριξε και η ΕΣΠΗΤ, στο όνομα της ελεύθερης έκφρασης και της ερευνητικής δημοσιογραφίας, η Αριστερή Πρωτοβουλία Εργαζομένων της ΕΡΤ και η Συσπείρωση Δημοσιογράφων-Δούρειος Ίππος.
«Δεν θα τον βγάλεις αυτόν στον αέρα»
Την ημέρα της εκπομπής «Καθρέφτης», με καλεσμένο τηλεφωνικά τον Ηλία Κανέλλη, όπως διηγούνται αυτόπτες μάρτυρες, στο πρώτο διάλειμμα για το δελτίο ειδήσεων, συγκεντρώθηκαν έξω από το στούντιο καμιά δεκαριά άτομα, και φώναζαν στον Μιχαηλίδη: «Αυτό που έκανες είναι απαράδεκτο!».
Ο Μιχαηλίδης, μία ημέρα την εβδομάδα καλεί έναν δημοσιογράφο και σχολιάζει μαζί του τα θέματα της επικαιρότητας, άρα δεν επιφύλαξε ειδική μεταχείριση στον Κανέλλη.
Επειδή ταράχθηκε από τις φωνές, ο δημοσιογράφος πήγε να ξαναμπεί στο στούντιο, αλλά οι συνδικαλιστές συνέχιζαν να του φωνάζουν από τον διάδρομο: «Δεν θα τον βγάλεις αυτόν στον αέρα. Έβρισε συνάδελφό μας».
Εξαιτίας της φασαρίας βγήκε από το διπλανό στούντιο ο Προκόπης Δούκας και τους είπε εκνευρισμένος: «Δεν ντρέπεστε; Ζητάτε από τον Μιχαηλίδη να κόψει καλεσμένο; Αυτό είναι φασισμός!».
Από όσους βρίσκονταν στον χώρο, μόνον αυτός και η Μαρία Γεωργίου υπερασπίστηκαν τον συνάδελφό τους. Ο Μιχαηλίδης στάθηκε παράμερα στον διάδρομο, για να μην οξυνθούν και άλλο τα πνεύματα.
Στο μεταξύ, έφτασαν στον χώρο ο πρόεδρος της ΠΟΣΠΕΡΤ και ο διευθυντής του Πρώτου Προγράμματος, ο οποίος μπήκε στο στούντιο για να διασφαλίσει ότι θα γίνει ομαλά η εκπομπή. Οι συνδικαλιστές όμως συνέχιζαν την επίθεση έξω από το στούντιο. «Αφού επιμένεις να τον βγάλεις στον αέρα, θα του κάνεις την εξής ερώτηση: Κύριε Κανέλλη, βρίσατε χυδαία έναν συνάδελφό μας. Επιμένετε στις χυδαίες ύβρεις σας;».
Ο Μιχαηλίδης, ένας από τους πιο ευπρεπείς και καλλιεργημένους δημοσιογράφους της Ελλάδας, αντέδρασε έντονα. «Είστε σοβαροί; Θέλετε να μου υπαγορεύσετε τις ερωτήσεις που θα κάνω;», τους απάντησε.
Όταν τελείωσε η εκπομπή, ο Μιχαηλίδης δέχθηκε και δεύτερη επίθεση... «Σε ξέρουμε! Να πας πίσω στο κόμμα που σε έφερε εδώ! Έρχεστε διάφορα golden boys και αρμέγετε την ιερή αγελάδα της ΕΡΤ», του έλεγαν οι συνδικαλιστές.
«Εγώ μια ετήσια σύμβαση έχω, που σε λίγο τελειώνει. Πώς αρμέγω την ΕΡΤ;», ρώτησε ο Μιχαηλίδης.
«Να φύγεις από τώρα», του απάντησαν οι συνδικαλιστές.
Οι διάλογοι μπορεί να μην αποτυπώνονται με 100% ακρίβεια, γιατί οι σκηνές, για όσους τις έζησαν, ήταν σοκαριστικές. Κρυφοπουτινισμός, βία και φασισμός, υπό το κάλυμμα της ελεύθερης ενημέρωσης και της αριστερής ιδεολογίας. Ελεύθερη ενημέρωση, βεβαίως, υπέρ του Πούτιν, διαφορετικά και τα σκυλιά δεμένα. Πάνε περίπατο και η ελευθερία έκφρασης και ο πλουραλισμός στην ενημέρωση και η καταδίκη της προπαγάνδας, του πολέμου, του ναζισμού, του φασισμού, του ρατσισμού, του νεομακαρθισμού... Όλες αυτές οι λέξεις υπάρχουν στις διάφορες ανακοινώσεις υπέρ του Θωμά Σίδερη, αλλά αυτό που ενόχλησε στην πραγματικότητα ήταν το ύφος του Κανέλλη και η «συντονισμένη δημόσια επίθεση» που δέχθηκε ο συνάδελφός τους για τα «αδιάσειστα διεθνή στοιχεία» σχετικά με «το διαβόητο Τάγμα Αζόφ»;
Αν ήταν θέμα αρχών, γιατί δεν καταδίκασαν την επίθεση που δέχθηκε ο άλλος συνάδελφός τους, ο Χρήστος Μιχαηλίδης; Αυτός φαίνεται ότι δεν έχει ανάγκη στήριξης επειδή τάχθηκε καθαρά και ξάστερα κατά της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.
Με τόση έγνοια για τον πλουραλισμό στην ενημέρωση, ένα είναι σίγουρο: Οι νεκροί της ΕΡΤ θα αγαλλιάζουν στο κενοτάφιό τους!