Δύο κινήσεις στο Κίνημα Αλλαγής ήταν αρκετές για να αναδειχθούν οι διάφορες «φυλές» που συνυπάρχουν στο ίδιο κόμμα: Οι αντι-ΣΥΡΙΖΑ, οι υπέρ της συνεργασίας μαζί του, οι «προεδρικοί» και οι αυτόνομοι.
Η πρώτη κίνηση ήταν ο περίφημος καφές του Αλέκου Φλαμπουράρη με τον Κωστή Γείτονα. Οι διευκρινίσεις, κατόπιν εορτής, της Χ. Τρικούπη ότι συμφωνήθηκε απλώς να πέσουν οι αντιπολιτευτικοί τόνοι μεταξύ των δύο κομμάτων προκάλεσαν αντιδράσεις και νέα ανεπίσημη ανακοίνωση του ΚΙΝΑΛ.
Η δεύτερη κίνηση –που προκάλεσε περισσότερες αντιδράσεις– ήταν η εκδήλωση που έγινε λίγες ημέρες αργότερα, της Πολιτικής Κίνησης Ανανεωτική Αριστερά, ενόψει διεξαγωγής της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης του Κινήματος. Στην εν λόγω εκδήλωση ήταν παρόντες γνωστά στελέχη και βουλευτές του ΚΙΝΑΛ, όπως ο Γιώργος Καμίνης, ο αναπληρωτής εκπρόσωπος Τύπου Παν. Βλάχος, ο Χρήστος Πρωτόπαπας αλλά και ο Νίκος Μπίστης.
Οι φωτογραφίες με τα χαμόγελα μεταξύ Μπίστη (που συνεργάζεται με τον ΣΥΡΙΖΑ) και των στελεχών του ΚΙΝΑΛ προκάλεσαν οργισμένα σχόλια στην «αντι-ΣΥΡΙΖΑ» τάση του Κινήματος Αλλαγής. Ολοι άρχισαν να αναρωτιούνται τι σηματοδοτεί αυτή η στροφή της ηγεσίας της Χ. Τρικούπη.
Ο καβγάς με Κεγκέρογλου και η επιστολή Γιαννακοπούλου στη Γεννηματά
Η αντίδραση ήρθε από τη βουλευτή Νάντια Γιαννακοπούλου. Στο συντονιστικό της ΚΟ του ΚΙΝΑΛ είχε έντονη κόντρα με τον γραμματέα της ΚΟ του ΚΙΝΑΛ, Βασίλη Κεγκέρογλου. Η αντιπαράθεση εξελίχθηκε σε δύο φάσεις και με δύο αφορμές για ισάριθμα νομοσχέδια που προωθούσε η κυβέρνηση Μητσοτάκη: Για τη δωρεά του Ιδρύματος Νιάρχος σε νοσοκομεία -που κατά την «αριστερή πτέρυγα» του ΚΙΝΑΛ αποτελεί την κερκόπορτα για την ιδιωτικοποίηση των νοσοκομείων- και ένα για την περιοχή του Κερατσινίου-Δραπετσώνας όπου ο τοπικός δήμαρχος, που προέρχεται από τον ΣΥΡΙΖΑ, διεκδικεί να μην παραχωρηθεί το κομμάτι που δεν ανήκει στην ιδιοκτησία του δήμου. Κουβέντα στην κουβέντα, η Νάντια Γιαννακοπούλου άρχισε να θίγει τα ζητήματα αυτά, για να συναντήσει την ενόχληση Κεγκέρογλου, ο οποίος της επισήμανε ότι η συνάντηση αφορούσε συγκεκριμένο πεδίο θεμάτων και όχι γενικότερα θέματα. «Μην τα θίξουμε τώρα αυτά», φέρεται να είπε στη Ν. Γιαννακοπούλου, η οποία αντέδρασε λέγοντας «δεν θα με φιμώσεις εμένα». Μετά τις έντονες λεκτικές αψιμαχίες, η βουλευτής του ΚΙΝΑΛ αποφάσισε να στείλει γραπτώς τις απόψεις της στη Φώφη Γεννηματά, ζητώντας εξηγήσεις για την «περιρρέουσα ατμόσφαιρα, τη φημολογία για "μορατόριουμ" με τον ΣΥΡΙΖΑ, για συναντήσεις που γίνονται και τις προοπτικές δήθεν συγκλίσεων στη Βουλή, και όχι μόνο, που δεν στηρίζεται σε καμία απόφαση συλλογικού οργάνου του Κινήματος, ούτε αποφάσεων Συνεδρίου του ΠΑΣΟΚ ή του Κινήματος Αλλαγής. Η όλη αυτή συζήτηση δημιουργεί θολούρα, ασάφεια και απογοήτευση ανάμεσα στους φίλους μας και εμείς οφείλουμε να δώσουμε σαφείς, ολοκληρωμένες, ειλικρινείς απαντήσεις», έγραφε η βουλευτής.
Η Χ. Τρικούπη αντέδρασε λακωνικά αλλά και σκωπτικά, επιχειρώντας να κρατήσει «χαμηλά» τους τόνους στο θέμα. «Οταν κάποιοι έχουν προσωπικές απόψεις, καλό είναι να τις καταθέτουν γραπτώς. Και ακόμη καλύτερα αυτές να είναι επί της ουσίας», ανέφεραν κύκλοι της Φώφης Γεννηματά, επεξηγώντας ότι το «καρφί» είναι πως η κυρία Γιαννακοπούλου δεν συνεισφέρει με προτάσεις στα θέματα που θίγει.
Οι «φυλές» στο Κίνημα Αλλαγής
Σύμφωνα με την καταγραφή από το ρεπορτάζ, στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του Κινήματος Αλλαγής υπάρχουν τέσσερις, αδρά σχηματοποιημένες τάσεις: Οι προεδρικοί, που είναι πιστοί στη Φώφη Γεννηματά, οι «αντι-ΣΥΡΙΖΑ» που δεν δέχονται καμία συνεργασία με το κόμμα του Αλέξη Τσίπρα, οι φιλο-ΣΥΡΙΖΑ που δεν βλέπουν με αρνητικό μάτι τη σύμπλευση σε βασικές αρχές και σε κάθε περίπτωση λειτουργούν με αντιδεξιά σύνδρομα, και οι αυτόνομοι οι οποίοι ακολουθούν τη δική τους πορεία.
Επί της ουσίας, οι περισσότεροι ομνύουν σε αυτόνομη πορεία του Κινήματος Αλλαγής. Οι επιμέρους διαφορές έχουν να κάνουν με την αντίληψη για τον ζωτικό χώρο του ΚΙΝΑΛ και το πρόσημο στην αντιπολιτευτική τακτική του κόμματος. Για παράδειγμα, σε μια περίπτωση που η συγκυρία θα απαιτήσουν κάλεσμα συγκυβέρνησης, οι «φιλοΣΥΡΙΖΑ» απαντούν «όχι σε νέα συγκυβέρνηση με τη Δεξιά, που την πληρώσαμε την περίοδο Σαμαρά-Βενιζέλου». Αντιθέτως, η αντι-ΣΥΡΙΖΑ πτέρυγα απορρίπτει μετ' επιτάσεως οποιαδήποτε συνεργασία με το κόμμα Τσίπρα και θεωρεί πιο κοντινό το ενδεχόμενο σύμπραξης με τη ΝΔ.
Προεδρικοί
- Βασίλης Κεγκέρογλου
- Κώστας Σκανδαλίδης (Α’ Αθήνας)
- Γιώργος Καμίνης (Επικρατείας)
- Ευαγγελία Λιακούλη (Λάρισας)
- Γιώργος Αρβανιτίδης (Β’ Θεσσαλονίκης)
- Δημήτρης Μπιαγκής (Κέρκυρας)
- Χρήστος Γκόκας (Αρτας)
Αντι-ΣΥΡΙΖΑ
- Νάντια Γιαννακοπούλου (Β2' Δυτικού Τομέα Αθηνών)
- Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος (Αρκαδίας)
- Χαρά Κεφαλίδου (Δράμας)
- Γιώργος Φραγγίδης (Κιλκίς)
- Ανδρέας Λοβέρδος (Β1' Βόρειου Τομέα Αθηνών)
- Δημήτρης Κωνσταντόπουλος (Αιτωλοακαρνανίας)
ΦιλοΣΥΡΙΖΑ
- Μιχάλης Κατρίνης (Ηλείας)
- Πουλάς Ανδρέας (Αργολίδος)
- Απόστολος Πάνας (Χαλκιδικής)
- Γιώργος Μουλκιώτης (Βοιωτίας)
Αυτόνομοι
- Γιώργος Παπανδρέου (Αχαΐας)
- Χάρης Καστανίδης (Α’ Θεσσαλονίκης)
- Μπαράν Μπουρχάν (Ξάνθης)
- Αχμές Ιλχάν (Ροδόπης)
«Δεν έχει βάθος η στροφή προς τον ΣΥΡΙΖΑ»
Οι περισσότεροι πάντως –ακόμη και οι πλέον αντιδραστικοί σε ενδεχόμενο σύμπραξης με το κόμμα του Αλέξη Τσίπρα– κάνουν μεν διαπιστώσεις, αλλά δεν διαβλέπουν ουσιαστική πρόθεση συνεργασίας από τη Φώφη Γεννηματά. «Δεν φαίνεται να έχει κάποιο βάθος αυτή η κίνηση», υποστηρίζουν ψύχραιμες φωνές. «Για κάποιο λόγο η Φώφη είναι χολωμένη με τον Μητσοτάκη και κάνει κινήσεις προς τον ΣΥΡΙΖΑ για να δείξει ότι… υπάρχουν κι αλλού πορτοκαλιές». Αυτή η μάλλον απλοϊκή ανάγνωση δεν είναι πολιτικά επαρκής για να εξηγήσει την όποια στροφή, αλλά δείχνει επίσης ότι οι αντιδράσεις δεν έχουν βάθος.
Κάποιοι επιρρίπτουν την ευθύνη στη λειτουργία της Κοινοβουλευτικής Ομάδας: «Πολλοί βουλευτές γκρινιάζουν που δεν βγαίνουν στα κανάλια και στη θέση τους βγαίνουν μη εκλεγμένοι, φίλοι της ηγεσίας», υποστηρίζουν ορισμένοι, αν και από τη Χ. Τρικούπη τονίζουν ότι υπάρχουν βουλευτές που δημιουργούν προσκόμματα στις εμφανίσεις τους, ενώ άλλοι δεν επιθυμούν οι ίδιοι να βγουν.
Οι λόγοι εξήγησης μάλλον πρέπει να αναζητηθούν αλλού: Το Κίνημα Αλλαγής επιδιώκει να μεγιστοποιήσει τα πολιτικά οφέλη, προσδοκώντας στη φθορά του κυβερνώντος κόμματος. «Κριτική ασκείς στην κυβέρνηση, όχι στην αντιπολίτευση», λέει πολύπειρο στέλεχος.
Από την πλευρά του, στέλεχος με εσωκομματική δύναμη θεωρεί «καταστροφική την πολιτική των ίσων αποστάσεων με μεζούρα». Ζητά «σοβαρή, δομική, σοσιαλδημοκρατική αντιπολίτευση» και επισημαίνει ότι το προσφυγικό-μεταναστευτικό είναι ένα ιδανικό πεδίο για να ξεδιπλώσει κανείς μια τέτοια πολιτική.
Ωστόσο, η κόντρα μεταξύ των «φυλών» του ΚΙΝΑΛ κρατάει πριν από τις εκλογές, όταν τα στελέχη του καλούνταν να απαντήσουν στο ερώτημα με ποιον θα πάνε και ποιον θα αφήσουν. Οι «παπανδρεϊκοί» κυρίως ήταν πιο δεκτικοί σε αντιδεξιό μέτωπο, ενώ η «αντι-ΣΥΡΙΖΑ» τάση ήταν αναφανδόν κατά της συνεργασίας με Τσίπρα. Η Γεννηματά ακολούθησε μια επαμφοτερίζουσα τακτική, αποφεύγοντας να δώσει σαφή απάντηση στο επίμαχο θέμα. Για την ακρίβεια επέμενε στην αυτονομία του ΚΙΝΑΛ, το ίδιο ακριβώς που διαβεβαιώνει και σήμερα.
Στην ίδια λογική και ο διευθυντής του πολιτικού γραφείο της Φώφης Γεννηματά και μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου του Κινήματος Αλλαγής, Μανώλης Οθωνας, ο οποίος σε συνέντευξή του στον «Ελεύθερο Τύπο», με αφορμή τη συνάντηση του Αλέκου Φλαμπουράρη με τον Κώστα Γείτονα, δήλωσε: «Μονότονα διάφοροι δεξιοί και αριστεροί ψάλτες επαναλαμβάνουν εναλλάξ -με διάφορες αφορμές- το τροπάρι της δήθεν σύμπλευσής μας, μια με τη ΝΔ και μια με τον ΣΥΡΙΖΑ», για να προσθέσει: «Η επιλογή αυτόνομης πορείας και η σαφής ιδεολογική, πολιτική και προγραμματική οριοθέτηση μας δεν είναι σημαία ευκαιρίας. Είναι αδιαπραγμάτευτη δέσμευση. Αν ήταν να γίνουμε το συμπλήρωμα οποιουδήποτε, θα το είχαμε κάνει προ πολλού».