Τους αποδόμησε όλους, κυβέρνηση, αντιεμβολιαστές, ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ, ο εκλογολόγος Ηλίας Νικολακόπουλος, σε πρόσφατη συνέντευξή του στο αριστερό περιοδικό «Εποχή».
Οι απόψεις του Ηλία Νικολακόπουλου παρουσιάζουν πάντα ενδιαφέρον, διότι καταφέρνει, παρότι είναι άτυπος σύμβουλος του Αλέξη Τσίπρα, να ψηλαφεί προσεκτικά τις τάσεις της κοινωνίας, να διακρίνει τη δυναμική της εποχής και να εξάγει πολιτικά συμπεράσματα χωρίς να ισοπεδώνει την κυβέρνηση ή να αποθεώνει τον ΣΥΡΙΖΑ. Δεν είναι εγκάθετος, είναι μετριοπαθής και εξ αυτού πιο πειστικός.
Και είχε πέσει μέσα, το 2020, όταν προφήτευσε πως ο Κ. Μητσοτάκης δεν έχει κανέναν λόγο να κάνει πρόωρες εκλογές όσο ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να αποδομήσει με την αντιπολίτευσή του την κυβερνητική ατζέντα. Όσο, με άλλα λόγια, ο πρωθυπουργός παραμένει κυρίαρχος του παιχνιδιού, παρά τις τεράστιες κρίσεις που καλείται να διαχειριστεί η κυβέρνηση.
Στη συγκεκριμένη συνέντευξη, προκαλεί αίσθηση η απαισιοδοξία του Ηλία Νικολακόπουλου για την αξιωματική αντιπολίτευση. Πάνω-κάτω τα έχει ξαναπεί για τον ΣΥΡΙΖΑ (χρειάζεται κεντροαριστερά στροφή και όχι εξαλλοσύνες, νέα πρόσωπα, ήπια ρητορική και δυναμική αντιπολίτευση ουσίας), αλλά αυτή τη φορά βγάζει μια απογοήτευση ο λόγος του: ο ΣΥΡΙΖΑ, λέει, πρέπει να δείξει ότι είναι αποτελεσματικότερος, αλλά «η προηγούμενη εμπειρία δεν συμβάλλει σε αυτή την κατεύθυνση». Και προσθέτει: «Λογικά θα έπρεπε στην κυβέρνηση να βλέπουν δημοσκοπική κατάρρευση, αλλά δεν υπάρχει» -μπηχτή ότι τα πράγματα δεν πάνε όπως τα θέλουν ή τα περίμεναν στο απέναντι στρατόπεδο.
Ο Νικολακόπουλος γνωρίζει, φυσικά, και τους απαριθμεί, με τον τρόπο του, τους λόγους της δημοσκοπικής καθίζησης του ΣΥΡΙΖΑ: Δεν έχει αποδείξει ότι είναι αποτελεσματικός στα θέματα της πανδημίας. Το επερχόμενο Συνέδριο δεν θα βοηθήσει («αφορά μόνο τον στενό κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ, πάει για αντιπαράθεση μηχανισμών»). Αρκείται σε μια στείρα αντιπολίτευση («ο ΣΥΡΙΖΑ είναι σε μια κριτική της αντιπολίτευσης, αλλά στη θετική ατζέντα ότι θα τα έκανε καλύτερα, δεν το έχει αποδείξει»). Επαναπαύεται στο 32% των βουλευτικών εκλογών, το οποίο δεν είναι καθόλου σίγουρο («έχει ένα ετερογενές εκλογικό σώμα, και σε αυτόν τον κόσμο που είναι με το ένα πόδι στον ΣΥΡΙΖΑ και το άλλο εκτός, δεν έχει δοθεί ιδιαίτερη προσοχή να ενσωματωθεί», σημειώνει).
Ο έμπειρος εκλογολόγος διαπιστώνει, επίσης, ότι το τέμπο στον ΣΥΡΙΖΑ δίνουν τα παλιά (φθαρμένα, υπονοεί) στελέχη και δεν υπάρχει μια «ισχυρή ομάδα με ανθρώπους που θα μπορούσαν να είναι αποτελεσματικοί». Άνθρωποι, με άλλα λόγια, που να διατυπώνουν προτάσεις και να εκφέρουν λόγο «που να πείσει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα τα έκανε καλύτερα». «Νέο στελεχικό δυναμικό δεν έχει αναδείξει ο ΣΥΡΙΖΑ, στα δυόμισι χρόνια αντιπολίτευσης», ήταν η πικρή διαπίστωσή του.
Τζίφος, λοιπόν, το νέο think tank που παρουσίασε ο Αλέξης Τσίπρας, με τα καλύτερα μυαλά της χώρας; Ο Νικολακόπουλος, σε κάθε περίπτωση, δεν φάνηκε ενθουσιασμένος.
Αρκεί, πράγματι, μια ματιά στη νέα ομάδα συμβούλων που παρουσίασε ο Αλέξης Τσίπρας, για να διαπιστώσει κανείς ότι πρόκειται για ανακύκλωση παλαιών στελεχών και μηχανισμών, και όχι για νέα ομάδα think tank. Απέχει πολύ αυτή η πραγματικότητα από τον χαρακτηρισμό «τα καλύτερα μυαλά της χώρας», που είπε στην παρουσίασή τους, μετά βαΐων και κλάδων, ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ.
Πράγματι, κρίνοντας από τα βιογραφικά των συμμετεχόντων, βλέπει κανείς ότι οι μισοί από την επιτροπή σοφών που παρουσίασε ο κ. Τσίπρας είτε ήταν υποψήφιοι με το κόμμα, είτε ήταν διορισμένοι επί ΣΥΡΙΖΑ σε κάποια κρατική θέση. Ενδεικτικά, ορισμένα ονόματα: ο Ν. Φαραντούρης, εχθρός των εξορύξεων υδρογονανθράκων στη Δυτική Ελλάδα, ήταν πολλά χρόνια νομικός σύμβουλος στη ΔΕΠΑ, επί ΣΥΡΙΖΑ. Η Ντόρα Γιαννάκη ήταν ξανά το 2020 στην ομάδα Βερναρδάκη για τη «μεταρρύθμιση του κράτους», που ποτέ δεν έγινε. Η Ζαχαρούλα Τσιριγώτη το 2016 τοποθετήθηκε στη θέση της προϊσταμένης Επιτελείου του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας, επί ΣΥΡΙΖΑ. Ο Αιμίλιος Αυγουλέας ήταν συντάκτης του νέου προγράμματος Θεσσαλονίκης 2, προ των εκλογών του 2019. Ο πρώην πρύτανης Τριαντάφυλλος Αλμπάνης ήταν υποψήφιος με τον ΣΥΡΙΖΑ το 2015, κατά της πανεπιστημιακής αστυνομίας. Ο Πέτρος Δαμιανός ήταν διευθυντής του σχολείου φυλακών Αυλώνα και υπέρ της αποφυλάκισης Κουφοντίνα... Ο Γ. Σταμπούλης ήταν golden boy του Υπερταμείου επί ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, όπως κατήγγειλε το «Ποτάμι» το 2018. Ο καθηγητής Γιάννης Κρεστενίτης υπήρξε διευθύνων σύμβουλος της ΕΥΑΘ επί ΣΥΡΙΖΑ. Ο Ερρίκος Βεντούρας ήταν σύμβουλος του Γαβρόγλου στο υπουργείο Παιδείας και υποψήφιος συνδικαλιστής. Φυσικά, μέλος του think tank είναι και ο γνωστός Γ. Μυλόπουλος, διορισμένος στην Αττικό Μετρό, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε εγκαίνια στους μουσαμάδες!
Δεν τα λες και νέα πρόσωπα, ούτε τα καλύτερα μυαλά, όταν στην πλειονότητά του το think tank απαρτίζεται από επαγγελματικά στελέχη που διορίστηκαν ή ανακυκλώνονται συνεχώς στο Δημόσιο. Ορισμένοι εξ αυτών δείχνουν, μάλιστα, να προέρχονται από το ακραίο έως εξωκοινοβουλευτικό κομμάτι της Αριστεράς. Για παράδειγμα, τι μπορεί να συνεισφέρει στο μέλλον της χώρας μας το μέλος του think tank του ΣΥΡΙΖΑ που θέλει τον Κουφοντίνα ελεύθερο; Ή ο καθηγητής Αιματολογίας του Πανεπιστημίου της Σορβόνης, Γρηγόρης Γεροτζιάφας, που καλούσε σε «λαϊκές κινητοποιήσεις», εν μέσω πανδημίας, και με ορολογία Ρουβίκωνα αποκαλούσε την κυβέρνηση «ακροδεξιά συμμορία που έχει μετατρέψει τη χώρα σε σύγχρονο μετεμφυλιακό κράτος»; Αυτά δεν είναι τα καλύτερα μυαλά, μάλλον τα μυαλά στα κάγκελα θα ταίριαζε καλύτερα.
Και το ερώτημα προκύπτει εύλογα: Αν η τετραετία ΣΥΡΙΖΑ αποδοκιμάστηκε στην κάλπη, αν η αλλοπρόσαλλη συμμαχία Αριστεράς και λαϊκής Δεξιάς, του 2015, κρίθηκε ως παράδειγμα προς αποφυγήν από τους πολίτες, πώς αυτά τα ίδια μυαλά που κυβέρνησαν τότε θεωρούνται σήμερα τα καλύτερα της χώρας; Με ποια κριτήρια αυτοί που απέτυχαν τότε, θα πείσουν ότι μπορούν σήμερα καλύτερα; Σε τι η ανακύκλωση των ίδιων στελεχών του παρελθόντος θα σαλπίσει το μέλλον;
Αυτά βλέπει, προφανώς, ο έμπειρος Ηλίας Νικολακόπουλος και αποθαρρύνεται. Θα διερωτάται, όπως όλοι μας, γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Αλέξης Τσίπρας επιμένουν σε πρόσωπα και πολιτικές που δεν πείθουν, που δεν μπορούν να του προσδώσουν εκλογική ή δημοσκοπική υπεραξία. Κι όσο το ρεπερτόριο και τα μυαλά δεν ανανεώνονται, τόσο η αντιπολίτευση θα καθηλώνεται σε ακραίες λογικές και φωνές που αποδεικνύονται επικίνδυνες σε καιρούς κρίσεων ή πανδημίας.