Ομολογώ ότι εξεπλάγην όταν άκουσα πρόσφατα τον Νίκο Ανδρουλάκη να καταγγέλλει ένα είδος συνωμοσίας εναντίον του, επειδή οι δημοσκοπήσεις τον φέρνουν πλέον στην τρίτη θέση.
«Θέλω να σας πω ότι δεν μου αρέσει να αμφισβητώ τις δημοσκοπήσεις, παρόλο που τους χρειάζεται πολλές φορές, όπως έγινε πέρυσι, αλλά είμαι, δυστυχώς, κατά έναν διαβολικό τρόπο, αυτός που πλήττεται πάντα από αυτές», δήλωσε στο συνέδριο «Future of Retail» [5/4].
Σε άλλες παρεμβάσεις του άφησε να εννοηθεί ότι υπάρχει δάκτυλος Μητσοτάκη πίσω από αυτά τα ποσοστά, με το επιχείρημα ότι ο πρωθυπουργός και το κυβερνών κόμμα προτιμούν ως αντίπαλο, ως αξιωματική αντιπολίτευση, έναν ινφλουένσερ. «...Ο πρωθυπουργός προτιμά μια αντιπολίτευση life style. Θέλει την αντιπολίτευση να είναι άλλοθι στην πολιτική του», είπε πρόσφατα στον ΣΚΑΪ.
Εξεπλάγην ακόμη περισσότερο όταν είδα να καταγράφει παρεμφερείς σκέψεις και ο πολύ έμπειρος δημοσιογράφος Γ. Παπαχρήστος στα «ΝΕΑ», που γνωρίζει όσο κανείς άλλος τα του ΠΑΣΟΚ. Προφανώς, αναπαράγοντας όσα ευρέως συζητά η ηγετική ομάδα στη Χαριλάου Τρικούπη, αποτύπωσε σε ρεπορτάζ στη στήλη του όσα πιστεύει το ΠΑΣΟΚ για τη σχέση μίντια-Ανδρουλάκη: «Το παλικάρι έχει επενδύσει στη σοβαρότητα, οι άλλοι (μπορεί και με κυβερνητική επίνευση ή καθοδήγηση) κάνουν ό,τι μπορούν για να τον πατήσουν κάτω... Δεν μπορεί να μην είναι καθοδηγούμενη αυτή η στάση των μέσων ενημέρωσης απέναντι στον Ανδρουλάκη και το ΠΑΣΟΚ. Κρατημένο χαμηλά το ΠΑΣΟΚ, και πίσω από τον ΣΥΡΙΖΑ του Κασσελάκη, πέφτει σε περιδίνηση εσωστρέφειας -τον άλλο θεωρούν ότι τον έχουν του χεριού τους. Ακίνδυνο» [10 Απριλίου] .
Προφανώς, στο ΠΑΣΟΚ θεωρούν αδιανόητο το γεγονός ότι ένας πολιτικός αρχηγός (Κασσελάκης) από το πουθενά, με διασπασμένο κόμμα, που περνάει τα καλαμπούρια για πολιτικές θέσεις, παίρνει πλέον κεφάλι στις μετρήσεις από το σαφώς πιο οργανωμένο και σοβαρό ΠΑΣΟΚ. Αλλά είναι (τουλάχιστον) τραβηγμένο από τα μαλλιά να πιστεύεις ότι υπάρχει οργανωμένη συνωμοσία στο τρίγωνο Μητσοτάκης-ΜΜΕ-εταιρείες δημοσκοπήσεων για να πέσει ο Ανδρουλάκης στην τρίτη θέση. Ψυχραιμία.
Αυτό που δείχνουν στην πραγματικότητα οι δημοσκοπήσεις είναι ότι η Δημοκρατία έχει ανάγκη από αντιπολίτευση. Κανένα όμως κόμμα δεν μπορεί να προσφέρει αυτή τη στιγμή την αξιόπιστη εναλλακτική διακυβέρνησης [44%, Alco]. Όλα τα κόμματα της ακροδεξιάς και της σταλινικής ή σταλινογενούς αριστεράς κερδίζουν την ψήφο διαμαρτυρίας, αλλά παραμένουν, απλώς, ένας αντιδημοκρατικός συρφετός.
Ο μόνος χώρος που θα μπορούσε να παίξει τον ρόλο της Δημοκρατικής και σοβαρής αντιπολίτευσης είναι το ΠΑΣΟΚ [13%], αλλά τα ποσοστά δεν βγαίνουν, η κυριαρχία Μητσοτάκη δεν αμφισβητείται. Μάλιστα, από μια άποψη, η ανυπαρξία των άλλων είναι η πολιτική δύναμη της Νέας Δημοκρατίας.
Οι δημοσκοπήσεις έδειξαν, επίσης, ότι το ΠΑΣΟΚ είχε ελάχιστα ή καθόλου κέρδη από την πρόταση δυσπιστίας που κατέθεσε για τα Τέμπη. Αντίθετα, αυτοί που βγήκαν κερδισμένοι και αυξάνουν αισθητά τα ποσοστά τους είναι ο ΣΥΡΙΖΑ, ο Βελόπουλος και η Ζωή Κωνσταντοπούλου. Απόδειξη ότι σε ψήφους, στον γενικό πληθυσμό, ανεβαίνουν αυτοί που πυροβολούν κατά ριπάς με κραυγές και γλοιώδεις υπερβολές την κυβέρνηση.
Το να εκνευρίζεται, λοιπόν, το ΠΑΣΟΚ που ένας ελαφρύς και ασυνάρτητος τύπος το ξεπερνάει στις δημοσκοπήσεις δεν διορθώνει τα πράγματα. Προσωπικά, κατανοώ ο κ. Ανδρουλάκης να οργίζεται όταν διαβάζει απόψεις και αναλύσεις για το «μονίμως θυμωμένο» ύφος του ή για τη μονοθεματική και καταγγελτική πολιτική του. Ή να εκνευρίζεται με τον Δρυμιώτη που τον χαντάκωσε λέγοντας «ο Κασσελάκης χαμογελάει και ο Ανδρουλάκης είναι μουτρωμένος. Εσείς από ποιον θα αγοράζατε μεταχειρισμένο αυτοκίνητο;». Αλλά δυσκολεύομαι να αποδεχθώ ότι ο κ. Ανδρουλάκης έφθασε στο σημείο να επινοεί συνωμοσίες κέντρων και συμφερόντων που τον έχουν ρίξει στην τρίτη θέση.
Προφανώς, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ για να ανέβει στις δημοσκοπήσεις δεν μπορεί να φορέσει κολλητά πουκάμισα ή να βάφεται στα Hondos της Κρήτης. Εξάλλου, δεν θα μπορούσε με τίποτα να ξεπεράσει τον Κασσελάκη στο σόου -ο άνθρωπος είναι γεννημένος ηθοποιός, τον βλέπεις πώς ακκίζεται σε κάθε ευκαιρία και εργαλειοποιεί τα πάντα, ακόμη και το σκυλάκι του, την ερωτική του προτίμηση, το 10ήμερο στον στρατό.
Όντως, ο Stefanos προσελκύει τα μέσα ενημέρωσης. Στα πρωινάδικα με τα χαρωπά σκηνικά και τους τριθέσιους καναπέδες ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται στο στοιχείο του, απευθύνεται σε ένα κοινό με τις μικρότερες αντιστάσεις και περνάει... τα πάντα: Έπαρση λόγω ατομικού πλούτου, life style, θεωρίες συνωμοσίας, αμφισβήτηση όλων των θεσμών, τοξικότητα, ειρωνεία και τυφλά χτυπήματα στους πολιτικούς αντιπάλους. Κανείς δεν παρατηρεί τον χυλό του πολιτικού του λόγου, τις αντιφάσεις και τις ανακρίβειες του οικονομικού του «προγράμματος». Παράλληλα, βεβαίως, τον βοηθάει δίπλα του η παραδοσιακή «σχολή Πολάκη», εμπλουτισμένη με νέες δυνάμεις, βλέπε Έλενα Ακρίτα. Με άλλα λόγια, στο γήπεδο λαϊκισμού-συνωμοσιολογίας, ο Στέφανος Κασσελάκης είναι καλύτερος.
Αντί το ΠΑΣΟΚ να χτυπιέται και να βλέπει παντού φαντάσματα, μια ιδέα θα ήταν να διερευνήσει καλύτερα τα χαρακτηριστικά των σημερινών ψηφοφόρων. Όταν οι πολίτες βιώνουν ένα συνεχές συνωμοσιολογικό κλίμα με μπαζώματα, εξαφανισμένα βαγόνια, καταγγελίες για κατασκόπους και Όρμπαν τότε στρέφονται σε αυτούς που αφηγούνται καλύτερα το παραμύθι. Όταν το μόνιμο ρεπερτόριο είναι «υποκλοπές», «παρακράτος», «συγκάλυψη», όταν η αντιπολίτευση αμφισβητεί νυχθημερόν θεσμούς, Αρχές και κράτος δικαίου, τότε και οι ψηφοφόροι γυρίζουν την πλάτη στην πολιτική, ψηφίζουν, τελικά, όποιον τους διασκεδάζει περισσότερο.
Πόσοι διάβασαν, π.χ., το άρθρο του economist ή του Bloomberg για τις επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας. Σύσσωμη η αντιπολίτευση το έθαψε και το υποτίμησε, οπότε οι περισσότεροι έμειναν να χαζεύουν στην τηλεόραση τον Κασσελάκη να ακκίζεται για το πόσο καταπληκτικά πέρασε το διήμερο με τον Τάιλερ.
Όταν ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας αρχίζει να ψάχνει την πιο εξωφρενική ιδέα και το πιο χονδροειδές fake news για να τα αντιπαρατάξει σε μια πραγματικότητα που η αντιπολίτευση περιγράφει ως «αβίωτη», ποιος έχει την ευθύνη; Ποιος υποδαυλίζει τον γενικευμένο θυμό και την αντεπίθεση του λαϊκισμού, σε βάρος μιας θεσμικής, μετριοπαθούς και μετρημένης αντιπολίτευσης; Εγώ, βέβαια, δεν είμαι ειδική ΠΑΣΟΚολόγος, καμπανάκια χτυπάω όπως καταλάβατε.