Θετικές ήταν οι παρατηρήσεις των φορέων για τις διατάξεις νομοσχεδίου που αφορούν την καταπολέμηση της απάτης και την ποινική αντιμετώπιση της εκδικητικής πορνογραφίας.
Αντίθετα, οι νομικοί φορείς εξέφρασαν την πλήρη αντίθεσή τους στις διατάξεις που αφορούν την επιτάχυνση της εκδίκασης των υποθέσεων κατά την ακρόασή τους στο σχέδιο νόμου του υπουργείου Δικαιοσύνης «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/713 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 17ης Απριλίου 2019 για την καταπολέμηση της απάτης και της πλαστογραφίας μέσων πληρωμής πλην των μετρητών και την αντικατάσταση της απόφασης-πλαίσιο 2001/413/ΔΕΥ του Συμβουλίου (L 123) και λοιπές επείγουσες διατάξεις» στην Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης της Βουλής.
Ο πρόεδρος της Αρχής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες Χαράλαμπος Βουρλιώτης ανέφερε πως σε ό,τι αφορά τις διατάξεις του σχεδίου νόμου για την πάταξη της απάτης και της πλαστογραφίας των μέσων πληρωμής εκτός μετρητών, είναι στην σωστή κατεύθυνση και θα πρέπει να προχωρήσει η υπερψήφισή τους.
Η πρόεδρος της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων Μαργαρίτα Στενιώτη ανέφερε πως με τις διατάξεις για την εκδικητική πορνογραφία «συμφωνούμε απόλυτα». Αντίθετα για την τροποποίηση του άρθρου 349 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας που αφορά τις αναβολές εκδίκασης, την χαρακτήρισε πρόχειρη, αποσπασματική και με συγκυριακά κριτήρια που δεν θα συμβάλλει στην εμπέδωση του κράτους δικαίου. Υποστήριξε πως δεν υπήρξε καμία προηγούμενη διαβούλευση και εκπληρώνει μόνο σκοπούς εντυπωσιασμού δίχως να επιλύει τα προβλήματα.
Κατ' εμάς, είπε η πρόεδρος, είναι μια αναποτελεσματική διάταξη που έρχεται να προστεθεί στις δεκάδες διατάξεις που δήθεν επιλύουν το ζήτημα της καθυστέρησης στην απονομή της δικαιοσύνης και δη της ποινικής δικαιοσύνης. Δεν λαμβάνει υπόψη τις επικρατούσες συνθήκες και κυρίως ότι στα μεγάλα δικαστήρια της χώρας που υπάρχουν ελλείψεις αιθουσών, επαρκούς αριθμού δικαστικών λειτουργών, δικαστικών υπαλλήλων καθώς και ότι πλέον ένας μεγάλος αριθμός είναι πολυπρόσωπες δίκες και ότι το έγκλημα έχει πλέον αλλάξει. Με τις νέες διατάξεις, τόνισε η πρόεδρος, καθίστανται ως υπεύθυνοι για την καθυστέρηση στην απονομή της δικαιοσύνης οι δικαστές, γιατί δεν αναβάλουν μέσα σε τρεις μήνες τις υποθέσεις.
Σε άλλη διάταξη, οι δικηγόροι, επειδή έχουν και άλλες δίκες και πρέπει να παρασταθούν και να υπερασπιστούν τους κατηγορούμενους. Οι ιδιώτες γιατρούς, οι οποίοι εκδίδουν ψευδή πιστοποιητικά. Και κατέληξε πως «νομίζω ότι δεν είναι αυτή η λύση. Η Πολιτεία πρέπει να κάνει την αυτοκριτική της και να δούμε γιατί υπάρχει πρόβλημα καθυστέρησης στην ποινική δικαιοσύνη». Ζήτησε να αποσυρθεί αυτή η διάταξη και να ξεκινήσουμε ένα διάλογο από μηδενική βάση για να δούμε πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο, το οποίο είναι υπαρκτό, αλλά οι αναβολές, ως αιτία, είναι μια απλοϊκή προσέγγιση.
«Ρύθμιση που θα συμβάλει στην επιτάχυνση της Δικαιοσύνης»
Η αναπληρωτής γενική γραμματέας της Ένωσης Εισαγγελέων Ελλάδας Σοφία Διπλοΐδου ανέφερε πως η διάταξη για την απόρριψη της έγκλησης με διάταξη του Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών, που θα περιλαμβάνει συνοπτική αιτιολογία, «πιστεύουμε ότι κινείται προς τη θετική κατεύθυνση. Πρόκειται για μια ρύθμιση, που θα συμβάλει στην επιτάχυνση της Δικαιοσύνης. Επίσης, το άρθρο 41 για τις αναβολές στις δίκες κινούνται κατά τη γνώμη μας προς τη σωστή κατεύθυνση της οριοθέτησης και όχι του περιορισμού των αναβολών.
Σημείωσε πως οι διάδικοι έχουν δικαίωμα απεριόριστο αριθμού αναβολών της δίκης επικαλούμενοι την ανωτέρα βία. Συνεπώς, δεν υπάρχει κανένας νομοθετικός περιορισμός στον αριθμό των αναβολών και καμία απαγόρευση.
Πρόκειται για όμοια ρύθμιση με την ισχύουσα και σήμερα. Δεύτερον, παρέχεται το δικαίωμα στους διαδίκους να επικαλεστούν σοβαρούς λόγους υγείας και να ζητήσουν την αναβολή της δίκης υπό τον αποδεικτικό περιορισμό της προσκόμισης ιατρικής βεβαίωσης από δημόσιο φορέα ή πιστοποιητικού νοσηλείας από ιδιωτικό θεραπευτήριο, χωρίς πάλι κανένα αριθμητικό περιορισμό».
Σε ό,τι αφορά το δικαίωμα των διαδίκων να ζητήσουν αναβολή λόγω κωλύματος του συνηγόρου που προέρχεται από τη συμμετοχή του σε άλλο δικαστήριο, αυτή, είπε, είναι η μόνη διάταξη του νομοσχεδίου που εισάγει περιορισμό των αιτούμενων. Προσέθεσε δε πως ο αριθμητικός αυτός περιορισμός είναι αναγκαίος, αφού η περαίωση της ποινικής δίκης, εντός λογικής προθεσμίας συνιστά θεσμοθετημένη παράμετρο της δίκαιης δίκης, σύμφωνα με την ΕΣΔΑ, όπως και οι προσφεύγοντες στην ποινική δικαιοσύνη δεν πρέπει να υφίστανται μια άνευ προηγουμένου ταλαιπωρία στις αίθουσες των ποινικών δικαστηρίων στις οποίες καλούμενοι προσέρχονται, για να αποχωρήσουν. Εξέφρασε όμως την αντίρρησή της στη ρύθμιση που εισάγεται περί υποχρεωτικής αναβολής της δίκης σε διάστημα που δεν μπορεί να υπερβεί τους τρεις μήνες, εκτιμώντας πως θα είναι ανεφάρμοστη καθώς οι αναβολές στα δικαστήρια αυτή τη στιγμή κυμαίνονται μεταξύ των πέντε και οκτώ μηνών στον Πρώτο Βαθμό και έως δώδεκα μηνών το πολύ στο Δεύτερο Βαθμό.
Η διαμαρτυρία του Δημήτρη Βερβεσού
Ο πρόεδρος του ΔΣΑ και της Ολομέλειας των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων Δημήτρης Βερβεσός διαμαρτυρήθηκε ότι δεν υπήρξε καμία διαβούλευση και καμία προηγούμενη ενημέρωση σχετικά με τις διατάξεις που αφορούν τις αναβολές των δικών. Οι ρυθμίσεις αυτές, είπε, αμφισβητούν την κρίση των Ελλήνων δικαστών, δείχνει να μην έχει εμπιστοσύνη τους Έλληνες δικαστές και επιχειρεί να τους βάλει συγκεκριμένους φραγμούς, δείχνει μια παντελή αναξιοπιστία στους γιατρούς, γιατί θεωρεί αφερέγγυα ή προβληματικά τα ιατρικά πιστοποιητικά που μέχρι σήμερα προβλέπονταν από τη διάταξη του 349 και θεωρεί ότι για τη προβολή του κωλύματος υγείας πρέπει να υπάρχει μόνο πιστοποιητικό νοσηλείας από ιδιωτικό θεραπευτήριο ή δημόσιο φορέα. Οι ιδιώτες γιατροί δηλαδή, είναι άνθρωποι οι οποίοι παραβιάζουν το καθήκον τους και λένε πολλές φορές ανυπόστατα πράγματα, δεν είναι φερέγγυοι εις την πιστοποίηση ιατρικών πράξεων.
Θεωρεί, είπε ο κ. Βερβεσός, ότι το θέμα των αναβολών, είναι θέμα των δικηγόρων και όχι ότι δεν δικάζονται και αναβάλλονται οι υποθέσεις λόγω ωραρίου. Για το ότι κάνουν έξι χρόνια να φτάσει μια υπόθεση στο ακροατήριο με την προκαταρκτική ποινική διερεύνηση; Για τους πολίτες που κάνουν τρία χρόνια για να πάρουν απόφαση μετά το κλείσιμο του φακέλου; Για την ταλαιπωρία του πολίτη στις ουρές των υποθηκοφυλακείων για να πάρουν ένα πιστοποιητικό; Για τους πολίτες που κάνουν 3 - 4 μήνες να πάρουν πιστοποιητικά φερεγγυότητας ή πιστοποιητικά κληρονομικά γιατί δεν έχει υπαλλήλους να εξυπηρετήσει το νέο ηλεκτρονικό σύστημα; Για τα πινάκια τα οποία ταλαιπωρούν τους πολίτες σε δίκες οι οποίες ξέρουν δεν θα γίνουν, αλλά τους φέρνουμε στο ακροατήριο και τους κρατάνε μέχρι το μεσημέρι και ξαφνικά το πρόβλημα είναι η αναβολή που θα πάρει ένας δικηγόρος μια φορά ή δύο φορές; Χαρακτήρισε την αιτίαση αυτή προσχηματική και ότι ο στόχος της διάταξης είναι για λόγους εντυπωσιασμού.
Αντιμετωπίζει το πρόβλημα «πονάει κεφάλι, κόβει κεφάλι» λες και το πρόβλημα των αναβολών και της καθυστέρηση απονομής δικαιοσύνης, είναι οι αναβολές που ζητούν δικηγόροι, είπε ο κ. Βερβεσός και τόνισε πως ο δικηγορικός κόσμος θα αντιδράσει έντονα εάν δεν αποσυρθεί η διάταξη για να γίνει διαβούλευση.
Ο γενικός γραμματέας της Ένωσης Ποινικολόγων και Μαχόμενων Δικηγόρων Ευάγγελος Γκιγκιλίνης ανέφερε πως στα γενικότερα άρθρα που αφορούν τα άυλα μέσα πληρωμής, την εκδικητική πορνογραφία και τα λοιπά, η θέση της Ένωσης είναι θετική. Υπάρχει, όμως, σοβαρό θέμα στις διατάξεις που αφορούν τις αναβολές. Ζήτησε την απόσυρση την απόσυρση της παραγράφου 2 Α' στο άρθρο 41 του συζητούμενου σχεδίου νόμου που τροποποιεί το άρθρο 349, αναφορικά με το πλαφόν, μία φορά του προτεινόμενου λόγου αναβολής, που συνίσταται σε κώλυμα του συνηγόρου υπεράσπισης υποστήριξης κατηγορίας. Θεωρούμε, είπε, πως δεν εξυπηρετεί τον επιδιωκόμενο σκοπό, δηλαδή, την επιτάχυνση της δικαιοσύνης, η καθυστέρηση της οποίας, προφανώς, δεν οφείλεται στα αιτήματα αναβολής που υποβάλλουν οι συνήγοροι, αλλά στις λοιπές γνωστές παθογένειες και δυσλειτουργίες της δικαιοσύνης.
Υποστήριξε πως ειδικά η διάταξη αυτή είναι σε βάρος των πολιτών, αφού φαλκιδεύει τα υπερασπιστικά τους δικαιώματα, καθόσον, με αυτό τον τρόπο, θα δικάζονται πολλά πλημμελήματα χωρίς συνήγορο και επίσης, κακουργήματα, χωρίς τον δικηγόρο της επιλογής τους. Υποστήριξε πως η υπεράσπιση των δικαιωμάτων ενός πολίτη δεν μπορεί να γίνει ούτε με άλλο δικηγόρο του γραφείου, ούτε με οποιοδήποτε άλλο τρόπο, όταν θα αποκλείεται με το πλαφόν της μίας αναβολής, αυτή η υπερασπιστική δυνατότητα.