Πρόταση για προμήθεια τριών νέων FDI φρεγατών, των γνωστών Belharra, που θα κατασκευαστούν στην Ελλάδα υπέβαλε στην κυβέρνηση η γαλλική Naval Group, λίγες μέρες πριν την άφιξη του Γάλλου υπουργού Άμυνας στην Αθήνα. Ποιος είναι ο ρόλος της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας στο σχεδιασμό των Γάλλων και γιατί επιλέγουν τα ναυπηγεία Σκαραμαγκά αντί της ΟΝΕΧ στην Ελευσίνα.
Ειδικότερα, η πρόταση αφορά στη δημιουργία τοπικής γραμμής παραγωγής στα ναυπηγεία Σκαραμαγκά, με τα οποία η γαλλική κρατική εταιρεία έχει υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας (MOU).
Υπενθυμίζεται ότι τρεις FDI κατασκευάζονται, ήδη, σε γαλλικά ναυπηγεία στη Λοριάν, ενώ η 4η βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση, με το σχεδιασμό να θέλει η ναυπήγησή της να γίνει και αυτή στη Γαλλία.
Η πρόταση που φέρει γαλλική υπογραφή κατατέθηκε τις προηγούμενες μέρες και εξετάζεται από τους επιτελείς των Ενόπλων Δυνάμεων, ανεβάζοντας στις επτά τον αριθμό των φρεγατών που θα μπορούσε δυνητικά να προμηθευτεί η Αθήνα.
Ωστόσο, για την υλοποίηση της πρότασης, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, απαιτείται να διευκρινιστούν κάποιες κρίσιμες πτυχές που αφορούν τη μεταφορά της γαλλικής τεχνογνωσίας στον Έλληνα ανάδοχο του έργου.
Σε αυτό το πλαίσιο, η ΟΝΕΧ, η οποία ελέγχει πλήρως τα Ναυπηγεία Ελευσίνας από το 2024 και της Σύρου από το 2019, έχει επανειλημμένα πιέσει την ελληνική κυβέρνηση να αναλάβει την κατασκευή και συντήρηση πολεμικών πλοίων, από φρεγάτες και κορβέτες έως κανονιοφόρους και ταχέα περιπολικά κατευθυνόμενων βλημάτων (ΤΠΚ), με ενσωμάτωση αιχμής τεχνολογιών και οπλικών συστημάτων.
Μάλιστα, ο Πάνος Ξενοκώστας, πρόεδρος της εταιρείας, μιλώντας πρόσφατα σε συνέδριο του ΕΛΙΑΜΕΠ, είχε τονίσει την ανάγκη να ενισχυθεί μέσα από τέτοιες επενδύσεις η βιομηχανία στην Ελλάδα.
Πάρα ταύτα, η γαλλική πρόταση αφήνει εκτός «παιχνιδιού» τα Ναυπηγεία Ελευσίνας, που είχαν εκδηλώσει το έντονο ενδιαφέρον τους για τα προγράμματα του Π.Ν., προκρίνοντας τα ναυπηγεία Σκαραμαγκά, ιδιοκτησίας του γνωστού εφοπλιστή Γιώργου Προκοπίου.
Οι ενστάσεις των Γάλλων για τα ναυπηγεία της ΟΝΕΧ εξαιτίας της εμπλοκής του αμερικανικού παράγοντα
Η γαλλική πλευρά προτιμά τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά ως τον Έλληνα ανάδοχο για ενδεχόμενη συμπαραγωγή των επιπρόσθετων τριών φρεγατών FDI (Belharra) για το Πολεμικό Ναυτικό, καθώς βρίσκεται εδώ και αρκετό καιρό σε επαφές με τη νέα διοίκηση των ναυπηγείων που έχουν μπει σε φάση ανασυγκρότησης.
Σύμφωνα με πληροφορίες του iefimerida, ανασταλτικός παράγοντας για την επιλογή της ΟΝΕΧ αντί του Σκαραμαγά από το γαλλικό κρατικό κολοσσό αποτελεί το γεγονός πως η ONEX του Πάνου Ξενοκώστα στην Ελευσίνα υποστηρίζεται από αμερικανικό κρατικό fund.
Μάλιστα, η εμπλοκή του αμερικανικού παράγοντα στην επένδυση των ναυπηγείων που κατέχει η εταιρεία είναι αξιοσημείωτη, καθώς η ΟΝΕΧ έχει εξασφαλίσει χρηματοδότηση 125 εκατ. δολαρίων από την US International Development Finance Corporation (DFC).
Συνεπώς, η OΝΕΧ, σύμφωνα με πηγές από το Παρίσι, θεωρείται από τους Γάλλους επιτελείς ως το χέρι των ΗΠΑ στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Έτσι, σύμφωνα με την ανάγνωσή τους, ενέχει ρίσκο η μεταφορά κρίσιμης γαλλικής τεχνολογίας και τεχνογνωσίας σε αμερικανικά χέρια μετά τις πρόσφατες γεωπολιτικές εξελίξεις και τον σκληρό ανταγωνισμό μεταξύ της Ε.Ε. και της νέας Διοίκησης Τραμπ στους τομείς της άμυνας και της ασφάλειας.
Τι θα συζητήσουν ο Δένδιας με τον Γάλλο υπουργό Άμυνας
Το σχέδιο της Naval έχει την έγκριση του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν και του υπουργού Άμυνας Σεμπαστιάν Λεκορνί, ο οποίος αναμένεται στην Αθήνα στις αρχές της Μεγάλης Εβδομάδας και ως εκ τούτου η γαλλική πρόταση θα βρεθεί ψηλά στην ατζέντα των συζητήσεων των δύο ομολόγων.
Οι δύο άνδρες θα συζητήσουν ακόμη για τις εξελίξεις στο θέμα των meteor, τις προθέσεις των Γάλλων για συνεργασία με την ελληνική αμυντική βιομηχανία και τους όρους και τις προϋποθέσεις της 4ης φρεγάτας που βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση.
Σύμφωνα με πληροφορίες του iefimerida, η Αθήνα περιμένει από τον Λεκορνί, σε ό,τι αφορά τη γαλλική πρόταση, να επιβεβαιώσει ότι είναι έτοιμος να προτείνει μια προνομιακή τιμή για το κόστος των φρεγατών που θα κατασκευαστούν στην Ελλάδα και να δεσμευτεί πως θα επιταχύνει τη μεταφορά τεχνολογίας και τεχνογνωσίας στα ελληνικά ναυπηγεία.
Υπενθυμίζεται πως το κόστος μιας φρεγάτας αγγίζει το 1 δισεκατομμύριο ευρώ (εξοπλισμένη).
Για την τέταρτη, η Γαλλία, σύμφωνα με πληροφορίες, προτείνει περίπου 850 εκατομμύρια ευρώ, με ειδικό, υψηλής τεχνολογίας, εξοπλισμό, που θα διατεθεί δωρεάν για να αντισταθμιστεί η διαφωνία σχετικά με τους Meteor.
Μάλιστα, σύμφωνα με δημοσίευμα της γαλλικής Telegramme και του ανταποκριτή της στην Αθήνα, Φαμπιέν Περιέ, «η Ελλάδα έχει την πρόθεση να μείνει στην πρώτη γραμμή και να αποκομίσει κέρδη από αυτό, σε οικονομικό επίπεδο. Η κατασκευή μιας φρεγάτας απαιτεί περίπου 1.500 άτομα».
Οι κινήσεις της Naval που προμηνύουν στενή συνεργασία με την ελληνική αμυντική βιομηχανία
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά τη μεταφορά τεχνογνωσίας από την υπογραφή της σύμβασης για τις φρεγάτες FDI του Πολεμικού Ναυτικού της Ελλάδας και στο πλαίσιο του προγράμματος βιομηχανικής συνεργασίας (HIP - Hellenic Participation Plan), έχουν υπογραφεί πάνω από 120 συμβάσεις με περισσότερες από 60 ελληνικές επιχειρήσεις.
Αυτές οι επιχειρήσεις έχουν ενταχθεί στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα της Naval Group και έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν και σε άλλα προγράμματα και μελλοντικές διεθνείς προσκλήσεις υποβολής προσφορών, γεγονός που θα ενισχύσει τις δυνατότητές τους, τα οικονομικά οφέλη και την παρουσία τους στην παγκόσμια ναυτική αμυντική αγορά.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η συνεργασία με την Prisma electronics που εδρεύει στον ακριτικό Έβρο.
Στα τέλη Φεβρουαρίου, η Naval Group, σε συνεργασία με την ομάδα της PRISMA, πραγματοποίησε το Factory Acceptance Test (FAΤ) του κρίσιμου ηλεκτρονικού εξοπλισμού τού βασικού οπλικού συστήματος των φρεγατών. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για τον ποιοτικό έλεγχο που γίνεται από τους κατασκευαστές εξοπλισμού πριν από την παράδοση των προϊόντων τους. Κατά τη διάρκεια του FAT, ο κατασκευαστής ελέγχει τον εξοπλισμό για να βεβαιωθεί ότι λειτουργεί σωστά και ότι πληροί τις συμφωνημένες προδιαγραφές. Ο εξοπλισμός αυτός θα αποσταλεί στη Γαλλία για να ενσωματωθεί στις φρεγάτες FDI.
Συνεργασία με ελληνικά πανεπιστήμια και ινστιτούτα
Η Naval Group έχει αναπτύξει σχέσεις με φορείς έρευνας και εκπαίδευσης για την ενίσχυση των καινοτόμων δραστηριοτήτων της στην Ελλάδα και τη στήριξη της ανάπτυξης των μελλοντικών δυνατοτήτων του ναυτικού πολέμου. Όπως:
- R&D Partners Days: Διοργανώνονται κάθε χρόνο στην Αθήνα (5η διοργάνωση το 2025) για δικτύωση με σημερινούς και νέους συνεργάτες, με στόχο την εύρεση μελλοντικών ερευνητικών έργων. Αποτελέσματα:
- 20 ευρωπαϊκά έργα με 40 ελληνικούς εταίρους
- Συμμετοχή στο πρόγραμμα USSPs (επιτήρηση θαλάσσης) με την ETME ως συντονιστή
- Το 2024: συμμετοχή ελληνικών εταίρων στα έργα EPC2, Calipso (εναλλακτική πρόωση), Seacure (μη επανδρωμένα & βυθός), E=MCM (ναρκοπόλεμος)
- Δύο πρωτόκολλα συνεργασίας R&D: με τη Ναυτική Ακαδημία και το Δημόκριτο (ενέργεια, κβαντική τεχνολογία)
- Συνεργασία με ΕΜΠ, Πανεπιστήμιο Πατρών & BT Composite για σύνθετα υλικά