Το κυβερνών κόμμα έχασε 750.000 ψήφους στις ευρωεκλογές σε όλα τα κοινωνικά στρώματα και ηλικίες.
Στους αγρότες, για παράδειγμα, από το 43,3% (2023) έπεσε στο 28,1%. Στους νέους έχασε 17 μονάδες. Και στους ελεύθερους επαγγελματίες έπεσε από το 44,5% στο 28,4%. Στους συνταξιούχους και στα νοικοκυριά έχασε 11 και 12 μονάδες αντίστοιχα.
Ας σημειώσουμε ότι παράλληλα οι ευρωεκλογές ήταν και επίσημα η ταφόπλακα της Αριστεράς στη χώρα μας και στην Ευρώπη. Στην Ελλάδα συγκεκριμένα χρειάστηκε ένα νέο στραπάτσο για να αντιληφθεί η αντιπολίτευση ότι ο κόσμος δεν νοιάζεται ούτε για την τραμπικού τύπου επίδειξη πλούτου (ΣΥΡΙΖΑ), ούτε για τη διαχείριση των αριστερών συμβόλων (Νέα Αριστερά), ούτε για τα ερασιτεχνικά πολιτικά σχέδια (ΠΑΣΟΚ).
Δεν έχουμε βέβαια ανατροπή σκηνικού, ούτε αποσταθεροποίηση. Η κυβέρνηση και ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξακολουθούν να έχουν την αδιαμφισβήτητη ηγεμονία, κυρίως λόγω της αδυναμίας των δύο μεγάλων κομμάτων της αντιπολίτευσης να πείσουν ότι έχουν σοβαρή εναλλακτική λύση.
Τι πρέπει να κάνει τώρα ο Μητσοτάκης; Ακούγοντας τις αναλύσεις κορυφαίων υπουργών αλλά και «ειδικών» για τα αίτια της πτώσης της ΝΔ αντιλαμβάνομαι ότι ο καθένας έχει και από μια θεωρία.
Έχασε από τα δεξιά εξαιτίας του γάμου των ομοφύλων, λένε οι περισσότεροι και για να τεκμηριώσουν την αλήθεια του πράγματος επισείουν την άνοδο των ακροδεξιών κομμάτων. «Μας το χρωστάγανε», είπε χαρακτηριστικά ο Άδωνις Γεωργιάδης αποδοκιμάζοντας τον γάμο των γκέι. Έχασε από το Κέντρο που έκρινε ότι ο πρωθυπουργός είναι διστακτικός στις μεταρρυθμίσεις, ισχυρίζονται άλλοι. Σίγουρα κόστισε σε ψήφους η διάβρωση του εισοδήματος από την ακρίβεια καθώς και η τελευταία φορολογική μεταρρύθμιση, παραδέχονται πολλοί, μεταξύ των οποίων και ο πρωθυπουργός.
Ο κ. Μητσοτάκης φυσικά έχει χρόνο μπροστά του για να καταλάβει τι συνέβη στις ευρωεκλογές και ακόμα τρία χρόνια διακυβέρνησης για να ασκήσει πολιτικές. Αλλά ποιες πολιτικές; Προς τα πού πρέπει να στρέψει το τιμόνι της χώρας τώρα; Προς τα δεξιά, προς το κέντρο ή προς τα αριστερά; Να κάνει περισσότερες μεταρρυθμίσεις ή να πατήσει φρένο; Ήδη πολλοί τον προτρέπουν «κάν'το όπως ο Βελόπουλος», ώστε η κυβερνητική παράταξη να επανασυνδεθεί με το παραδοσιακό της ακροατήριο.
Συγκεκριμένα αρκετοί πιέζουν τον πρωθυπουργό να κάνει δεξιά στροφή ώστε να επαναπατρίσει στην ΝΔ τον ψηφοφόρο της Λατινοπούλου, για παράδειγμα. Και τι πρέπει να κάνει; Να απομακρύνει τους τελευταίους «πασοκογενείς» του Μαξίμου, όπως ο Σκέρτσος ή ο Βλαστάρης; Να απομονώσει από το κυβερνητικό σχήμα τον φιλελεύθερο Χατζηδάκη και τον κεντρογενή Πιερρακάκη; Και ποια είναι τα πρόσωπα που θα εκφράσουν την δεξιά στροφή στην κυβέρνηση;
Άλλοι τον συμβουλεύουν να συνεχίσει την αριστερή πολιτική και να ανοίξει περισσότερο τα δημόσια ταμεία για να ξεχυθεί χρήμα. Ορισμένοι επιπλέον πιστεύουν ότι πρέπει επιτέλους να δείξει δεξιά αντανακλαστικά στο Μεταναστευτικό, πυγμή στα Σκόπια και να αρχίσει τους τσαμπουκάδες με τον Ερντογάν.
Τέλος, οι πιο ιδεαλιστές εκτιμούν ότι ο Μητσοτάκης πρέπει να επεξεργαστεί καλύτερα το όραμά του για την επόμενη τριετία. Να εξηγήσει με άλλα λόγια, με ένα πειστικό αφήγημα, ποια Ελλάδα θέλει ως τον ορίζοντα του 2027. Σε ποιους τομείς πρέπει αυτή να είναι καλύτερη; Η οικονομία βελτιώνεται, του λένε, αλλά η κοινωνία χρειάζεται έμπνευση και ηγετική καθοδήγηση για να ξαναπάει στις κάλπες. Σε έναν κόσμο τεράστιων αλλαγών και κινδύνων, με ένα ελληνικό πολιτικό σκηνικό χωρίς εναλλακτική διακυβέρνησης, η Ελλάδα θέλει πυξίδα για το πού πάμε, ισχυρίζονται.
Επομένως πιο δύσκολη και από το εκλογικό αποτέλεσμα θα αποδειχθεί η ανεύρεση της «θεραπείας». Ο Μητσοτάκης, παρά τον εκλογικό τραυματισμό του στις ευρωεκλογές, παραμένει η κυρίαρχη μορφή του πολιτικού μας σκηνικού, ενώ απέναντι του δεν υπάρχει ηγέτης ικανός να τον αντικαταστήσει. Η ΝΔ παρά τη συρρίκνωση στις 9 Ιουνίου συνεχίζει να αθροίζει τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ ενώ ο κεντροαριστερός χώρος παραμένει καχεκτικός εκλογικά, αλλά και ως προοπτική. Ακόμα πιο ευάλωτος είναι ο χώρος δεξιά της ΝΔ, όπου δεν υπάρχει μια σοβαρή ή εκλογικά απειλητική προσωπικότητα. Και αυτό είναι τελικά το δύσκολο στοίχημα της επόμενης μέρας για τον Μητσοτάκη: όλο το πολιτικό σκηνικό να σε ευνοεί, αλλά να μη ξέρεις από που ν'αρχίσεις.