«Κάνουμε πράξη τη δέσμευσή μας να κλείσουμε οριστικά τη δομή της ντροπής και ταυτόχρονα να εγκαινιάσουμε επίσημα τη νέα δομή που, όπως δεσμευτήκαμε, δημιουργήθηκε με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση εκτός του αστικού ιστού», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την επίσκεψή του στο χώρο του πρώην ΚΥΤ στο Βαθύ της Σάμου.
Ο πρωθυπουργός επισήμανε ότι η νέα δομή έχει ως σκοπό «να φιλοξενεί προσωρινά πρόσφυγες και μετανάστες οι οποίοι θα φτάνουν στη Σάμο έως ότου κριθεί, αξιολογηθεί, αν αυτοί πρέπει να τύχουν καθεστώτος προστασίας. Ή σε περίπτωση που δεν πάρουν άσυλο, να επιστραφούν βάσει των διεθνών συμφωνιών στις χώρες προέλευσής τους ή στην Τουρκία, όπως ορίζει εξάλλου η Κοινή Δήλωση Ευρωπαϊκής Ένωσης - Τουρκίας του 2016».
Σημείωσε πως η δομή σχεδιάστηκε με επαρκή χωρητικότητα ώστε να μπορεί να φιλοξενήσει μεγάλο αριθμό αιτούντων άσυλο, διευκρινίζοντας όμως ότι σύμφωνα με τις εκτιμήσεις «αυτή θα είναι αχρείαστη».
«Δείτε το ως μία ασφαλιστική δικλίδα, στην απευκταία περίπτωση που τα πράγματα χειροτερέψουν και πάλι έντονα. Αυτό, όμως, εκτιμώ ότι δεν θα γίνει. Και δεν θα γίνει για τον απλούστατο λόγο ότι η κυβέρνηση αυτή έχει κάνει πράξη την πολιτική της δέσμευση για ασφαλή και δίκαιη φύλαξη των συνόρων της πατρίδας μας», τόνισε ο κ. Μητσοτάκης.
Η Ελλάδα και η Ευρώπη έχουν σύνορα στην θάλασσα και στην στεριά
«Η Ελλάδα έχει σύνορα στη θάλασσα και τη στεριά. Η Ευρώπη έχει σύνορα στη θάλασσα και τη στεριά και υποχρέωσή μας είναι αυτά τα σύνορα να τα φυλάσσουμε. Χωρίς σε καμία περίπτωση να θέτουμε σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές», προσέθεσε ο Πρωθυπουργός.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε πως για το έργο αυτό «αξίζουν ξεχωριστά συγχαρητήρια στις γυναίκες και στους άνδρες του Λιμενικού Σώματος, που πράγματι κάνουν μία πολύ σπουδαία δουλειά στη θάλασσα, νύχτα-μέρα, 365 μέρες το χρόνο», και «κάνουν πράξη αυτήν την κεντρική πολιτική επιλογή της κυβέρνησης, η οποία ταυτόχρονα είναι και πολιτική επιλογή της Ευρώπης».
Ο Πρωθυπουργός επισήμανε πως τα αποτελέσματα της κυβερνητικής πολιτικής και του έργου που επιτελούν οι γυναίκες και οι άνδρες του Λιμενικού αντικατοπτρίζονται στην δραστική μείωση των ροών.
«Οι μεταναστευτικές ροές έχουν μειωθεί σε σχέση με το 2019 κατά 90%. Επαναλαμβάνω κατά 90%. Ουσιαστικά έχουμε συντρίψει τα κυκλώματα διακινητών τα οποία εκμεταλλεύονταν τον ανθρώπινο πόνο και την απογοήτευση για να μεταφέρουν έναντι αδράς αμοιβής, σε άθλιες συνθήκες, κατατρεγμένους ανθρώπους υποσχόμενοί τους εύκολη η είσοδος στην πατρίδα μας», είπε.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης σημείωσε τέλος ότι η απόδοση του χώρου του παλιού ΚΥΤ στην τοπική κοινωνία «είναι μία ακόμα επιβεβαίωση ότι η κυβέρνηση αυτή τηρεί τις προεκλογικές δεσμεύσεις της. Το είπαμε, το κάναμε: η δομή της ντροπής κλείνει, η νέα δομή λειτουργεί ήδη, ο χώρος αυτός, αμφιθεατρικος, πανέμορφος χώρος, αποδίδεται στην τοπική κοινωνία όπως ακριβώς είχαμε δεσμευτεί».
Η νέα δομή
Στη συνέχεια ο Πρωθυπουργός επισκέφθηκε τη νέα Κλειστή Ελεγχόμενη Δομή, όπου ξεναγήθηκε στις εγκαταστάσεις από τον Υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου Νότη Μηταράκη και τον Γενικό Γραμματέα Υποδοχής Αιτούντων Άσυλο, Μάνο Λογοθέτη.
Η ΚΕΔ Σάμου αναπτύχθηκε σε έκταση περίπου 200 στρεμμάτων, στη θέση «Ζερβού» του Δήμου Ανατολικής Σάμου. Διαθέτει υποδομές που διασφαλίζουν υψηλού επιπέδου συνθήκες διαμονής, όπως γήπεδα, παιδικές χαρές, χώρους για τη διοργάνωση εκδηλώσεων και πολιτιστικών δραστηριοτήτων, αίθουσα υπολογιστών, δίκτυο wi-fi, χώρους καταστημάτων, κοινόχρηστα πλυντήρια και κουζίνες. Διαθέτει επίσης, μεταξύ άλλων, υποδομές πυρασφάλειας, καθαρισμού του νερού, κλιματισμού των χώρων και βιολογικής επεξεργασίας λυμάτων.
Η νέα μονάδα σχεδιάστηκε με ειδικές πρόνοιες για τη στέγαση ευάλωτων ανθρώπων. Διαθέτει 240 θέσεις για ασυνόδευτα παιδιά και επιπλέον 240 για μονογονεϊκές οικογένειες, άτομα με κινητικές δυσκολίες ή αναπηρίες και άτομα που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας.
Τίθεται κατ’ αυτόν τον τρόπο τέλος στις άναρχες δομές, οι οποίες φιλοξενούσαν πολύ περισσότερους ανθρώπους σε σχέση με τις δυνατότητές τους, με συνέπεια οι συνθήκες διαβίωσης να είναι άθλιες και να εγείρεται θέμα ασφάλειας για την τοπική κοινωνία.
Η μετάβαση στο σύστημα των ΚΕΔ θα συνοδευτεί από σύντομη παραμονή των αιτούντων άσυλο. Το σύστημα ΚΕΔ ουσιαστικά συμπληρώνει το νομικό πλαίσιο και την εθνική στρατηγική για το μεταναστευτικό, η οποία προβλέπει ταχεία αξιολόγηση των αιτήσεων ασύλου, χορηγία διεθνούς προστασίας σε όσους τη δικαιούνται, απομάκρυνση όσων έχουν εισέλθει παράνομα στη χώρα και αποσυμφόρηση των νησιών του ανατολικού Αιγαίου. Η νέα μονάδα στη Σάμο περιλαμβάνει Προαναχωρησιακό Κέντρο δυναμικότητας 960 θέσεων.
Παράλληλα, ως αντιστάθμισμα για τη μεγάλη συνεισφορά των νησιωτικών ακριτικών κοινωνιών στη διαχείριση του μεταναστευτικού, η Πολιτεία μερίμνησε ώστε να διατηρηθεί ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ στα πέντε νησιά όπου δημιουργούνται οι νέες δομές.
Η νέα Κλειστή Ελεγχόμενη Δομή Σάμου θα συμβάλει και στην τόνωση της τοπικής οικονομίας και της απασχόλησης, καθώς διαθέτει γραφειακές υποδομές για περίπου 400 θέσεις εργασίας που αφορούν ανάγκες του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, της Ελληνικής Αστυνομίας και άλλων εμπλεκόμενων φορέων.
Ο Πρωθυπουργός επισκέφτηκε επίσης δυνάμεις του Λιμενικού Σώματος που υπηρετούν στο νησί, τις οποίες ευχαρίστησε για την προσφορά τους, και τη Λέσχη Αξιωματικών Φρουράς Σάμου. Ξεναγήθηκε στους χώρους της Λέσχης και είδε έργα ζωγραφικής που είναι αφιερωμένα στην επέτειο των 200 ετών από την έναρξη του Πολέμου της Ανεξαρτησίας. «Είμαστε εδώ ώστε οι ένοπλες δυνάμεις συνεχώς να εκσυγχρονίζονται για να μπορούν να αντιμετωπίζουν όλες τις πιθανές προκλήσεις. Οι ισχυρές ένοπλες δυνάμεις εξασφαλίζουν την ειρήνη», είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Δεν θα επαναλάβουμε τις λανθασμένες επιλογές του 2015»
«Εντός του 2021 θα λειτουργήσουν οι νέες Κλειστές Ελεγχόμενες Δομές στην Λέρο και την Κω, Και το 2022 στη Λέσβο και στη Χίο, γεγονός που θα οδηγήσει στο κλείσιμο των δομών στο Μαυροβούνι και τη ΒΙΑΛ», δήλωσε κατά την εκδήλωση στο παλιό ΚΥΤ, στο Βαθύ, ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Νότης Μηταράκης.
«Απεμπλέκουμε τα νησιά μας από το Μεταναστευτικό, ξεκαθαρίζουμε ότι δεν θα κάνουμε ξανά ως χώρα τις λανθασμένες επιλογές του 2015. Τραβάμε μια γραμμή διαχωρισμού από το καταστροφικό παρελθόν στο οποίο ουδείς θέλει να επιστρέψουμε και σχεδιάζουμε ένα καλύτερο αύριο. Η κατάσταση στα νησιά και στη χώρα πλέον άλλαξε δραστικά και ουσιαστικά», προσέθεσε ο κ. Μηταράκης.
Ο Υπουργός τόνισε ότι «από την πρώτη στιγμή θέσαμε ως κυβέρνηση δύο ξεκάθαρους στόχους: πρώτον, τη ουσιαστική μείωση των μεταναστευτικών ροών, όπου τα αποτελέσματα είναι εμφανή, μείωση 90% σε σχέση με το 2019. Και δεύτερον, τον δραστικό περιορισμό των επιπτώσεων της κρίσης στις τοπικές κοινωνίες. Σήμερα, έχουμε ανακτήσει τον έλεγχο του Μεταναστευτικού, εκπληρώνοντας τις δεσμεύσεις μας προς τους πολίτες».
Στην εκδήλωση στο Βαθύ παρευρέθηκαν ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Νότης Μηταράκης, ο Υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ αρμόδιος για Θέματα Κρατικής Αρωγής και Αποκατάστασης από Φυσικές Καταστροφές Χρήστος Τριαντόπουλος, ο Γενικός Γραμματέας Μεταναστευτικής Πολιτικής Πάτροκλος Γεωργιάδης, ο Γενικός Γραμματέας Υποδοχής Αιτούντων Άσυλο Μάνος Λογοθέτης, ο Β’ Αντιπρόεδρος της Βουλής και βουλευτής ΝΔ Λέσβου Χαράλαμπος Αθανασίου, ο βουλευτής ΝΔ Σάμου Χριστόδουλος Στεφανάδης, ο Αντιπεριφερειάρχης ΠΕ Σάμου Βασίλειος Πανουράκης, ο Δήμαρχος Ανατολικής Σάμου Γιώργος Στάντζος και ο Αρχηγός του Λιμενικού Σώματος, Αντιναύαρχος Θεόδωρος Κλιάρης.
Ολόκληρη η τοποθέτηση του Πρωθυπουργού στον χώρο όπου βρισκόταν το παλιό ΚΥΤ:
Κύριε Δήμαρχε, κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι, σήμερα πραγματικά είναι μια σημαντική μέρα για τη Σάμο, για τον Δήμο Ανατολικής Σάμου, για το Βαθύ, καθώς κάνουμε πράξη τη δέσμευσή μας να κλείσουμε οριστικά τη δομή της ντροπής, όπως πολύ σωστά τη χαρακτηρίσατε κύριε Δήμαρχε, και ταυτόχρονα να εγκαινιάσουμε επίσημα τη νέα δομή που, όπως δεσμευτήκαμε, δημιουργήθηκε με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση εκτός του αστικού ιστού.
Θυμάμαι την επίσκεψή μου σε αυτόν το χώρο, το 2019, όπου αντίκρισα χιλιάδες κατατρεγμένους ανθρώπους, σε άθλιες συνθήκες, εντός μίας δομής η οποία κατασκευάστηκε για να φιλοξενήσει 1.000-1.200 ανθρώπους σε μέγιστο αριθμό, να έχουν καταλάβει ουσιαστικά όλη τη γειτονική πλάγια. Να έχουν δημιουργήσει έναν καταυλισμό ο οποίος αποτελούσε ντροπή για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
Σήμερα, αν περιηγηθεί κανείς στο χώρο, βλέπει τα απομεινάρια μόνο αυτής της αθλιότητας. Όμως έχουμε ήδη κάνει ένα πολύ σημαντικό βήμα. Η δομή αυτή καταργήθηκε ουσιαστικά και αποδίδεται στην τοπική κοινωνία, σε συνεννόηση με την οποία θα καταλήξουμε για το πώς θα την αξιοποιήσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Αναμένουμε με ενδιαφέρον τις προτάσεις σας, τις μελέτες σας και είμαστε εδώ για να κάνουμε πράξη και τη δεύτερη φάση του σχεδίου μας που είναι αυτός ο χώρος να αποδοθεί προς όφελος της τοπικής κοινωνίας, είτε για χώρους αναψυχής και άθλησης είτε για χώρους εκπαίδευσης είτε για να στεγαστεί το καινούργιο Δημαρχείο. Είμαστε ανοιχτοί να συζητήσουμε και να αξιολογήσουμε όλες τις επιλογές που θα μας προτείνει η τοπική κοινωνία.
Στη συνέχεια, θα έχουμε την ευκαιρία να περιηγηθούμε στη νέα δομή. Μία δομή σύγχρονη. Μία δομή ασφαλή. Μία δομή με ελεγχόμενη είσοδο και έξοδο. Μία δομή της οποίας ο σκοπός είναι να φιλοξενεί προσωρινά, όπως τόνισε και ο Υπουργός, πρόσφυγες και μετανάστες οι οποίοι θα φτάνουν στη Σάμο έως ότου κριθεί, αξιολογηθεί, αν αυτοί πρέπει να τύχουν καθεστώτος προστασίας, να πάρουν άσυλο. Ή σε περίπτωση που δεν πάρουν άσυλο, να επιστραφούν βάσει των διεθνών συμφωνιών στις χώρες προέλευσής τους ή στην Τουρκία, όπως ορίζει εξάλλου η Κοινή Δήλωση Ευρωπαϊκής Ένωσης - Τουρκίας του 2016.
Η δομή σήμερα φιλοξενεί περί τους 300 πρόσφυγες και μετανάστες. Προφανώς, κύριε Δήμαρχε, έχει μεγαλύτερη δυναμικότητα. Εκτιμούμε, όμως, ότι αυτή θα είναι αχρείαστη. Δείτε το ως μία ασφαλιστική δικλίδα, στην απευκταία περίπτωση που τα πράγματα χειροτερέψουν και πάλι έντονα.
Αυτό, όμως, εκτιμώ ότι δεν θα γίνει. Και δεν θα γίνει για τον απλούστατο λόγο ότι η κυβέρνηση αυτή έχει κάνει πράξη την πολιτική της δέσμευση για ασφαλή και δίκαιη φύλαξη των συνόρων της πατρίδας μας. Και σε αυτό το σημείο πιστεύω ότι αξίζουν ξεχωριστά συγχαρητήρια στις γυναίκες και στους άνδρες του Λιμενικού Σώματος, που πράγματι κάνουν μία πολύ σπουδαία δουλειά στη θάλασσα, νύχτα-μέρα, 365 μέρες το χρόνο, να κάνουν πράξη αυτήν την κεντρική πολιτική επιλογή της κυβέρνησης, η οποία ταυτόχρονα είναι και πολιτική επιλογή της Ευρώπης.
Η Ελλάδα έχει σύνορα στη θάλασσα και τη στεριά. Η Ευρώπη έχει σύνορα στη θάλασσα και τη στεριά και υποχρέωσή μας είναι αυτά τα σύνορα να τα φυλάσσουμε. Χωρίς σε καμία περίπτωση να θέτουμε σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές, διότι για κάθε αποτροπή παράνομης εισόδου η οποία λαμβάνει χώρα στη θάλασσα, άλλες τόσες είναι και οι περιπτώσεις όπου το Λιμενικό μας, με αυτοθυσία, σώζει ανθρώπινες ζωές.
Αυτό είναι κάτι το οποίο θέλω να το τονίσω με πολύ μεγάλη ένταση και να ευχαριστήσω το Λιμενικό μας, γιατί κάνει πράξη αυτή την αυστηρή αλλά δίκαιη πολιτική που, όπως σας είπα, αποτελούσε κεντρική δέσμευση της κυβέρνησης.
Η εικόνα σήμερα όχι μόνο στη Σάμο, αλλά συνολικά στα νησιά του βόρειου Αιγαίου -κύριε Αντιπρόεδρε της Βουλής, είστε εδώ εκπροσωπώντας με την ιδιότητα σας ως τοπικός βουλευτής και τη Μυτιλήνη- η εικόνα συνολικά στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου δεν έχει καμία σχέση με την εικόνα την οποία παραλάβαμε εμείς όταν ο ελληνικός λαός μας εμπιστεύτηκε τη διακυβέρνηση του τόπου πριν από 27 μήνες.
Όπως είπε και ο Υπουργός, οι μεταναστευτικές ροές έχουν μειωθεί σε σχέση με το 2019 κατά 90%. Επαναλαμβάνω κατά 90%. Ουσιαστικά έχουμε συντρίψει τα κυκλώματα διακινητών τα οποία εκμεταλλεύονταν τον ανθρώπινο πόνο και την απογοήτευση για να μεταφέρουν έναντι αδράς αμοιβής, σε άθλιες συνθήκες, κατατρεγμένους ανθρώπους υποσχόμενοί τους εύκολη η είσοδος στην πατρίδα μας.
Ταυτόχρονα έχουμε δουλέψει πολύ ουσιαστικά -και θέλω να συγχαρώ και τις υπηρεσίες ασύλου και το γενικό Γραμματέα του Υπουργείου και συντοπίτη σας, τον κ. Λογοθέτη- ώστε να επιταχύνουμε τις διαδικασίες χορήγησης ασύλου έτσι ώστε πολύ γρήγορα να γνωρίζουμε ποιοι είναι αυτοί οι οποίοι δικαιούνται καθεστώς προστασίας και ποιοι είναι αυτοί οι οποίοι πρέπει να επιστραφούν στις χώρες προέλευσης.
Τους πρώτους η πατρίδα μας θα τους υποδεχθεί με ανοιχτή αγκαλιά. Και έχει τη δυνατότητα και την εμπειρία να τους ενσωματώσει ουσιαστικά στην ελληνική κοινωνία. Το έχουμε αποδείξει, το έχουμε κάνει πράξη. Θα εξακολουθούμε να δουλεύουμε σε αυτήν την κατεύθυνση.
Ταυτόχρονα θα εξακολουθούμε, με όλη τη δύναμη της φωνής μας, να θέτουμε το ζήτημα του προσφυγικού και μεταναστευτικού προβλήματος στα ευρωπαϊκά fora. Εξηγώντας ότι το πρόβλημα αυτό δεν είναι πρόβλημα μόνο ελληνικό αλλά ένα πρόβλημα βαθύτατα ευρωπαϊκό. Και ότι η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, κύριε Δήμαρχε, δεν μπορεί να εξαντλείται μόνο στη χρηματοδότηση της υπερσύγχρονης δομής την οποία θα επισκεφτούμε στη συνέχεια, αλλά θα πρέπει να καταλήξει τελικά σε ένα κοινό Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου, το οποίο με δίκαιο τρόπο θα επιμερίζει τις ευθύνες διαχείρισης ενός σύνθετου προβλήματος το οποίο αφορά ολόκληρη την Ευρώπη συνολικά.
Σε αυτήν την κατεύθυνση θα εξακολουθούμε να εργαζόμαστε ώστε να πείσουμε και εκείνες τις ευρωπαϊκές χώρες οι οποίες θεωρούν ότι το πρόβλημα αυτό δεν τις αφορά να αλλάξουν στάση και με τον τρόπο τους να συνεισφέρουν σε αυτήν τη μεγάλη, σε αυτή την κοινή ευρωπαϊκή προσπάθεια.
Κλείνω λέγοντας ότι σήμερα είναι πράγματι μία σημαντική μέρα για το νησί. Είναι μία ακόμα επιβεβαίωση ότι η κυβέρνηση αυτή τηρεί τις προεκλογικές δεσμεύσεις της. Το είπαμε, το κάναμε: η δομή της ντροπής κλείνει, η νέα δομή λειτουργεί ήδη, ο χώρος αυτός, αμφιθεατρικος, πανέμορφος χώρος, αποδίδεται στην τοπική κοινωνία όπως ακριβώς είχαμε δεσμευτεί.