Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται το «μπρα ντε φερ» κυβέρνησης-αγροτών με φόντο τις αποφάσεις για κλιμάκωση των κινητοποιήσεών τους.
Στην πανελλαδική σύσκεψη που έγινε το μεσημέρι της Τρίτης στη Νίκαια, οι αγρότες αποφάσισαν να εντείνουν τις κινητοποιήσεις τους, με αποκλεισμούς εθνικών οδών και κάθοδο με τα τρακτέρ στην Αθήνα για συλλαλητήριο.
Στο πλαίσιο αυτό, αγρότες κατέλαβαν για πάνω από 40 λεπτά, πεζή, τον κόμβο της Νίκαιας στη Λάρισα, ενώ ανάλογες διαμαρτυρίες έγιναν σε Χανιά, Πάτρα αλλά και στη Χαλκιδική, όπου απέκλεισαν για ένα δίωρο την Εθνική Οδό Θεσσαλονίκης-Ν. Μουδανιών.
Στον αντίποδα, η κυβέρνηση επιμένει να χρησιμοποιεί ήπιους τόνους, προτάσσοντας την ικανοποίηση ήδη των περισσότερων αιτημάτων τους, ενώ εμφανίζεται θετική σε συνάντηση με τον πρωθυπουργό.
Ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας απόψε με τον πρόεδρο του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου Νικόλαο Μπακατσέλο, σε συζήτηση με τίτλο «Fostering a Sustainable Economic Future Amidst Global Challenges», έκανε ειδική αναφορά στις κινητοποιήσεις.
«Είναι πολύ επίκαιρο το θέμα, καθώς βρισκόμαστε απέναντι σε αγροτικές κινητοποιήσεις. Να δώσω ένα παράδειγμα, επειδή γίνεται μεγάλη συζήτηση για τις αποζημιώσεις των αγροτών: Η ελληνική κυβέρνηση μέσω του ΕΛΓΑ, την προηγούμενη τετραετία, εκταμίευσε πάνω από 1 δισ. ευρώ μόνο σε αγροτικές αποζημιώσεις, ποσό πολύ πολύ μεγαλύτερο των εισφορών των αγροτών που καταβλήθηκαν στον ΕΛΓΑ. Η διαφορά ήρθε από τον κρατικό προϋπολογισμό. Άρα, δεν θα μπορούσε να έχει έρθει αν η οικονομία μας δεν πήγαινε καλά. Να θυμίσω ότι έχουμε πρόσβαση σε σημαντικούς πόρους για επενδύσεις» είπε χαρακτηριστικά ο Κ. Μητσοτάκης. Ταυτόχρονα, διεμήνυσε ότι η κυβέρνηση διαχειρίζεται δίκαια αιτήματα διαφόρων κοινωνικών ομάδων, χωρίς να κάνει διακρίσεις εάν κάποια έχει περισσότερη δύναμη από τις άλλες.
Κυβερνητικές πηγές για αγρότες: Είμαστε πάντα στη διάθεσή τους -Τα μπλόκα δεν εξυπηρετούν ούτε τους ίδιους
Νωρίτερα, κυβερνητικές πηγές τόνιζαν ότι η κυβέρνηση είναι ανοικτή για διάλογο με τους αγρότες, μετά τα αιτήματα που διατυπώθηκαν στην πανελλαδική συνδιάσκεψη στη Λάρισα.
Παράλληλα, απαρίθμησαν μια σειρά από αιτήματά τους που έχουν ήδη ικανοποιηθεί από την κυβέρνηση.
Ωστόσο, με αφορμή τις αποφάσεις τους για κλιμάκωση των κινητοποιήσεών τους και μπλόκα, οι ίδιες πηγές τονίζουν ότι «κανείς δεν ωφελείται από τη διατάραξη της κοινωνικής, οικονομικής και εμπορικής ζωής της χώρας, από αποφάσεις που δεν εξυπηρετούν ούτε τους ίδιους τους αγρότες».
Ειδικότερα, όπως αναφέρουν:
- Η κυβέρνηση είναι πάντα στη διάθεση κάθε επαγγελματικής ομάδας, όπως και των αγροτών, και αντιμετωπίζει με σεβασμό τις αγωνίες τους για το μέλλον του πρωτογενούς τομέα. Στις αγωνίες αυτές, από το 2019, απαντούμε με συγκεκριμένες πρωτοβουλίες και απτές πολιτικές, επιλέγοντας πάντα τη συζήτηση και το διάλογο.
- Έτσι, σχετικά με τα αιτήματα που ανακοινώθηκαν από το Συντονιστικό των εκπροσώπων των μπλόκων στη Νίκαια της Λάρισας:
- Αφορολόγητο αγροτικό πετρέλαιο: Ήδη ο Πρωθυπουργός από το βήμα της Βουλής ανακοίνωσε την περασμένη Παρασκευή την επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο αγροτικό πετρέλαιο και για το 2024, μέτρο ύψους 82 εκατ. ευρώ. Το μέτρο της επιστροφής του ΕΦΚ είχε ενεργοποιηθεί από την κυβέρνηση και για τα έτη 2022 και 2023. Για αυτά τα δύο έτη έχουν επιστραφεί περί τα 160 εκατ. € σε 297.000 κατά κύριο επάγγελμα αγρότες.
- 7 λεπτά η κιλοβατώρα το ρεύμα: Επίσης την Παρασκευή ο Πρωθυπουργός ανακοίνωσε πρόσθετη έκπτωση της ΔΕΗ κατά 10% στο αγροτικό ρεύμα από τον Μάιο μέχρι και τον Σεπτέμβριο, που είναι μήνες υψηλών αγροτικών καταναλώσεων. Όπως επίσης και τη ρύθμιση των χρεών προς τη ΔΕΗ των Τοπικών και Γενικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒ, ΓΟΕΒ), που φτάνουν σήμερα τα 87 εκατ. ευρώ. Κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης η κυβέρνηση προχώρησε σε σειρά παρεμβάσεων για την αντιμετώπισή της, οι οποίες τελικά οδήγησαν σε απορρόφηση 80-90% της αύξησης του κόστους ενέργειας των αγροτικών τιμολογίων.
- Φωτοβολταϊκά για τους αγρότες: Μείωση σε διάστημα διετίας της τιμής της κιλοβατώρας, κατ' ελάχιστον 30% για τους αγρότες που συμμετέχουν σε συνεργατικά σχήματα (συνεταιρισμοί, οργανώσεις, ομάδες παραγωγών κ.λπ.) και στους αγρότες που ασκούν συμβολαιακή γεωργία με την κατασκευή των νέων φωτοβολταϊκών για τους αγρότες, με εγγυημένη τιμή για διάστημα δεκαετίας.
- Για τους μεμονωμένους αγρότες θα ξεκινήσει άμεσα νέο Πρόγραμμα αποκλειστικά για Αγρότες, με τίτλο «Φωτοβολταϊκά στο Χωράφι», ύψους 30 εκατ. ευρώ.
- Στη συνολικότερη προσπάθεια για τη μείωση του ενεργειακού κόστους θα συμβάλει και το Πρόγραμμα Απόλλων, το μεγαλύτερο πρόγραμμα ενεργειακού συμψηφισμού με πράσινη ενέργεια στη χώρα, μέσα από το οποίο οι ΤΟΕΒ και ΓΟΕΒ θα έχουν σημαντική και μόνιμη ανακούφιση από το ενεργειακό κόστος.
- Επιδότηση σε εφόδια και ζωοτροφές: Η κυβέρνηση έχει μειώσει τον ΦΠΑ από το 13% στο 6% για τις ζωοτροφές και τα λιπάσματα και τον ΦΠΑ για αγορά αγροτικών μηχανημάτων από το 24% στο 13%.
- Παράλληλα, μείωσε τη φορολογία των αγροτών (νόμος 4935/2022), θεσμοθέτησε νέα φορολογική κλίμακα, κατήργησε το νόμο Κατρούγκαλου, διευκόλυνε μέσω του Ταμείου Μικροπιστώσεων την πρόσβαση σε χρηματοδότηση των αγροτών και κατήργησε τη φορολόγηση των ενισχύσεων από το πρώτο ευρώ που είχε επιβάλει ο ΣΥΡΙΖΑ.
- Να μην εφαρμοστεί η νέα ΚΑΠ και να υπάρξει νέα διαπραγμάτευση: Αυτή η κυβέρνηση κατάφερε με διαπραγμάτευση στις Βρυξέλλες και διατήρησε για τους Έλληνες αγρότες τους ίδιους πόρους από την ΚΑΠ, όταν αυτοί μειώθηκαν για άλλες χώρες. Και το ΕΛΚ ήταν αυτό που κατάφερε και έβαλε φραγμούς σε υπερβολικές απαιτήσεις και προτάσεις των Σοσιαλιστών και των Πρασίνων, οι οποίοι, στο όνομα της οικολογικής μετάβασης της γεωργίας, ζητούσαν να περιοριστούν πολύ οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις, να μειωθούν ενισχύσεις, να αυστηροποιηθούν οι τρόποι παραγωγής.
- Πιο συγκεκριμένα, η μη εφαρμογή της νέας ΚΑΠ θα στερούσε από τους Έλληνες αγρότες ενισχύσεις της τάξεως των 2,8 δισ. ετησίως, που σήμερα είτε λαμβάνουν απευθείας, είτε μέσω διαφόρων προγραμμάτων, από τον ΟΠΕΚΕΠΕ. Παράλληλα, θα στερούσε από τη χώρα μας τη δυνατότητα εφαρμογής μιας σειράς άλλων εμβληματικών προγραμμάτων, των οποίων στόχος είναι η ενίσχυση της πρωτογενούς παραγωγής και των υποδομών στον αγροδιατροφικό τομέα. Η ΚΑΠ 2023- 2027, ύψους 19,3 δισ. ευρώ, κατευθύνεται στο σύνολό της στους Έλληνες αγρότες. Για την ενεργοποίηση αυτών των χρημάτων έχουν τεθεί συγκεκριμένες προϋποθέσεις με καθαρό φιλοπεριβαλλοντικό πρόσημο, η ικανοποίηση των οποίων όμως στην πράξη οδηγούν σε αύξηση του καλλιεργητικού κόστους, χωρίς να δίδονται αντίστοιχες ενισχύσεις για την εξισορρόπησή της.
- Για το λόγο αυτόν η Ελλάδα ήδη από τα τέλη Νοεμβρίου έχει καταθέσει -ως έχει δικαίωμα- 6 προτάσεις τροποποίησης του πλαισίου που διέπει το ελληνικό Στρατηγικό Σχέδιο ΚΑΠ. Οι προτάσεις αυτές έγιναν αποδεκτές - άτυπη ενημέρωση. Είναι ίδιες με αυτές που μόλις προχθές κατέθεσε και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ουσιαστικές αλλαγές μπορούν -εκ του κανονισμού- να υποβληθούν μετά το 2025, και για το λόγο αυτό έχει αναπτυχθεί, με ελληνική πρωτοβουλία, συμμαχία με τις 9 χώρες του Νότου της ΕΕ, στις οποίες υπάρχουν αντίστοιχα προβλήματα στην εφαρμογή της ΚΑΠ.
- Αποζημιώσεις στο 100% και αναπλήρωση χαμένου εισοδήματος στα προϊόντα: Η κατάργηση του 20% της παρακράτησης του ΕΛΓΑ ξεκίνησε από τον ΙΑΝΟ και εφαρμόσθηκε σε όλες τις περιπτώσεις θεομηνιών και ακραίων καταστροφών, όπως στον παγετό της άνοιξης 2021, στις σφοδρές χαλαζοπτώσεις του Ιουνίου 2022, ενώ εφαρμόζεται αυτή τη στιγμή και στη Θεσσαλία σύμφωνα με το ad hοc πρόγραμμα, το οποίο, επίσης, δεν προβλέπει μείωση του 20%. Η κυβέρνηση καθιέρωσε τις προκαταβολές σε συνδυασμό με τη μη παρακράτηση του 20% για να ενισχύσει τα αγροτικά νοικοκυριά, που πλήττονται από φυσικές καταστροφές.
- Ωστόσο, η κυβέρνηση έχει δώσει 400 εκατ. € για την ενίσχυση ρευστότητας του ΕΛΓΑ, ενεργοποιώντας, για πρώτη φόρα, το άρθρο 7 του Ν. 3877/2010 και καταβάλλοντας τα αναδρομικώς οφειλόμενα της προηγούμενης δεκαετίας.
- Την τετραετία 2020-2023 καταβλήθηκαν από τον ΕΛΓΑ, σε εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας, αποζημιώσεις άνω του 1 δισ., εκ του οποίου τα περισσότερα προέρχονται από τον κρατικό προϋπολογισμό, δηλαδή από τον Έλληνα φορολογούμενο.
- Όχι στις παράνομες ελληνοποιήσεις: Με εντολή του αρμοδίου υπουργού Λευτέρη Αυγενάκη, από τις 18 Ιανουαρίου έχουν ξεκινήσει σαρωτικοί έλεγχοι στην αγορά από μεικτά κλιμάκια της Γενικής Διεύθυνσης Τροφίμων του ΥΠΑΑΤ, του ΕΦΕΤ, του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ και των κατά τόπους κτηνιατρικών υπηρεσιών των ΔΑΟΚ.
- Οι έλεγχοι πραγματοποιούνται στις πύλες εισόδου της χώρας, σε λιμάνια, σε super market και σε λοιπά σημεία λιανικής πώλησης σε ολόκληρη τη χώρα. Έλεγχοι γίνονται και σε βυτιοφόρα μεταφοράς γάλακτος, καθώς έχουν γίνει σχετικές καταγγελίες προς το ΥΠΑΑΤ. Στους ελέγχους λαμβάνονται δείγματα προϊόντων γάλακτος, αποστέλλονται στα διαπιστευμένα εργαστήρια για περαιτέρω χημικές αναλύσεις, με στόχο την τήρηση της νομοθεσίας σχετικά με την επισήμανση της ετικέτας, όσο και των ισοζυγίων γάλακτος που τηρεί η κάθε μεταποιητική βιομηχανία. Έλεγχοι γίνονται, επίσης, και για την τήρηση των προδιαγραφών για τα προϊόντα ΠΟΠ και ΠΓΕ.
- Αντίστοιχοι μηχανισμοί του ΥΠΑΤ θα κινηθούν και για ελέγχους στο μέλι και στο κρέας.
- Όπως φαίνεται και από τα παραπάνω, η κυβέρνηση έχει κάνει και συνεχίζει να κάνει ό,τι είναι εφικτό προς όφελος των αγροτών. Και είναι πάντοτε δίπλα, όπως έχει αποδείξει σε πολλές περιπτώσεις, σε κάθε επαγγελματική ομάδα, λαμβάνοντας υπόψη τα δημοσιονομικά περιθώρια της χώρας. Άλλωστε πολλές από τις ανωτέρω παρεμβάσεις έγιναν πραγματικότητα λόγω και της υπεραπόδοσης της ελληνικής οικονομίας. Σε κάθε περίπτωση, κανείς δεν ωφελείται από τη διατάραξη της κοινωνικής, οικονομικής και εμπορικής ζωής της χώρας, από αποφάσεις που δεν εξυπηρετούν ούτε τους ίδιους τους αγρότες.