Σε εξέλιξη βρίσκεται η συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου, υπό την προεδρία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, με βασικό θέμα τα μέτρα στήριξης των πληγέντων από τις πυρόπληκτες περιοχές.
Οπως έχει γνωστοποιηθεί από χθες, μετά την ευρεία σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου, οι ανακοινώσεις για τα μέτρα στήριξης θα γίνουν σήμερα, στις 17:00, από τη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας. Οι ανακοινώσεις θα γίνουν από τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα, τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα και τον γενικό γραμματέα Οικονομικής Πολιτικής, Χρήστο Τριαντόπουλο.
«Πακέτο» 500 εκατ. με διαδικασίες fast track
Τον τόνο για τα μέτρα που θα ληφθούν έδωσε χθες ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, εξαγγέλλοντας ότι θα τεθεί σε εφαρμογή ένα σχέδιο άμεσης ενίσχυσης των πυρόπληκτων και αποκατάστασης των πληγεισών περιοχών.
Ο κ. Μητσοτάκης ανακοίνωσε, μεταξύ άλλων, τη διοχέτευση ενός ποσού ύψους 500 εκατομμυρίων ευρώ, ως πακέτο άμεσης στήριξης, ενώ προανήγγειλε στοχευμένο πρόγραμμα αποκατάστασης και ανάπτυξης ειδικά για την Εύβοια. Νωρίτερα χθες ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας έστειλε το μήνυμα ότι οι πυρόπληκτοι θα στηριχθούν από την κυβέρνηση.
Μιλώντας στην ΕΡΤ1, ο κ. Σταϊκούρας δήλωσε ότι «σχεδιάζουμε και θα υλοποιήσουμε παρεμβάσεις, για αμεσότερη και με μικρότερα βήματα χρηματοδότηση, μέσω προκαταβολής των ποσών». Ωφελούμενοι, εξήγησε ο υπουργός Οικονομικών, θα είναι πολίτες, νοικοκυριά και επιχειρήσεις που επλήγησαν από τις καταστροφικές πυρκαγιές, σημειώνοντας ότι θα υπάρξουν ειδικές προβλέψεις και για τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις.
«Θα ξαναχτίσουμε, ενωμένοι, ό,τι γκρέμισε η φωτιά»
Την ίδια στιγμή, ο αν. Υπουργός Εσωτερικών Στέλιος Πέτσας δήλωνε ότι «στην κρίσιμη αυτή στιγμή για την πατρίδα μας, με τα πολλαπλά μέτωπα φωτιάς ιδίως σε Αττική, Εύβοια και Πελοπόννησο, ενώνουμε δυνάμεις για να αποκαταστήσουμε τις ζημιές που έχουν προκληθεί αλλά και για να δώσουμε αναπτυξιακή προοπτική».
Ο κ. Πέτσας προσέθεσε ότι «στο υπουργείο Εσωτερικών είμαστε έτοιμοι να αξιοποιήσουμε στον μέγιστο βαθμό όλα τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία για τη στήριξη και ανακούφιση των πληγέντων. Είμαστε και θα είμαστε δίπλα στους πυρόπληκτους δήμους και τις περιφέρειες και θα ξαναχτίσουμε -ενωμένοι, όλοι μαζί- ό,τι γκρέμισε η φωτιά με το καταστροφικό πέρασμά της».
Πυρόπληκτοι: Πώς θα δοθούν οι ενισχύσεις
Ο σχεδιασμός του Μεγάρου Μαξίμου είναι το πρώτο «πακέτο» ενίσχυσης των 500 εκατ. ευρώ να δοθεί με τη μορφή επιχορηγήσεων σε νοικοκυριά, επιχειρήσεις και αγρότες από την Εύβοια και την Αττική. Αν συνυπολογιστούν οι ζημιές στην Πελοπόννησο, το κόστος για τον Προϋπολογισμό θα ξεπεράσειτα 600 εκατ. ευρώ.
Ως συμπληρωματική χρηματοδότηση μπορεί να αξιοποιηθεί το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΤΑΕΕ), που δημιουργήθηκε για την αντιμετώπιση μεγάλων φυσικών καταστροφών και την εκδήλωση της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης στις πληγείσες περιοχές της Ευρώπης.
Τι μπορεί να χρηματοδοτήσει εν προκειμένω το Ευρωπαϊκό Ταμείο
Συμπληρωματικά, τις δημόσιες δαπάνες για τις ακόλουθες καίριες επιχειρήσεις έκτακτης ανάγκης:
- αποκατάσταση της λειτουργίας των υποδομών και του εξοπλισμού στους τομείς της ενέργειας, της ύδρευσης και της αποχέτευσης, των τηλεπικοινωνιών, των μεταφορών, της υγείας και της εκπαίδευσης
- εξασφάλιση προσωρινής στέγασης και χρηματοδότηση υπηρεσιών διάσωσης με σκοπό την κάλυψη των αναγκών του οικείου πληθυσμού
- διασφάλιση των υποδομών πρόληψης και λήψη μέτρων για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς
- καθαρισμός των πληγεισών από την καταστροφή περιοχών, συμπεριλαμβανομένων των φυσικών ζωνών, σύμφωνα με μεθόδους που σέβονται το οικοσύστημα, κατά περίπτωση, και άμεση αποκατάσταση των πληγεισών φυσικών ζωνών, προκειμένου να αποφευχθούν οι άμεσες επιπτώσεις από τη διάβρωση του εδάφους.
- Αποζημιώσεις στους πυρόπληκτους: Στοίχημα η ταχύτητα
- Πέρα από το στοίχημα της επαρκούς κάλυψης των πυρόπληκτων, το δεύτερο μεγάλο στοίχημα αφορά στην ταχύτητα των διαδικασιών.
Αν και το νομικό πλαίσιο του 4797/2021 προβλέπει ειδικές διαδικασίες, με τη συνδρομή ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας, έτσι ώστε να αποφεύγεται η ταλαιπωρία των πληγέντων από φυσικές καταστροφές, οι δραματικές εξελίξεις πρόλαβαν την έκδοση των αναγκαίων Αποφάσεων, εξ ου και η απόφαση να χρησιμοποιηθεί το «εργαλείο» των προκαταβολών, που ούτως ή άλλως προβλέπεται στο νέο πλαίσιο.
Με απλή υπεύθυνη δήλωση η αίτηση για επιχορήγηση
Σύμφωνα με πληροφορίες, με απλή υπεύθυνη δήλωση (και προφανώς την αυτόματη ηλεκτρονική διασταύρωση των στοιχείων πολιτών- ακινήτων) θα προχωρά η διαδικασία της άμεσης επιχορήγησης. Οι λεπτομέρειες θα εξειδικευτούν σήμερα μετά τη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου.
Το τρίτο και μάλλον δυσκολότερο στοίχημα αφορά στην οικονομική/ παραγωγική ανασυγκρότηση των πυρόπληκτων περιοχών, και ειδικά της Β. Εύβοιας.
Η αναλυτική καταγραφή των ζημιών από τον ΕΛΓΑ αναμένεται ουσιαστικά να επιβεβαιώσει την ολοκληρωτική καταστροφή καλλιεργειών (οπωροκηπευτικά, σύκα κ.λπ.), ενώ η ολοσχερής καταστροφή εκατοντάδων χιλιάδων στρεμμάτων πευκοδάσους «εξαφανίζει» την τοπική μελισσοκομία και ρητινοπαραγωγή.
Επιπλέον, η υποβάθμιση του τουριστικού προϊόντος είναι προφανής τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, με συνέπεια ένα συνολικό καίριο πλήγμα στον παραγωγικό ιστό της περιοχής, που συνεισφέρει περίπου στο 0,5% του ΑΕΠ.
Το στοίχημα εν προκειμένω είναι αφενός η άμεση στήριξη της τοπικής οικονομίας, αφετέρου η ενεργοποίηση ενός «πακέτου» παρεμβάσεων σε βάθος πολλών ετών. Δεν πρέπει, άλλωστε, να ξεχνά κανείς ότι τα ποσοστά ανεργίας στην Εύβοια κινούνται πάνω από το μέσο όρο της επικράτειας.