Πέρασε σχεδόν ένας μήνας από τις ευρωεκλογές κι ακόμη δεν μπορώ να εξηγήσω πώς γίνεται να στέλνεται μήνυμα στην κυβέρνηση και τελικά να κινδυνεύουν με διάλυση το δεύτερο και το τρίτο κόμμα της Βουλής.
Οι μισοί Συριζαίοι θέλουν να γυρίσει πίσω ο Τσίπρας, παρότι έχει χάσει σε όλες τις κάλπες από τον Μητσοτάκη. Οι άλλοι μισοί Συριζαίοι θέλουν τον Κασσελάκη, που έφαγε 15 μονάδες στις ευρωεκλογές από τη ΝΔ. Και στο ΠΑΣΟΚ θέλουν για αρχηγό τον Χάρη Δούκα, που βγήκε δήμαρχος με ψήφους από τον ΣΥΡΙΖΑ και την ΑΝΤ.ΑΡ.ΣΥ.Α. για να αντικαταστήσει τον Νίκο Ανδρουλάκη που ήταν «ολίγον ΣΥΡΙΖΑ».
Η συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής ήταν, βέβαια, μια συντεταγμένη διαδικασία, είχε αιχμές και στραβοκοιτάγματα, αλλά κύλησε ομαλά, όπως αρμόζει σε ένα δημοκρατικό κόμμα. Καμία σχέση με την ωμοφαγία του ΣΥΡΙΖΑ. Ωστόσο, οι προβληματισμοί που ακούστηκαν εκεί ήταν εντελώς συγκεχυμένοι και αόριστοι και ο συνωστισμός υποψηφίων δεν βοηθάει να ξεκαθαρίσουν τα πράγματα.
Διότι, ουσιαστικά, το ερώτημα είναι ένα: Αν δεν πουλάει ο Ανδρουλάκης, ποια χαρακτηριστικά πρέπει να έχει ο καινούργιος που θα αναλάβει τη θέση; Κεντρώα, φιλοευρωπαϊκά, φιλοεπιχειρηματικά, αναπτυξιακά, φιλοδυτικά; Και σε αυτή την περίπτωση, πώς θα ενταχθεί στο ΠΑΣΟΚ η συζήτηση για «ενωμένη Κεντροαριστερά» με άλλα κόμματα που έχουν τα εντελώς αντίθετα γνωρίσματα; Ή ο καινούργιος θα έχει χαρακτηριστικά λαϊκίστικα, αριστερίστικα, με ολίγον από κοινωνικό πρόσημο και «γείωση στην κοινωνία»; Θα είναι «ΚΚΕ του Κέντρου», «ουρά του ΣΥΡΙΖΑ» ή ένα κόμμα εν δυνάμει κυβερνητικό;
Επομένως, μόνο δύο τινά μπορούν να συμβαίνουν: Ή οι υποψήφιοι διάβασαν το μήνυμα «δεν αρέσουμε» που τους έστειλε η κάλπη και αποφάσισαν να αλλάξουν πολιτική. Αυτή, κατά συνέπεια, πρέπει αρκούντως να αναλυθεί και διεξοδικά να περιγραφεί ως πολιτικό σχέδιο. Ή σχεδιάζουν να συνεχίσουν τα ίδια, με τον ίδιο αρχηγό ή παρεμφερές πρόσωπο. Τρίτη λύση δεν υπάρχει.
Ιδιαίτερα σοβαρή εναλλακτική πρόταση με προτάσεις για διαφορετική προσέγγιση της πραγματικότητας δεν έχει μέχρι στιγμής διατυπωθεί. Εξαίρεση η «πλατφόρμα» Γερουλάνου, ο οποίος ωστόσο δεν είχε διακριθεί πολιτικά απέναντι στον Ανδρουλάκη όλο αυτόν τον καιρό (επιστολική ψήφος, ιδιωτικά ΑΕΙ). Αν οι υποψήφιοι εξακολουθούν να βλέπουν το ΠΑΣΟΚ ως «ολίγον ΣΥΡΙΖΑ», όπως συνέβαινε ως σήμερα, δικαίωμά τους. Τότε κι αυτό θα πρέπει να ειπωθεί καθαρά στους εναπομείναντες οπαδούς και ψηφοφόρους: ένα 10%-14% μάς αρκεί για να υπάρχουμε ως κομματικοί γραφειοκράτες.
Υπάρχει καιρός ως τον Οκτώβριο για να δοθούν οι σχετικές εξηγήσεις και αυτιά πρόθυμα να ακούσουν. Αντίθετα, δεν υπάρχει καθόλου χρόνος για πασοκικές κοινοτοπίες και μπλα-μπλα περί «οράματος», «επίγνωση της κρισιμότητας», «ώριμο αίτημα των προοδευτικών πολιτών», «εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης» και άλλα παρεμφερή. Επιπλέον, ο επόμενος πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, εφόσον θέλει να λειτουργεί ως εν δυνάμει πρωθυπουργός, πρέπει να έχει τη δυνατότητα (και τη γλωσσομάθεια) ανάλυσης και ανάγνωσης του εγχώριου αλλά και του ευρύτερου ευρωπαϊκού περιβάλλοντος. Οι δεκάρικοι εναντίον Μητσοτάκη πλέον δεν επαρκούν.
Αλλιώς, τι θα απομείνει στο ΠΑΣΟΚ; Α, υπάρχει και η συνταγή Χάρη Καστανίδη, που δείχνει σίγουρος ότι «μια νέα προοδευτική πλειοψηφία» αναδεικνύεται. Αλήθεια; Πότε; «Όταν οι προοδευτικές δυνάμεις θα βρεθούν σε συνθήκη πολιτικής συναστρίας, το φως της οποίας, διάχυτο στον ορίζοντα, θα ορίσει την έναρξη της νέας εποχής» [Το Βήμα 30/6]. Ζήτω που καήκαμε.