Σε συζήτηση με τίτλο «Υποδομές, τουρισμός & βιομηχανία: Τα επόμενα 10 χρόνια μετασχηματισμού» μετείχε ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ και κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης.
Στο πλαίσιο του 9ου Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών και απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το πώς πιστεύει ότι θα είναι η χώρα σε 10 χρόνια από τώρα, ο Παύλος Μαρινάκης επεσήμανε ότι πρέπει να κάνουμε μια αναδρομή από τα προηγούμενα 10 χρόνια, γιατί όποιος ξεχνά την Iστορία, και μάλιστα την πρόσφατη, είναι καταδικασμένος να τη ζήσει ξανά.
Μαρινάκης από Δελφούς
Εξήγησε ότι η Ελλάδα έζησε δύο απόλυτα αντιφατικές εικόνες, η μία μετά την άλλη που αν τις βάλεις σε σειρά παίρνεις απαντήσεις και για πολύ προηγούμενα χρόνια και ίσως και για τα επόμενα.
Σε μια περίοδο για την Ευρώπη απόλυτης ανάπτυξης, ευημερίας, μεγάλων έργων, σημαντικών εξελίξεων, όπου ο ευρωπαϊκός μέσος όρος ρυθμού ανάπτυξης ήταν κάτι παραπάνω από εντυπωσιακός, «η χώρα μας κρατούσε ομπρέλα», είπε.
«Σίγουρα ένας παράγοντας ήταν τα μνημόνια, όμως σκεφτείτε ότι την περίοδο 2015-2019 η χώρα μας ήταν οριακά μεταξύ ύφεσης και ανάπτυξης, τη στιγμή που η Ευρώπη εκινείτο σε ρυθμούς 3%, 4% και 5%. Ήμασταν πρωταθλητές στην ανεργία, κυρίως των νέων και των γυναικών. Η λέξη "επένδυση" ήταν ανέκδοτο, οι φόροι ήταν μια καθημερινότητα που βιώναμε ελεύθεροι επαγγελματίες, επιχειρήσεις και οι πολίτες. Κανείς δεν μπορούσε να μιλήσει ούτε καν για πάνω από τον μέσο όρο των εξαγωγών και συνολικά το περιβάλλον ήταν γεμάτο αβεβαιότητα.
Η εντελώς αντίθετη εικόνα και στο εντός και στο εκτός Ελλάδος περιβάλλον άρχισε να εμφανίζεται από το 2019. Στην πιο δύσκολη περίοδο, πανδημίας, πληθωριστικής κρίσης, με δύο πολέμους, η Ελλάδα έχει δημιουργήσει 400.000 νέες θέσεις εργασίας, είναι πρωταθλήτρια σε ρυθμούς ανάπτυξης, είμαστε πρώτοι σε άμεσες ξένες επενδύσεις, σε εξαγωγές, στη μείωση του δημοσίου χρέους ως προς το ΑΕΠ, έχουν γίνει 10 αποκρατικοποιήσεις τα τελευταία δύο χρόνια με έσοδα 7,1 δισ. ευρώ και έχουμε τη μεγαλύτερη εισροή κεφαλαίων σε όρους ΑΕΠ από τις χώρες της Ευρώπης, 16,68%, με δεύτερη τη Ρουμανία, με πολύ μεγάλη απόσταση. Έγιναν όλα καλά; Όχι», τόνισε. «Γιατί αν ο στόχος της πρώτης τετραετίας ήταν να αντιμετωπίσουμε τις παθογένειες όλων αυτών των ετών, ο στόχος της δεύτερης τετραετίας είναι να αντιμετωπίσουμε τις αιτίες που τις προκάλεσαν. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα είναι το ζήτημα των υποδομών».
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος τόνισε ότι όσο καλά και να πηγαίνει ο τουρισμός, πρέπει να βελτιώσουμε κι άλλο τις υποδομές μας. «Η πρώτη τετραετία ήταν τετραετία που ξεμπλόκαραν τα έργα, ξεπάγωσαν τα πράγματα, η δεύτερη τετραετία οφείλουμε να είναι τετραετία των εγκαινίων», είπε χαρακτηριστικά.
Ολοκληρώνοντας, υπογράμμισε πως «πρώτος στόχος είναι αυτός που ανέφερα: Αντιμετωπίζουμε τις παθογένειες αλλά αν δεν αντιμετωπίσουμε τις αιτίες θα τις βρούμε ξανά μπροστά μας», και «ο δεύτερος στόχος, σταθερός, επίμονος, πρώτιστος, το εισόδημα των πολιτών συνεχώς να αυξάνεται».
«Θέλουμε δηλαδή μια Ελλάδα η οποία να κρατήσει τα πολλά καλά των προηγούμενων ετών και να ξεριζώσει όσα ζήσαμε όλοι, και δυστυχώς όλα τα πολιτικά κόμματα, με μικρή ή μεγαλύτερη ευθύνη, ανέχθηκαν», είπε.
Στον δεύτερο κύκλο της συζήτησης ο κ. Μαρινάκης επεσήμανε πως αν κάνουμε την αντιστοίχιση με το ανέβασμα σε μια πολυκατοικία, σε μία σκάλα έχουμε καταφέρει να πάμε στον δεύτερο-τρίτο όροφο αλλά έχουμε πολύ ακόμα να ανέβουμε κι αυτοί οι όροφοι έχουν διαφορές ως προς τα ποιοτικά τους χαρακτηριστικά.
Ειδική αναφορά έκανε στον τελευταίο νόμο για τον χάρτη των δικαστηρίων, επισημαίνοντας πως με αυτή τη μεταρρύθμιση μειώνεται κατά 30% ο χρόνος απονομής δικαιοσύνης σε επίπεδο αστικού δικαίου, δηλαδή σε 450 μέρες λιγότερο οι πολίτες θα βρίσκουν το δίκιο τους, αλλά και στο οικονομικό νομοσχέδιο, που αποτελεί ένα ακόμη εργαλείο.
Αλέξανδρος Εξάρχου από το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών
Ο Αλέξανδρος Εξάρχου, αντιπρόεδρος και CEO της Intrakat, επεσήμανε ότι πολύ λίγοι θα μπορούσαν να προβλέψουν πριν μια δεκαετία ότι σήμερα η ελληνική οικονομία θα βρισκόταν σε αυτή την κατάσταση. Τόνισε πως «το θέμα είναι ότι η ελληνική οικονομία διασώθηκε» αλλά και ότι δεν πρέπει να δίνουμε σε μια διάσωση τα στοιχεία νίκης.
Εξήγησε πως έχει αλλάξει η βάση της ελληνικής οικονομίας ουσιωδώς, αλλά δεν έχουμε φτιάξει ακόμη τις υποδομές για να έχουμε μια ισχυρή οικονομία στο μέλλον.
Αυτό που έχει επιτευχθεί με μεγάλο αγώνα είναι να διασωθούμε και επεσήμανε πως «Ενωμένοι, όπως καταφέραμε να γλιτώσουμε την ελληνική οικονομία, έτσι πρέπει και να συνεχίσουμε. Να στηρίξουμε την ελληνική οικονομία στη βάση της, να αλλάξουμε το παραγωγικό μοντέλο και να θυμόμαστε τα τελευταία δέκα χρόνια για να παίρνουμε μαθήματα απ' αυτά. Πολιτική και οικονομική ενότητα στον κίνδυνο που έρχεται, για να χτίσουμε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο στην Ελλάδα».
Τι είπε ο Γιάννης Παράσχης
Ο Γιάννης Παράσχης, διευθύνων σύμβουλος του διεθνούς αεροδρομίου «Ελ. Βενιζέλος» και πρόεδρος του ΣΕΤΕ, υπογράμμισε πως κάνοντας επαφές με διεθνείς επενδυτές πρόσφατα, «αποτέλεσε μεγάλη έκπληξη για μας, σε αντίθεση με αυτό που ζούσαμε τα προηγούμενα χρόνια, ότι στο makro story που ήταν μέρος της επενδυτικής πρότασης δεν δεχθήκαμε καμία ερώτηση, καμία αμφισβήτηση».
Προέβλεψε ότι η Ελλάδα στα επόμενα πέντε χρόνια θα είναι σε πολύ καλύτερη κατάσταση από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Τόνισε ότι μετά την πανδημία ο ελληνικός τουρισμός ανέκαμψε πολύ ισχυρά σε σχέση με τον ανταγωνισμό και το 2023 είχαμε «τη νέα χρονιά-ορόσημο για τον ελληνικό τουρισμό, που ξεπέρασε τα επίπεδα του 2019, που ήταν η προηγούμενη χρονιά-ρεκόρ, κατά περίπου 5% στις αφίξεις και κατά περίπου 13% στα έσοδα».
Επεσήμανε ωστόσο ότι ο τουρισμός είναι η βαριά βιομηχανία της χώρας. Τα έσοδα αντιστοιχούν στο 13% άμεσα του ΑΕΠ, κι αν χρησιμοποιήσει κανείς τους πολλαπλασιαστές, φθάνει περίπου στο 30%. Αυτή όμως η συνεισφορά στην οικονομία παράγεται κυρίως σε πέντε μήνες και σε περιφέρειες της χώρας.
Τόνισε ότι δημιουργείται μεγάλη πίεση σε υποδομές και υπογράμμισε: «Πρέπει να πάψουμε να μιλάμε μόνο με αφίξεις και έσοδα και να ασχοληθούμε και με άλλους δείκτες, όπως το τι σημαίνει αυτό σε κατανάλωση νερού, σε απορρίμματα, σε κατανάλωση ενέργειας, σε αποτύπωμα άνθρακα, αποτελούν έννοιες που πρέπει να ενσωματωθούν όταν θέλουμε να έχουμε ένα ανταγωνιστικό και ελκυστικό προϊόν» και «να είμαστε όχι μόνο το πέμπτο διεθνώς πιο αναγνωρίσιμο brand, αλλά και ένας βιώσιμος προορισμός».
Βασίλης Καραμούζης, γενικός διευθυντής εταιρικής και επενδυτικής τραπεζικής της Εθνικής Τράπεζας
Ο Βασίλης Καραμούζης, γενικός διευθυντής εταιρικής και επενδυτικής τραπεζικής της Εθνικής Τράπεζας, τόνισε: «Μετά την κρίση που περάσαμε, η ανάγκη για επενδύσεις ήταν και είναι τεράστια». Αναγνώρισε ότι έχουν γίνει πολλά και σπουδαία πράγματα τα τελευταία χρόνια, αλλά στο θέμα των υποδομών είμαστε ακόμη πίσω. «Πρέπει ο ρυθμός με τον οποίο κινούμαστε περίπου να διπλασιαστεί. Τα τελευταία πέντε χρόνια έχουν γίνει 73 έργα υποδομών, 190 έργα υποδομών σε οδικά δίκτυα, αεροδρόμια και λιμάνια, έργα ψηφιακής μετάβασης εκατοντάδων εκατομμυρίων σε οπτικές ίνες και data centers, έργα διαχείρισης υδάτων και αποβλήτων, έργα που προάγουν την ενεργειακή αυτονομία, μπαταρίες και συνδέσεις, έργα ΑΠΕ. Αυτό που λέγαμε υποδομές τα δέκα χρόνια που πέρασαν θα αλλάξει σημαντικά, γιατί τα επόμενα 10 χρόνια το πού θα πάει το βάρος των επενδύσεων θα είναι κάτι τελείως διαφορετικό», υπογράμμισε.
«Η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση είναι πραγματικότητα, το AI ήρθε για να μείνει, οπότε οι επενδύσεις και οι υποδομές μας πρέπει να πάνε σε μεγάλο βαθμό και σε αυτή την κατεύθυνση. Data centers, δίκτυα οπτικών ινών, έργα ΑΠΕ με έμφαση στην αποθήκευση, ηλεκτρικές και data διασυνδέσεις είναι όσο σημαντικές είναι και οι παραδοσιακές επενδύσεις που κάνουμε σε δρόμους, αεροδρόμια, λιμάνια κ.λπ.» πρόσθεσε.
Υπογράμμισε ότι το περιβάλλον δεν είναι ιδανικό, αλλά «υπάρχει διάθεση, υπάρχει χρηματοδότηση και είμαι βέβαιος ότι θα επιτύχουμε ως χώρα».
Ο Νίκος Μανιάτης, γενικός διευθυντής της ΙΒΜ Ελλάδος και Κύπρου, τόνισε ότι δεν μπορούμε απλά να καταναλώνουμε τεχνολογία για να είμαστε πρωταγωνιστές. Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τα δικά μας δεδομένα και να φτιάξουμε τα δικά μας μοντέλα για να δημιουργήσουμε συγκριτικό πλεονέκτημα για να δημιουργήσουμε αξία. Επεσήμανε, μεταξύ άλλων, ότι πρέπει να ψηφιοποιήσουμε τα νέα έργα υποδομών και, αφού συλλέξουμε τα δεδομένα, να χρησιμοποιήσουμε την τεχνητή νοημοσύνη. Επίσης, πρέπει να γίνει ομαδική προσπάθεια για να κλείσει το χάσμα δεξιοτήτων.
ΑΠΕ-ΜΠΕ