Ολοκληρώθηκε η μαραθώνια (οκτάωρη) η συνεδρίαση της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, μετά το δυστύχημα με τα τρένα στα Τέμπη.
Πρώτος έλαβε τον λόγο ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, ακολούθησε ο Χρήστος Σπίρτζης, και στο τέλος ο Κώστας Καραμανλής, ο οποίος ξεκίνησε την τοποθέτησή του στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας με αναφορές στην απόφασή του να παραιτηθεί.
«Παραιτήθηκα γιατί στον τομέα της πολιτικής μου εποπτείας συνέβη μια ανείπωτη τραγωδία, γιατί σέβομαι τον ανθρώπινο πόνο. Ούτε είχα ούτε έχω εξάρτηση από κυβερνητική θέση. Παραιτήθηκα κόντρα στην πολιτική πεπατημένη που θέλει να ζητούνται παραιτήσεις υφισταμένων. Δεν το ακολούθησα. Παραιτήθηκα από τον τόπο της τραγωδίας. Η ανάληψη της πολιτικής ευθύνης θα μείνει, όμως, κενό γράμμα χωρίς έρευνα για τις πραγματικές ευθύνες και την αντιμετώπιση των σφαλμάτων, ώστε να μην ξαναγίνουν τέτοιες τραγωδίες. Είναι χρέος μας να φωτιστεί η αλήθεια, και σε αυτό το ιερό χρέος θέλω να συμβάλω σήμερα εδώ και στον δημόσιο διάλογο» είπε ο κ. Καραμανλής.
Η τοποθέτηση του Κώστα Καραμανλή
«Παραλάβαμε το έργο τηλεδιοίκησης της σύμβασης 717 βαλτωμένο και το προχωρήσαμε από το 18% στο 70%. Δεν παραδόθηκε ποτέ το 67%, ποτέ το 33%, παραδόθηκε λειτουργικό το 18%» είπε ο πρώην υπουργός Μεταφορών για τη σύμβαση 717.
«Το 2016 υλοποιήθηκε το 32,69% του έργου, από το οποίο μόνο το 18% ήταν λειτουργικό. Από το 2017 έως το 2019 δεν γίνεται απολύτως τίποτα. Από το 2019 έως το 2021 έχουμε φτάσει στο 90% της υλοποίησης αλλά στο 70% της πιστοποίησης» πρόσθεσε ο κ. Καραμανλής.
Εξήγησε, δε, ότι «μεταξύ των σταθμών που παραλήφθηκαν την τελευταία τριετία είναι και αυτός της Λάρισας. Παραδόθηκε τον Νοέμβριο του 2022, όπως προκύπτει από το έγγραφο διοικητικής παραλαβής». Όπως τόνισε, «οι σταθμάρχες υποχρεωτικά πρέπει να χαράσσουν τη διαδρομή στον πίνακα τηλεδιοίκησης. Η χειροκίνητη χάραξη επιτρέπεται μόνο όταν δεν λειτουργεί το σύστημα τηλεδιοίκησης».
Τα ψέματα της αντιπολίτευσης για τη σύγκρουση των τρένων στα Τέμπη
Ο κ. Καραμανλής αναφέρθηκε στα ψεύδη, όπως είπε, που έχουν ακουστεί το τελευταίο διάστημα όσον αφορά τη σύγκρουση των τρένων στα Τέμπη.
Πρώτο ψέμα, είπε ο κ. Καραμανλής, ότι «αναφέρουν πως στον σταθμό Λάρισας δεν υπήρχε τηλεδιοίκηση. Αυτό δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα. Διέθετε σύστημα από τον Νοέμβριο του 2022 και χρησιμοποιήθηκε έως τις 22:12 τη νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου, ήταν σε λειτουργία μία ώρα και κάτι πριν το δυστύχημα. Ο σταθμάρχης και μπορούσε και έπρεπε να χαράξει τη διαδρομή ηλεκτρονικά, όπως έκαναν οι προηγούμενοι. Δυστυχώς δεν το έκανε, τη χάραξε χειροκίνητα και ξέχασε ένα κλειδί. Επειδή λειτουργούσε το τοπικό σύστημα τηλεδιοίκησης μπορούσε να δει το τρένο στη λάθος κατεύθυνση για 12 λεπτά, αλλά δυστυχώς δεν το έκανε.
«Δεύτερο ψεύδος ότι αν λειτουργούσε το σύστημα ΕΤCS το δυστύχημα θα είχε αποτραπεί» είπε ο κ. Καραμανλής, εξηγώντας ότι «από τη στιγμή που ο σταθμάρχης παρέκαμψε το σύστημα και πήγε χειροκίνητα και έδωσε εντολή παραβίασης του κόκκινου σηματοδότη, κανένα σύστημα δεν θα σταματούσε την κίνηση του τρένου. Και το ETCS και η σηματοδότηση θα είχε απενεργοποιηθεί. Με το σύστημα αυτό, ναι θα είχε περισσότερες δυνατότητες ο σταθμάρχης, αλλά δεν ξέρουμε αν θα είχε αποτραπεί το δυστύχημα, γιατί όλα τα συστήματα καταλήγουν στους ανθρώπους».
«Ισχυρίζονται ότι αν είχαμε ραδιοκάλυψη GSMR θα είχαμε προλάβει το κακό. Ισχυρίζονται από την αξιωματική αντιπολίτευση ότι το σύστημα είχε παραδοθεί. Παραλείπουν να πουν ότι έλειπε η απαραίτητη πριν τη χρήση του αξιολόγηση και πιστοποίηση. Τα στάδια προχώρησαν την τελευταία 3ετία με έγκριση και πιστοποιητικό συμμόρφωσης. Το GSMR τέθηκε σε λειτουργία το 2022. Το σύστημα αυτό που υποτίθεται ότι δεν χρησιμοποιείται είναι αυτό που χρησιμοποιήθηκε και ακούσαμε τους διαλόγους που έχουν δοθεί σε δημοσιότητα» πρόσθεσε ο κ. Καραμανλής.
«Ισχυρίζονται στην αξιωματική αντιπολίτευση ότι έως το 2019 υπήρχε κέντρο ελέγχου που θα απέτρεπε το δυστύχημα. Υποθέτω ότι εννοούν το άτυπο κέντρο στην Καρόλου, καθώς πύργος ελέγχου δεν υπήρξε ποτέ. Λειτουργεί και σήμερα χωρίς εκπροσώπους της Hellenic Train, που είναι ιδιωτική εταιρεία. Σκοπός του κέντρου ήταν να παρακολουθεί τις καθυστερήσεις στα δρομολόγια. Δεν ήταν τίποτε περισσότερο από κέντρο τηλεφωνικής παρακολούθησης των δρομολογίων» συνέχισε ο κ. Καραμανλής.
«Διατείνονται ότι μέχρι το 2019 υπήρχε δεύτερος σταθμάρχης που καταργήθηκε από τη ΝΔ. Καταθέτω στα πρακτικά βάρδιες του 2017, 2018 και 2019 με έναν σταθμάρχη» συνέχισε όσον αφορά τα ψέματα ο πρώην υπουργός Μεταφορών.
Ειδικά, δε, για το ότι «δήθεν δεν υπήρχαν δικλίδες ασφαλείας απαντώ ότι υπήρχαν αλλά αποδείχθηκαν ανεπαρκείς. Δικλίδα ήταν το τοπικό σύστημα τηλεδιοίκησης που δεν χρησιμοποιήθηκε. Δικλίδα ήταν ο δεύτερος και τρίτος σταθμάρχης που δεν ήταν στις θέσεις τους. Δικλίδα ήταν ο κανονισμός ασφαλείας του ΟΣΕ που δεν εφαρμόστηκε. Ήταν τα πρωτόκολλα για το πώς γίνονται οι επικοινωνίες για δρομολόγια που δεν ακολουθήθηκαν. Δικλίδα ασφαλείας ήταν η δυνατότητα να μπορεί ο σταθμάρχης επί 12 λεπτά να δει ότι το τρένο κινείται σε λάθος κατεύθυνση. Δυστυχώς, ούτε και αυτό το είδε».
Απαντήσεις στα περί δήθεν υποχρηματοδότησης του ΟΣΕ από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας
Ο Κώστας Καραμανλής είπε ότι «αυξήσαμε από 45 σε 75 εκατ. ευρώ τη χρηματοδότηση του ΟΣΕ, ενώ προβλέψαμε κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης».
Για τον αριθμό των εργαζομένων είπε ότι «από το 2009 και μετά ο αριθμός εργαζόμενων έβαινε μειούμενος. Πότε ανακόπηκε η πορεία; Το 2022. Εμείς προχωρήσαμε σε διαδικασίες προσλήψεων με διαγωνισμούς ΑΣΕΠ το 2022 και 2023. Διαδικασίες αδιάβλητες και δυστυχώς χρονοβόρες. Το 2015-19 έγιναν μόλις 24 προσλήψεις, επί των δικών μας ημερών έγιναν περισσότερες από 200 προσλήψεις και άλλες 200 με δελτίο παροχής υπηρεσιών. Σε μια περίοδο μείωσης υπαλλήλων, από το 2022 άρχισε να αυξάνεται ο αριθμός. Σε μια τόσο οδυνηρή στιγμή για την κοινωνία μας ας συμφωνήσουμε για τα γεγονότα».
Όσον αφορά τη σύμβαση με την Hellenic Train, αφού είπε πως «έχουν ακουστεί σημεία και τέρατα», στη συνέχεια εξήγησε ότι «το 2017 η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αποφασίζει να διαγράψει χρέη της ΤΡΑΙΝΟΣΕ προς το Δημόσιο ύψους 700 εκατ. ευρώ και στη συνέχεια να την πωλήσει έναντι 45 εκατ. ευρώ. Το 2022 υποχρεώνουμε την ΤΡΑΙΝΟΣΕ να επιβεβαιώνει τα δρομολόγια που εκτελεί να πληρώνει για τη χρήση της υποδομής που χρησιμοποιεί».
«Δεν κρύφτηκα ποτέ στη ζωή μου και δεν δίστασα να αναλάβω τις ευθύνες μου. Παραλάβαμε μια σύμβαση στο 18% και την πήγαμε στο 70%, δυστυχώς όχι στο 100%. Στον τομέα των σιδηροδρόμων προσπαθήσαμε να αντιμετωπίσουμε παθογένειες δεκαετιών. Όμως, για να εξαλείφουν απαιτούνται χρόνια. Δεν θα ήμουν συνεπής με τα "πιστεύω" μου αν θεωρούσα ότι προσωπικά και εγώ δεν φέρω μερίδιο ευθύνης για όλα αυτά. Δεν συμφωνώ με λογικές που λένε ότι "τα έκανα όλα καλά"».
Το ιστορικό της σύμβασης τηλεδιοίκησης 717
Παραθέτοντας το ιστορικό της εκτέλεσης της σύμβασης 717, ο κ. Καραμανλής είπε ότι «από το 2017-19 δεν έγινε καμία εργασία. Αντικείμενο λειτουργίας ήταν η ανάταξη σταθμών και σηματοδοτήσεων. Ανάδοχος ήταν η Alstom, με προθεσμία παράδοσης έργου 21/9/2016. Η σύμβαση ξεκίνησε να υλοποιείται, αλλά τρεις μήνες μετά έγιναν εκλογές και αλλάζει η κυβέρνηση. Σύντομα προκύπτει ανάγκη συμπληρωματικής σύμβασης για την ανταπόκριση συστημάτων σε νέα συστήματα ασφαλείας. Πέρασαν τρία χρόνια για να φτάσουμε σε σύνταξη πρώτης συμπληρωματικής σύμβασης τον Δεκέμβριο 2017 με ύψος 13,3 εκατ. ευρώ».
«Εισήχθη προς έλεγχο και εγκρίθηκε τον Ιούνιο 2018, όμως ούτε τότε το έργο ξεκίνησε. Το έργο είχε βαλτώσει. Ακολούθησαν οι καταγγελίες από τον Νίκο Νικολόπουλο, που προκάλεσαν τον έλεγχο της Επιτροπής Δημοσιονομικού Ελέγχου. Από τον έλεγχο προέκυψε πληθώρα ζητημάτων, όπως η ανάγκη εγκατάστασης νέου εξοπλισμού. Λίγο καιρό μετά αναλαμβάνει η δική μας κυβέρνηση. Κατ' όνομα παραλάβαμε 33%, στην πραγματικότητα όμως η πιστοποίηση για τη λειτουργικότητα ήταν στο 18%. Στην πράξη το 2016 έγινε η τελευταία παράδοση σηματοδοτικών συστημάτων, όμως οι μισοί από αυτούς τους σταθμούς δεν λειτουργούσαν. Σημαντικό μέρος κληθήκαμε εμείς να το ανακατασκευάσουμε και το κάναμε. Από το 2017 έως 2019 το παραδοτέο έργο ήταν μηδενικό» συνέχισε ο κ. Καραμανλής.
Όπως τόνισε, «οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ αναφέρονται σε ποσοστό εκτέλεσης 68%, σήμερα το ανέβασαν στο 77%, και προφανώς εννοούν κάλυψη χρηματοδοτικών αναγκών. Άλλωστε, η λειτουργικότητα συστήματος σηματοδότησης πιστοποιείται από την έκδοση πρωτοκόλλου παράδοσης-παραλαβής μεταξύ ΕΡΓΟΣΕ και ΟΣΕ. Άλλο η απορρόφηση και άλλο η εκτέλεση του έργου».
«Ένα από τα σημαντικά προβλήματα των συμβάσεων είναι ο κατακερματισμός ή σπάσιμο εργολαβιών. Αυτό το βλέπουμε και στην 717. Ο κατακερματισμός οδηγεί σε Βαβέλ, γιατί άλλο είναι ο υπεύθυνος για υποδομή, άλλος για τηλεδιοίκηση και άλλος για το ETCS. Εμείς ψηφίζουμε νόμο και αναμορφώνουμε το ισχύον πλαίσιο για ΟΣΕ και ΕΡΓΟΣΕ και θεσμοθετούμε ενιαία διαδικασία, όπως συμβαίνει σε όλη την ΕΕ: μια σύμβαση και ένας εργολάβος για όλο το έργο. Τι κάναμε εμείς το 2019: ενσωματώσαμε παρατηρήσεις σε συμπληρωματική σύμβαση και περάσαμε όλους τους σχετικούς ελέγχους. Τελικά στα τέλη 2020 μετά από αίτημα ΕΡΓΟΣΕ εγκρίνεται 4η τροποποίηση σύμβαση. Το 2021 υπογράφεται η συμπληρωματική σύμβαση και αρχίζει και πάλι το έργο» κατέληξε στο ιστορικό της σύμβασης 717.
«Η τραγωδία συγκλόνισε τη χώρα μας, χρέος μας να δούμε τα λάθη»
Όπως είπε ο κ. Καραμανλής, «η τραγωδία Τεμπών συγκλόνισε τη χώρα μας», προσθέτοντας ότι «δεν πρέπει να ξεχαστεί η άδικη απώλεια συνανθρώπων μας».
«Αυτή την ώρα όσοι βρισκόμαστε στην αίθουσα της Βουλής έχουμε απέναντί μας τις οικογένειες των θυμάτων και μια κοινωνία που πενθεί και για αυτό έχουμε ιερές υποχρεώσεις: Να αναλάβουμε ο καθένας τις ευθύνες του. Να πούμε όλη την αλήθεια και να αφήσουμε έξω από ένα τέτοιο θέμα τις όποιες μικροπολιτικές σκοπιμότητες» συνέχισε ο πρώην υπουργός Μεταφορών και Υποδομών.
«Χρέος μας να δούμε όλα τα λάθη για να μην επαναληφθούν. Αυτή είναι η αρχή που διέπει τη σημερινή μου τοποθέτηση. Οι περιστάσεις δεν μας επιτρέπουν να κάνουμε επιλεκτικές επιλογές εγγράφων. Ελπίζω αυτό να το σεβαστούμε» συνέχισε ο κ. Καραμανλής.
«Σιώπησα σεβόμενος τα θύματα»
Αφού εξήγησε, δε, ότι η τοποθέτησή του στη Βουλή, η πρώτη μετά την παραίτησή του, «λογοδοτεί στην πολιτική και προσωπική του επιλογή», στη συνέχεια είπε ότι «σιώπησα σεβόμενος τα θύματα. Ήταν χρέος μου να μιλήσω εδώ στη Βουλή. Οι περισσότεροι που μίλησαν ενέδωσαν στη σκοπιμότητα και στη μικροπολιτική συγκυρία. Να αναλάβουμε ο καθένας τις ευθύνες του, να πούμε την αλήθεια και να αφήσουμε εκτός τις πολιτικές σκοπιμότητες».
Η τοποθέτηση του Γιώργου Γεραπετρίτη
Ο Γιώργος Γεραπετρίτης ξεκινώντας την εισαγωγική του τοποθέτηση ενημέρωσε τα μέλη της επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής ότι εντός της ημέρας αναμένεται να αναχωρήσει για τις Βρυξέλλες όπου θα έχει συναντήσεις με αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προκειμένου να εξασφαλιστεί πρόσθετη χρηματοδότηση για τα συστήματα ασφάλειας του ΟΣΕ.
«Η πρόθεση της κυβέρνησης είναι σε απόλυτη συμφωνία με τους εργαζόμενους να επανεκκινήσει ο σιδηρόδρομος» σημείωσε ο Υπουργός Επικρατείας.
Ο κ. Γεραπετρίτης επικεντρώθηκε σε δύο θέματα που αφορούν την πορεία υλοποίησης της σύμβασης 717 για το σύστημα τηλεδιοίκησης και σηματοδότησης καθώς και για το αν ο σταθμός Λάρισας διαθέτει σύστημα τηλεδιοίκησης.
Το ζήτημα της αναβάθμισης των ηλεκτρονικών συστημάτων ασφαλείας
Η σύμβαση 717 προέβλεπε ότι θα παραδοθεί το 2016. Τότε παραδόθηκαν 17 σταθμοί από τους 52 και κανένα κέντρο. Από τους 17 οι μισοί έγιναν εξαρχής όταν ανέλαβε η νέα κυβέρνηση γιατί ήταν ασύμβατα.
Αυτό υποδηλώνει πως ένα πολύ μικρό μέρος του έργου παραδόθηκε το 2016.
Σε ό,τι αφορά το GSMR, πράγματι παραδόθηκε το 2019 αλλά έπρεπε να ακολουθήσει η χρονοβόρα διαδικασία αξιολόγησης και πιστοποίησης. Σήμερα συνομιλούν οι σταθμάρχες.
Μόνο σε 2 ή 3 χώρες υπάρχει στο 100% το ETCS και εμείς θα είμαστε η 4η χώρα στο 100% του κύριου άξονα.
Ποτέ δεν θα είναι η απόλυτη ασφάλεια, πάντα θα υπάρχει το ανθρώπινο χέρι
Σε ό,τι αφορά το χρονοδιάγραμμα, το 100% έτοιμο προς χρήση θα παραδοθεί στο τέλος του Σεπτεμβρίου
Παράδοση σημαίνει ένα και μόνο πράγμα: λειτουργική παράδοση. Το έργο ολοκληρώνεται με το πρωτόκολλο παράδοσης-παραλαβής.
Η πραγματικότητα είναι μία και μόνο: Αυτή τη στιγμή στη Λάρισα υπάρχει τοπικό κέντρο τηλεδιοίκησης και οι σταθμάρχες είναι υποχρεωμένοι να κάνουν αυτόματη χάραξη.
Ποτέ δεν μίλησα για ένα καθολικό κέντρο τηλεδιοίκησης. Σήμερα όμως που μιλάμε υφίσταται το κέντρο τηλεδιοίκησης στη Λάρισα και κάνει την αυτόματη χάραξη, κι αυτό ανέφερε και ο κ. Σπίρτζης, για την αυτόματη χάραξη.
Θέλω να καταθέσω και πάλι με σεβασμό προς τις οικογένειες των θυμάτων.
Ανοίκεια συμπεριφορά συνειδητής παραπλάνησης όταν ορισμένοι πηγαίνουν σε αυτό που είναι υπό κατασκευή στη Λάρισα και εμφανίζουν αυτό το οποίο είναι σε οικοδομική κατάσταση και λένε πως αυτό είναι ό,τι υπάρχει σήμερα. Ακριβώς δίπλα είναι το κέντρο τοπικής τηλεδιοίκησης στη Λάρισα, το οποίο και λειτουργεί. Πήγα και έκανα αυτοψία και με τη βοήθεια των σταθμαρχών κάναμε αυτόματη χάραξη.
Πάμε μαζί να δούμε αν λειτουργεί. Αν αποδειχθεί πως λειτουργεί, θα πρέπει να πείτε συγγνώμη και σε εμένα αλλά και στον ελληνικό λαό που παραπλανάτε.
Έως τις 10:123 βραδινή συντελέστηκαν αυτόματες χαράξεις σε όλα τα δρομολόγια.
Έγινε δυστυχώς χειροκίνητη χάραξη στη μοιραία αμαξοστοιχία. Και στη συνέχεια στη 1 έγινε δοκιμαστική χάραξη και διαπιστώθηκε πως λειτουργούσε.
Θα ήθελα να θέσω και εγώ δύο ερωτήματα: Κοπτόμαστε σήμερα όλοι για το ότι υπήρξε ένα περιορισμένο επίπεδο ασφαλείας. Δεν είχε φροντίσει κανείς να έρθει προς κύρωση το 4ο σιδηροδρομικό πακέτο.
Η Δομή Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Δυστυχημάτων ήρθε στη Βουλή, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ψήφισε για αυτό.
Θα γίνει κακούργημα η κλοπή και η κλεπταποδοχή, υπήρχε και καταργήθηκε με τον Ποινικό Κώδικα του ΣΥΡΙΖΑ.
Διατείνεται ο κ. Σπίρτζης ότι είχε το 72% έτοιμο και λειτουργικό. Το τελευταίο πρωτόκολλο είναι 21/12/2016. Ερωτώ: υπάρχει κάποιο πρωτόκολλο μετά από εκεί; Γιατί μας είπατε ότι συνεχίστηκε το έργο. Όχι τις εκταμιεύσεις.
Να μας διευκρινίζετε και το ζήτημα του προσωπικού. Σε 4,5 χρόνια επί ΣΥΡΙΖΑ έγιναν 24 προσλήψεις. Δηλαδή περίπου 5 προσλήψεις τον χρόνο.
Η τοποθέτηση του Χρήστου Σπίρτζη
Ευθύνες στον τρόπο με τον οποίο διαμορφώθηκε η σύμβαση 717 για τη τηλεδιοίκηση και σηματοδότηση των σιδηροδρόμων για την μη υλοποίησή της από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ το 2016 επέρριψε στην τοποθέτησή του ο πρώην υπουργός Μεταφορών Χρήστος Σπίρτζης.
Ο κ. Σπίρτζης απέδωσε στις «συντηρητικές πολιτικές» την «κακή πορεία» του ελληνικού σιδηρόδρομου ενώ πρόσθεσε ότι για το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών υπάρχουν «προσωποποιημένες ευθύνες». Να σημειωθεί ότι η ΤΡΑΙΝΟΣΕ ιδιωτικοποιήθηκε το 2017 από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ και τον κ. Σπίρτζη που τότε ήταν αρμόδιος υπουργός Υποδομών και Μεταφορών.
Μιλώντας στην επιτροπή θεσμών και διαφάνειας κατά τη συζήτηση για τη πορεία υλοποίησης της επίμαχης σύμβασης ο κ. Σπίτζης είπε: « τι κάναμε εμείς από το 2015 ως το 2019, πως υλοποιήσαμε έργα ύψους 1 δις ευρώ το διάστημα αυτό και να δεν ολοκληρώσαμε μια σύμβαση ύψους 41 εκατ. ευρώ; Είναι λίγο τρελό. Ενώ τα έργα καθυστερούν επειδή έχουν βαριές διαδικασίες γιατί γινόταν πάρτι στα έργα που ζήσαμε μετά το 2019 να ακυρώνονται διαγωνισμοί και επαναπροκηρύσσονται άλλοι. Και νομίζω η περίοδος του 15-19 για την 717 δεν μπορούσε να είναι διαφορετική γιατί ήταν κακή σύμβαση, πολύ πλημμελής και ελλιπής που δημιούργησε την ανάγκη να γίνει ανακεφαλαιοποιητικός πίνακας και συμπληρωματική σύμβαση».
Ο κ. Σπίρτζης υποστήριξε πως η τότε κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ έφτασε το ποσοστό υλοποίησης του έργου στο 72% και επικαλέστηκε έγραφα της ΕΡΓΟΣΕ αλλά και τα ποσοστά απορρόφησης χρημάτων λέγοντας πως είναι πάντα ίση ή λιγότερη από το υλοποιημένο έργο.
Ο κ. Σπίρτζης επέμεινε πως ο σταθμός Λάρισας δεν διαθέτει σύστημα τηλεδιοίκησης και πως ο πίνακας αυτόματης χάραξης δεν αποτελεί τηλεδιοίκηση. «Δεν είναι ζήτημα δικής μου ερμηνείας αλλά τηλεδιοίκηση είναι αυτό που ορίζεται στη σύμβαση 717. Τηλεδιοίκηση δεν είναι ο πίνακας που είδαμε στις τηλεοράσεις αλλά ένα άλλο υπερκείμενο κέντρο και έχει στον έλεγχό του πολλούς σταθμούς. Αυτό λειτουργούσε μέχρι το 2019 , υπέστη βλάβη από πυρκαγιά και έκτοτε δεν φτιάχτηκε. Κέντρο ελέγχου δηλαδή τηλεδιοίκηση στο τμήμα που ανήκει ο σταθμός της Λάρισας δεν υπήρχε. Επομένως δεν υπήρχε ασφαλιστική δικλείδα ώστε αν γίνει λάθος χειρισμός στον σταθμό της Λάρισας να μπορεί να διορθωθεί από υπερκείμενη αρχή» ανέφερε.
Ο υπουργός του ΣΥΡΙΖΑ, ισχυρίστηκε επίσης πως το διάστημα 2017-2019 το έργο δεν σταμάτησε αλλά αυτό έγινε μετά τον Φλεβάρη του ίδιου έτους. « Τον Οκτώβρη του 2019 που άλλαξε η διοίκηση υπήρχε η πρώτη σύμβαση που είχε υλοποιηθεί στο 72% και η συμπληρωματική που είχε περάσει από όλους τους ελέγχους και είχε χρόνο υλοποίησης 14 μήνες και είναι απόλυτα λογικό μια νέα διοίκηση να μην υπογράφει συμπληρωματικές συμβάσεις, να πρέπει να ενημερωθεί. Άρα ένα εύλογο διάστημα 3-5 μηνών», είπε και πρόσθεσε: «η συμπληρωματική σύμβαση θα μπορούσε να υπογραφεί πριν τον Μάιο του 2021 και είχε 14 μήνες να ολοκληρωθεί. Η συμπληρωματική είχε υλοποιηθεί σε ποσοστό μόλις 17%».
« Η 717 ήταν πλημμελέστατος διαγωνισμός και η σύμβαση ταλαιπώρησε τη χώρα για τις αμαρτίες πριν από το 2014. Δεν ρίχνω την ευθύνη στον κ. Χρυσοχοΐδη γι’ αυτό», συμπλήρωσε.
Η τοποθέτηση του Μιχάλη Χρυσοχοΐδη
Η συνεδρίαση ξεκίνησε με την τοποθέτηση του κ. Μιχάλη Χρυσοχοϊδη ο οποίος τον Σεπτέμβριο του 2014 υπέγραψε ως υπουργός Υποδομών και Μεταφορών της κυβέρνησης Σαμαρά την σύμβαση 717 για την ανάταξη και αναβάθμιση των συστημάτων σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης του σιδηροδρομικού δικτύου.
Ο κ. Χρυσοχοϊδης τόνισε το έργο είχε κριθεί ως απόλυτης προτεραιότητας καθώς αφορούσε την ασφάλεια του σιδηροδρομικού δικτύου το οποίο χαρακτηριζόταν από συστήματα ξεπερασμένης τεχνολογίας ή εκτός λειτουργίας.
Ο πρώην υπουργός υπογράμμισε ότι η σύμβαση 717 έλαβε την έγκριση του Ελεγκτικού Συμβουλίου το καλοκαίρι του 2014 και ακολούθως, τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους η ΕΡΓΟΣΕ υπέγραψε την σύμβαση ορίζοντας ως χρόνο υλοποίησης του έργου τον Σεπτέμβριο του 2016.
«Η πρώτη δουλειά αναδόχου ήταν να κάνει λεπτομερή καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης του δικτύου και του εξοπλισμού. Το έργο ήταν απολύτως αναγκαίο διότι εν μέσω μνημονίων και κρίσης η Ελλάδα και η ΕΕ αποφάσισε να ολοκληρώσει την υποδομή στον βασικό άξονα από το Ρίο εως Προμαχώνα. Ορισμένα έργα σήμερα έχουν ολοκληρωθεί αλλά αναμένεται να παραδοθούν. Σημαντικός παράγοντας για όλα αυτά είναι η ασφάλεια δικτύου γι αυτό και το έργο σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης κρίθηκε αναγκαίο να υλοποιηθεί» τόνισε ο κ. Χρυσοχοΐδης.
Όπως εξήγησε «το έργο ονομάζεται ανάταξη και αναβάθμιση σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης και αντικατάσταση 70 αλλαγών τροχιάς σε εντοπισμένα σημεία του δικτύου Αθήνα – Προμαχώνας. Προκειμένου να αντιμετωπιστεί το φθαρμένο σύστημα αποφασίστηκε να γίνει η ταχύτερη αντικατάσταση των βλαβών. Το έργο έπρεπε να εκτελεστεί το συντομότερο. Ανάταξη σημαίνει ότι έχουμε πολλά συστήματα σηματοδότησης που τοποθετήθηκαν σε διαφορετικά χρονικά σημεία με άλλη τεχνική λογική φθαρμένα και εκτός λειτουργίας και εμείς θέλουμε να κάνουμε ενιαίο εκσυγχρονισμό . Αναβάθμιση σημαίνει πιστοποίηση του συστήματος με σύγχρονες πρακτικές και κανονισμούς της ΕΕ. Τηλεδιοίκηση είναι η εξ αποστάσεως απεικόνιση και χειρισμός της κυκλοφορίας».
«Ολοκληρώθηκε ο διαγωνισμός και τον Ιανουάριο του 2015 ανέλαβε η νέα κυβέρνηση για να υλοποιήσει εντός του συμβατικού χρόνου, δυο χρόνια μετά, την σύμβαση αυτή μαζί με τα όσα εξέθεσα καταθέτω και το χρονολόγιο που περιλαμβάνει όλα τα γεγονότα που προανέφερα για να ωριμάσει το έργο εως την υπογραφή της σύμβασης» ανέφερε ο κ. Χρυσοχοϊδης κλείνοντας την αρχική του τοποθέτηση.
Η δευτερολογία του Κώστα Καραμανλή
Κατά την δευτερολογία του στην επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας, ο τέως υπουργός Μεταφορών και Υποδομών Κώστας Καραμανλής πέρασε στην αντεπίθεση.
Παίρνοντας τον λόγο, ο κ. Καραμανλής θέλησε να απαντήσει σε όσα ελέγχθησαν από την πλευρά της αντιπολίτευσης σχετικά με το θέμα των σιδηροδρόμων και όχι μόνο.
Σημεία παρέμβασης του Κώστα Καραμανλή στην επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας:
Ακούστηκαν νούμερα που δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα. Ποτέ δεν είχαν γίνει στον ΟΣΕ έργα 1 δις. επί ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά αυτό ήρθαμε να συζητήσουμε σήμερα; Ο ομιλών ανέλαβες την πολιτική ευθύνη. Και λυπάμαι που το λέω αλλά αυτό δεν έχει γίνει πολλές φορές τα τελευταία χρόνια.
Ακούστηκε ότι συζητήσαμε μόνο την 717, δεν περιορίστηκα στην ομιλία μου μόνο εκεί. Δεν συνέβη αυτό. Αναφέρθηκα στις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν, τι σημαίνει τηλεδιοίκηση, τι σημαίνει σηματοδότηση, τι συμβαίνει στην Ευρώπη, τι σημαίνει με τις εργολαβίες.
Για την δήλωσή του περί ασφάλειας των σιδηροδρόμων
Τι είχα πει εγώ πριν μερικές εβδομάδες για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων. Παίζει ξανά και ξανά μία δήλωσή μου. Αναφερόμουν σε απάντησή μου σε ερώτηση του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ κ. Μαϊκόπουλου, για το τρενάκι του Πηλίου, όπου ζητούσε να περάσει στον τοπικό δήμο για περισσότερη ασφάλεια. Εκεί απάντησα ότι δεν είναι κατά την άποψή μου σωστό δεν συμβαίνει πουθενά στην Ευρώπη.
Ωραία η μονταζιέρα, της αξιωματικής αντιπολίτευσης, καταλαβαίνω ότι πουλάει, αλλά κάποτε να μιλάμε με στοιχεία και επί της ουσίας. Και καταθέτω όλη την ομιλία μου τότε, για τα πρακτικά.
Για εισαγγελέα Αρείου Πάγου Ισίδωρου Ντογιάκου
Ζητούν παραίτηση λόγω υιού.
Τον γνώριζα από παλιά ως δικηγόρο. Όταν προσλήφθηκε ως συνεργάτης μου ο πατέρας του δεν ήταν εισαγγελέας του Αρείου Πάγου. Τώρα που ο κ. Ντογιάκος ανέλαβε την έρευνα της υπόθεσης, δεν είναι πλέον συνεργάτης μου.
Για υπόμνημα συνδικαλιστών
Τους έχω δει πολλές φορές. Τους απασχολούσαν κυρίως θέματα συλλογικών συμβάσεων εργασίας, όχι θέματα ασφαλείας.
Για την πρόσληψη του σταθμάρχη
Ακούω για ρουσφέτι. Δεν υπάρχει ηλικιακό όριο στην κινητικότητα.
Ακούστηκαν απίστευτες ανακρίβειες και ψεύδη για την εκπαίδευσή του. Εκπαιδεύτηκε για πάνω από έξι μήνες 800 ώρες. Η εκπαίδευσή του είχε την έγκριση της ΡΑΣ. Απαντάμε λοιπόν ότι η εκπαίδευσή του έγινε κανονικά, δεν υπήρξε πρόβλημα στο θέμα της μετάταξης.
Στο σημείο αυτό υπήρξαν έντονες αντιδράσεις από βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, ιδίως τον Γ. Ραγκούση και τον Γ. Κατρούγκαλο.
Ο κ. Καραμανλής απάντησε: «Όσο και να φωνάζετε δεν μπορείτε να αντικρούσετε δύο επιχειρήματα: Ότι ο νόμος για την κινητικότητα δεν έχει όρια και ότι ο κανονισμός του ΟΣΕ δεν προβλέπει όριο ηλικίας».
Οι δικλίδες ασφαλείας που δεν ακολουθήθηκαν
Υπήρχαν δικλίδες ασφαλείας εκείνο το βράδυ.
Είχε τη δυνατότητα ο σταθμάρχης να χαράξει τη γραμμή ηλεκτρονικά. Αυτό είναι δεδομένο. Επέλεξε να την κάνει χειροκίνητα. Σ’ αυτό τον σταθμό υπήρχε σύστημα ηλεκτρονικής παρακολούθησης. Ναι, αυτό είναι τοπικό σύστημα τηλεδιοίκησης. Την έκανε λάθος χειροκίνητα, έβαλε το τρένο να παραβιάσει τον κόκκινο σηματοδότη και να το βάλει σε αντίθετη πορεία. Έπρεπε να ακολουθήσει τις προβλεπόμενες διαδικασίες και να συνομιλήσει με τους μηχανοδηγούς. Δεν το έκανε. Ο σταθμάρχης έβλεπε για 12 λεπτά την πορεία του τρένου – και αυτό αποδεικνύει ότι υπήρχε ηλεκτρονικό σύστημα παρακολούθησης. Και εδώ δεν κατάφερε να σταματήσει το μοιραίο.
Και κάτι που έχει να κάνει με τις παθογένειες του ελληνικού δημοσίου που δεν έχει να κάνει μόνο με τον ΟΣΕ. Έπρεπε να είναι μέχρι τις 11 άλλοι δύο σταθμάρχες. Δεν ήταν, έφυγαν νωρίτερα.
Εγώ ανέλαβα την πολιτική ευθύνη. Μπορεί να υπάρχουν και διαχειριστικές και διοικητικές ευθύνες. Αυτό θα το κρίνει η δικαιοσύνη, όχι εμείς εδώ. Και εδώ είμαστε, εγώ θα είμαι πάντα παρών στο δημόσιο διάλογο».