Με την Τουρκία, «υπάρχει ο δρόμος της αποκλιμάκωσης, του παραγωγικού διαλόγου με σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο και υπάρχει, δυστυχώς, και ο δρόμος της κλιμάκωσης» δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης από τις Βρυξέλλες.
Επεσήμανε δε πως «το ζητούμενο είναι να σταματήσει η ακραία επιθετική ρητορική αμφισβήτησης της ελληνικής κυριαρχίας. Μία ρητορική η οποία είναι παντελώς ανυπόστατη νομικά. Εμείς δεν πρόκειται να παίξουμε το παιχνίδι της ρητορικής έντασης. Θα φερόμαστε με υπευθυνότητα και αποφασιστικότητα».
Στη συνέντευξη Τύπου μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της Συνόδου Κορυφής ο κ. Μητσοτάκης μίλησε για τις αποφάσεις που ελήφθησαν.
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο είχε ως πιο σημαντικό αποτέλεσμα την ομόφωνη απόφαση να δοθεί καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη χώρας σε Ουκρανία και Μολδαβία, και με προοπτική στη Γεωργία και τη Βοσνία. Στέλνει το μήνυμα πως η θέση της Ουκρανίας είναι στην Ευρώπη, εφόσον βεβαίως υλοποιήσει τα προαπαιτούμενα. Είναι σημαντικό το μήνυμα της Ευρώπης, χωρίς να νοθεύσει την περιπλοκότητα της ενταξιακής διαδικασίας» τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ξεκινώντας την τοποθέτησή του στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε μετά τη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες.
«Επανέλαβα την πάγια θέση της χώρας πως τα Δυτικά Βαλκάνια έχουν θέση στην Ευρώπη, αλλά και οι χώρες αυτές να προχωρήσουν γρηγορότερα σε αυτήν την κατεύθυνση», συνέχισε ο πρωθυπουργός, ενώ για τα ελληνοτουρκικά τόνισε: «Επαναλαμβάνω ότι καλυπτόμαστε απόλυτα από τα συμπεράσματα που υιοθετήθηκαν ομόφωνα και τα οποία εκφράζουν την ανησυχία τους για τις προκλήσεις της Τουρκίας. Την καλούν επίσης να σεβαστεί κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα όλων των κρατών-μελών και να αποκλιμακώσει την ένταση που καλλιεργεί στην Ανατολική Μεσόγειο, ώστε να προαχθεί στην ευρύτερη περιοχή η ειρήνη και η σταθερότητα».
Για να προσθέσει: «Η Ελλάδα έχει απαντήσει σε όλα τα διεθνή fora εμπεριστατωμένα, ακυρώνοντας όλη την «τουρκική επιχειρηματολογία». Θα εξακολουθώ να καλώ την Τουρκία σε έναν καλόπιστο διάλογο, έτσι ώστε να μπορούμε να συζητήσουμε και να επιλύουμε, με κανόνες καλής γειτονίας, τα θέματα που έχουμε».
Στα της οικονομίας, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε πως «η Κομισιόν καλείται έως το τέλος του καλοκαιριού να ολοκληρώσει τις προτάσεις για την αποσύνδεση της τιμής του φυσικού αερίου από το ηλεκτρικό ρεύμα», ωστόσο συμπλήρωσε ότι «στο μεταξύ, βεβαίως, η κυβέρνηση θα συνεχίσει να στηρίζει νοικοκυριά και επιχειρήσεις στο μέτρο των δημοσιονομικών μας δυνατοτήτων».
Μητσοτάκης: Είναι δύσκολο να σας πείσω ότι δεν θα γίνουν εκλογές, αλλά έχω εξαντλήσει το θέμα
Τέλος, ερωτηθείς εκ νέου για το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών και εάν η ένταση με την Τουρκία επιτρέπει εκλογές και μάλιστα διπλές, ο κ. Μητσοτάκης απάντησε: «Δεν έχω να προσθέσω τίποτα για το θέμα, νομίζω ότι έχω δώσει τις επαρκείς απαντήσεις σε συνεντεύξεις που έχω δώσει τις τελευταίες εβδομάδες. Η κυβέρνηση συνεχίζει κανονικά την δουλειά της, απερίσπαστη από την όλη φιλολογία που αναπτύσσεται και μάλιστα με ακόμη μεγαλύτερη μεταρρυθμιστική ένταση. Κανείς υπουργός δεν έχει κατεβάσει κανένα μολύβι και έχουμε ακόμη πλούσια δουλειά να κάνουμε. Καταλαβαίνω πως είναι πάρα πολύ δύσκολο να σας πείσω ότι δεν θα γίνουν εκλογές και ανασχηματισμός καθώς γνωρίζω ότι αυτά είναι τα αγαπημένα θέματα στα οποία διαρκώς επανέρχεστε όταν δεν έχετε κάτι άλλο να με ρωτήσετε».
Τα βασικά σημεία της συνέντευξης του πρωθυπουργού
- Να αποδώσουμε καθεστώς υποψήφιας χώρας στην Ουκρανία και υπό προϋποθέσεις στη Βοσνία και τη Γεωργία.
- Σημαντική απόφαση που στέλνει το μήνυμα ότι η θέση της Ουκρανίας είναι στην Ευρώπη.
- Στην παρούσα δύσκολη συγκυρία η ΕΕ στέλνει το μήνυμα αυτό χωρίς να νοθεύσει την περίπλοκη διαδικασία προσέγγισης μιας χώρας στέλνει στην Ουκρανία ένα μήνυμα αισιοδοξίας.
- Παράλληλα, είχαμε και μια σύνοδο με τα δυτικά Βαλκάνια. Εκεί, όπως είπα και στη Θεσσαλονίκη, υπάρχει μια καχυποψία για τις καθυστερήσεις στην προσέγγιση. Παρά την πάγια θέση μου ότι τα δυτικά Βαλκάνια είναι στην καρδιά της Ευρώπης. Εμείς θα πρέπει να τα προσεγγίσουμε και εκείνοι να κάνουν τις μεταρρυθμίσεις και να ξεπεραστούν οι δυσκολίες που έχουν προκύψει μεταξύ Σόφιας και Σκοπίων για να ξεκινήσουν το συντομότερο δυνατόν οι πραγματικές διαπραγματεύσεις μεταξύ των χωρών αυτών και της ΕΕ.
- Δεν έχω να πω πολλά για την Τουρκία, παρά μόνο να επαναλάβω ότι καλυπτόμαστε από τα συμπεράσματα που εγκρίθηκαν ομόφωνα και χωρίς πολλή συζήτηση από το Συμβούλιο, που εκφράζει την ανησυχία του για την Τουρκία και την ανάγκη να σέβεται η Τουρκία την εδαφική ακεραιότητα των χωρών-μελών και να μειώσει την ένταση στην ανατολική Μεσόγειο.
- Σήμερα συζητήσαμε για την οικονομία και εκφράστηκε η ανησυχία για την έξαρση του πληθωρισμού που τροφοδοτείται από τις υψηλές τιμές ενέργειας και του φυσικού αερίου. Εχουν ωριμάσει οι συνθήκες να γίνει συζήτηση στο ευρωπαϊκό συμβούλιο για αλλαγές, αποσύνδεση των τιμών του αερίου και της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας.
- Προφανώς, η Ελλάδα δεν θα περιμένει την ευρωπαϊκή απάντηση, αλλά θα συνεχίσει να στηρίζει νοικοκυριά και επιχειρήσεις είτε αφορούν τιμές ηλεκτρικής ενέργειας είτε τα καύσιμα είτε με το πρόγραμμα ηλεκτρικών συσκευών.
- Για να μπορέσουμε να μειώσουμε τις επιπτώσεις από αυτή την παγκόσμια αύξηση των τιμώ που οφείλεται σε εξωγενείς παράγοντες.
- Η Ελλάδα θα συνεχίζει να στηρίζει νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
- Απαντώντας σε ερώτηση για τα ελληνοτουρκικά και για το αν υπάρχει πιθανότητα για συνάντηση με τον Ταγίπ Ερντογάν, ο πρωθυπουργός τόνισε ότι «δεν διέκοψα εγώ τους διαύλους επικοινωνίας. Δεν θα παίξω το παιχνίδι της έντασης».
Ερωτήσεις-απαντήσεις
Ερώτηση: Τι κλίμα εισπράξατε για την τουρκική επιθετικότητα; Είναι διατεθειμένοι οι Ευρωπαίοι για πιο αυστηρά μέτρα κατά της Τουρκίας αν χρειαστεί;
Απάντηση: Μας καλύπτουν τα μηνύματα που έχει στείλει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, όχι μόνο με τα συμπεράσματα αυτής της Συνόδου αλλά καθ' όλη τη διάρκεια των τελευταίων ετών. Για την Τουρκία υπάρχουν δύο δρόμοι. Ο δρόμος της αποκλιμάκωσης και ο δρόμος της κλιμάκωσης που θα οδηγήσει την Τουρκία σε απομάκρυνση από την ευρωπαϊκή οικογένεια, αφήνοντας τη δυνατότητα για τη λήψη έξτρα μέτρων από την Ευρώπη κατά της Τουρκίας. Το ζητούμενο είναι να σταματήσει η επιθετική ρητορική αμφισβήτησης της ελληνικής κυριαρχίας που είναι παράλογη. Η Ελλάδα έχει απαντήσει σε όλα τα διεθνή φόρα. Εγώ θα καλώ πάντα την Τουρκία σε καλόπιστο διάλογο για να λύνουμε τα θέματα σαν καλοί γείτονες. Εγώ και η ελληνική κυβέρνηση δεν θα παίξουμε το παιχνίδι της ρητορικής, της έντασης που πολλές φορές απευθύνονται στο εσωτερικό ακροατήριο.
Ερώτηση: Στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη, την επόμενη εβδομάδα, ποια θα είναι η στρατηγική της Αθήνας αν η Τουρκία θέσει θέμα αποστρατιωτκοποίησης των νησιών του Αιγαίου;
Απάντηση: Αυτός που έχει κόψει τους διαύλους επικοινωνίας δεν είμαι εγώ. Εγώ έχω πει ότι θα πρέπει να συναντιόμαστε και να συζητάμε. Η Σύνοδος του ΝΑΤΟ έχει άλλη ατζέντα. Αν τεθεί τέτοιο θέμα, θα δοθούν με τον πιο αυστηρό τρόπο οι κατάλληλες απαντήσεις.
Ερώτηση για πρόωρες εκλογές: Σας ανησυχεί το ενδεχόμενο οι υπουργοί να κατεβάσουν μολύβια;
Απάντηση: Δεν έχω να προσθέσω τίποτα, έχω δώσει επαρκείς απαντήσεις. Θα πω ότι η κυβέρνηση συνεχίζει το έργο της με μεταρρυθμιστική ένταση και διάθεση. Εχουμε πολύ πλούσια δουλειά να κάνουμε, κανείς δεν έχει κατεβάσει μολύβια. Ερχεται μια σειρά παρεμβάσεων, η κυβέρνηση συνεχίζει κανονικά τη δουλειά της, απερίσπαστη από τη φιλολογία που αναπτύσσεται. Μπαίνουμε στον τέταρτο χρόνο διακυβέρνησης, είναι δύσκολο να σας πείσω ότι δεν θα γίνουν εκλογές και ότι δεν θα γίνει ανασχηματισμός. Καταλαβαίνω ότι είναι τα αγαπημένα σας θέματα όταν δεν έχετε τι να με ρωτήσετε.
Ερώτηση: Τι θα γίνει αν η Ρωσία κλείσει τη στρόφιγγα του αερίου; Πώς θα διασφαλιστεί ότι η Ελλάδα θα έχει επάρκεια;.
Απάντηση: Έχουμε υποχρέωση να ετοιμαζόμαστε για το χειρότερο σενάριο. Το χειρότερο θα ήταν η πλήρης διακοπή. Για να αντιμετωπιστεί κάτι τέτοιο χρειάζεται ευρωπαϊκός συντονισμός. Και αυτό συζητάμε, έχουμε υποχρέωση να δούμε πώς θα αντιμετωπίσουμε ένα τέτοιο σενάριο. Τώρα εμείς βοηθάμε τη Βουλγαρία, παραδείγματος χάριν. Και βέβαια επειδή το 70% της εισαγωγής κατευθύνεται στην ηλεκτροπαραγωγή, έχουμε ήδη εκπονήσει σενάρια για να παράγουμε ενέργεια από άλλες πηγές, να αυξήσουμε την παραγωγή από μονάδες που παράγουν με λιγνίτη, πριν φθάσουμε σε ενέργειες περιορισμού. Αν αυτό συμβεί, θα υπάρχουν επιπτώσεις συνολικά για την ευρωζώνη. Δεν εκτιμώ ότι θα συμβεί αυτό, γιατί αυτό θα έχει κόστος μεγάλο και για τη Ρωσία.