Με έντονους διαξιφισμούς μεταξύ των κομμάτων συνεχίστηκε η αντιπαράθεση κυβέρνησης και αντιπολίτευσης για το νέο πλαίσιο λειτουργίας των λαϊκών αγορών.
Παρά τις βελτιώσεις και τις νομοτεχνικές αλλαγές που ανακοίνωσε ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνις Γεωργιάδης, που, όπως σημείωσε ο ίδιος, ικανοποιούν το 99% των αιτημάτων των φορέων, στην Ολομέλεια υπήρξαν ξανά διαξιφισμοί.
Ήδη τρία κόμματα της αντιπολίτευσης, ο ΣΥΡΙΖΑ, το Κίνημα Αλλαγής και το ΚΚΕ, έχουν καταθέσει αιτήματα ονομαστικής ψηφοφορίας, η οποία αναμένεται να διενεργηθεί το απόγευμα.
Στη συζήτηση παρενέβησαν δύο πολιτικοί αρχηγοί, ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης, Κυριάκος Βελόπουλος, και ο γραμματέας του ΜέΡΑ25, Γιάνης Βαρουφάκης, οι οποίοι κατήγγειλαν πως το νομοσχέδιο υπηρετεί τα συμφέροντα των αλυσίδων σούπερ μάρκετ, σε μια εποχή μάλιστα που τα ελληνικά νοικοκυριά αδυνατούν να ανταποκριθούν στην ακρίβεια, και ότι εκδιώκει από τις λαϊκές αγορές τους μικρούς παραγωγούς, τους αγρότες.
Μεταρρύθμιση αναγκαία για το υπαίθριο εμπόριο, που δεν θίγει σε καμία περίπτωση τον χαρακτήρα των λαϊκών αγορών, που θέτει το αναγκαίο πλαίσιο διαφάνειας και ισονομίας, χαρακτηρίζουν το νομοσχέδιο οι βουλευτές της κυβερνητικής πλειοψηφίας που πήραν τον λόγο χθες και σήμερα στην Ολομέλεια και εκφράζουν την ικανοποίησή τους για τις αλλαγές που ανακοίνωσε ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
Νομοσχέδιο που θίγει τον κοινωνικό χαρακτήρα των λαϊκών αγορών, έναν θεσμό που στηρίζει τους μικροπαραγωγούς και τα αδύναμα νοικοκυριά, που περιμένουν από τις λαϊκές αγορές να βρουν ποιοτικά και φθηνά προϊόντα, χαρακτηρίζουν το νέο πλέγμα των ρυθμίσεων οι βουλευτές της αντιπολίτευσης, που καλούν την κυβέρνηση να αναλογιστεί πώς θα τα φέρουν βόλτα οι καταναλωτές στον δύσκολο χειμώνα που έρχεται, καθώς και οι μικροί παραγωγοί και επαγγελματίες που έχουν ήδη πληγεί από την πανδημία.
Οι θέσεις των κομμάτων
«Στόχος της κυβέρνησής μας, στόχος του νομοσχεδίου είναι να στηρίξουμε τους παραγωγούς και τον λαϊκό χαρακτήρα των λαϊκών αγορών. Αυτό το πετυχαίνουμε δίνοντας δυνατότητα να μπαίνουν στις λαϊκές αγορές όχι εταιρείες πλέον, αλλά μόνο φυσικά πρόσωπα και συνεταιρισμοί παραγωγών» ανέφερε ο βουλευτής της ΝΔ Γιώργος Κωτσός, και υπογράμμισε ότι με τις αλλαγές στο πλαίσιο λειτουργίας των λαϊκών αγορών ενισχύεται και επιτυγχάνεται η υγιής επιχειρηματικότητα και προσφέρεται ισοτιμία μεταξύ παραγωγού και καταναλωτή, κυρίαρχα, όμως, δίνεται στους δήμους η ευθύνη για τη διαχείριση, τον συντονισμό και την οργάνωση των λαϊκών αγορών.
«Αμφιβάλλει κανείς ότι ο δήμος, η πρωτοβάθμια Τοπική Αυτοδιοίκηση, ως ο πλησιέστερος προς τον πολίτη θεσμός, είναι ο πλέον κατάλληλος, ο πλέον υπεύθυνος να διαχειριστεί τις λαϊκές αγορές; Εξάλλου, μην ξεχνάτε ότι οι δήμοι είναι αυτοί που θα καθαρίσουν τη λαϊκή αγορά, είναι αυτοί που θα συντηρήσουν τις υποδομές της λαϊκής αγοράς, είναι αυτοί που θα εισπράξουν το όποιο τέλος επιβάλει το δημοτικό συμβούλιο και κυρίως είναι αυτοί που έχουν και την ευθύνη της ορθής, σωστής και διάφανης λειτουργίας των λαϊκών αγορών», είπε ο κ. Κωτσός.
Ακόμη πρόσθεσε: «Θέλουμε όλοι να βρίσκουν με διαφάνεια τα όποια στοιχεία και δεδομένα απαιτούνται προκειμένου να προσέλθουν στον χώρο της λαϊκής αγοράς, για να αποφύγουμε σκοτεινές διαδικασίες και να υπάρχει πλήρης διαφάνεια για τη διάθεση των θέσεων στις λαϊκές αγορές.
«Το νομοσχέδιο που ψηφίζουμε σήμερα στηρίζει τις λαϊκές αγορές, στηρίζει τους χιλιάδες παραγωγούς που δραστηριοποιούνται σε αυτές και σε τελική ανάλυση στηρίζει τους ίδιους τους καταναλωτές» είπε ο βουλευτής της ΝΔ Μανώλης Μπουτσικάκης, και πρόσθεσε: «Δεν γίνεται οι αγορές να λειτουργούν χωρίς κανονιστικό πλαίσιο. Δεν γίνεται να μην υπάρχουν καθημερινοί έλεγχοι. Ρυθμίζουμε τις οργανωτικές και ελεγκτικές αρμοδιότητες και βάζουμε τάξη στις λαϊκές αγορές. Βελτιώνουμε τις συνθήκες ασφάλειας και υγιεινής. Με την εφαρμογή "e-Καταναλωτής" ψηφιοποιούμε τις διαδικασίες και ενημερώνουμε τον πολίτη».
Ο ίδιος αναφέρθηκε στους παραγωγούς και τους επαγγελματίες, λέγοντας ότι δεν πρέπει να ανησυχούν για τη λειτουργία αυτού του νέου συστήματος, καθώς θα υπάρξει και μέριμνα και επαρκής χρόνος για την κατάρτισή τους μέσα από ευρωπαϊκά προγράμματα.
«Οι υπάρχουσες άδειες διατηρούν όλα τα δικαιώματά τους, την ισχύ και τον τρόπο μεταβίβασής τους. Ενισχύουμε την ισότητα και τη διαφάνεια. Οι κενές θέσεις θα προκηρύσσονται με συγκεκριμένα κοινωνικά κριτήρια δύο φορές τον χρόνο, ενώ θα δημοσιεύονται εκ των προτέρων και στη "Διαύγεια". Μέσα από ένα ολοκληρωμένο ψηφιακό σύστημα προχωράμε σε ηλεκτρονική καταγραφή όλων των λαϊκών αγορών και των κενών θέσεων ανά περιοχή», είπε ο κ. Μπουτσικάκης.
«Είναι προς τιμήν του παριστάμενου υπουργού Ανάπτυξης, του κ. Γεωργιάδη, ότι δεν διεκδικεί το αλάθητο, αλλά, αντιθέτως, ήδη από τις πρώτες συνεδριάσεις στην αρμόδια Επιτροπή ανακοίνωσε ότι κάνει δεκτές σειρά αλλαγών που κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση», σχολίασε ο βουλευτής της ΝΔ Μάξιμος Χαρακόπουλος, για τις αλλαγές που ανακοίνωσε ο υπουργός.
«Είχαμε ζητήσει -και έγινε αποδεκτό- η διάρκεια ισχύος των αδειών και για τους παραγωγούς να είναι πενταετούς διάρκειας, όπως και για τους επαγγελματίες. Είχαμε ζητήσει -και έγινε αποδεκτό- οι υφιστάμενες άδειες να μην τίθενται σε προκήρυξη, έτσι ώστε να μην κινδυνεύουν να βρεθούν στο δρόμο παραγωγοί χάνοντας θέσεις που χρόνια έχουν. Είχαμε ζητήσει -και έγινε αποδεκτό- να μην είναι αναγκαία για την εκ νέου χορήγηση θέσης σε λαϊκές αγορές η πώληση τουλάχιστον του 50% της παραγωγής που θα προκύπτει από την επεξεργασία των στοιχείων του ΟΣΔΕ, όταν η φυτική παραγωγή επηρεάζεται από εξωγενείς παράγοντες. Οι ποσότητες των προϊόντων που θα πωλούνται θα δηλώνονται με υπεύθυνη δήλωση του παραγωγού» είπε ο βουλευτής της ΝΔ, ο οποίος επισήμανε ωστόσο ότι η ανάρτηση των τιμών εκκίνησης των προϊόντων στην πλατφόρμα του e-καταναλωτής, αν έχει κάποια χρησιμότητα, είναι για την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη.
«Σήμερα έρχεται στην Ολομέλεια ένα από τα πλέον αντιλαϊκά νομοσχέδια του επιτελικού κράτους της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας και του κ. Μητσοτάκη», ανέφερε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Ηγουμενίδης, ο οποίος κατήγγειλε ότι οι προωθούμενες διατάξεις στρέφονται ενάντια στις λαϊκές αγορές, ενάντια στα συμφέροντα των καταναλωτών και των παραγωγών.
«Υποχρεώνετε τους παραγωγούς κάθε πρωί σε ηλεκτρονικές αναρτήσεις τιμών. Επιβάλλετε εξοντωτικά πρόστιμα που δεν θα μπορούν να τα αποπληρώσουν οι σημερινοί άνθρωποι των λαϊκών. Ορίζετε ετήσια προκήρυξη για τις θέσεις των παραγωγών, στην οποία ευνοούνται κατά κύριο λόγο οι έμποροι» είπε ο κ. Ηγουμενίδης, και προειδοποίησε ότι εισάγεται αθέμιτος ανταγωνισμός μεταξύ παραγωγών και εμπόρων, στον οποίο μεσοπρόθεσμα οι παραγωγοί κινδυνεύουν να βρεθούν εκτός λαϊκών.
«Κορωνίδα όλων αυτών των αλλαγών που προτείνετε είναι η μετατροπή της άδειας του παραγωγού σε επαγγελματική άδεια πωλητή. Η διάταξη αυτή ωθεί τους αγρότες παραγωγούς σε επαγγελματίες πωλητές, ενώ ταυτόχρονα ωθεί στην εγκατάλειψη της δραστηριότητας του κατ' επάγγελμα αγρότη. Υποχρεώνει όσους διαλέξουν να μείνουν στο χωράφι να πωλούν τα προϊόντα τους μόνο στον χονδρέμπορο στο 1/3 της τιμής που θα τα δώσουν στη λαϊκή» σημείωσε ο βουλευτής, ενώ ανέφερε και όσα έχει πει σχετικά και ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Παραγωγών Λαϊκών Αγορών Κρήτης.
«Η κυβέρνηση με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο έρχεται να αποδείξει για ακόμα μια φορά σε όλους μας πως ο βασικός πυρήνας της πολιτικής της δράσης είναι να χτυπήσει το κύτταρο της αγροτικής παραγωγής αυτής της χώρας, που είναι οι λαϊκές αγορές, και να τις μετατρέψει σε κάτι άλλο που δεν υπάρχει πουθενά αλλού στον κόσμο», ανέφερε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Πάνος Σκουρολιάκος, και κατήγγειλε ότι η κυβέρνηση παραδίδει συνολικά το υπαίθριο εμπόριο στα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα, «όπως κάνει σε κάθε ευκαιρία, με τα νομοσχέδια που καταθέτει».
«Δουλεύετε γι' αυτούς τους λίγους, τους συνεννοημένους, τους οποίους εκπροσωπείτε, σε κάθε νομοθέτημα που φέρνετε στην Ολομέλεια του ελληνικού Κοινοβουλίου» είπε, απευθυνόμενη στην κυβέρνηση, η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Δώρα Αυγέρη, και πρόσθεσε: «Το σίγουρο είναι ότι δεν δουλεύετε για τους ανθρώπους της πρωτογενούς παραγωγής, της υπαίθρου, της περιφέρειας, οι οποίοι εδώ και χρόνια και ιδίως εν μέσω πανδημίας βλέπουν τις περιουσίες τους να συρρικνώνονται, την παραγωγή τους είτε να μένει αδιάθετη είτε να καταστρέφεται από καιρικά φαινόμενα και από άλλες θεομηνίες». Η δήθεν εξυγίανση που ευαγγελίζεται η κυβερνητική πλειοψηφία όσον αφορά στο υπάρχον ρυθμιστικό πλαίσιο για το υπαίθριο εμπόριο συνεπάγεται τον αποκλεισμό των παραγωγών από τις λαϊκές αγορές, είπε η κ. Αυγέρη.
Η βουλευτής του ΚΙΝΑΛ Ευαγγελία Λιακούλη κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι οδηγεί στην πλήρη απαξίωση τις λαϊκές αγορές, σε μια κρίσιμη εποχή που η ακρίβεια «μπήκε μέσα στα σπίτια μας» και το νομοσχέδιο εξαθλιώνει πλήρως τους μικρούς παραγωγούς και τα αδύναμα νοικοκυριά.
Στην πραγματικότητα, η κυβέρνηση διώχνει από τις λαϊκές αγορές τους μικρούς παραγωγούς, τους αγρότες, και βάζει μέσα τους εμπόρους, είπε, σημειώνοντας ότι μεγάλος αριθμός παραγωγών θα βρεθεί εκτός λαϊκών αγορών με τις προκηρύξεις, τις μοριοδοτήσεις, τη μετατροπή της άδειας από παραγωγού σε εμπόρου, με την αναλογία 50% και 50%, παραγωγών και εμπόρων. Αλλά, και για την υποχρεωτική ανάρτηση των τιμών και των ποσοτήτων στο e-καταναλωτής, η κυρία Λιακούλη είπε πως είναι ένα μη ρεαλιστικό μέτρο, που δεν είναι δυνατό να εφαρμοστεί.
Οι λαϊκές αγορές είναι θεσμός που έχει λειτουργήσει ρυθμιστικά για την αγορά, ανέφερε ο γραμματέας της ΚΟ του ΚΙΝΑΛ Βασίλης Κεγκέρογλου, ο οποίος υπογράμμισε ότι η κυβέρνηση φέρνει στη Βουλή ένα νομοσχέδιο που χτυπάει τον σκληρό πυρήνα των λαϊκών αγορών και επιχειρεί να αλλάξει τον βασικό χαρακτήρα τους, επιχειρεί να μετατρέψει παραγωγούς σε εμπόρους και να βάλει ουσιαστικά εμπόδια ώστε η παραγωγή να φτάσει απευθείας στον καταναλωτή.
«Η συμμαχία παραγωγών και καταναλωτών είναι το πιο ισχυρό αντίδοτο στην ακρίβεια και την κερδοσκοπία. Είναι σε εντελώς λανθασμένη κατεύθυνση το νομοσχέδιο» είπε ακόμη ο κ. Κεγκέρογλου, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, και υπογράμμισε ότι η αντίθεση του κόμματός του σε αυτό το νομοσχέδιο αφορά τον πυρήνα του νομοσχεδίου που συνίσταται στην αλλαγή του χαρακτήρα των λαϊκών αγορών.
«H κυβέρνηση παραδίδει τις λαϊκές σε όλο και λιγότερα χέρια, ανέφερε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΚΕ Νίκος Καραθανασόπουλος, κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου για το υπαίθριο εμπόριο, στην Ολομέλεια. «Στόχος της κυβέρνησης είναι να αλλάξουν χαρακτήρα οι λαϊκές αγορές που αποτελούν διέξοδο για το εισόδημα μικρών παραγωγών και εμπόρων και για τα λαϊκά στρώματα, να μπορούν να προμηθεύονται φτηνά και καλής ποιότητας εμπορεύματα, σημείωσε και πρόσθεσε, απευθυνόμενος στην κυβέρνηση: «Παίρνετε μέτρα για να προσαρμοστούν οι λαϊκές αγορές στην αντικειμενική διαδικασία της συγκέντρωσης, σε όλο και λιγότερα χέρια, είτε αυτό αφορά την παραγωγή, την μεταποίηση, την αγορά και άλλες διαδικασίες, εκτοπίζοντας βέβαια τους αυτοαπασχολούμενους επαγγελματίες και πολύ μικρές επιχειρήσεις».
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΚΕ ανέφερε πως μπορεί να αποσύρθηκε από την κυβέρνηση η αρχική διατύπωση του σχεδίου νόμου που έδινε τη δυνατότητα συμμετοχής εταιρειών στις λαϊκές αγορές, όμως η βασική στόχευση, κυβέρνησης και μεγαλοεπιχειρηματιών, να βάλουν στο χέρι τις λαϊκές αγορές, παραμένει. «Προσπαθείτε να αξιοποιήσετε διάφορα εργαλεία γι' αυτόν το σκοπό», είπε και κατήγγειλε ότι το πιο επικίνδυνο εργαλείο που χρησιμοποιεί η κυβέρνηση για να προωθήσει τους σχεδιασμούς της είναι η καλλιέργεια αντιθέσεων ανάμεσα στους παραγωγούς και τους επαγγελματίες, την ίδια ώρα που μένουν στο απυρόβλητο οι πραγματικοί εχθροί των παραγωγών και επαγγελματιών, που είναι τα πολυκαταστήματα, τα σούπερ μάρκετ οι υπεραγορές.
«Ο στόχος είναι να πάψει η λαϊκή αγορά να έχει τη δική της αυτόνομη λειτουργία και ρόλο, να καταλήξει μια απλή επέκταση του ελεγχόμενου συστήματος της μεγάλης αγοράς» ανέφερε η βουλευτής του ΜέΡΑ25 Σοφία Σακοράφα, και πρόσθεσε ότι «για το σύστημα αυτό, το σύστημα με τους μεσάζοντες και τα καρτέλ των σούπερ μάρκετ, η ενίσχυση του παραδοσιακού ρόλου των λαϊκών αγορών θα ήταν πραγματικά πολύ ενοχλητική».
«Είναι ενοχλητικός ο φτωχός βιοπαλαιστής, ο αγρότης και ο μεροκαματιάρης επαγγελματίας πωλητής και γι' αυτό πρέπει να λείψει, να βγει από τη μέση. Αφού απαλλαγείτε από αυτόν, τότε θα μπορεί πια η περίφημη αγορά να αυτορυθμίζεται ανενόχλητη και να ελέγχει απόλυτα την κάλυψη των καταναλωτικών αναγκών της κοινωνικής βάσης» ανέφερε η ίδια στη συνέχεια, και κατήγγειλε ότι «η κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη κάνει μία ακόμη κίνηση προσφοράς προς τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα, ένα ακόμα βήμα στις αντικοινωνικές ανατροπές».
Οι χαρακτηρισμοί που χρησιμοποίησε κατά τη διάρκεια της ομιλίας του ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξανδρος Τριανταφυλλίδης, για τους βουλευτές της ΝΔ που ψηφίζουν το νομοσχέδιο, προκάλεσε νωρίτερα την αντίδραση του εισηγητή της κυβερνώντος κόμματος, Στράτου Σιμόπουλου.
«Είμαι ένας από τους 158 "σχιζοφρενείς" βουλευτές της ΝΔ που θέλω να απαντήσω στον κ. Τριανταφυλλίδη. Οι 158 σχιζοφρενείς, κατά τον κ. Τριανταφυλλίδη, βουλευτές είναι αυτοί που με την προσπάθειά τους και την απόλυτη συνεργασία με τον υπουργό έχουν φέρει ένα νομοσχέδιο που, στην τελική του μορφή, το αγκαλιάζουν οι λαϊκές αγορές. Γιατί, θυμίζω, η πλειοψηφία των ομοσπονδιών από όλη την Ελλάδα είναι υπέρ του νομοσχεδίου», είπε ο κ. Σιμόπουλος.
«Γι' αυτό ύψωσαν μαύρες σημαίες, κύριε Σιμόπουλε;», σχολίασε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ. «Διαφωνεί μια ομοσπονδία παραγωγών από την Αθήνα, στην οποία ηγείται, καλά κάνει, δικαίωμα του είναι, άνθρωπος που ήταν υποψήφιος στα ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ, και μια ομοσπονδία από τη Θεσσαλονίκη», απάντησε ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας.