Στην εκδήλωση του υπουργείου Τουρισμού με θέμα «2022-Η μεγάλη επιστροφή του ελληνικού τουρισμού» μίλησε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης την Τρίτη.
Ο πρωθυπουργός μίλησε για τις επιτυχίες που σημειώθηκαν στον κλάδο του τουρισμού φέτος, με έσοδα που ξεπερνούν τις αρχικές προβλέψεις, για το πώς ο τομέας κρατήθηκε ζωντανός στη δύσκολη εποχή της πανδημίας του κορωνοϊού, αλλά και για το πώς η κυβέρνηση πέτυχε την επέκταση της τουριστικής περιόδου.
«Μπορούμε ανεπιφύλακτα να μιλάμε για επιτυχία και για τη μεγάλη επιστροφή του ελληνικού τουρισμού» είπε, μεταξύ άλλων, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην εκδήλωση του υπουργείου Τουρισμού.
Παρακολουθήστε την ομιλία:
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ξεκινώντας την ομιλία του, δήλωσε ιδιαίτερα συγκινημένος... «Βλέπω ανάμεσά σας πολλά χαμογελαστά πρόσωπα, αισιόδοξα πρόσωπα» είπε ο πρωθυπουργός, και τόνισε ότι «αν υπάρχει ένας κλάδος όπου οι αριθμοί αντικατοπτρίζουν πιστά την αλήθεια, αυτός είναι ο τουρισμός».
«Όλα τα στοιχεία αποτελούν χειροπιαστά μεγέθη. Πράγματι, τα δεδομένα φέτος μπορούν ανεπιφύλακτα να μας επιτρέψουν να μιλήσουμε για επιτυχία και για τη μεγάλη επιστροφή του ελληνικού τουρισμού», επισήμανε ο Κ. Μητσοτάκης.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Μπορούμε ανεπιφύλακτα να μιλάμε για επιτυχία και για τη μεγάλη επιστροφή του ελληνικού τουρισμού
Ο πρωθυπουργός συνέχισε λέγοντας ότι, πράγματι, με βάση τα δεδομένα, φέτος «μπορούμε ανεπιφύλακτα να μιλάμε για επιτυχία και για τη μεγάλη επιστροφή του ελληνικού τουρισμού». «Οι αφίξεις ώς το τέλος της χρονιάς εκτιμούμε ότι θα φτάσουν στο 88% του αριθμού-ρεκόρ του 2019, ενώ όμως οι εισπράξεις θα κινηθούν περίπου στα ίδια ίσως και λίγο υψηλότερα, και έτσι από τα 15 δισ. που έχουν προβλεφθεί ως έσοδα για το 2022 θα προστεθούν τουλάχιστον 3 δισ. ακόμα», είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ο πρωθυπουργός εξήγησε: «Είναι πόροι για την οικονομία, για τις επιχειρήσεις, για την ίδια την κοινωνία. Ο τουρισμός δεν τροφοδοτεί μόνο τα δημόσια ταμεία μέσω της φορολογίας, ενισχύει ένα πολύ ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων -από μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες και αεροπορικές εταιρείες μέχρι πολλές μικρότερες επιχειρήσεις ενοικίασης καταλυμάτων- και ταυτόχρονα είναι αυτός που κινητοποιεί τις τοπικές αγορές σε όλα τα επίπεδα. Φέτος ήταν η καλύτερη χρονιά για την εστίαση στην Αθήνα εδώ και πολλές δεκαετίες».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνέχεια είπε ότι «ο τουρισμός είναι πυροδότης ανάπτυξης» και ότι ο συγκεκριμένος τομέας συμβάλλει σημαντικά στη μεγέθυνση του εθνικού προϊόντος και στον κρίσιμο τομέα της απασχόλησης και στις επενδύσεις.
Μητσοτάκης: Κρατήσαμε τον τουρισμό ζωντανό στην πανδημία
Μετατρέπεται ο τουρισμός και σε ένα πεδίο ενεργοποίησης δημόσιων, ευρωπαϊκών και ιδιωτικών κεφαλαίων, στα οποία, αν υπολογιστούν και τα τραπεζικά δάνεια, θα ξεπεράσουν φέτος το 1 δισ., είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, και συνέχισε:
«Η σημερινή εικόνα ευεξίας σας διαβεβαιώνω ότι δεν θα προϋπήρχε εάν δεν προϋπήρχε μία πολύ συστηματική προσπάθεια στήριξης του κλάδου, κυρίως κατά την περίοδο έκρηξης της πανδημίας, τότε που ο κορωνοϊός μάς δημιούργησε ασφυκτικές συνθήκες, απειλώντας πολλές επιχειρήσεις κυριολεκτικά με αφανισμό και φέρνοντας τους εργαζόμενους αντιμέτωπους με το φάσμα της ανεργίας».
Στη συνέχεια, ο πρωθυπουργός μίλησε για την περίοδο της πανδημίας: «Θυμάμαι χαρακτηριστικά τις πρώτες συσκέψεις με τον τότε υπουργό Τουρισμού και το επιτελείο μας για να αντιμετωπίσουμε αυτήν την πρωτοφανή κατάσταση. Βλέπαμε το φάσμα της απόλυτης καταστροφής μπροστά μας και πήραμε κάποιες δύσκολες αποφάσεις, με δημόσιους πόρους για τη στήριξη των επιχειρήσεων του τουρισμού και να πληρώσουμε τους μισθούς των εργαζομένων και να φέρουμε νέα εργαλεία».
«Κρατήσαμε τον τουριστικό κλάδο ζωντανό και μετά ήρθε το 2021, ήδη είχαν αρχίσει να φτάνουν τα εμβόλια, είχαμε μεγάλα ζητήματα τότε με το πώς θα μπορούν να ταξιδεύουν οι τουρίστες», πρόσθεσε ο πρωθυπουργός.
Ο πρωθυπουργός μίλησε για την αξιοποίηση των τεστ και πώς κατάφερε η Ελλάδα να ανοίξει την τουριστική αγορά το 2020. «Και μετά ήρθε το 2021 και είχαμε ζητήματα πώς θα ταξιδεύουν οι τουρίστες και πώς θα βεβαιώνουν ότι είτε έχουν νοσήσει είτε έχουν εμβολιαστεί» πρόσθεσε, και θυμήθηκε όταν εκείνος μίλησε σε σύνοδο κορυφής για το κοινά αποδεκτό πιστοποιητικό.
Έπειτα δημιουργήθηκε ένα κοινά αποδεκτό πιστοποιητικό που θα επέτρεπε το ταξίδι, «ήμασταν εμείς αυτοί που το σχεδιάσαμε, το προτείναμε στους ευρωπαϊκούς θεσμούς και εξαιτίας και αυτής της πρωτοβουλίας είχαμε μια αποδεκτή τουριστική περίοδο το 2021 με έσοδα στο 50% του αριθμού-ρεκόρ του 2019».
«Δεν έτυχε, πέτυχε»
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης συνέχισε: Ήρθε η φετινή χρονιά ολικής επαναφοράς του τουρισμού, παρά το γεγονός ότι και φέτος είχαμε μεγάλες δυσκολίες. Εξακολουθούμε και έχουμε πόλεμο στην καρδιά της Ευρώπης, Ρώσοι και Ουκρανοί τουρίστες δεν ήρθαν, ο πόλεμος προκαλεί έκρηξη πληθωρισμού, τιμών, ενεργειακού κόστους, αλλά ο ελληνικός τουρισμός κατάφερε και έκανε τη μεγάλη επιστροφή. Ναι, πετύχαμε. Πετύχαμε την επέκταση της τουριστικής περιόδου.
«Είναι πια μια κατάκτηση για τον ελληνικό τουρισμό. Δεν έτυχε, πέτυχε» είπε ο πρωθυπουργός, εν μέσω χειροκροτημάτων.
«Η Ελλάδα ως προορισμός όλον τον χρόνο οδεύει σταδιακά προς μία σεζόν δώδεκα μηνών. Έχουμε κάθε λόγο να μπορούμε να το κάνουμε, υπάρχουν ακόμα πάρα πολλές περιοχές της χώρας που είναι τουριστικά παρθένες, παντελώς αναξιοποίητες. Και ο πολιτιστικός μας τουρισμός έχει σημαντικότατες προοπτικές ανάπτυξης».
Κυριάκος Μητσοτάκης: Το 2023 αναμένεται να είναι χρονιά-ορόσημο για τον τουρισμό μας
«Η σεζόν των 12 μηνών δεν πρέπει να αφορά μόνο τους επισκέπτες αλλά και τους συμπολίτες μας. Ο εσωτερικός τουρισμός έχει τη δυνατότητα να μπορεί να αναγεννά περιοχές που έχουν δοκιμαστεί, όσοι το αμφισβητούν δεν έχουν παρά να ρωτήσουν τους επαγγελματίες της Εύβοιας, τους Σαμιώτες που ανάσαναν μετά τον σεισμό, αλλά και ακριτικά μας νησιά που παίρνουν ζωή ενώ τα περιβάλλει διαρκής ένταση.
Το πρόγραμμα ''τουρισμός για όλους'' θα τρέξει και το 2023. Το 2023 αναμένεται κι αυτό να είναι χρονιά-ορόσημο για τον τουρισμό μας, παρά τη μεγάλη διεθνή αβεβαιότητα, τις εισαγόμενες πληθωριστικές πιέσεις», είπε ο πρωθυπουργός.
«Δυσκολίες που δεν θα κοπάσουν ούτε γρήγορα, ούτε εύκολα. Έχουμε μπροστά μας καλές προοπτικές, τις οποίες καλούμαστε να κατακτήσουμε ενεργοποιώντας τις δικές μας δυνάμεις. Με πρώτο στοίχημα τις υποδομές, έργα τα οποία τα έχουμε εντοπίσει», συμπλήρωσε.
Ο πρωθυπουργός μίλησε επίσης για τις πράσινες επιλογές και σε επενδύσεις όπως η ηλεκτροκίνηση, η ανάπτυξη των ΑΠΕ.
«Η ψηφιοποίηση και η ενεργειακή αυτονομία αποτελούν προκλήσεις για τη χώρα και για τον ίδιο τον κλάδο του τουρισμού. Παράλληλα, με αναβάθμιση τόπων της ηπειρωτικής χώρας με πρωτοβουλίες όπως τα απάτητα βουνά», συνέχισε.
Βασικό στοίχημα είναι η διεύρυνση της περιόδου, επισήμανε, και μίλησε για τις εναλλακτικές μορφές τουρισμού.
«Θα επαναλάβω, όλες οι προϋποθέσεις υπάρχουν, έχουμε μοναδικά μνημεία, μοναδικό φυσικό περιβάλλον και αυτό σημαίνει παράλληλες δράσεις από πλευράς κεντρικού κράτους, σημαντικές δημόσιες επενδύσεις, και τίποτα δεν μπορεί να γίνει χωρίς τη συνεργασία του ιδιωτικού τομέα. Εσείς οι επιχειρηματίες του τουρισμού θα πάρετε το ρίσκο να επενδύετε σε αυτό που ξέρετε να κάνετε καλύτερα», ανέφερε.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε ότι ξεχωριστή πρόκληση αποτελεί η επένδυση του ελληνικού τουρισμού στο ανθρώπινο κεφάλαιο.
«Συγχαρητήρια για την υπογραφή της νέας συλλογικής σύμβασης εργασίας. Πρόκειται για μεγάλη επιτυχία. Η πρώτη επαφή ενός επισκέπτη δεν είναι με τις εγκαταστάσεις ενός καταλύματος, αλλά με το χαμόγελο εκείνου που θα τον υποδεχτεί. Μετά την πανδημία, μία στις 13 θέσεις στον κλάδο δεν μπόρεσε να αναδειχθεί. Υπήρξαν συμπολίτες μας που εργάζονταν διαβιώντας σε κακές συνθήκες. Σίγουρα αυτές οι πρακτικές αποτελούν εξαιρέσεις, αλλά θα πρέπει και αυτές οι εξαιρέσεις να εξαφανιστούν τελείως από το χάρτη. Ποιοτικές υπηρεσίες στον επισκέπτη ξεκινούν από ποιοτικές συνθήκες στον εργαζόμενο. Οι εργοδότες να μη διστάζουν να ανταμείψουν τον κόπο και την προσπάθεια των υπαλλήλων τους χορηγώντας έξτρα μπόνους», τόνισε.
Ο κ. Μητσοτάκης μίλησε και για τον εκσυγχρονισμό της τουριστικής εκπαίδευσης, «ιδιαίτερα σε μια περίοδο που οι μισθοί στη χώρα μας είναι ακόμα χαμηλοί».
«Θέλουμε όχι μόνο ανοιχτή αλλά και εύρυθμη αγορά και αυτό σημαίνει σεβασμό στους ανθρώπους που εργάζονται στον τουρισμό», συνέχισε ο κ. Μητσοτάκης. Είπε επίσης ότι οι προοπτικές είναι λαμπρές. «Μπορούμε να συνεχίσουμε και να επενδύσουμε σε αυτή την εξαιρετική σχέση, την οποία έχουμε αναπτύξει. Σε αυτή την πορεία θέλω να συνεχίσουμε. Παρά τις δυσκολίες, να γνωρίζετε ότι θα έχετε στο πρόσωπό μου πάντα έναν σύμμαχο που έχει αποδείξει διαχρονικά ότι γνωρίζει καλά τα ζητήματα του τουρισμού και μπορεί να δει τις σημαντικές προοπτικές οι οποίες προδιαγράφονται για το μέλλον. Πιστεύω ότι όλες οι διεθνείς τάσεις μπορούν να δουλέψουν προς όφελός μας. Όλοι θα αναζητούν ολοένα και περισσότερο μοναδικές εμπειρίες. Και αν κάποιος κληθεί να διαλέξει να δαπανήσει χρήματα σε μια καταναλωτική ανάγκη ή σε ένα ταξίδι, είναι πιο πιθανό πια ότι θα επιλέξει το δεύτερο και όχι το πρώτο. Έχουμε βάλει τα θεμέλια, ξέρουμε πού θέλουμε να πάμε τον ελληνικό τουρισμό και είμαι σίγουρος ότι με το δικό σας κόπο και εργατικότητα θα μπορέσουμε και το 2023 και τα χρόνια που θα ακολουθήσουν να είναι χρόνια μεγάλης επιτυχίας για τον ελληνικό τουρισμό και ταυτόχρονα για την ελληνική οικονομία», υπογράμμισε κλείνοντας ο πρωθυπουργός.
Ολόκληρη η ομιλία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη:
Κύριοι Υπουργοί, κυρία και κύριοι Υφυπουργοί, κυρίες και κύριοι, φίλες και φίλοι, επαγγελματίες εργαζόμενοι στον ελληνικό τουρισμό,
Χαίρομαι πάρα πολύ που βρίσκομαι, σήμερα, μαζί σας σε αυτήν την εκδήλωση και νιώθω -πρέπει να σας πω- ιδιαίτερα συγκινημένος, διότι βλέπω ανάμεσά σας πολλά χαμογελαστά πρόσωπα, αισιόδοξα πρόσωπα.
Διότι αν υπάρχει ένας κλάδος όπου οι αριθμοί αντικατοπτρίζουν πιστά την αλήθεια, αυτός είναι ο τουρισμός. Γιατί ειδικά στο δικό του το πεδίο, όλα τα στοιχεία αφορούν χειροπιαστά μεγέθη, μετρημένους επισκέπτες, καταγεγραμμένα έσοδα από την φιλοξενία τους στη χώρα μας.
Και πράγματι, όπως είπε και ο Βασίλης (Κικίλιας), τα δεδομένα φέτος μπορούν ανεπιφύλακτα να μας επιτρέψουν να μιλάμε για επιτυχία και για τη μεγάλη επιστροφή του ελληνικού τουρισμού. Οι αφίξεις ως το τέλος της χρονιάς εκτιμούμε ότι θα φτάσουν στο 88% του αριθμού ρεκόρ του 2019, ενώ όμως οι εισπράξεις θα κινηθούν περίπου στα ίδια ίσως και λίγο υψηλότερα.
Και έτσι από τα 15 δισεκατομμύρια που το Γενικό Λογιστήριο, ο κ. Σταϊκούρας και ο κ. Σκυλακάκης, προέβλεπαν ως έσοδα για το 2022 θα προστεθούν τουλάχιστον 3 δισεκατομμύρια ακόμα.
Αυτοί είναι πόροι για την οικονομία, είναι πόροι για τις επιχειρήσεις, είναι πόροι για την ίδια την κοινωνία. Ο τουρισμός δεν τροφοδοτεί μόνο τα δημόσια ταμεία μέσω της φορολογίας. Ενισχύει, όπως ακούσατε και από τους εξαιρετικούς ομιλητές, ένα πολύ ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων: από μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες και αεροπορικές εταιρείες μέχρι πολλές μικρότερες επιχειρήσεις ενοικίασης καταλυμάτων.
Και ταυτόχρονα είναι αυτός που κινητοποιεί τις τοπικές αγορές σε όλες τα επίπεδα. Από τον Πρωτογενή Τομέα -μας τα είπε πολύ ωραία η Μαίρη (Τριανταφυλλοπούλου) για τη σημασία του οινοτουρισμού- μέχρι τις κατασκευές και από τις μεταφορές μέχρι την εστίαση. Πράγματι πρέπει να ήταν φέτος η καλύτερη χρονιά για την εστίαση στην Αθήνα εδώ και πολλές δεκαετίες.
Άρα ο τουρισμός είναι ένας πυροδότης ανάπτυξης για πολλούς και για πολλά. Και δεν είναι τυχαίο, συνεπώς, ότι ο συγκεκριμένος τομέας συμβάλλει σημαντικά τόσο στη μεγέθυνση του εθνικού μας προϊόντος, όσο και στον κρίσιμο τομέα της απασχόλησης, όπως και στις επενδύσεις. Πολλά από τα επενδυτικά σχέδια τα οποία δρομολογούνται συνολικά, σήμερα, στη χώρα αφορούν τον κλάδο του τουρισμού.
Μετατρέπεται, λοιπόν, ο τουρισμός και σε ένα πεδίο ενεργοποίησης δημόσιων, ευρωπαϊκών αλλά και ιδιωτικών κεφαλαίων, στα οποία εάν υπολογιστούν και τραπεζικά δάνεια, θα ξεπεράσουν φέτος το 1 δισεκατομμύριο.
Η σημερινή εικόνα ευεξίας, φίλες και φίλοι, σας διαβεβαιώνω ότι δεν θα προϋπήρχε εάν δεν προϋπήρχε μια πολύ συστηματική προσπάθεια στήριξης του κλάδου. Κυρίως κατά την περίοδο έκρηξης της πανδημίας. Τότε που ο κορονοϊός μας δημιούργησε ασφυκτικές συνθήκες, απειλώντας πολλές επιχειρήσεις κυριολεκτικά με αφανισμό. Και φέρνοντας τους εργαζόμενους αντιμέτωπους με το φάσμα της ανεργίας.
Και θυμάμαι χαρακτηριστικά τις πρώτες συσκέψεις που είχαμε με τον τότε Υπουργό Τουρισμού, τον Χάρη Θεοχάρη, και το επιτελείο μας για να αντιμετωπίσουμε αυτή την πρωτοφανή κατάσταση, όπου ολόκληρη η οικονομία ουσιαστικά έκλεινε και βλέπαμε το φάσμα της απόλυτης καταστροφής να είναι μπροστά μας.
Και τότε πήραμε κάποιες δύσκολες αποφάσεις: κατευθύναμε σημαντικούς δημόσιους πόρους για τη στήριξη των επιχειρήσεων του τουρισμού, παραπάνω από 3 δισεκατομμύρια κατευθύνθηκαν μόνο για τουριστικές επιχειρήσεις για να στηρίξουμε τις επιχειρήσεις, να πληρώσουμε τους μισθούς των εργαζόμενων, να φέρουμε καινούργια εργαλεία, όπου μετατρέψαμε ουσιαστικά τη μερική απασχόληση σε πλήρη απασχόληση, να δώσουμε μεγαλύτερη ευελιξία στις επιχειρήσεις και στους μεγάλους εργοδότες του τουρισμού να κρατήσουν το προσωπικό τους και να μην το απολύσουν.
Και βέβαια ταυτόχρονα να πάρουμε ορισμένα μεγάλα ρίσκα, όπως είπε και ο Υπουργός, να ανοίξουμε το 2020 την τουριστική μας αγορά σε συνθήκες οι οποίες ήταν πραγματικά πρωτόγνωρες. Δεν θα ξεχάσω ποτέ την εκδήλωση την οποία είχαμε κάνει στη Σαντορίνη τον Ιούνιο -αν θυμάμαι καλά- του 2020. Μια Σαντορίνη άδεια τότε, πανέμορφη για εμάς τους επισκέπτες, αλλά εξαιρετικά τραυματική εμπειρία για όλους τους εργαζόμενους όπου είπαμε ότι «ναι, θα ανοίξουμε με όλα τα εργαλεία τα οποία είχαμε τότε στη διάθεσή μας».
Και τότε σας θυμίζω δεν είχαμε εμβόλια, είχαμε ελάχιστα τεστ, χρησιμοποιήσαμε κάποιους έξυπνους αλγόριθμους τεχνητής νοημοσύνης. Ήρθαμε σε συνεννόηση με έναν εξαιρετικό καθηγητή από την άλλη άκρη του κόσμου και σχεδιάσαμε ένα εργαλείο με το οποίο καταφέραμε και αξιοποιήσαμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα τεστ τα οποία είχαμε στη διάθεσή μας, σε συνεννόηση φυσικά πάντα με το Υπουργείο Υγείας και καταφέραμε και ανοίξαμε έστω και έτσι. Και είχαμε 25% των εσόδων -ποσό όχι αμελητέο- κρατήσαμε όμως ουσιαστικά τον τουριστικό κλάδο ζωντανό.
Και μετά ήρθε το 2021. Ήδη είχαν αρχίσει να φτάνουν τα εμβόλια και είχαμε μεγάλα ζητήματα τότε για το πώς θα μπορούν να ταξιδεύουν οι τουρίστες και πώς θα μπορούν να βεβαιώνουν το γεγονός ότι είτε έχουν νοσήσει, είτε έχουν κάνει το εμβόλιο.
Και θυμάμαι χαρακτηριστικά μία συζήτηση -Σύνοδος Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Δεκέμβριος του 2020- κανείς δε σκεφτόταν τότε τι θα γίνει το επόμενο καλοκαίρι, ήμασταν όλοι εγκλωβισμένοι στη σκληρή βραχυπρόθεσμη πραγματικότητα, όταν για πρώτη φορά μίλησα για την ανάγκη να αποκτήσουμε αυτό το οποίο στη συνέχεια μετεξελίχθηκε σε ψηφιακό πιστοποιητικό.
Δηλαδή ένα κοινά αποδεκτό πιστοποιητικό, το οποίο θα διευκολύνει τους τουρίστες να ταξιδέψουν το επόμενο καλοκαίρι. Και ναι, ήμασταν εμείς αυτοί που το σχεδιάσαμε, το προτείναμε τελικά και στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, έγινε πράξη και εξ αιτίας και αυτής της πρωτοβουλίας καταφέραμε το 2021 να έχουμε μία σχετικά αποδεκτή τουριστική περίοδο, φτάνοντας τα έσοδα στο 50% του αριθμού ρεκόρ που είχαμε το 2019.
Και ήρθε η φετινή χρονιά, θα έλεγα χρόνια ολικής επαναφοράς για τον τουρισμό, παρά το γεγονός ότι και φέτος -δε θέλω να το ξεχνάτε- είχαμε μεγάλες δυσκολίες. Εξακολουθούμε κι έχουμε έναν πόλεμο στην καρδιά της Ευρώπης, Ρώσοι τουρίστες πρακτικά δεν ήρθαν, Ουκρανοί δεν ήρθαν.
Αλλά ένας πόλεμος προκαλεί αναταραχή, προκαλεί -το γνωρίζετε καλύτερα από μένα- έκρηξη των τιμών, έκρηξη του πληθωρισμού, έκρηξη του ενεργειακού κόστους. Και παρά ταύτα, ο ελληνικός τουρισμός κατάφερε και έκανε αυτή τη μεγάλη επιστροφή.
Και πρέπει να σας μεταφέρω κάτι το οποίο το γνωρίζετε πολύ καλά, κινείται κανείς σήμερα στην Αθήνα και βλέπει ακόμα πολλούς επισκέπτες, μήνα Δεκέμβριο. Το ίδιο συνάντησα και στη Θεσσαλονίκη όπου βρέθηκα χθες.
Ναι, πετύχαμε αγαπητέ Βασίλη, αγαπητή Σοφία, Άντζελα, Δημήτρη, πετύχαμε την επέκταση της τουριστικής περιόδου και είναι πια μία κατάκτηση για τον ελληνικό τουρισμό. Δεν έτυχε, πέτυχε.
Πολλές αεροπορικές εταιρείες έχουν επεκτείνει το πρόγραμμα των πτήσεων για τη δύσκολη περίοδο από το Δεκέμβριο έως το Μάρτιο. Πέρυσι το πρώτο αεροπλάνο προσγειώθηκε το Μάρτιο, φέτος θα προσγειωθεί ακόμα νωρίτερα. Και βέβαια η κρουαζιέρα μας έχει και αυτή με τον τρόπο της διευρύνει την τουριστική περίοδο. 5.000 calls, αφίξεις, περισσότερες του χρόνου και η Ελλάδα πια ως προορισμός όλο τον χρόνο, είτε μιλάμε για αυτή την πολύ ωραία έννοια του ελληνικού weekend, του «Greekend», είτε μιλάμε για άλλους λόγους να επισκέπτεται κανείς την Ελλάδα, είτε μιλάμε για τον χειμερινό μας τουρισμό, είτε μιλάμε για τον πολιτιστικό μας τουρισμό, οδεύουμε σταδιακά προς μία σεζόν 12 μηνών.
Και έχουμε κάθε λόγο να μπορούμε να το κάνουμε διότι υπάρχουν ακόμα πάρα πολλές περιοχές της χώρας οι οποίες είναι τουριστικά «παρθένες», παντελώς αναξιοποίητες. Και πρέπει να σας πω, βέβαια, ότι και ο πολιτιστικός μας τουρισμός έχει ακόμα σημαντικότατες προοπτικές ανάπτυξης. Αν δει κανείς τους αριθμούς που επισκέπτονται τους αρχαιολογικούς μας χώρους, θα αντιληφθεί ότι είναι σχετικά μικροί σε σχέση με τον αριθμό των επισκεπτών που έρχονται συνολικά στη χώρα μας.
Χθες βρέθηκα στη Βεργίνα να εγκαινιάσω το νέο Μουσείο των Αιγών. Από μόνος του αυτός ο προορισμός θα δικαιολογούσε ένα ταξίδι στην πατρίδα μας. Από μόνος του. Δεν χρειάζεται να κάνει κανείς τίποτα άλλο.
Μόνο και μόνο για να δει αυτόν τον καταπληκτικό αρχαιολογικό χώρο θα μπορούσε κανείς να ταξιδέψει στην Ελλάδα. Πολλαπλασιάστε αυτό επί δεκάδες, ενδεχομένως εκατοντάδες άλλους προορισμούς για να αντιληφθείτε τι αναξιοποίητη δυναμική υπάρχει ακόμα, ειδικά στον τομέα του πολιτιστικού τουρισμού.
Όμως, αυτή η σεζόν των 12 μηνών δεν πρέπει να αφορά μόνο τους επισκέπτες, πρέπει να αφορά και τους συμπολίτες μας. Όχι μόνο γιατί η πολιτεία οφείλει να διευρύνει διαρκώς το δικαίωμα στην ξεκούραση στους πολίτες και κυρίως στους πιο αδύναμους, αλλά γιατί και ο εσωτερικός τουρισμός έχει τη δυνατότητα να μπορεί να αναγεννά περιοχές οι οποίες έχουν δοκιμαστεί.
Και όσοι το αμφισβητούν δεν έχουν παρά να ρωτήσουν τους κατοίκους, τους επαγγελματίες της Εύβοιας που χτυπήθηκαν από τη φωτιά το καλοκαίρι του 2021, τους Σαμιώτες οι οποίοι ανάσαναν μετά τον σεισμό, αλλά και ακριτικά μας νησιά που παίρνουν ζωή, ενώ τα περιβάλλει διαρκής ένταση.
Το πρόγραμμα, λοιπόν, «Τουρισμός για όλους» θα τρέξει και το 2023. Αναμένουμε ακόμα μία κλήρωση στα τέλη Ιανουαρίου, ίσως και νωρίτερα, και το 2023 αναμένεται και αυτό να είναι μια χρονιά ορόσημο για τον τουρισμό μας. Και αυτό θα το επαναλάβω παρά τη μεγάλη διεθνή αβεβαιότητα, τις εισαγόμενες πληθωριστικές πιέσεις, την παγκόσμια οικονομία που βαδίζει μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας. Είναι δυσκολίες που δεν θα κοπάσουν ούτε γρήγορα ούτε και εύκολα.
Έχουμε, συνεπώς, μπροστά μας καλές προοπτικές τις οποίες όμως καλούμαστε να κατακτήσουμε ενεργοποιώντας τις δικές μας δυνάμεις. Και κυρίως χωρίς να δείξουμε κανένα σημάδι εφησυχασμού, με πρώτο στοίχημα, όπως ειπώθηκε και από τον Υπουργό, τις υποδομές: αεροδρόμια, λιμάνια, δρόμους, δίκτυα. Σε αυτή την κατεύθυνση έχουν δρομολογηθεί δεκάδες έργα υποδομών σε 26 δημοφιλείς προορισμούς. Είναι έργα τα οποία τα έχουμε εντοπίσει, γνωρίζουμε ποια είναι τα χρηματοδοτικά εργαλεία τα οποία θα επιστρατεύσουμε. Είναι παρεμβάσεις οι οποίες συνοδεύονται από αλλαγές στη συνδεσιμότητα και στην ταχύτητα του ψηφιακού τοπίου. Δεν πρέπει να σκεφτόμαστε μόνο τις φυσικές υποδομές αλλά και τις ψηφιακές υποδομές, το 5G, τις οπτικές ίνες, την διασύνδεση των νησιών μας. Όλες αυτές είναι σοβαρές υποδομές επένδυσης που αφορούν και τον ελληνικό τουρισμό.
Και βέβαια, μαζί τους επιλογές που δίνουν πράσινο χρώμα στη φιλοξενία. Από τα πολύ βασικά: σωστή διαχείριση των υδάτινων πόρων, των αποβλήτων, των απορριμμάτων, ανακύκλωση παντού. Εκεί ναι, χρειαζόμαστε αρωγό και την Τοπική Αυτοδιοίκηση σε αυτή την προσπάθεια.
Ταυτόχρονα, επενδύσεις που αφορούν το μέλλον της βιωσιμότητας του τουρισμού όπως η εξοικονόμηση ενέργειας, η ηλεκτροκίνηση, με κίνητρα αντικατάστασης παλιών οχημάτων, δημιουργώντας νέα δίκτυα φόρτισης, δοκιμάζοντας νέες πρακτικές όπως το Car Sharing.
Το ίδιο, φυσικά, αφορά και στην ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών όπως και στη συνολική ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όχι μόνο σε κεντρικό επίπεδο αλλά και σε αποκεντρωμένο επίπεδο, για να βοηθήσουμε και τις ίδιες τις επιχειρήσεις να μειώσουν τον ενεργειακό τους κόστος.
Η ψηφιοποίηση και η ενεργειακή αυτονομία αποτελούν προκλήσεις για τη χώρα, αποτελούν προκλήσεις και για τον ίδιο τον κλάδο του τουρισμού. Η Αστυπάλαια, η Χάλκη, η Τήλος είναι παραδείγματα νησιών που το καθένα εξελίσσεται με το δικό του τρόπο σε καινοτόμα πράσινα νησιά. Αυτό είναι ένα μοντέλο το οποίο μπορεί εύκολα να επεκταθεί και σε άλλους νησιωτικούς προορισμούς, μέσα από το Πρόγραμμα «GReco Islands». Και βέβαια αυτό πηγαίνει παράλληλα με την αναβάθμιση τόπων της ηπειρωτικής χώρας, με πρωτοβουλίες όπως τα «Απάτητα βουνά», τα οποία ουσιαστικά καθιστούμε ολόκληρους μεγάλους ορεινούς όγκους, πλήρως προστατευμένους από οποιαδήποτε οικονομική δραστηριότητα.
Και βασικό στοίχημα, όπως σας είπα, είναι η διεύρυνση της περιόδου στην οποία και ήδη αναφέρθηκα. Και διάβαζα στην πρόσφατη ανάλυση του Ινστιτούτου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, ότι «στην κατηγορία ήλιος και θάλασσα η Ελλάδα είναι ο τρίτος προορισμός παγκοσμίως». Και σωστά. Είναι, όμως, καιρός ο τόπος μας να πάρει και τη θέση που του αναλογεί σε άλλες κατηγορίες, όπως ο πολιτιστικός τουρισμός, το City Break και φυσικά ο χειμερινός τουρισμός στον οποίον επενδύουμε πολύ κι έχουμε ακόμα να δούμε πολλά θετικά βήματα στη σωστή κατεύθυνση.
Θα επαναλάβω, όλες οι προϋποθέσεις υπάρχουν. Έχουμε μοναδικά μνημεία, μοναδική πολιτιστική κληρονομιά, μοναδικό φυσικό περιβάλλον. Και βέβαια αυτό σημαίνει παράλληλες δράσεις από πλευράς κεντρικού κράτους. Το κράτος πρέπει να προχωρήσει σε σημαντικές δημόσιες επενδύσεις, όπως παραδείγματος χάρη την ανάδειξη ιστορικών τόπων, την ίδρυση νέων μουσείων.
Αλλά, βέβαια, τίποτα δεν μπορεί να γίνει, κυρίες και κύριοι, χωρίς τη συνεργασία του ιδιωτικού τομέα. Διότι αυτός τελικά είναι που επενδύει, αυτός θα αισθανθεί άνετα με τις προοπτικές του ελληνικού τουρισμού. Εσείς οι επιχειρηματίες του τουρισμού θα πάρετε το ρίσκο να επενδύετε σε αυτό το οποίο ξέρετε να κάνετε καλύτερα.
Και βέβαια η Τοπική Αυτοδιοίκηση, όπως ακούσαμε και από τον πρώτο ομιλητή, πρέπει να φροντίζει να συνδέει τη ζωή κάθε περιοχής με τις απαραίτητες υποδομές που θα κάνουν τη φιλοξενία του επισκέπτη ολοένα και πιο ευχάριστη.
Και βέβαια στο ζήτημα του περαιτέρω εκσυγχρονισμού του κλάδου, πρέπει να επενδύσουμε σημαντικά σε ψηφιακές δεξιότητες. Αυτήν την προτεραιότητα υπηρετεί για παράδειγμα και η συμφωνία την οποία κάναμε με τη Google, η οποία προβλέπει εκπαιδευτικά προγράμματα για μικρές και μεσαίες τουριστικές επιχειρήσεις.
Όπως ζητούμενη, βέβαια, είναι και η ρύθμιση του καθεστώτος λειτουργίας των πλατφορμών βραχυχρόνιας μίσθωσης. Ζήτημα στο οποίο πιστεύω ότι σύντομα θα μπορέσουμε να παρουσιάσουμε κάποιους νέους κανόνες.
Τέλος, ξεχωριστή πρόκληση αποτελεί η επένδυση του ελληνικού τουρισμού στο ανθρώπινο κεφάλαιο. Οι εργαζόμενοι εδώ πρέπει να είναι όχι απλά καλά εκπαιδευμένοι αλλά και επαγγελματικά ευχαριστημένοι. Συγχαρητήρια για την υπογραφή της νέας Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας. Πρόκειται για μία μεγάλη επιτυχία.
Δεν θα πάψω, ωστόσο, να επαναλαμβάνω ότι η πρώτη επαφή ενός επισκέπτη δεν είναι με τις εγκαταστάσεις ενός καταλύματος, αλλά με το χαμόγελο εκείνου που θα τον υποδεχθεί. Και αυτό αποκτά μεγαλύτερη σημασία αυτή την εποχή, καθώς υπολογίζεται ότι μετά την πανδημία 1 στις 13 θέσεις στον κλάδο δεν μπόρεσε να καλυφθεί. Αφορά συμπολίτες μας που δούλευαν στο παρελθόν. Αυτή είναι η άλλη πλευρά και θα πρέπει να έχουμε το θάρρος να την αναδεικνύουμε. Υπήρξαν συμπολίτες μας που δούλευαν με πενιχρές αμοιβές, με απλήρωτες υπερωρίες συχνά διαβιώνοντας σε κακές συνθήκες, σίγουρα όχι αντάξιες της φήμης της χώρας.
Και σίγουρα αυτές οι πρακτικές αποτελούν εξαιρέσεις, αλλά θα πρέπει και αυτές οι εξαιρέσεις να εξαφανιστούν τελείως από τον χάρτη. Και αυτή η διάσταση παραμένει σοβαρή και πρέπει να καταστεί προτεραιότητα, γιατί ποιοτικές υπηρεσίες στον επισκέπτη ξεκινούν από ποιοτικές συνθήκες στον εργαζόμενο.
Και με την αφορμή αυτή, θέλω να κάνω μία ακόμα έκκληση στους εργοδότες να μην διστάζουν. Ξέρω ότι πολλές μεγάλες επιχειρήσεις του τουρισμού το έκαναν φέτος, να μην διστάζουν να ανταμείψουν τον κόπο και την προσπάθεια των υπαλλήλων τους χορηγώντας έξτρα bonus ειδικά μετά από μία τόσο καλή τουριστική περίοδο. Οι εργαζόμενοι πρέπει και αυτοί να έχουν συμμετοχή στην επιτυχία και να δικαιούνται μέρισμα από την εξαιρετική απόδοση του ελληνικού τουρισμού.
Για να το πω λοιπόν διαφορετικά, η αναβάθμιση του τουρισμού μας προϊόντος οφείλει να συνοδεύεται και από τον εκσυγχρονισμό της τουριστικής εκπαίδευσης. Και ξέρω ότι υπάρχουν πολλά σχέδια από το Υπουργείο και ειδικά από την Υφυπουργό, την Σοφία Ζαχαράκη. Θα κινηθούμε σε αυτή την κατεύθυνση με ακόμα μεγαλύτερη ταχύτητα, ζητώντας από τους εργαζόμενους στον τομέα υψηλή εξειδίκευση και προσόντα, επαγγελματική συνέπεια, άψογη συμπεριφορά, παρέχοντάς του ταυτόχρονα όμως και τα μέσα ώστε να μπορούν να υπηρετούν με αξιοπρέπεια την αποστολή τους.
Και ιδιαίτερα σε μια περίοδο όπου οι μισθοί στη χώρα μας είναι ακόμα χαμηλοί, όπου τα εισοδήματα πολιορκούνται από την εισαγόμενη ακρίβεια, αυτό αποκτά ξεχωριστή σημασία. Και στην προστασία των εργαζόμενων, εξάλλου, αποσκοπεί και η αναβάθμιση του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας σε Ανεξάρτητη Αρχή. Θέλουμε όχι μόνο ανοιχτή αλλά και εύρυθμη αγορά και αυτό σημαίνει ανάμεσα στα άλλα σεβασμό στους ανθρώπους οι οποίοι εργάζονται στον τουρισμό.
Κυρίες και κύριοι, οι προοπτικές του ελληνικού τουρισμού πραγματικά είναι λαμπρές. Έχω δει πολλές εκτιμήσεις για το που μπορούμε να φτάσουμε το 2030 ως προς τον αριθμό των επισκεπτών, την κατά κεφαλήν δαπάνη, τα συνολικά έσοδα τα οποία μπορούμε να έχουμε ως ελληνική οικονομία.
Είμαι σίγουρος ότι μπορούμε να συνεχίσουμε σε αυτή την κατεύθυνση. Να συνεχίσουμε και να επενδύσουμε σε αυτή την εξαιρετική σχέση την οποία έχουμε αναπτύξει, μια σχέση συνεργασίας μεταξύ του κράτους - ιδρυμάτων, όπως το Ίδρυμα Ωνάση, που έχουν στηρίξει σημαντικά αυτή την προσπάθεια. Αλλά, κυρίως, του ιδιωτικού τομέα, των μεγάλων, μεσαίων, μικρών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον τουρισμό, που επενδύουν σε αυτόν.
Σε αυτή την πορεία θέλω να συνεχίσουμε. Παρά τις δυσκολίες, θέλω να γνωρίζετε ότι θα έχετε στο πρόσωπό μου πάντα έναν σύμμαχο. Έναν άνθρωπο ο οποίος πιστεύω ότι έχει αποδείξει διαχρονικά ότι γνωρίζει καλά τα ζητήματα του ελληνικού τουρισμού, αλλά ο οποίος πιστεύω ότι μπορεί να δει και τις σημαντικές προοπτικές οι οποίες προδιαγράφονται για το μέλλον. Και η Ελλάδα σε αυτό τον τομέα είναι εξαιρετικά καλά τοποθετημένη. Πιστεύω ακράδαντα ότι όλες οι διεθνείς τάσεις μπορούν να δουλέψουν προς όφελός μας.
Και να μην ξεχνάτε ότι σε αυτόν τον δύσκολο και σύνθετο κόσμο στον οποίο ζούμε, όλοι θα αναζητούν ολοένα και περισσότερο μοναδικές εμπειρίες. Δεν θυμάμαι ποιος από τους ομιλητές πριν αναφέρθηκε σε αυτή τη λέξη: εμπειρία.
Και αν κάποιος κληθεί να διαλέξει μεταξύ του να δαπανήσει χρήματα σε μία καταναλωτική ανάγκη, να αγοράσει -ας πούμε- ένα κινητό τηλέφωνο ή να ξοδέψει τα χρήματά του αυτά σε ένα ταξίδι, είναι πιο πιθανό πια ότι θα επιλέξει το δεύτερο και όχι το πρώτο.
Αυτές τις μακροπρόθεσμες τάσεις, λοιπόν, έχει έρθει η ώρα να τις εκμεταλλευτούμε στο έπακρο. Έχουμε βάλει τα θεμέλια, έχουμε βάλει τις βάσεις, ξέρουμε που θέλουμε να πάμε τον ελληνικό τουρισμό και είμαι σίγουρος ότι με τη δική σας βοήθεια, με τη δική σας στήριξη, κυρίως με τον δικό σας κόπο και με τη δική σας εργατικότητα -και απευθύνομαι στους επαγγελματίες του τουρισμού- θα μπορέσουμε και το 2023 αλλά και τα χρόνια που θα ακολουθήσουν να είναι χρόνια μεγάλης επιτυχίας για τον ελληνικό τουρισμό και κατά συνέπεια χρόνια μεγάλης επιτυχίας και για την ελληνική οικονομία.
Σας ευχαριστώ πολύ και σας εύχομαι καλές γιορτές και να έχουμε μία καλή χρονιά.