Σημαντικές τροποποιήσεις στις υπηρεσίες -και τις δυνατότητες- του Κτηματολογίου περιλαμβάνει το νομοσχέδιο του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, το οποίο κατατέθηκε την Τετάρτη (21/7) στη Βουλή.
Όπως έγινε σήμερα γνωστό, η λειτουργία του ηλεκτρονικού φακέλου ακινήτου, η οποία θα διευκολύνει τη συλλογή των δικαιολογητικών που απαιτούνται για τη διενέργεια εμπραγμάτων δικαιοπραξιών επί ακινήτου, θα ξεκινήσει από το φθινόπωρο.
Οι διατάξεις για την ηλεκτρονική πλατφόρμα με την ονομασία «Ηλεκτρονικός Φάκελος Ακινήτου» έχουν περιληφθεί στο νομοσχέδιο με τίτλο «Εκσυγχρονισμός του Ελληνικού Κτηματολογίου, νέες ψηφιακές υπηρεσίες και ενίσχυση της ψηφιακής διακυβέρνησης», το οποίο από σήμερα συζητείται στην αρμόδια Κοινοβουλευτική Επιτροπή, με προγραμματισμό να ψηφιστεί την προσεχή εβδομάδα από την Ολομέλεια.
«Τα βήματα για τη μεταβίβαση ενός ακινήτου είναι πάρα πολλά. Η Παγκόσμια Τράπεζα προβλέπει κατά μέσο όρο 4,7 βήματα για μια μεταβίβαση. Εδώ στην Ελλάδα, η Παγκόσμια Τράπεζα καταγράφει 11 βήματα. Απαιτούνται δε και πάνω από 17 πιστοποιητικά. Αυτά όταν το ακίνητο είναι τακτοποιημένο. Νομίζω ότι αυτό είναι ένα πρόβλημα το οποίο ζητάει και λύση», είπε ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκος Πιερρακάκης.
Ο ίδιος εξήγησε πώς θα λειτουργήσει ο ηλεκτρονικός φάκελος μεταβίβασης ακινήτου.
«Όλα θα γίνονται στον συμβολαιογράφο και ο συμβολαιογράφος θα έχει μπροστά του ένα ψηφιακό σύστημα, το οποίο θα αντλεί όλη την πληροφορία που χρειάζεται από τον κάθε φορέα, από το ΤΕΕ, από την ΑΔΑΕ, από τον ΕΦΚΑ, δηλαδή οποιοδήποτε από αυτά τα πιστοποιητικά μπορεί να το πάρει ο συμβολαιογράφος σε ψηφιοποιημένη μορφή, θα το αντλεί αυτόματα από το σύστημα», σημείωσε στη συνέχεια ο κ. Πιερρακάκης, και πρόσθεσε ότι η ψηφιακή αυτή πλατφόρμα θα τεθεί σε εφαρμογή το φθινόπωρο, τον Σεπτέμβριο, «και έτσι θα διευκολυνθεί η μεταβίβαση των ακινήτων στην Ελλάδα».
Πιερρακάκης: Η νέα διαδικασία είναι πιο γρήγορη και πιο απλή
O υπουργός, αναφερόμενος στις διατάξεις του νομοσχεδίου για το κτηματολόγιο, υπογράμμισε ότι στόχος των διατάξεων είναι η επιτάχυνση, η απλούστευση και η ασφάλεια των διαδικασιών του κτηματολογίου.
«Επιτάχυνση, γιατί μειώνουμε περίπου κατά δύο χρόνια μεσοσταθμικά το χρονοδιάγραμμα για την πλήρη λειτουργία του κτηματολογίου σε όσες περιοχές αυτό δεν έχει ολοκληρωθεί, δηλαδή περίπου στο 66% της χώρας. Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στο 34% με 35%. Απλούστευση, γιατί κάνουμε πιο φιλικές τις υπηρεσίες του κτηματολογίου στον πολίτη. Ασφάλεια, γιατί πλέον όλες οι πληροφορίες θα έρχονται στο φως, αποκτούν δημοσιότητα, στο πλαίσιο της πλήρους λειτουργίας των κατά τόπους κτηματολογικών γραφείων», είπε ο κ. Πιερρακάκης.
Ο ίδιος εξήγησε: «Σήμερα, μετά τη φάση της ανάρτησης, ακολουθεί η διαδικασία των ενστάσεων. Στη συνέχεια, και αφού τελεσιδικήσουν όλες οι ενστάσεις, τότε και μόνο τότε το κτηματολογικό γραφείο κάθε περιοχής τίθεται σε λειτουργία. Το ποσοστό των ακινήτων επί των οποίων ασκούνται ενστάσεις ανέρχεται, κατά μέσο όρο, 2%. Αυτό σημαίνει ότι μέχρι να ολοκληρωθούν οι ενστάσεις για το 2%, το κτηματολόγιο δεν λειτουργεί ούτε για το υπόλοιπο 38%. Αυτό πρέπει να αλλάξει.
»Σήμερα με τη διαδικασία που προτείνουμε, μετά την ανάρτηση, μετά την υποβολή των ενστάσεων, μετά τη διόρθωση των πρόδηλων σφαλμάτων, κάθε περιοχή αποκτά κτηματολόγιο σε λειτουργία. Οι ενστάσεις θα εκδικάζονται κανονικά, οι ιδιοκτήτες δεν θα στερηθούν κανένα από τα δικαιώματα που αυτή τη στιγμή διαθέτουν και για το διάστημα που μεσολαβεί, κάθε ένσταση θα καταγράφεται στο περιθώριο του κτηματολογικού φύλλου του ακινήτου».
Η νέα διαδικασία είναι πιο γρήγορη και πιο απλή για όλους, είπε ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, και διευκρίνισε: «Αν υποθέσουμε ότι κάποιος θέλει να αγοράσει ένα οικόπεδο, με αμφισβητούμενα όρια από τον γείτονα. Όσο δεν λειτουργεί το κτηματολόγιο, η πληροφορία αυτή είναι διάσπαρτη. Σε κάποιες περιπτώσεις το διάσπαρτη σημαίνει κρυφή. Τα δύο αυτά στοιχεία είναι πολύ προβληματικά, για την ασφάλεια των συναλλαγών. Τώρα θα είναι ξεκάθαρη, δημόσια, συγκεντρωμένη σε ένα σημείο στο οποίο πρέπει να βρίσκεται, δηλαδή στα κτηματολογικά φύλλα.
»Η διαδικασία αυτή ωφελεί το κράτος γιατί θα οδηγήσει πολύ ταχύτερα στην ολοκλήρωση του ελληνικού κτηματολογίου, που το συζητάμε δεκαετίες και πρέπει επιτέλους αυτή η μεταρρύθμιση να ολοκληρωθεί. Η διαδικασία αυτή ωφελεί και τον πολίτη, διότι ο υποψήφιος αγοραστής θα μπορεί να ελέγχει με πολύ μεγάλη ακρίβεια την εικόνα του ακινήτου που επιθυμεί να αγοράσει χωρίς να κινδυνεύει να βρεθεί μπροστά σε εκπλήξεις σε μερικά χρόνια».
Ο κ. Πιερρακάκης επισήμανε ότι έχει ήδη δοθεί ψηφιακά πρόσβαση σε επαγγελματίες, δικηγόρους, μηχανικούς, συμβολαιογράφους, οι οποίοι έχουν δυνατότητα να δουν τα στοιχεία που τους ενδιαφέρουν για το λειτουργούν κτηματολόγιο.
«Σε δύο χρόνια θα είναι κτηματογραφημένο το 90%»
Η πρόβλεψη του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης είναι με το νομοσχέδιο που φέρνει στη Βουλή, του χρόνου θα είναι κτηματογραφημένο το 55%, σε δύο χρόνια το ποσοστό αυτό θα φτάσει στο 90% και συνεπώς η πρόσβαση θα αφορά ολοένα και μεγαλύτερο εύρος.
Ο κ. Πιερρακάκης ανέφερε επίσης ότι μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης θα υπάρξει ένα ψηφιακό σύστημα που θα ενσωματώσει το ιστορικό αρχείο των υποθηκοφυλακείων, θα ενσωματώσει τα στοιχεία των κτηματολογικών γραφείων.
Ακόμη, ο υπουργός είπε ότι καθιερώνεται η δυνατότητα διόρθωσης ανακριβειών των πρώτων κτηματολογικών εγγραφών, με τη διαδικασία της διαμεσολάβησης και ότι πλέον οι ιδιώτες, εάν συμφωνούν, μπορούν να λύσουν τη διαφορά τους συμβιβαστικά, γλυτώνοντας χρόνο και πόρους. Εξάλλου αναμορφώνεται η διαδικασία διόρθωσης των πρόδηλων σφαλμάτων με την ένδειξη «άγνωστου ιδιοκτήτη», και ενώ μέχρι σήμερα απαιτείται η ρητή συναίνεση του ελληνικού δημοσίου, με το νομοσχέδιο η συναίνεση του ελληνικού δημοσίου για τη διόρθωση πρόδηλου σφάλματος, τεκμαίρεται από τη μη προβολή αντιρρήσεων εντός 60 ημερών, από την επίδοση σε αυτό της αίτησης.
Αναφερόμενος στις άλλες παρεμβάσεις σε σχέση με το κτηματολόγιο, ο Κυριάκος Πιερρακάκης επισήμανε ότι με το νομοσχέδιο προωθείται η κατάρτιση και η επιμόρφωση των κτηματολογικών δικαστών, η αναδιάρθρωση του Οργανισμού του Κτηματολογίου, η καθιέρωση του διαπιστευμένου μηχανικού, η δυνατότητα σύναψης προγραμματικών συμβάσεων με το ΤΕΕ.
«Να αλλάξουμε την κατάσταση στην οποία βρισκόταν το δημόσιο για πολλά χρόνια»
Σε σχέση με τις άλλες ψηφιακές εφαρμογές, «myAuto», «Audit-car», που προβλέπει το νομοσχέδιο, ο κ. Πιερρακάκης είπε ότι η πρώτη εφαρμογή θα παρέχει στους ιδιοκτήτες οχημάτων μια σειρά συγκεκριμένες πληροφορίες, η δεύτερη εφαρμογή θα παρέχει πληροφορίες προς τα όργανα ελέγχου (στοιχεία οχήματος, ημερομηνία έκδοσης, ανάκλησης άδειας κυκλοφορίας, καταβολή τελών, περίοδο ασφαλιστικής κάλυψης, θέση σε ακινησία, ένταξη στο μητρώο κλεμμένων οχημάτων της ΕΛ.ΑΣ.).
Σε σχέση με το «myPhoto», ο υπουργός είπε ότι θα είναι μια υπηρεσία η οποία θα χρησιμοποιηθεί κατ' αρχήν στις ανανεώσεις διπλωμάτων οδήγησης αλλά και σε πολλές υπηρεσίες που απαιτείται φωτογραφία των πολιτών. Οι υπηρεσίες αυτές θα ενταχθούν στο gov.gr το οποίο ξεπέρασε τις 1.200 ηλεκτρονικές υπηρεσίες, από τις 501 που προϋπήρχαν το Μάρτιο του 2020.
«Οι νέες υπηρεσίες μεταφράζονται σε πολύ κόπο και περιττές ουρές που αποφύγαμε. Μέσα σε λίγα χρόνια καταφέραμε να πετύχουμε εκθετική άνοδο των ψηφιακών συναλλαγών στη χώρα μας. Το 2019 είχαμε 34 εκατομμύρια ηλεκτρονικές συναλλαγές, από 8,8 εκατομμύρια το 2018. Το 2020 ήταν 94 εκατομμύρια. Το πρώτο εξάμηνο του 2021 έχουμε 150 εκατομμύρια ηλεκτρονικές συναλλαγές και περιμένουμε στο τέλος του χρόνου αυτός ο αριθμός να έχει διπλασιαστεί», είπε ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Τέλος, ο κ. Πιερρακάκης υπογράμμισε: «Έχουμε αποδείξει ως χώρα, στο εμβόλιο, στην πανδημία, σε μια σειρά από νέες ψηφιακές υπηρεσίες ότι η χώρα έχει το ταλέντο, έχει το ανθρώπινο δυναμικό, έχει την κρίσιμη μάζα της γνώσης για να μπορέσουμε να αλλάξουμε την κατάσταση στην οποία βρισκόταν το δημόσιο για πολλά χρόνια. Η αλλαγή αυτή γίνεται με εκθετική καμπύλη και η προοπτική του είναι να συνεχίσει, διότι αυτό ζητούν οι πολίτες και αυτό μας αρμόζει».