Καθώς συνειδητοποιούμε όλοι ότι η μάχη κατά της πανδημίας του κορωνοϊού, έχει πολύ δρόμο μέχρι να κερδηθεί, χρειαζόμαστε επειγόντως κάποια θετικά αντίβαρα που θα μαλακώσουν τον πόνο για τους ανθρώπους που χάθηκαν και την αγωνία μας για το μέλλον και θα έλθουν ιαματικά να επιβεβαιώσουν το «ουδέν κακόν αμιγές καλού».
Μια παρηγοριά στραμμένη στο μέλλον που θα οπλίζει το παρόν με λίγη αναγκαία αισιοδοξία και θα επενδύει το τέλος της δοκιμασίας με βάσιμες προσδοκίες.
Κοιτάζοντας τη μεγάλη εικόνα θα είναι μάλλον ευφημισμός να μιλάμε για ύφεση στην παγκόσμια οικονομία ,μετά το τέλος της πανδημίας. Θα πρόκειται για κάτι πολύ βαθύτερο και με μεγάλη χρονική διάρκεια. Είναι κατά συνέπεια αναγκαίο η Ευρώπη που αποτελεί το μεγαλύτερο μέχρι στιγμής θύμα της πανδημίας να επιδιώξει να αναστηλώσει την αποσαθρωμένη από τον κορωνοϊό οικονομία και κοινωνία της.
Τα ακλόνητα δόγματα του παρελθόντος ,τα οποία καμία σώφρων και λογική πολιτική ένσταση δεν στάθηκε δυνατό να αντιμετωπίσει στην προ κορωνοϊού εποχή, θα συμπιεστούν από τις στάχτες που καθημερινά παράγει η πανδημία .
Το δημοσιονομικό αρχιτεκτόνημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης αν δεν υποστεί αλλαγές θα καταρρεύσει. Ο λόγος του χρέους προς το ΑΕΠ της κάθε χώρας θα μεταβληθεί δραματικά λόγω της δραματικής επιβράδυνσης της οικονομικής δραστηριότητας. Οι ισοσκελισμένοι προϋπολογισμοί και τα πλεονάσματα , οι προβλέψεις για το έλλειμμα και το χρέος αν δεν ξανατεθούν επί τάπητος στην μετά κορωνοϊό Ευρωπαϊκή Ένωση ,θα απειλήσουν αυτή τη φορά υπαρξιακά τα θεμέλιά της.
Η έκταση και το εύρος των αναθεωρήσεων δεν είναι δεδομένα. Αποτελούν ήδη πεδίο σκληρής διαπραγμάτευσης. Όμως τα δεδομένα είναι ριζικά διαφορετικά και τα περιθώρια για συνέχιση της δημοσιονομικής ασφυξίας ανύπαρκτα. Η Ελλάδα έχει κάθε δυνατότητα σε αυτό το «βομβαρδισμένο» τραπέζι των διαπραγματεύσεων με σοβαρότητα και ευθύνη να συμμετάσχει στην χάραξη ενός νέου Μάαστριχτ με στόχο βιώσιμες και κοινωνικά δίκαιες πολιτικές για την χώρα μας και την Ευρώπη.
Και αυτή η προοπτική είναι βάσιμα ελπιδοφόρα και αισιόδοξη. Αν δεν συνοδευτεί από την συγκατάνευση της Γερμανίας και των κρατών επιρροής, τότε κανένας φιλοευρωπαϊσμός όχι απλώς δεν θα αρκεί, αλλά δεν θα υφίσταται ώστε να ανακόψει τις φυγόκεντρες δυνάμεις που θα αναπτυχθούν και στις πιο φιλοευρωπαϊκές κοινωνίες
Από την άλλη μερια του Ατλαντικού η πανδημία αναδεικνύει τα αληθινό πρόσωπο μιας ηγεσίας που επιδιώκει να γυρίσει τις ΗΠΑ στο βαθύ παρελθόν του 17ου αιώνα όταν πουριτανοί προσκυνητές αποικούσαν τη νέα γη με σκοπό τη δημιουργία μιας περίκλειστης χώρας.
Η αρχική υποτίμηση του κινδύνου από τον Τραμπ, σε συνδυασμό με την μεγάλη καθυστέρηση στη λήψη μέτρων, έχει τσαλακώσει το ηγετικό του προφίλ στο δρόμο για την επανεκλογή του τον προσεχή Νοέμβριο. Ας ευχηθούμε να διαμορφωθεί στις ΗΠΑ μια νέα πλειοψηφία , όχι μέσα από εκατόμβες θυμάτων του ιού, αλλά μέσα από τον εσωτερικό αναστοχασμό των Αμερικάνων πολιτών, την εγρήγορσή τους και την επανεκτίμηση του ρόλου που θέλουν η χώρα τους να διαδραματίσει διεθνώς.
Κοιτάζοντας την μικρή εικόνα του καθένα μας η δοκιμασία της πανδημίας έφερε με δραματικό αλλά απίστευτα χρήσιμο τρόπο στην επιφάνεια έννοιες όπως η ατομική ευθύνη, η κοινωνική συνείδηση και η ενσυναίσθηση. Ο εγκλεισμός ευνοεί τον αναστοχασμό και την περίσκεψη .
«Κανένας άνθρωπος δεν είναι μόνος του, ένα νησί ακέραιο και ξεχωριστό ...ο θάνατος του κάθε ανθρώπου λιγοστεύει εμένα τον ίδιο, γιατί είμαι ένα με την Ανθρωπότητα. Γι αυτό μη στέλνεις ποτέ να ρωτήσεις για ποιόν χτυπά η καμπάνα, για σένα χτυπά.»
Οι στίχοι αυτοί του Τζων Ντον που ,αιώνες αφότου γράφτηκαν, δάνεισαν στον Έρνεστ Χέμινγουεϊ τον τίτλο για ένα από τα σημαντικότερα μυθιστορήματά του αναδεικνύουν τις θεμελιώδεις ανθρώπινες αξίες της αλληλεγγύης, της ενσυναίσθησης και της ευθύνης. Αν η τραγωδία της πανδημίας τις επαναφέρει στην καθημερινότητά μας , το όφελος θα είναι μεγάλο.