Σε ένα ήσυχο καλοκαίρι στο μέτωπο των ελληνοτουρκικών προσβλέπει η Αθήνα, μετά τα όσα διαδραματίστηκαν στο προσκήνιο και κυρίως στο παρασκήνιο της Συνόδου του ΝΑΤΟ, στη Μαδρίτη.
Τα μηνύματα που εστάλησαν προς την Άγκυρα από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την ΕΕ ήταν ξεκάθαρα και δεν αφήνουν περιθώρια παρερμηνειών, αυτό άλλωστε διαφάνηκε και από την συμπεριφορά του Τούρκου προέδρου εντός της Συνόδου όπου δεν έθεσε κανένα από τα θέματα για τα οποία προϊδέαζε πριν αναχωρήσει από την Άγκυρα και αφορούσαν την Ελλάδα.
«Στο πεδίο δεν θα έχουμε κάποια κινητικότητα και δεν θα έχουμε ξανά μία επανάληψη του καλοκαιριού του 2020», δήλωσε ο κ. Μητσοτάκης μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της Συνόδου μεταφέροντας το κλίμα που υπάρχει για την στάση της Τουρκίας. Αυτή η εκτίμηση συνάδει και με τις πληροφορίες που συγκεντρώνει η κυβέρνηση από όλες τις πηγές και από τις οποίες δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή καμία κινητικότητα επί του πεδίου. Όπως το έθεσε αρμόδια πηγή «Το 2020 είχαμε κινητικότητα, τώρα δεν έχουμε τίποτα. Δεν βλέπουμε καμία κίνηση».
Η ελληνική αποστολή μετέβη στην ισπανική πρωτεύουσα προετοιμασμένη για όλα τα ενδεχόμενα και ο πρωθυπουργός ήταν έτοιμος να αποδομήσει οποιαδήποτε έωλη και ανυπόστατη αιτίαση του κ. Ερντογάν για τα νησιά του Αιγαίου. Αυτό τελικά δεν χρειάστηκε, γιατί όπως το έθεσε με νόημα αρμόδια πηγή στη Μαδρίτη «ο Τούρκος πρόεδρος είχε έρθει με διάθεση φασαρίας, κι όμως, αν δείτε το τελικό κείμενο του συμβιβασμού με τη Φιλανδία και τη Σουηδία μπορείτε να καταλάβετε ποια ήταν η κατάληξη…». Δεν ήταν τυχαίο ότι ο κ. Ερντογάν στις παρεμβάσεις που έκανε εντός της Συνόδου ήταν θεσμικός και περιορίστηκε αυστηρά στην ατζέντα που υπήρχε, όπως μεταδίδουν διαφορετικές πηγές πληροφόρησης.
Επανήλθε σε αυτές στη συνέντευξη τύπου μετά τη λήξη των εργασιών της Συνόδου, απαντώντας σε ερωτήσεις τούρκων δημοσιογράφων υποστηρίζοντας ότι έθεσε τα θέματα αυτά στις διμερείς του επαφές, αλλά ως εκεί. Στα ενημερωτικά από τις συναντήσεις του με ηγέτες δεν υπήρχε σχετική αναφορά, βέβαια, ούτε σε αυτά που προέρχονταν από την τουρκική προεδρία. Το μήνυμα του Λευκού Οίκου μετά τη συνάντηση με Μπάιντεν δεν άφηνε περιθώρια παρερμηνειών καθώς ο πρόεδρος Μπάιντεν ζήτησε «να μην υπάρξει κλιμάκωση σε Αιγαίο και Συρία».
Από ελληνικής πλευράς εκτιμάται ότι οι περισσότερες κινήσεις του κ. Ερντογάν και οι ρητορικές εξάρσεις απευθύνονται σε μεγάλο βαθμό στο εσωτερικό ακροατήριο. Εκεί απέδωσε και ο κ. Μητσοτάκης το γεγονός ότι δεν υπήρξε καμία αναφορά του Τούρκου προέδρου εντός της Συνόδου καθώς όπως είπε, «Αυτό νομίζω ότι κάτι λέει, κατά το πόσο τα επιχειρήματα αυτά μπορούν πραγματικά να σταθούν σε διεθνές περιβάλλον, όπως αυτό του ΝΑΤΟ ή είναι τελικά είναι μια επιχειρηματολογία η οποία σκοπεύει περισσότερο στην εσωτερική κοινή γνώμη και όχι σε μία συμμαχία χωρών που θα πρέπει σκέφτονται και να αντιλαμβάνονται την ασφάλεια με τον ίδιο τρόπο όπως είναι το ΝΑΤΟ».
Και στο εσωτερικό ακροατήριο θα έχει πράγματα να «πουλήσει» από αυτή τη Σύνοδο ο κ. Ερντογάν, όπως προκύπτει και από τις απαντήσεις που έδωσε στη συνέντευξη τύπου. Την συμφωνία με Σουηδία και Φιλανδία για τα θέματα τρομοκρατίας, όπως αυτός τα έθεσε, καθιστώντας προϋπόθεση για την ολοκλήρωση της ένταξης τους την απέλαση αυτών που ο ίδιος χαρακτηρίζει ως τρομοκράτες. Και βέβαια, το πολυπόθητο ραντεβού με Μπάιντεν που αποζητούσε εδώ και πολλούς μήνες με την δέσμευση του Αμερικανού προέδρου ότι θα στηρίξει την αναβάθμιση των τουρκικών F-16, που έγινε και δημόσια από τον κ. Μπάιντεν. Βέβαια, εδώ υπάρχει ένα μεγάλο «αλλά». Και αυτό έχει να κάνει με το Κογκρέσο.
«Δεν είναι μόνο ο Λευκός Οίκος, είναι και η Γερουσία, θα το σκεφτεί δύο φορές ο Μπάιντεν να υποστεί μια πολιτική ήττα και μάλιστα από το ίδιο του το κόμμα», όπως το έθεσε ελληνική πηγή, υπό το πρίσμα ότι αν δεν ξεπεραστούν εκ προοιμίου οι αντιδράσεις του Κογκρέσου δεν θα φτάσει καν εκεί κάποια νομοθετική πρωτοβουλία του Λευκού Οίκου για τα F16. Το ανυπέρβλητο με τα σημερινά δεδομένα εμπόδιο του Κογκρέσου παραδέχτηκε και ο κ. Ερντογάν μιλώντας στη συνέντευξη τύπου, υποστηρίζοντας ότι θα γίνει λόμπινγκ από τούρκους βουλευτές για να πείσουν τα μέλη του.
Ανοιχτή πόρτα διαλόγου από τον πρωθυπουργό
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης άφησε ανοιχτή την «πόρτα» του διαλόγου με την Τουρκία στο πλαίσιο πάντα του Διεθνούς Δικαίου και της αποφυγής των προκλήσεων. «Το «Μητσοτάκης γιοκ» το χω ξανακούσει στο παρελθόν. Το άκουσα και μετά τον Έβρο, ειπώθηκε με άλλα λόγια. Συναντηθήκαμε με τον κ. Ερντογάν. Εκτιμώ ότι και πάλι κάποια στιγμή θα συναντηθούμε», εκτίμησε ο κ. Μητσοτάκης στις δηλώσεις του.
Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, ειπώθηκε και μέσα στη Σύνοδο, από ελληνικής πλευράς ότι «καλό θα είναι να αφήσουμε όλα τα άλλα και να συνεργαστούμε με την Τουρκία στο θέμα του σιταριού. Είναι αναπόδραστο, γιατί αυτοί ελέγχουν τα στενά. Κι εμείς διαθέτουμε τα πλοία».