Ξεκινάει σήμερα, με χαμηλές προσδοκίες, το κρίσιμο διήμερο για το Κυπριακό, στην έδρα του ΟΗΕ στη Γενεύη όπου θα κριθεί εάν υπάρχει δυνατότητα για την επανέναρξη των συνομιλιών.
Μόλις μερικές δεκάδες χιλιόμετρα μακριά από το ελβετικό θέρετρο του Κραν Μοντανά όπου πριν από οκτώ χρόνια ολοκληρώθηκε άδοξα η τελευταία προσπάθεια επίλυσης του ζητήματος, οι Υπουργοί Εξωτερικών των τριών εγγυητριών δυνάμεων ( Ελλάδα -Τουρκία -Ην. Βασίλειο ) και οι επικεφαλής των δύο κοινοτήτων θα συναντηθούν υπό την αιγίδα του γ.γ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες για να εξετάσουν εάν υπάρχει το γόνιμο έδαφος για την επίσημη επανέναρξη των συνομιλιών
Η άτυπη πενταμερής θα ξεκινήσει σήμερα το βράδυ με το επίσημο δείπνο καλωσορίσματος που θα παραθέσει ο Γενικός Γραμματέας σε γνωστό ξενοδοχείο της Γενεύης και θα αποτελέσει το πρελούδιο των αυριανών διαβουλεύσεων που θα λάβουν χώρα αυτή τη φορά στο εμβληματικό palais de nations, την έδρα του ΟΗΕ στην Ευρώπη δίπλα στη φημισμένη λίμνη που της ελβετικής μεγαλούπολης.
Το επικρατέστερο σενάριο
Η σημερινή συγκυρία μπορεί, εξαιτίας της παγκόσμιας γεωπολιτικής αστάθειας, να αναβαθμίζει ενδεχομένως τη σημασία των συνομιλιών, ωστόσο οι προσδοκίες για την επίτευξη μιας συγκεκριμένης συμφωνίας που θα οδηγήσει στην επανέναρξη των συνομιλιών παραμένουν χαμηλές, καθώς καμία από τις εμπλεκόμενες πλευρές δεν έχει υπαναχωρήσει από τις κόκκινες γραμμές της, οι οποίες παραμένουν διαμετρικά αντίθετες, χωρίς παράλληλα να διαφαίνεται η δυνατότητα να καλυφθεί η απόσταση που τους χωρίζει. Η Τουρκία υποστηρίζει μια λύση δύο κρατών για το Κυπριακό, μια θέση που έχει επαναλάβει τα τελευταία χρόνια. Αυτή η πρόταση δεν είναι νέα, καθώς επαναφέρει την αδιαλλαξία του Ραούφ Ντενκτάς, και αποτελεί μια σκλήρυνση της τουρκικής στάσης, η οποία εγγυάται το αδιέξοδο στις συνομιλίες για λύση του Κυπριακού. Στον αντίποδα Ελλάδα Κύπρος υποστηρίζουν ότι οποιαδήποτε λύση πρέπει να βασίζεται στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και να περιλαμβάνει την πλήρη αποχώρηση των τουρκικών στρατιωτικών δυνάμεων από την Κύπρο. Οι δύο πλευρές επιμένουν ότι η λύση πρέπει να στηρίζεται σε μια ομοσπονδιακή βάση, με την Ευρωπαϊκή Ένωση να έχει ενεργό ρόλο.
Συνεπώς, αυτό που παραμένει ανοιχτό και συγκεντρώνει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον είναι τι αναμένεται να πράξει ο οικοδεσπότης της συνδιάσκεψης Αντόνιο Γκουτέρες, και ειδικότερα σε ό,τι αφορά το πλαίσιο των προτάσεων που έχει επιφυλάξει ο ίδιος και πρόκειται να τις παρουσιάσει στους υπουργούς Εξωτερικών των εγγυητριών χωρών, στον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη, και τον ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας, Ερσίν Τατάρ.
Σε αυτό το πλαίσιο, διπλωματικές πηγές σε Αθήνα και Λευκωσία δεν αποκλείουν να υπάρξει μετά τη συνάντηση αποστολή ειδικού απεσταλμένου των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο, προκειμένου να ξεκινήσει ένας γύρος άτυπων επαφών με τις ηγεσίες των Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.
Αξίζει ακόμη να σημειωθεί πως η άτυπη πενταμερής, όπως έχει επικρατήσει να ονομάζεται το συγκεκριμένο σχήμα που περιλαμβάνει τις τρεις εγγυήτριες δυνάμεις (Ελλάδα - Τουρκία - Ην. Βασίλειο) και οι εκπρόσωποι των δύο κοινοτήτων αναμένεται ακόμη να εξετάσει τις προϋποθέσεις δημιουργίας ενός πλαισίου μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης ανάμεσα στις δύο κοινότητες με την προαγωγή θετικής ατζέντας σε ζητήματα χαμηλής πολιτικής.
Σε αυτό το πλαίσιο, θα εξεταστούν μέτρα προώθησης συνεργασιών σε οικονομικούς και εμπορικούς τομείς. Ωστόσο, πρόκειται για ένα μοντέλο που έχει επιχειρηθεί και στο παρελθόν και δεν προϊδεάζει για ουσιαστικές εξελίξεις στο φλέγον ζήτημα του Κυπριακού. Η ελληνική διπλωματία, όπως είναι εύλογο, παραμένει και αυτή συγκρατημένα αισιόδοξη, καθώς, όπως επισημαίνουν διπλωματικές πηγές, η παρατεταμένη τουρκική ρητορική περί της λύσης των δύο κρατών δεν αφήνει πολλά περιθώρια.
Παράλληλα, όμως, τονίζουν πως το γεγονός ότι ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ έπειτα από ένα μεγάλο διάστημα επαναφέρει ψηλά στην ατζέντα των Ηνωμένων Εθνών το κυπριακό ζήτημα είναι ένα θετικό βήμα. Τέλος,από την πλευρά της, η Κυπριακή Δημοκρατία δια μέσου του διαγγέλματος του Προέδρου της Νίκου Χριστοδουλίδη διαμηνύει σε όλους τους τόνους πως επιδίωξή της στη Γενεύη παραμένει να υπάρξει απόφαση για την επανέναρξη των συνομιλιών από το σημείο που διεκόπησαν στο Κραν Μοντανά το 2017. Ας σημειωθεί πως ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μαζί αναχώρησε για τη Γενεύη μαζί με τα μέλη του Εθνικού Συμβουλίου το οποίο σύμφωνα με πληροφορίες θα συνεδριάσει στην ελβετική πόλη πριν την έναρξη της πενταμερούς, ενώ ακόμη σύμφωνα πάντα με πληροφορίες, στην κυπριακή αποστολή που έφτασε χθες στην Ελβετία θα συμμετάσχουν ο Υπουργός Εξωτερικών κ. Κωνσταντίνος Κόμπος, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος κ. Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, η Υφυπουργός Ευρωπαϊκών Θεμάτων κα Μαριλένα Ραουνά, ο Διαπραγματευτής της ελληνοκυπριακής πλευράς κ. Μενέλαος Μενελάου, ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας κ. Τάσος Τζιωνής.