Πανηγυρίζουν στο ΠΑΣΟΚ για τις επιδόσεις τους στις δημοσκοπήσεις. Ο Νίκος Ανδρουλάκης δηλώνει, μάλιστα, ότι επόμενος στόχος του είναι να κερδίσει τη Νέα Δημοκρατία.
Κατά μία έννοια, αυτός ο Νοέμβριος είναι ιστορικός - και για τον ΣΥΡΙΖΑ και για το ΠΑΣΟΚ. Και ανοίγει, προφανώς, ένας νέος πολιτικός κύκλος στην αντιπολίτευση. Αν το 16% που δίνει στο ΠΑΣΟΚ η Opinion Poll γίνει στις ευρωεκλογές 18%, με τον ΣΥΡΙΖΑ να θρυμματίζεται και να απομακρύνεται οριστικά προς τα κάτω, οι ανακατατάξεις θα είναι άμεσες.
Ο εκλογικός στόχος του Ανδρουλάκη να νικήσει τη Νέα Δημοκρατία δείχνει σήμερα ανέφικτος, λείπουν 25 μονάδες για να φθάσει τα ποσοστά της. Ωστόσο, η ραγδαία φθορά στην αξιωματική αντιπολίτευση δίνει ελπίδες. Για πρώτη φορά μετά από 11 χρόνια, το ΠΑΣΟΚ είναι δεύτερο κόμμα στις δημοσκοπήσεις και δικαιούται να το γιορτάζει. Ελάτε λίγο στη θέση των στελεχών και οπαδών του: ένα κόμμα που βρισκόταν στο 4%-6% και πλησιάζει το 15%, το νιώθουν σαν θρίαμβο.
Δεν είναι το ΠΑΣΟΚ αυτό που τρέχει τις πολιτικές εξελίξεις, σύμφωνοι. Αλλά επωφελείται γενναία από το σκορποχώρι του ΣΥΡΙΖΑ.
Ο Ανδρουλάκης θα έπρεπε μάλιστα να ανάψει μια λαμπάδα στο μπόι του Κασσελάκη, ο οποίος μέσα σε δύο μήνες έκανε τον ΣΥΡΙΖΑ για τα πανηγύρια. Και, δευτερευόντως, να ευχαριστήσει, με δική του πρωτοβουλία, τον Κυριάκο Μητσοτάκη ο οποίος ξαναέδωσε ελπίδες στο ΠΑΣΟΚ συντρίβοντας τον Αλέξη Τσίπρα επτά φορές.
Να αναγνωρίσει, δηλαδή, ότι κάποιοι άλλοι έβαλαν το χεράκι τους και ξεμπέρδεψαν με τον βασικό αντίπαλο του ΠΑΣΟΚ στην αντιπολίτευση.
Προσώρας, η Χαριλάου Τρικούπη παίρνει απόνερα από εδώ και από κει, και επωφελείται αποκλειστικά από τον όλεθρο του αντιπάλου. Δεν αποκομίζει τα αναμενόμενα οφέλη από τη διάλυση του ΣΥΡΙΖΑ. Απεναντίας, δείχνει να έχει και κάποιες μικρές εκροές προς τη ΝΔ. Όπως το περιέγραψε και ο διευθύνων σύμβουλος της MRB, Δημήτρης Μαύρος, η κατάσταση που επικρατεί στην Αριστερά «τροφοδοτεί την παντοκρατορία του Κυριάκου Μητσοτάκη και της κυβέρνησής του» [Πρώτο Πρόγραμμα, 20/11].
Για να αυξηθεί σε μέγεθος ώστε να αποτελέσει φόβητρο για τη ΝΔ, ο Νίκος Ανδρουλάκης πρέπει να βρει τον τρόπο να κάνει αντιπολίτευση. Και κυρίως να διαβάσει σωστά τον αντίπαλό του Κυριάκο Μητσοτάκη και να ερμηνεύσει την επιτυχία του μακριά από τα συριζαϊκά κλισέ «αλαζόνας», «παντοκράτορας», «ανάλγητος».
Ως τώρα η ρητορική του απευθύνεται σε ένα γηρασμένο κοινό, καθηλωμένο στον χρόνο ΠΑΣΟΚ, με συνθήματα τύπου «Ο λαός δεν ξεχνά τι σημαίνει Δεξιά». Δεν έχει αποφύγει τις κοινοτοπίες - «οφείλουμε να αντιστρέψουμε τη ζοφερή πραγματικότητα του δημογραφικού» [Ανδρουλάκης], με πρώτο μέτρο την κατάργηση της Golden Visa! Ή τις νεφελώδεις ιδέες ότι «το ΠΑΣΟΚ πρέπει να γίνει η δύναμη μιας ριζοσπαστικής νεωτερικότητας» [Δουδωνής].
Μεγάλο αγκάθι είναι και το προσκλητήριο συμπόρευσης που απηύθυνε το ΠΑΣΟΚ στον «προοδευτικό κόσμο». Aν οι επόμενοι μήνες αναλωθούν στο ποιους πολιτικούς γυρολόγους θα πάρουν πίσω, τότε δύσκολα o αρχηγός θα ξεκολλήσει από το μίζερο 4,6% καταλληλότητας για την πρωθυπουργία.
Οι δημοσκοπήσεις έδειξαν, επίσης, ότι ο κόσμος που εγκαταλείπει τον ΣΥΡΙΖΑ πάει αριστερότερα, προς το ΚΚΕ. Ή βρίσκεται σε αναμονή ώσπου να δημιουργηθεί κάτι καινούργιο και ριζοσπαστικότερο. Το 54% των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ δηλώνει ότι θα ψήφιζε (ναι ή μάλλον ναι) ένα κόμμα «με καθαρό αριστερό προσανατολισμό που θα δημιουργούνταν από στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ» (Opinion Poll).
Επομένως, για να προσελκύσει ένα κόμμα αυτόν τον κόσμο, πρέπει να στρίψει αριστερά. Το ΠΑΣΟΚ πιέζεται (και δημοσκοπικά) να το κάνει, να μπει στο κοστούμι του ΣΥΡΙΖΑ και να συνεχίσει τον συριζαϊκό τρόπο αντιπολίτευσης: ψευτο-αριστεροσύνη, αρνητισμός για μεταρρυθμίσεις, λαϊκισμός. Να κληρονομήσει δηλαδή, μαζί με τους φυγάδες ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ, και τα ξεπερασμένα συνθήματα που έχει ακούσει και έχει ήδη απορρίψει η ελληνική κοινωνία.
Πολλοί στον χώρο του ΠΑΣΟΚ ωθούν προς αυτή την κατεύθυνση. Ξεχνώντας ότι ο ψηφοφόρος είναι μεν ευκολόπιστος συνήθως, αλλά είναι τόσο πρόσφατα τα τραύματα από την περίοδο Τσίπρα, που δεν προσδοκά την επαναφορά της.
Προσωπικά, ελπίζω ότι το ΠΑΣΟΚ δεν θα ενδώσει στον πειρασμό και θα μείνει στον δρόμο της Σοσιαλδημοκρατίας. Θα βάλει, έτσι, νέα θεμέλια σε έναν υγιή δικομματισμό, που αυτή τη στιγμή λείπει δραματικά. Η χώρα έχει ανάγκη από θεσμικά αντίβαρα και από μια αντιπολίτευση που θα αναλάβει πολιτικό κόστος και δεν θα λαϊκίζει. Και εν τέλει θα ωφεληθούμε όλοι αν τελειώσει οριστικά η τοξική περίοδος με τις κρεμάλες, τα «τους τελειώνουμε ή μας τελειώνουν», τις μολότοφ, τα ψέματα, τις κάτω πλατείες, τις αγκαλιές στον δολοφόνο Κουφοντίνα, τη μικρή Μαρία στον Έβρο.