Υπό δοκιμασία τέθηκαν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις ύστερα από 16 μήνες ηρεμίας στο Αιγαίο και εν μέσω της προσπάθειας για ανάπτυξη του διαλόγου μεταξύ των δύο χωρών στα κρίσιμα ζητήματα που τις χωρίζουν.
Επίσης, κρίθηκε η δυνατότητα και η επάρκεια των διαύλων επικοινωνίας που έχουν αναπτυχθεί προκειμένου να επιλύονται οι κρίσεις πριν πάρουν διαστάσεις.
«Τα κανάλια επικοινωνίας απέδειξαν ότι λειτουργούν και στα δύσκολα», σημείωσε στο iefimerida.gr αρμόδια πηγή, συμπληρώνοντας ότι οι ελληνικές έρευνες για την πόντιση καλωδίων ολοκληρώνονται κανονικά. Η εκτίμηση που υπάρχει είναι ότι τα όσα συνέβησαν χθες ανοιχτά της Κάσου δεν θα επηρεάσουν την πορεία του διαλόγου, με τις δύο πλευρές πάντως να απέχουν πολύ, όπως αποδείχθηκε, στα κρίσιμα ζητήματα.
Τι συνέβη
Όλα ξεκίνησαν όταν η Τουρκία ανέπτυξε πέντε πολεμικά πλοία στην περιοχή όπου πραγματοποιούσε έρευνα το ιταλικό πλοίο levoli Relume για την πόντιση υποβρύχιων καλωδίων κοντά στην Κάσο, θέλοντας να δηλώσει στο πεδίο ότι πέραν των έξι μιλίων από το νησί η υφαλοκρηπίδα είναι τουρκική και δεν μπορεί να διεξάγει έρευνες. Άμεση ήταν η αντίδραση από ελληνικής πλευράς με το Πολεμικό Ναυτικό να τίθεται άμεσα σε εγρήγορση. Αμέσως μετά την ενίσχυση της τουρκικής παρουσίας αποφασίστηκε η αποστολή της φρεγάτας «Νικηφόρος Φωκάς» και ενός σκάφους του λιμενικού για να συνδράμουν την κανονιοφόρο «Αήττητος», που δρούσε στην περιοχή.
Οι δύο ναυτικές δυνάμεις δεν βρέθηκαν σε κοντινή απόσταση, όπως εξηγούν αρμόδιες πηγές, και δεν υπήρξε ο κίνδυνος ενός θερμού επεισοδίου. Όμως, ήταν η πρώτη φορά μετά την έναρξη της ελληνοτουρκικής προσέγγισης που πολεμικά πλοία των δύο χωρών βρέθηκαν στο Αιγαίο σε επιχειρήσεις επιτήρησης.
Πήραν... φωτιά τα κόκκινα τηλέφωνα
Άμεσα ενεργοποιήθηκαν οι διπλωματικοί δίαυλοι επικοινωνίας σε υψηλό επίπεδο προκειμένου να μην πάρει διαστάσεις το επεισόδιο και να αποφευχθεί μια κρίση στο πεδίο. Οι διαβουλεύσεις, σύμφωνα με πληροφορίες, ήταν διαρκείς και τα «κόκκινα» τηλέφωνα χτύπησαν αρκετές φορές και στις δύο πλευρές. Το ότι η γραμμή επικοινωνίας που έχει στηθεί μεταξύ των δύο πλευρών του Αιγαίου λειτουργεί αποτελεσματικά είναι απόδειξη και της επιμονής στην προσπάθεια να διατηρηθούν τα ήρεμα νερά. Όμως, είναι σαφές ότι οι δύο πλευρές έχουν μεγάλη απόσταση να διανύσουν στον διάλογο που βρίσκεται σε εξέλιξη ώστε να μπουν στον πυρήνα των δύσκολων θεμάτων που τις χωρίζουν.
Οι έρευνες του σκάφους γίνονται με βάση ελληνικές Navtex που εξέδωσε ο σταθμός του Ηρακλείου και αφορούν περιοχή των ελληνικών χωρικών υδάτων, εκτός από ένα σημείο που βρίσκεται μόλις μισό μίλι έξω από τα 6 μίλια από την Κάρπαθο. Η περιοχή εμπίπτει στη συμφωνία Ελλάδας - Αιγύπτου για τη μερική οριοθέτηση ΑΟΖ. Μιας ΑΟΖ που τέμνει το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, στο οποίο οι Τούρκοι επιχειρούν και με τη χθεσινή παρουσία των πολεμικών πλοίων τους να δώσουν υπόσταση.
«Ήταν μια προσπάθεια να δηλώσουν τις θέσεις τους», σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές που παρακολουθούν με προσοχή τις κινήσεις της Άγκυρας. «Η θεώρηση μας παραμένει ίδια και δεν αλλάζει η πολιτική μας. Απαντάμε λέγοντας ότι επιδιώκουμε τη διατήρηση του κλίματος διαλόγου. Δεν σημαίνει συμφωνία και αφέλεια. Δεν μπαίνουν ζητήματα κυριαρχίας και κυριαρχικών δικαιωμάτων», δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.