Το νομοσχέδιο για την ισότητα στο γάμο αφορά προσωπικά, πράγματι, λίγους συμπολίτες μας. Θεσμικά όμως μας αφορά όλους, όπως προέκυψε άλλωστε και από τη σχετική συζήτηση στη Βουλή.
Και μπορεί η κυβέρνηση να δηλώνει «ψηφίστηκε, τελειώσαμε, πάμε παρακάτω», όμως η συζήτηση που έγινε στη Βουλή και η ψηφοφορία που ακολούθησε καθιστούν αυτό το νομοσχέδιο σταθμό για το πολιτικό ελληνικό πολιτικό σκηνικό. Γιατί είναι η πρώτη φορά που ένα νομοσχέδιο υπερβαίνει τις παραδοσιακές κομματικές γραμμές και δημιουργεί νέες, που πιθανότατα θα τις βρούμε μπροστά μας στο μέλλον.
Η εικόνα χθες το βράδυ μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου ήταν αποκαλυπτική: ο υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος, που πήρε πάνω του το νομοσχέδιο και έδωσε μάχη γι' αυτό, γιόρταζε την ψήφισή του μαζί με την ΠτΔ Κατερίνα Σακελλαροπούλου και τον σύμβουλο του πρωθυπουργού Αλέξη Πατέλη στο εστιατόριο By the Glass, το οποίο ανήκει στη Φωτεινή Πατζιά, ενεργό μέλος της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας. Να υπενθυμίσουμε ότι η ΠτΔ είχε δεχθεί την παραμονή των Χριστουγέννων στο Προεδρικό Μέγαρο παιδιά οικογενειών ΛΟΑΤΚΙ+ για να πουν τα κάλαντα.
Την ίδια ώρα, σε μικρή απόσταση στο κέντρο της Αθήνας, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Στέφανος Κασσελάκης γιόρταζε μαζί με τον σύζυγό του Τάιλερ Μακμπέθ την ψήφιση του νομοσχεδίου σε πάρτι της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας σε γνωστό μπαρ, δηλώνοντας ότι η Ελλάδα είναι πλέον μια προοδευτική χώρα και καλώντας άτομα που ανήκουν σε αυτή την κοινότητα και ζουν στο εξωτερικό να επιστρέψουν.
Λίγο νωρίτερα, στην αίθουσα της Βουλής είχε γίνει μια σφοδρή πολιτική σύγκρουση. Δεν είχαν συγκρουστεί -ως συνήθως- αντίπαλα κόμματα, αλλά δυο κόσμοι.
Και μόνο αν άκουσε κανείς τις ομιλίες Μητσοτάκη-Σαμαρά θα αναρωτήθηκε εύλογα αν ανήκουν στο ίδιο κόμμα ή είναι δυο κόσμοι, χωριστοί. Το ποιες λέξεις θα χρησιμοποιήσει κανείς για να τους ορίσει είναι υποκειμενικό και εξαρτάται από την ιδεολογία του και την άποψή του για την ιστορική αλλαγή που συντελείται στο οικογενειακό μας δίκαιο. Άλλοι θα μιλήσουν για «συντηρητικούς» και «προοδευτικούς», άλλοι για «οπισθοδρομικούς» και «προοδευτικούς», άλλοι, πάλι, για «συντηρητικούς» από τη μια και «επικίνδυνους» από την άλλη. Οι δυο διαφορετικοί κόσμοι, πάντως, είναι εκεί, μπλεγμένοι μέσα στα ίδια κόμματα, συχνά με ιδεολογικούς αντιπάλους εντός και συμμάχους εκτός. Φάνηκε καθαρά χθες και το νιώθει κανείς στα συναισθήματα που άφησε το πέρασμα αυτού του νομοσχεδίου από τη Βουλή. Οι μεν βγήκαν από την αίθουσα φανερά περήφανοι και αισιόδοξοι, γιατί θεωρούν ότι έκαναν μια ιστορική τομή. Οι δε βγήκαν βαθιά ανήσυχοι ή και οργισμένοι, γιατί θεωρούν ότι συντελέστηκε ένα ιστορικό λάθος.
Οι παραδοσιακές διαχωριστικές γραμμές έχουν ούτως ή άλλως ξεπεραστεί εδώ και καιρό. Αυτή τη φορά, όμως, φάνηκε ότι οι κομματικές ταμπέλες και οι κλασικές ιδεολογικές ταυτίσεις έχουν χάσει την έννοια τους. Δεν είναι μόνο το πώς ψήφισαν οι βουλευτές των κοινοβουλευτικών κομμάτων στο νομοσχέδιο για την ισότητα στο γάμο. Είναι, κυρίως, αυτά που ειπώθηκαν και τα άλλα που αφέθηκαν να εννοηθούν, που δείχνουν ότι βρισκόμαστε σε φάση ανασύνθεσης του πολιτικού σκηνικού και της εκλογικής βάσης των κομμάτων. Πρόκειται για μια ανασύνθεση που έχει αρχίσει από την εποχή των μνημονίων, τώρα όμως -σε συνθήκες κανονικότητας- αποκτά πλέον άλλη δυναμική.
Κανένα κόμμα -με εξαίρεση το ΚΚΕ- δεν είναι αυτό που ήταν πριν από λίγα χρόνια. Η κυβερνώσα ΝΔ του Μητσοτάκη είναι προφανώς άλλη από του Σαμαρά και του Κώστα Καραμανλή. Το ΠΑΣΟΚ, ούτως ή άλλως, έχει αλλάξει και δυσκολεύεται κανείς να αντιληφθεί ποια είναι η νέα του ταυτότητα. Όσο για τον ΣΥΡΙΖΑ του Κασσελάκη, αυτός είναι σίγουρα άλλος, σε βαθμό που επιτρέπει στον Δημήτρη Μαύρο της MRB να διαπιστώνει ότι ο νέος αρχηγός με το κόμμα είναι «σαν το λάδι με το νερό»!
Τι γίνεται, λοιπόν, από εδώ και πέρα; Θα δούμε άμεσα κάποιες ευρύτερες πολιτικές αλλαγές, επειδή πέρασε από τη Βουλή ένα νομοσχέδιο που αφορά λίγους, αλλά συγκινεί -θετικά ή αρνητικά- πολλούς; Δεν είναι βέβαιο. Σίγουρα, πάντως, ο Μητσοτάκης περνάει στην Ιστορία, γιατί τόλμησε έχοντας απέναντί του πολύ μεγάλο κομμάτι της ΝΔ και η χώρα μπαίνει όντως σε μια νέα φάση σε ό,τι αφορά στα δικαιώματα.
Το νομοσχέδιο για την ισότητα στο γάμο είναι, πράγματι, μια ιστορική τομή. Όχι μόνο γι' αυτά που αλλάζει στο οικογενειακό δίκαιο, αλλά και γι' αυτά που σηματοδοτεί σε σχέση με τις νέες διαχωριστικές γραμμές στο πολιτικό μας σκηνικό, που αργά ή γρήγορα οδηγούν στην ανασύνθεσή του.