Η ακρίβεια, το επιδεινούμενο ενεργειακό, οι δημοσκοπήσεις και η διαφημιζόμενη επιχείρηση «ρεαλιστικής ανασυγκρότησης» και εκσυγχρονισμού του ΣΥΡΙΖΑ, η σχεδόν βέβαιη τουριστική έκρηξη, αλλά και η αγωνία για το πόσο πύρινο θα αποδειχθεί το φετινό καλοκαίρι, είναι αναμφισβήτητα τα ζητήματα που κυριαρχούν στον προβληματισμό του Κυριάκου Μητσοτάκη για το εάν και πότε θα επιλέξει «εκλογικό αιφνιδιασμό».
Που, βέβαια, κάθε άλλο παρά… αιφνιδιασμός θα είναι, αφού οι πρόωρες κάλπες αποτελούν τον πυρήνα της πολιτικής ατζέντας, παρά τις επίμονες (αλλά όχι και τόσο απόλυτες, όπως πριν) διαβεβαιώσεις του πρωθυπουργού ότι θα εξαντλήσει -σχεδόν, έστω- την τετραετία.
Ο πυρήνας, όμως, του προβληματισμού στο Μαξίμου είναι η εξέλιξη της κλιμακούμενης, έξω από κάθε λογική πρόβλεψη, επιθετικότητας και των πρωτοφανών απειλών του Ερντογάν. Με την κατάσταση εδώ που έχει φθάσει να μην επιτρέπει (το αντίθετο) βεβαιότητες και εφησυχασμούς, ο αστάθμητος, όπως δείχνει, παράγων «Τουρκία» αποτελεί τον βασικότερο πονοκέφαλο στους πολιτικούς και εκλογικούς σχεδιασμούς.
Ο Ερντογάν και το σύστημά του έχουν ξεπεράσει τις «συνήθεις» απειλές και κινήσεις του παρελθόντος και μπορούν εν δυνάμει να οδηγήσουν από κάποιο λάθος -αλλά και/ή μελετημένο σχέδιο- σε κάποιο «θερμό επεισόδιο», το οποίο ουδείς μπορεί να ξέρει πώς και μέχρι πού μπορεί να φθάσει.
Η καλοκαιρινή περίοδος είναι ο «κρανίου τόπος» που σχεδόν πάντα οι ελληνοτουρκικές σχέσεις κορυφώνονται επικίνδυνα. Ασκήσεις, γεωτρύπανα, κινήσεις υψηλού ρίσκου τυχαίας ή μη εμπλοκής αποκτούν το φετινό θέρος «πιθανότητες» πιο… πιθανές από άλλοτε. Βοηθούν οι διεθνείς συγκυρίες, ο πόλεμος στην Ουκρανία, η αποθράσυνση του Ερντογάν και στην περιοχή αλλά και στη συνοχή του ΝΑΤΟ, οι οποίες έχουν αφετηρία από την αναβάθμιση της Ελλάδος, διπλωματικά αλλά και από πλευράς εκσυγχρονισμού και ενίσχυσης της αμυντικής θωράκισής της.
Οι επίμονες αναφορές του «σουλτάνου» στην επιτυχία (και την επιρροή) της επίσκεψης Μητσοτάκη στην Ουάσιγκτον και τα όσα είπε και επηρέασε το Κογκρέσο, ούτε τυχαίες είναι ούτε επιτρέπεται να παρερμηνευθούν…
Ο Ερντογάν βρίσκεται σε δεινή θέση... Και από πλευράς πορείας τής υπό κατάρρευση τουρκικής οικονομίας, και από πολιτικής απόψεως. Οι δημοσκοπήσεις τον δείχνουν να υπολείπεται εντυπωσιακά όλων των αντιπάλων του για τις εκλογές του 2023, διπλωματικά μπορεί να μην είναι τόσο απομονωμένος όσο η Αθήνα πιστεύει, αλλά σίγουρα αποτελεί μεγάλο «πονοκέφαλο» για τους συμμάχους. Εξακολουθούν να τον ανέχονται (τουλάχιστον), τον κρίνουν ακόμη «αστάθμητα χρήσιμο» για τη Δύση, αλλά το βέβαιο είναι ότι δεν μπορεί να στηρίζεται 100% στη συνδρομή τους σε ενδεχόμενη μεγάλη και επικίνδυνη κρίση.
Ως εκ τούτου, είναι «λογικό» να καταφεύγει στις επιθέσεις και απειλές κατά της Ελλάδος, για να συσπειρώνει (όσο μπορεί και όσο πιστεύει) την κοινή γνώμη στην Τουρκία, να αναζωπυρώνει τον εθνικισμό, να εμφανίζεται ως ο «εγγυητής» της Μεγάλης Τουρκίας και της «γαλάζιας πατρίδας». Είναι κινήσεις force για τον Ερντογάν, ο οποίος έχει εγκλωβιστεί στην πολεμική, ανθελληνική ρητορική του, και είναι δύσκολο να υποχωρήσει και να απεγκλωβιστεί χωρίς να χρεωθεί την «ήττα» της αναδίπλωσης. Όλα δείχνουν ότι, σαν τραυματισμένο θηρίο, είναι ανεξέλεγκτα επικίνδυνος, τα παίζει όλα για όλα και εμφορείται από τη «λογική» τού… αποθανέτω η ψυχή μου, πριν τη «σκοτώσουν» οι αντίπαλοί του και οι συνθήκες. Πόσο θα μπορεί να ανεβάζει το κρεσέντο της απειλητικής στρατηγικής του χωρίς να κάνει κάτι;
Η πείρα λέει ότι η Τουρκία «επιχειρεί» κατά της Ελλάδος σε περιόδους πολιτικής αβεβαιότητας στη χώρα μας. Και αυτό το ιστορικό αποτύπωμα απασχολεί έντονα και το Μαξίμου στους εκλογικούς σχεδιασμούς του.
Με δεδομένο ότι οι πρώτες κάλπες, όποτε και αν αποφασισθούν, θα είναι «άγονες» και δεν θα αναδείξουν βιώσιμη κυβέρνηση, και οι δεύτερες θα ακολουθήσουν σε ικανό (για τις παρούσες συνθήκες) διάστημα, στο οποίο δεν θα υπάρχει στο Μαξίμου πολιτική αλλά υπηρεσιακή κυβέρνηση «περιορισμένης ευθύνης», είναι αναμενόμενο να συνιστά για τον Ερντογάν «ευκαιρία» για δράση…
Υπό αυτή την άποψη, λογικό είναι ο πρωθυπουργός να προβληματίζεται για τον χρόνο των εκλογών, σε συνδυασμό φυσικά και με τους προαναφερθέντες εν προλόγω παράγοντες. Θα επιλέξει να στήσει κάλπες το φθινόπωρο, ή θα προτιμήσει εκλογές το πρώτο τρίμηνο του 2023, οπότε διακινδυνεύει η πολιτική αβεβαιότητα στην Ελλάδα να συμπέσει με την κορύφωση της προεκλογικής εκστρατείας στην Τουρκία; Και ο Ερντογάν θα του δώσει περιθώριο επιλογής, ή θα εκβιάσει τις εξελίξεις με το διαταραγμένο σκεπτικό που δείχνει να επηρεάζει τις κινήσεις του;
«Σταυρόλεξο» για δυνατούς λύτες. Και κάθε επιλογή έχει υψηλό και αστάθμητο βαθμό ρίσκου. Με πολεμικά αεροσκάφη και πλοία να συνωστίζονται στο Αιγαίο, σε συνθήκες εκρηκτικών αβεβαιοτήτων στην ευρύτερη περιοχή αλλά και ολόκληρη την Ευρώπη…