Σε μια πολυδιάστατη εκστρατεία ενημέρωσης για τις ελληνικές θέσεις αλλά και ανάδειξης της επιθετικότητας της Τουρκίας στην ευρύτερη περιοχή έχει επιδοθεί το υπουργείο Εξωτερικών.
Στην Αθήνα εκτιμούν ότι το κλίμα έχει αρχίσει να αλλάζει για την Τουρκία σε μια σειρά από ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, καθώς πλησιάζει η κρίσιμη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου, όταν και θα συζητηθεί το μέλλον των ευρωτουρκικών σχέσεων. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, στην Αθήνα γνωρίζουν ότι ο Δεκέμβριος δεν είναι το τέλος του δρόμου σε ό,τι αφορά τις σχέσεις Βρυξελλών – Αγκυρας και για αυτό ο σχεδιασμός είναι πιο μακροπρόθεσμος.
Στο υπουργείο Εξωτερικών επικρατεί ικανοποίηση για τα αποτελέσματα της επίσκεψης του Νίκου Δένδια στο Βερολίνο, καθώς είχε σημαντικές επαφές με την πολιτική και πολιτειακή ηγεσία της χώρας. Ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών ανέδειξε στους συνομιλητές του την αποσταθεροποιητική στάση της Τουρκίας, όχι μόνο σε ό,τι αφορά την Ελλάδα και την Κύπρο αλλά και στην ευρύτερη περιοχή (Λίβανος, Ιράκ, Συρία, Καύκασος). Ενδεικτική, άλλωστε, ήταν η αναφορά του ότι «κοινός παρονομαστής αυτών των προβλημάτων είναι η Τουρκία».
Δένδιας από Γερμανία: «Η Τουρκία του 2020 δεν είναι ίδια με αυτήν του 2009»
Ο Νίκος Δένδιας έδωσε έμφαση στο ζήτημα της πώλησης όπλων από τη Γερμανία στην Τουρκία και ιδιαίτερα στα υποβρύχια Τ-214, καθιστώντας σαφή την αρνητική θέση της Ελλάδας στη συγκεκριμένη προοπτική. Μάλιστα, αντέκρουσε το επιχείρημα περί δέσμευσης του Βερολίνου από τη σχετική σύμβαση που υπεγράφη το 2009, υπογραμμίζοντας ότι τα σημερινά δεδομένα είναι πολύ διαφορετικά. «Η Τουρκία του 2020 δεν είναι ίδια με αυτήν του 2009», τόνισε ο κ. Δένδιας, υπογραμμίζοντας την απειλητική της στάση απέναντι σε κράτη μέλη της ΕΕ, την άρνηση των ΗΠΑ να προχωρήσουν στη πώληση των F-15 αλλά και την κατάσταση σε ό,τι αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα εντός Τουρκίας.
Η συγκεκριμένη θέση φαίνεται, μάλιστα, να βρίσκει αποδοχή εντός της γερμανικής πολιτικής σκηνής, καθώς σε μια σειρά από κέντρα λήψης αποφάσεων επικρατεί προβληματισμός αναφορικά με τον τρόπο που η χώρα πρέπει να κινηθεί στο επίπεδο των ευρωτουρκικών σχέσεων.
Η σημασία του Κόμματος των Πρασίνων
Στην Αθήνα συγκρατούν με ενδιαφέρον τις δύο συναντήσεις του Νίκου Δένδια με στελέχη του Κόμματος των Πρασίνων της Γερμανίας. Συγκεκριμένα, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών είχε κατ΄ιδίαν συνάντηση με τον υπεύθυνο εξωτερικής πολιτικής του κόμματος Μάνουελ Σαραζίν αλλά και με την πρώην συμπρόεδρο του των Πρασίνων και Αντιπρόεδρο του γερμανικού κοινοβουλίου, Κλαούντια Ροθ. Το Κόμμα των Πρασίνων τάσσεται κατηγορηματικά κατά της εξαγωγής οπλικών συστημάτων στην Τουρκία, ενώ πολλοί αναλυτές θεωρούν ότι θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στις εκλογές του 2021 με μεγάλες πιθανότητες να αποτελέσει έναν από τους κυβερνητικούς εταίρους. Μάλιστα, αν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις, το κόμμα των Πρασίνων είναι πολύ πιθανόν να πάρει στην επόμενη κυβέρνηση το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών. Ενδεικτικό των θέσεων των Πρασίνων απέναντι στην Τουρκία είναι το γεγονός ότι εκπρόσωπος του κόμματος στην Επιτροπή Εξωτερικών της γερμανικής βουλής είναι ο Ομίντ Νουρίμπορ, πολιτικός που θεωρείται βαθύς γνώστης της Μέσης Ανατολής και του Αραβικού κόσμου και ο οποίος έχει εκφραστεί ιδιαίτερα επικριτικά για τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Υπογραμμίζεται, πάντως, ότι παρουσία του Κόμματος των Πρασίνων στον επόμενο κυβερνητικό συνασπισμό είναι ιδιαίτερα πιθανόν να επηρεάσει τις γερμανικές θέσεις σε ό,τι αφορά την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε όσα συμβαίνουν στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ανησυχία για τις σχέσεις Ερντογάν - ισλαμιστών
Σημειώνεται, επίσης, ότι στο Βερολίνο –όπως και σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες– φαίνεται να επικρατεί προβληματισμός και για τις σχέσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με μια σειρά από ισλαμιστικές οργανώσεις.
Την προηγούμενη εβδομάδα, μάλιστα, το περιοδικό Manager Magazin έκανε λόγο για επιβεβαίωση από την γερμανική κυβέρνηση των στενών δεσμών του Τούρκου Προέδρου και του ΑΚΡ με ισλαμιστικές οργανώσεις. Το περιοδικό αναφέρεται στην απάντηση που έδωσε εκπρόσωπος της κυβέρνησης στην ερώτηση που κατέθεσε βουλευτής του κόμματος “Αριστερά”, αναφορικά με τις σχέσεις Ερντογάν με το κίνημα Milli-Görus (IGMG). Πρόκειται για κίνημα το οποίο βρίσκεται υπό παρακολούθηση από τις γερμανικές υπηρεσίες. Σύμφωνα με την κυβερνητική απάντηση, «ο Ερντογάν έχει "τις ιδεολογικές και πολιτικές του ρίζες" στο κίνημα Milli-Görus. Μετά την ίδρυση του AKP αρχικά θεωρήθηκε προδότης και για μεγάλο χρονικό διάστημα υπήρχαν μόνο μεμονωμένες επαφές. Αυτές όμως εντάθηκαν, ειδικά μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία το 2016».
Σχολιάζοντας την απάντηση της γερμανικής κυβέρνησης, η υπεύθυνη εξωτερικής πολιτικής του κόμματος της Αριστεράς Σεβίμ Νταγκτέλεν δήλωσε στην Welt ότι χαιρετίζει το γεγονός ότι για πρώτη φορά επισήμως η ομοσπονδιακή κυβέρνηση αναφέρεται στις ιδεολογικές και πολιτικές ρίζες του Ερντογάν και τις σχέσεις του με την αντιδημοκρατική Μουσουλμανική Αδελφότητα. Παράλληλα, ζητά την αλλαγή της γερμανικής πολιτικής απέναντι στην Τουρκία, την διακοπή εξαγωγής όπλων και την αναστολή της τελωνειακής ένωσης.
Στο δημοσίευμα της γερμανικής εφημερίδας Welt γίνεται, επίσης, λόγος για την επικριτική ανάρτηση του Ερντογάν και του τουρκικού ΥΠΕΞ, αναφορικά με αστυνομική επιχείρηση που έγινε στο Βερολίνο στο τζαμί Μεβλάνα. Για το συγκεκριμένο τζαμί - που αποτελεί μέρος του δικτύου του Milli Gorus- υπήρχαν υποψίες για απάτη αναφορικά με τον τρόπο διαχείρισης κρατικής ενίσχυσης για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού.