Αιχμές για την κομματική εργαλειοποίηση του θεσμού του Συνηγόρου του Πολίτη άφησε ο καθηγητής Δημήτρης Σωτηρόπουλος.
Στον απόηχο της πρόσφατης ανακοίνωσης της υποψηφιότητάς του για τη θέση του Συνηγόρου του Πολίτη και της απόρριψής της μετά τη στάση της αντιπολίτευσης, ο Δημήτρης Σωτηρόπουλος, καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο ΕΚΠΑ, μίλησε στην εκπομπή ΣΥΝΔΕΣΕΙΣ της ΕΡΤNews, και στους δημοσιογράφους Χριστίνα Βίδου και Κώστα Παπαχλιμίντζο.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης εξέφρασε τη γνώμη του για τη διαδικασία εκλογής του Συνηγόρου του Πολίτη, επισημαίνοντας ότι αυτή επηρεάζεται αναπόφευκτα από τις τρέχουσες πολιτικές εξελίξεις.
«Ο θεσμός ιδρύθηκε το 1997 με σκοπό να υπερασπίζεται τους πολίτες» δήλωσε ο καθηγητής, υπογραμμίζοντας ότι δεν προοριζόταν να γίνει εργαλείο κομματικής αντιπαράθεσης.
«Προσωπικά, νομίζω ότι έχει πολιτικοποιηθεί πάρα πολύ ο ρόλος αυτού του θεσμού και θα έπρεπε ο επόμενος Συνήγορος του Πολίτη να τον αποσύρει από το κέντρο της δημοσιότητας. Ο λόγος ύπαρξής του είναι να υπερασπίζει τους πολίτες σε ζητήματα δικαιωμάτων, κοινωνικής πρόνοιας, δημόσιας υγείας και ισότητας ανδρών και γυναικών. Αυτά είναι πολύ σημαντικά θέματα», τόνισε.
Ο κ. Σωτηρόπουλος εξέφρασε την ανησυχία του για το γεγονός ότι ο θεσμός του Συνηγόρου του Πολίτη έχει γίνει αντικείμενο σχολίων που σχετίζονται με άλλα ζητήματα, γεγονός που τον προβληματίζει. Ωστόσο, εξέφρασε την πεποίθηση ότι ο θεσμός έχει μέλλον, καθώς «είναι ένας από τους ελάχιστους θεσμούς που παρουσιάζει αυτό που το κράτος θα έπρεπε να παρουσιάζει, δηλαδή τη συνέχεια του κράτους».
Κατά τα λοιπά, ο κ. Σωτηρόπουλος ανέλυσε τη σημασία της ενδεχόμενης επανεκλογής του Ντόναλντ Τραμπ στην αμερικανική και διεθνή πολιτική σκηνή, κάνοντας παραλληλισμούς με την εποχή του Μάικλ Δουκάκη το 1988. Ο καθηγητής επισήμανε τις πιθανές γεωπολιτικές αλλαγές που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τη Δύση και την Ευρωπαϊκή Ένωση, αν ο Τραμπ κερδίσει ξανά την προεδρία.
Ο καθηγητής Σωτηρόπουλος τόνισε την επιρροή που έχουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στη σημερινή προεκλογική εκστρατεία, περιορίζοντας τη δυνατότητα ουσιαστικής πολιτικής επιχειρηματολογίας.
Όπως σημείωσε, «για τα μέσα για τα οποία μιλάμε είναι δυνατόν να εκφραστεί κανείς μόνο με λίγες λέξεις, οπότε ο πολιτικός λόγος δεν μπορεί να είναι λόγος επιχειρήματος… Είναι συνθηματολογικά», παρατηρώντας ότι η επιρροή τους ενισχύει την απλοϊκή και πολλές φορές αντιφατική ρητορική.
Η διεθνής αβεβαιότητα του Τραμπ και η στάση του απέναντι σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή
Ο κ. Σωτηρόπουλος εξήγησε ότι η πολιτική του Τραμπ αποτελεί έναν «αστάθμητο παράγοντα», κυρίως λόγω της αβεβαιότητας για τις μελλοντικές του αποφάσεις.
Σε σχέση με τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο καθηγητής σημείωσε: «Ο Τραμπ έχει πει ότι εκείνος θα μπορούσε να τον τελειώσει σε 24 ώρες. Πρακτικά αδύνατο, αλλά δείτε τον τρόπο με τον οποίο σκέφτεται προκειμένου να κερδίσει ψήφους».
Παρόμοια, όσον αφορά τη Μέση Ανατολή, φαίνεται ότι ο Τραμπ θα υιοθετούσε μια περισσότερο χαλαρή προσέγγιση, επιτρέποντας στο Ισραήλ να δράσει χωρίς ιδιαίτερους περιορισμούς. «Μάλλον θα άφηνε το Ισραήλ να κάνει ανενόχλητο ό,τι θα ήθελε στη Μέση Ανατολή», είπε χαρακτηριστικά.
Επιπτώσεις στην Ευρώπη και την Ελλάδα
Ο κ. Σωτηρόπουλος ανέλυσε και τις πιθανές συνέπειες μιας επανεκλογής του Τραμπ στην ευρωπαϊκή οικονομία και συγκεκριμένα στην Ελλάδα.
Ανέφερε ότι οι εμπορικές σχέσεις ΗΠΑ-ΕΕ, που αντιστοιχούν περίπου στο 20% των ευρωπαϊκών εξαγωγών, θα μπορούσαν να πληγούν σοβαρά αν ο Τραμπ επιβάλλει υψηλότερους δασμούς, κάτι που θα είχε «αρνητικές επιπτώσεις στην ευρωπαϊκή οικονομία και στην Ελλάδα».
Η κατάσταση αυτή θα ενίσχυε το εμπορικό χάσμα ανάμεσα στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, ενώ ενδέχεται να εντείνει τις ήδη υπάρχουσες εντάσεις.
Ενδεχόμενη αποδυνάμωση του ΝΑΤΟ
Ένα άλλο κρίσιμο ζήτημα που ανέδειξε ο κ. Σωτηρόπουλος είναι η πιθανότητα αποδυνάμωσης του ΝΑΤΟ, καθώς ο Τραμπ έχει απειλήσει να αποσύρει τις ΗΠΑ από τη συμμαχία.
«Έχει απειλήσει να αποσύρει το δικό του κράτος από το ΝΑΤΟ. Αμφιβάλλω αν θα γίνει αυτό» δήλωσε, προσθέτοντας ότι, παρότι μια τέτοια κίνηση είναι απίθανη, ο Τραμπ θα μπορούσε να πιέσει τους Ευρωπαίους συμμάχους να αναλάβουν μεγαλύτερο βάρος των δαπανών της συμμαχίας.
Η πιθανότητα σύγκλισης με τον Πούτιν
Ο καθηγητής επισήμανε ότι, αν και οι προσωπικές σχέσεις ανάμεσα σε ηγέτες όπως ο Τραμπ και ο Πούτιν δεν αρκούν για να δημιουργηθεί σύμπλευση μεταξύ των χωρών τους, ενδέχεται να υπάρξει «επιλεκτική σύγκλιση» σε συγκεκριμένα ζητήματα, όπως στην Ουκρανία, όπου ο Τραμπ ίσως να είναι ανοιχτός σε συνθηκολόγηση, δεδομένης της παρούσας δυσμενούς κατάστασης για την Ουκρανία.
Στρατηγική αυτονομία και η αδυναμία της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Ο κ. Σωτηρόπουλος επισήμανε, επίσης, την έλλειψη στρατηγικής αυτονομίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Μακάρι να υπάρξει στρατηγική αυτονομία… Αλλά έχουμε 27 διαφορετικούς στρατούς» τόνισε, υπογραμμίζοντας την πολυπλοκότητα της κατάστασης και τα εμπόδια για τη δημιουργία μιας κοινής ευρωπαϊκής αμυντικής πολιτικής.
Παράλληλα, ερωτηθείς αν η Κάμαλα Χάρις θα συνεχίσει την πολιτική Μπάιντεν υπογράμμισε: «Ναι, θα είναι πολύ περισσότερο εκείνη συνεχιστής της πολιτικής του Μπάιντεν από ό,τι θα συνέβαινε αν έβγαινε ο Τραμπ. Αλλά και εκείνη έχει να αντιμετωπίσει νέα δεδομένα, δηλαδή σε ό,τι αφορά το μεταναστευτικό. Υποθέτω ότι θα πάρει κάποια μέτρα που δεν θα έπαιρναν παλιά οι Δημοκρατικοί. Και επίσης, σε ό,τι αφορά την υποστήριξη του Ισραήλ, δεν πρόκειται να αποστεί από την αμερικανική φιλοϊσραηλινή στάση».