Δηλώσεις μετά το πέρας της Συνόδου Κορυφής MED 9 στη Μάλτα πραγματοποίησε ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης.
Στο πλαίσιο των κοινών δηλώσεων που πραγματοποίησε με τους ηγέτες των υπολοίπων οκτώ χωρών και μιλώντας για την κλιματική κρίση, ο κ. Μητσοτάκης τους ευχαρίστησε για την υποστήριξή τους στην Ελλάδα, «καθώς είχαμε ένα πολύ δύσκολο καλοκαίρι με φωτιές και στη συνέχεια ένα πολύ δύσκολο διάστημα με πλημμύρες».
Ο Έλληνας πρωθυπουργός επισήμανε ότι η κλιματική κρίση επηρεάζει τη Μεσόγειο με δυσανάλογο τρόπο και για τον λόγο αυτόν έστειλε το μήνυμα: «Θα πρέπει να μας κάνει να δράσουμε άμεσα. Χαίρομαι που συμφωνείτε με το περιεχόμενο της επιστολής που σας έστειλα, η οποία δείχνει την αναγκαιότητα να δώσουμε πιο γρήγορα έμφαση στην κλιματική αλλαγή».
Ο Κ. Μητσοτάκης μίλησε για πιο ολοκληρωμένη συνεργασία και σε θέματα πρόληψης και σημείωσε ότι πρέπει «να διασφαλίσουμε ισορροπία μεταξύ της ατζέντας μας για τη μακροπρόθεσμη άμβλυνση του προβλήματος και τη βραχυπρόθεσμη λύση των συνεπειών από την κλιματική κρίση. Αυτήν τη στιγμή δεν έχουμε τέτοια ισορροπία».
Στο πλαίσιο αυτό έθιξε το θέμα των ευρωπαϊκών κεφαλαίων για την άμεση ανακούφιση των πληγέντων από φυσικές καταστροφές. Επισήμανε ότι όταν προκύπτουν τέτοιες καταστροφές σε ορισμένες χώρες, το πρόβλημα πολλαπλασιάζεται, και έφερε ως παράδειγμα τη Λιβύη, στην οποία είχαν 20.000 θανάτους από την ίδια κακοκαιρία που έπληξε την Ελλάδα.
Μητσοτάκης: Να έχουμε κοινή γραμμή με την Τουρκία στη θέσπιση κριτηρίων για τους αιτούντες άσυλο
Το δεύτερο θέμα στο οποίο αναφέρθηκε ο Έλληνας πρωθυπουργός είναι το μεταναστευτικό.
Ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι υπάρχει πρόοδος στην αντιμετώπιση του προβλήματος στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ωστόσο σημείωσε την ανάγκη να περιοριστεί η δράση των διακινητών. «Δεν μπορεί οι διακινητές να αποφασίζουν ποιος θα μπει στην Ευρωπαϊκή Ενωση», υπογράμμισε χαρακτηριστικά.
«Είναι πιο ασφαλές να μπορέσουν τα κράτη να διασφαλίσουν ότι οι βάρκες δεν θα ξεκινούν από τις ακτές προς τη Μεσόγειο, για να αποφύγουμε τέτοια φαινόμενα» υπογράμμισε, και αναφέρθηκε στις σχέσεις με την Τουρκία και στη θέσπιση κριτηρίων για τους αιτούντες άσυλο. «Να έχουμε κοινή γραμμή» είπε, και σημείωσε πως πρέπει «να παρέχουμε και τη δυνατότητα σε όσους θέλουν να έρθουν να βοηθήσουν και να συμβάλουν στην ανάπτυξη της Ευρώπης, αλλά με τους δικούς μας όρους».
Αναφορικά με την οικονομική διακυβέρνηση, ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε πως δεν πρέπει να επαναλάβουμε τα λάθη του παρελθόντος που επιτάσσουν δημοσιονομικές προσαρμογές και οι οποίες οδηγούν σε περαιτέρω ύφεση.
«Γνωρίζουμε λάθη που έγιναν σε ευρωπαϊκό επίπεδο και ουσιαστικά ανάγκασαν χώρες να προβούν σε πολύ απότομη δημοσιονομική προσαρμογή, "βυθίζοντάς" τες σε πολύ μεγαλύτερη ύφεση», είπε -μεταξύ άλλων.
Πρότεινε την επιστροφή στο πλαίσιο της αρχικής πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, την οποία χαρακτήρισε ισορροπημένη σε ό,τι αφορά την αυξημένη ευελιξία αλλά και την ιδιοκτησία, ώστε τα κράτη-μέλη να εκπονούν τη δική τους δημοσιονομική «διαδρομή» για να πετύχουν τη δημοσιονομική προσαρμογή.
Παράλληλα, τόνισε ότι πρέπει να δημιουργηθεί χώρος για τις κρίσιμες επενδύσεις που χρειάζονται οι ευρωπαϊκές χώρες, ώστε να προστατευτεί η στρατηγική αυτονομία τους.
Πρότεινε «να επιστρέψουμε στην πρόταση της Επιτροπής που δίνει ευελιξία στα κράτη, να μπορούμε να διαμορφώνουμε τη δική μας δημοσιονομική προσαρμογή και να έχουμε επενδύσεις για να υπερασπιστούμε την αυτονομία μας».
Κλείνοντας, ο Έλληνας πρωθυπουργός ευχήθηκε τα καλύτερα στην Κύπρο για την επόμενη συνάντησή τους και είπε ότι η σημερινή σύνοδος ήταν επιτυχής και παραγωγική μορφή συνεργασίας.
Παρακολουθήστε τις δηλώσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη από τη Μάλτα:
Μητσοτάκης: Η ελληνική πολιτική για το μεταναστευτικό λειτουργεί αποτρεπτικά και έχει περιορίσει τις ροές
Νωρίτερα, κατά την παρέμβασή του στη διάρκεια της Συνόδου MED9, ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι η Ε.Ε. πρέπει να αναπτύξει σχέσεις με τις τρίτες χώρες με συντεταγμένο τρόπο και προληπτικά, «και όχι όταν υπάρχει κρίση», όπως είπε.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός έκανε ειδική αναφορά στην πολιτική ενεργητικής αποτροπής που ακολουθεί η χώρα μας τόσο στα χερσαία όσο και στα θαλάσσια σύνορά της, αφιερώνοντας μεγάλη προσπάθεια και πόρους, πολιτική που -όπως υπογράμμισε- έχει λειτουργήσει αποτρεπτικά και έχει περιορίσει τις ροές, στέλνοντας το μήνυμα στους διακινητές ότι είναι δύσκολο να φτάσει κανείς στην Ελλάδα.
Αναλυτικά οι δηλώσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη στο πλαίσιο της συμμετοχής του στη Σύνοδο Κορυφής EUMED9:
Αγαπητέ Robert (Abela), σε ευχαριστώ για την υπέροχη φιλοξενία και την καταπληκτική τοποθεσία που διάλεξες γι’ αυτή τη συνάθροιση. Σε ευχαριστώ επίσης για την πολύ περιεκτική σύνοψη της συζήτησης που είχαμε και η οποία αποτυπώθηκε στην κοινή δήλωση που μόλις συμφωνήθηκε.
Δεν θέλω να επαναλάβω όσα ειπώθηκαν από τους προηγούμενους ομιλητές. Επιτρέψτε μου να κάνω τρεις γρήγορες παρατηρήσεις: πρώτον, όσον αφορά στην κλιματική κρίση, σας ευχαριστώ όλους για την υποστήριξη που προσφέρατε στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια ενός πάρα πολύ δύσκολου καλοκαιριού, όταν αντιμετωπίσαμε κάποιες από τις χειρότερες πυρκαγιές και σίγουρα τις χειρότερες πλημμύρες στην ιστορία της χώρας μας. Θα πρέπει να είναι προφανές σε όλους μας, πιστεύω, ότι η κλιματική κρίση επηρεάζει τη Μεσόγειο με δυσανάλογα έντονο τρόπο. Αυτό δεν πρέπει να αποτελεί μόνο αιτία ανησυχίας, αλλά και λόγο για όλους μας να αναλάβουμε άμεσα δράση.
Σας ευχαριστώ όλους που συμφωνείτε με το περιεχόμενο της επιστολής που σας έστειλα, η οποία ουσιαστικά μας προτρέπει, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, να δώσουμε πολύ μεγαλύτερη έμφαση στην προσαρμογή και ειδικότερα στην αρωγή μετά από φυσικές καταστροφές και στη διαχείριση των πολύ δαπανηρών συνεπειών αυτών των καταστροφών, όπως γνωρίζουμε πολύ καλά τόσο εμείς όσο και οι Σλοβένοι φίλοι μας.
Μας παροτρύνει όμως να έχουμε μια πιο ολοκληρωμένη συνεργασία σε ζητήματα και θέματα πρόληψης, προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι υπάρχει μια λογική ισορροπία μεταξύ της φιλόδοξης ατζέντας μας για τον μετριασμό των επιπτώσεων, η οποία όμως είναι μακροπρόθεσμη, και των άμεσων αναγκών μας για προσαρμογή. Διότι θεωρώ ότι αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να εξασφαλίσουμε ότι οι λαοί μας θα συνεχίσουν να συμμετέχουν στην πράσινη μετάβαση. Καθώς αυτή τη στιγμή είναι σαφές σε εμένα ότι δεν πρόκειται για μια ισορροπημένη προσέγγιση, ιδίως αν εξετάσουμε τα ευρωπαϊκά χρήματα που είναι διαθέσιμα για την άμεση ανακούφιση από τις καταστροφές.
Δεν πρέπει, ασφαλώς, να ξεχνάμε ότι αυτές οι καταστροφές δεν επηρεάζουν μόνο τις χώρες μας στην Ευρώπη, αλλά και τις χώρες της Νότιας Γειτονιάς. Όταν μια καταστροφή πλήττει μια χώρα που έχει σημαντικά προβλήματα όσον αφορά στη λειτουργία του κράτους, η καταστροφή πολλαπλασιάζεται. Η ίδια καταιγίδα που κόστισε τη ζωή σε λιγότερους από 20 ανθρώπους στην Ελλάδα είχε ως αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους περισσότεροι από 10.000 άνθρωποι στη Λιβύη. Αυτή είναι η διαφορά στο τι προκαλεί η κλιματική αλλαγή όταν πλήττει μια καλά οργανωμένη χώρα έναντι μιας χώρας που αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα.
Σχετικά με τη μετανάστευση, δεν θα μπορούσα να συμφωνήσω περισσότερο με όσα ειπώθηκαν από την Ιταλίδα Πρωθυπουργό, Georgia Meloni, και τον Γάλλο Πρόεδρο, Emmanuel Macron, όσον αφορά στο να επικεντρωθούμε στο σχέδιο δράσης 10 σημείων που συνέταξε η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Πιστεύω ότι έχουμε σημειώσει μεγάλη πρόοδο σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αναγνωρίζοντας τη σημασία της εξωτερικής διάστασης του μεταναστευτικού προβλήματος και, στο τέλος της ημέρας, την ανάγκη να καθορίσουμε με δικούς μας όρους ποιος θα εισέρχεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Καθώς είναι κάτι που έγκειται σε εμάς, ως κυρίαρχα κράτη αλλά και ως μέλη της ευρωπαϊκής μας οικογένειας, να ασκήσουμε ένα δικαίωμα το οποίο δεν μπορούμε να εκχωρήσουμε σε διακινητές. Διότι αυτό ακριβώς κάνουμε σήμερα: οι διακινητές είναι αυτοί που αποφασίζουν ποιος θα μπει στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό πρέπει να αλλάξει.
Πρέπει να είμαστε πολύ αποτελεσματικότεροι, διασφαλίζοντας ότι μη αξιόπλοα σκάφη δεν θα αποπλέουν από τις ακτές των γειτονικών χωρών και δεν θα θέτουν σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές, σε ένα πολύ επικίνδυνο ταξίδι. Πρέπει να συνεργαστούμε περισσότερο με τις χώρες διέλευσης, κάτι που προσπαθούμε να κάνουμε, για παράδειγμα, με την Τουρκία. Πρέπει να επικεντρωθούμε στους επαναπατρισμούς και να διασφαλίσουμε ότι οι άνθρωποι που δεν δικαιούνται άσυλο θα επιστρέφουν στη χώρα καταγωγής τους. Τέλος, φυσικά, πρέπει να εστιάσουμε στις νόμιμες οδούς για μετανάστευση. Από τη στιγμή που επιδεικνύουμε μεγαλύτερη επαγρύπνηση για την προστασία των συνόρων μας, πρέπει ως αντίβαρο να προσφέρουμε ευκαιρίες στους ανθρώπους που μπορούν να έρθουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση και να μας βοηθήσουν να στηρίξουμε την οικονομική μας ανάπτυξη, αλλά με ασφαλή τρόπο και -το ξαναλέω- με τους δικούς μας όρους.
Κλείνοντας, όσον αφορά τα ζητήματα οικονομικής διακυβέρνησης, θα επαναλάβω ότι συμφωνώ με όσα έχουν ήδη ειπωθεί. Δύο σύντομες παρατηρήσεις θα κάνω μόνο. Δεν μπορούμε να επαναλάβουμε τα λάθη του παρελθόντος. Γνωρίζουμε λάθη που έγιναν σε ευρωπαϊκό επίπεδο και ουσιαστικά ανάγκασαν χώρες να προβούν σε πολύ απότομη δημοσιονομική προσαρμογή, «βυθίζοντάς» τες σε πολύ μεγαλύτερη ύφεση.
Πιστεύω ότι πρέπει να επιστρέψουμε στο πλαίσιο της αρχικής πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία εκτιμούμε ότι ήταν ιδιαίτερα ισορροπημένη σε ό,τι αφορά την αυξημένη ευελιξία αλλά και την ιδιοκτησία, ώστε τα κράτη-μέλη να εκπονούν τη δική τους δημοσιονομική «διαδρομή» για να πετύχουν τη δημοσιονομική προσαρμογή.
Και, ασφαλώς, πρέπει να δημιουργήσουμε χώρο για τις κρίσιμες επενδύσεις που χρειαζόμαστε ώστε να προστατεύσουμε τη στρατηγική αυτονομία μας, είτε πρόκειται για την άμυνα είτε μιλάμε για σημαντικές συλλογικές επενδύσεις στην πράσινη μετάβαση. Διότι διαφορετικά θα βρεθούμε σε μία θέση όπου άλλες χώρες ή άλλες μεγάλες ομάδες κρατών θα κάνουν αυτές τις επενδύσεις, ενώ εμείς θα υφιστάμεθα περιορισμούς από τους δημοσιονομικούς κανόνες που επιβάλλουμε στους εαυτούς μας σε μία συγκυρία όπου πρέπει να επενδύσουμε περισσότερο.
Επιτρέψτε μου να ολοκληρώσω με αυτό την τοποθέτησή μου. Σε ευχαριστώ πολύ Robert, για την εξαιρετική φιλοξενία. Εύχομαι τα καλύτερα στην Κύπρο και προσβλέπω στην επίσκεψή μου εκεί για την 11η Σύνοδο ενός σχήματος συνεργασίας που έχει αποδειχθεί, πιστεύω, πολύ επιτυχημένο και εποικοδομητικό.
Το κείμενο της κοινής δήλωσης των ηγετών: