Τον ρόλο της Ελλάδας στη διαμόρφωση της αμυντικής πολιτικής στο νέο γεωπολιτικό τοπίο ανέπτυξε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιας, σε ομιλία του στην Ουάσιγκτον.
Μιλώντας στο 6ο Φόρουμ των Δελφών στην Ουάσιγκτον, ο Έλληνας υπουργός αναφέρθηκε στη συνέχιση της εμβάθυνσης των ισχυρών αμυντικών σχέσεων Ελλάδας-ΗΠΑ που οικοδομήθηκαν κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Ντόναλντ Τραμπ και συνεχίστηκαν από τη διοίκηση του Τζο Μπάιντεν.
Μετά από μια σύντομη αναδρομή στη διάψευση των υπερβολικά αισιόδοξων προσδοκιών που είχαν επικρατήσει στο δυτικό κόσμο κατά την αυγή του 20ού αιώνα, υπογράμμισε πως πλέον διαμορφώνεται μια νέα τάξη πραγμάτων, που δημιουργεί νέες προκλήσεις και αυξάνει την ένταση των παλαιότερων.
«Τώρα συνειδητοποιούμε ότι ο κόσμος που πιστεύαμε ότι θα υπήρχε έχει σχεδόν εξαφανιστεί. Αυτές οι προκλήσεις δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν από μεμονωμένα έθνη, ούτε καν από ένα έθνος τόσο ισχυρό όσο οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Πρέπει, λοιπόν, να αποδεχτούμε έναν τρόπο λειτουργίας στην κοινή αμυντική μας στρατηγική, τουλάχιστον μεταξύ μας στις χώρες του δυτικού κόσμου», είπε ο Έλληνας υπουργός Εθνικής Άμυνας.
Νίκος Δένδιας: Φωτογράφισε δύο χώρες
Ο Νίκος Δένδιας χρησιμοποίησε το παράδειγμα της Ανατολικής Μεσογείου προκειμένου να υπογραμμίσει τις δύο διαφορετικές τάσεις που εμφανίζονται ευρύτερα στη σύγχρονη διεθνή σκηνή, λέγοντας ότι οι ΗΠΑ θα πρέπει να επιλέξουν ποιο συμμαχικό παράδειγμα εξυπηρετεί καλύτερα τα συμφέροντά τους και την προσπάθεια που καταβάλλουν για τη σταθεροποίηση του διεθνούς συστήματος.
«Επιτρέψτε μου όμως να κάνω μια βασική ερώτηση. Τι εννοούμε εμείς; Ποιοι θα είναι οι σύμμαχοι των ΗΠΑ στην προσπάθεια σταθεροποίησης αυτού του κόσμου; Θα προτείνω, λοιπόν, δύο διαφορετικά παραδείγματα όπως υπάρχουν στη γειτονιά μας, στην Ανατολική Μεσόγειο. Και μετά νομίζω ότι εναπόκειται στις ΗΠΑ να αποφασίσουν ποιο από τα δύο παραδείγματα εξυπηρετεί καλύτερα τα συμφέροντά τους» σημείωσε χαρακτηριστικά ο κ. Δένδιας, απευθυνόμενος στο αμερικανικό κοινό, και χρησιμοποίησε δύο παραδείγματα:
«Από τη μία πλευρά», περιέγραψε μια «αυταρχική χώρα που δεν νιώθει την ανάγκη να υπακούσει στους διεθνείς νόμους, δεν έχει επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία, διατηρεί στενές σχέσεις με τη Μόσχα, απειλεί με casus belli, αναπτύσσει drones και πυραύλους και προσεγγίζει τους BRICS».
«Από την άλλη», μίλησε για μια χώρα που «στηρίζει τους διεθνείς νόμους, είναι μια σύγχρονη δημοκρατία, μέλος της ΕΕ, υπερασπίζεται τις δημοκρατικές αξίες, πολέμησε στους δύο Παγκοσμίους Πολέμους στη σωστή πλευρά, υποστηρίζει την Ουκρανία, αλλά και τις βαλκανικές χώρες στην ένταξή τους στην ΕΕ». «Είναι μια χώρα με πλούσια δημοκρατική κληρονομιά που ενέπνευσε τους ιδρυτές των ΗΠΑ», τόνισε.
Χωρίς δηλαδή να κατονομάσει την Τουρκία, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας περιέγραψε τη γειτονική χώρα ως ένα κράτος που δεν αισθάνεται ότι πρέπει να τηρεί το Διεθνές Δίκαιο και το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας.
Συνεχίζοντας, υπενθύμισε ότι είναι μια χώρα μέλος του ΝΑΤΟ που δεν επιβάλλει κυρώσεις στη Ρωσία, διατηρώντας στενές σχέσεις μαζί της. Όπως τόνισε, δεν πρόκειται για μια περιστασιακή πολιτική, αλλά μια πολιτική κατεύθυνση που έχει συνέχεια.
Ο Νίκος Δένδιας συνέχισε περιγράφοντας τη γειτονική χώρα ως μια πηγή περιφερειακής αστάθειας. Όπως είπε, «αμφισβητεί τα διεθνώς αναγνωρισμένα σύνορα, αμφισβητεί τις διεθνείς συνθήκες και συμμετέχει ενεργά σχεδόν σε κάθε περιφερειακή σύγκρουση. Είναι η ίδια πηγή αστάθειας, γίνεται όλο και πιο ισλαμιστική μέρα με τη μέρα, φιλοξενεί τη Μουσουλμανική Αδελφότητα, είναι φιλική προς τη Χαμάς και είναι ένας δηλωμένος αντίπαλος του Ισραήλ».
Στη συνέχεια στάθηκε στο επιθετικό δόγμα ανάπτυξης των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων, καθώς υπενθύμισε ότι κατασκευάζουν επιθετικά drones, πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς, αεροπλανοφόρα σε μια γεωγραφική περιοχή που δεν χρειάζονται και απειλούν με πόλεμο έναν σύμμαχο, εάν αποφασίσει να ασκήσει το νόμιμα δικαιώματα του. Επίσης, στάθηκε στο νέο οθωμανικό όραμα και στη πιθανή συμμετοχή της Τουρκίας ως μέλος των BRICS.
Από την άλλη πλευρά, ο Νίκος Δένδιας αντιπαράβαλε την Ελλάδα ως μια χώρα που υποστηρίζει το Διεθνές Δίκαιο και το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. Μια χώρα που, όπως είπε, είναι αφοσιωμένη στην ελευθερία της πολιτικής έκφρασης και στις δημοκρατικές αξίες, καθώς είναι ένα κράτος της Ευρωπαϊκής Ένωσης που στέκεται στο πλευρό της Ουκρανίας και του δικαιώματός της να υπερασπιστεί το έδαφός της.
Επιπλέον, ο υπουργός Άμυνας υπενθύμισε, παρουσία πρέσβεων πολλών βαλκανικών χωρών και Αμερικανών διπλωματών, ότι η Ελλάδα είχε προτείνει την ατζέντα της Θεσσαλονίκης και ότι μέχρι και σήμερα προωθεί ενεργά την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση των Βαλκανίων.
Κινούμενη σε αυτό το πλαίσιο, η Ελλάδα έχει επιλύσει τις διαφορές με όλους τους περιφερειακούς παίκτες στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και έχει προχωρήσει στον εκσυγχρονισμό των Ενόπλων Δυνάμεων της στη βάση ενός αμυντικού και όχι επιθετικού δόγματος.
Ο κ. Δένδιας ολοκλήρωσε τη συγκεκριμένη ενότητα της ομιλίας του λέγοντας ότι παρουσιάζονται «αυτά τα δύο διαφορετικά μοντέλα και εναπόκειται στις ΗΠΑ να αποφασίσουν ποιο θέλουν να επιλέξουν».
Πολυεπίπεδες συνεργασίες της Ελλάδας σε μια ασταθή περιοχή
Ο Νίκος Δένδιας περιέγραψε συνοπτικά τον ρόλο που διαδραματίσει η αμυντική πολιτική της Ελλάδας σε μια ευρύτερη γεωγραφική περιοχή που δοκιμάζεται από αστάθεια, προβλήματα και συγκρούσεις.
«Σε όλες αυτές τις προκλήσεις, η Ελλάδα απαντά με πολύ ξεκάθαρη θέση σεβόμενη το Διεθνές Δίκαιο και τις διεθνείς συνθήκες και ταυτόχρονα προστατεύοντας τη δική της κυριαρχία, τα κυριαρχικά δικαιώματα και την εδαφική ακεραιότητα της. Για να αντιμετωπίσουμε αυτό το περίπλοκο και ασταθές περιβάλλον, έχουμε δημιουργήσει πολυεπίπεδες συνεργασίες με χώρες της περιοχής μας».
Περιγράφοντας την ενεργή συμμετοχή της Ελλάδας στις ευρύτερες περιφερειακές εξελίξεις, ο Νίκος Δένδιας στάθηκε στη συνεργασία που έχει αναπτυχθεί με χώρες όπως το Ισραήλ, η Αίγυπτος, η Κύπρος, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Σαουδική Αραβία, η Ιορδανία, η Αρμενία, η Ινδία, το Μπαχρέιν, καθώς και με όλα τα κράτη της ΕΕ και των Βαλκανίων. Επίσης, έκανε αναφορά και στις σχέσεις που έχουν αναπτυχθεί με αφρικανικές χώρες, όπως η Σενεγάλη, η Αγκόλα, η Γκαμπόν, και η Ρουάντα.
«Όλες αυτές οι συνεργασίες έχουν τα ίδια ακριβώς χαρακτηριστικά. Επιδιώκουν ενεργά και προωθούν τη σταθερότητα, την ασφάλεια, τη συνεργασία και την ανάπτυξη. Έχουμε υπογράψει περισσότερες από 350 συμφωνίες τα τελευταία πέντε χρόνια. Θα αναφέρω ενδεικτικά τη Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες, τις αμυντικές συμφωνίες με τη Γαλλία και τα ΗΑΕ, τη στρατηγική συμφωνία με το Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας, τη συμφωνία για την αποκλειστική οικονομική ζώνη με την Ιταλία και την Αίγυπτο», τόνισε ο κ. Δένδιας.
Συνεχίζοντας, ο υπουργός 'Αμυνας αναφέρθηκε και στην εμβάθυνση των αμυντικών σχέσεων με την Ινδία, υπενθυμίζοντας ότι μόλις πρόσφατα η ινδική Πολεμική Αεροπορία συμμετείχε σε κοινές ασκήσεις με την ελληνική Πολεμική Αεροπορία. Επίσης, υπενθύμισε ότι η Ελλάδα έγινε μέλος στη Πρωτοβουλία των Τριών Θαλασσών και ότι η χώρα μας έχει ενεργή συμβολή στο ΝΑΤΟ και σε όλες τις Αμυντικές Πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Όπως εξήγησε, «συμβάλλουμε στην ασφάλεια της γειτονιάς μας και επιτηρούμε τον εναέριο χώρο της Βόρειας Μακεδονίας, της Βουλγαρίας και του Μαυροβουνίου. Υποστηρίζουμε το Κόσοβο και έχουμε παρουσία στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Το Ναυτικό μας παραδίδει ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα. Η Πολεμική μας Αεροπορία παραδίδει βοήθεια στον Λίβανο. Παρέχουμε ενεργειακούς διαδρόμους προς την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη».
Περιγράφοντας την ενεργητική και εξωστρεφή πολιτική της Ελλάδας, ο Νίκος Δένδιας αναφέρθηκε στις δύο ναυτικές επιχειρήσεις που διεξάγει η ΕΕ στα βόρεια της Λιβύης και στην Ερυθρά Θάλασσα, οι οποίες, όπως υπενθύμισε, έχουν ελληνικά ονόματα γιατί αποτελούσαν μια πρωτοβουλία που είχε προταθεί από την Αθήνα.
Ιδιαίτερα ενδιαφέρον για το αμερικανικό ακροατήριο και τους αξιωματούχους της νέας αμερικανικής κυβέρνησης που καλούνται να υλοποιήσουν το δόγμα «Πρώτα η Αμερική» παρουσίασε η υπενθύμιση του Νίκου Δένδια ότι η Ελλάδα παίζει σημαντικό ρόλο στην προώθηση του αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω των ενεργειακών μονάδων της.
Επίσης, εξίσου ενδιαφέρον για το αμερικανικό ακροατήριο είχε η αναφορά ότι η Ελλάδα είναι μια από τις λίγες χώρες του ΝΑΤΟ που επενδύει περισσότερο από το 3,5% του ΑΕΠ της στην άμυνα, εκ του οποίου το 45% δαπανάται για την απόκτηση εξοπλισμών.
Τέλος, ο Νίκος Δένδιας αναφέρθηκε διεξοδικά στο πρόγραμμα για τον εκσυγχρονισμό των ελληνικών Ένοπλων Δυνάμεων, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στη σημασία που έχει η αμυντική συνεργασία με τις ΗΠΑ.
«Τα αμυντικά συστήματά μας, που ήδη γνωρίζετε, είναι στενά συνδεδεμένα με τα συστήματα των Ηνωμένων Πολιτειών. Είμαστε μέρος του προγράμματος των F-35. Είμαστε μέρος του προγράμματος για την παραγωγή των νέων αμερικανικών φρεγατών Constellation, που πρόκειται να τις κατασκευάσουμε μαζί με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Και επίσης, αποκτάμε περισσότερα από 40 ελικόπτερα Black Hawk. Μοιραζόμαστε, λοιπόν, πολλά με τις αμυντικές δυνάμεις των Ηνωμένων Πολιτειών».