«Η ψήφιση του νομοσχεδίου για τον καθορισμό του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης στο Ιόνιο αποτελεί ένα βήμα για την ενίσχυση του εθνικού μας οπλοστασίου, σε κλίμα αδιασάλευτης ομοψυχίας», είπε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας λίγο προτού ολοκληρωθεί η πρώτη ημέρα συζήτησης στην ολομέλεια της Βουλής για την επέκταση των χωρικών υδάτων στο Ιόνιο πέλαγος.
Ο υπουργός αναφέρθηκε και στα όπλα που έχει πλέον η Ελλάδα: «Είναι οι πρόσφατες συμφωνίες μας με τις ΗΠΑ -και θα ήθελα εδώ να κάνω μια αναφορά στον απερχόμενο σήμερα υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ κ. Μάικ Πομπέο, με τον οποίο είχαμε μια εξαιρετική συνεργασία και έτεινε ευήκοον ους στις δίκαιες τοποθετήσεις της χώρας μας-, η συμφωνία με την Ιταλία, η συμφωνία με την Αίγυπτο, η κατανόηση για το πώς θα προχωρήσουμε με την Αλβανία, οι συμφωνίες με τα ΗΑΕ, η επέκταση των χωρικών μας υδάτων, η επέκταση του εθνικού εναέριου χώρου, που πλέον στην περιοχή του Ιονίου πελάγους ταυτίζεται με τα εθνικά μας ύδατα, η πολιτική ευρέων οριζόντων που υπηρετεί τα συμφέροντα της νέας Ελλάδος των 200 ετών».
Διερευνητικές επαφές
«Για την επανάληψη αλλά και για τη συνέχιση των διερευνητικών απαιτείται η βεβαιωμένη σταθερή αποκλιμάκωση», υπογράμμισε ο υπουργός Εξωτερικών, που υπενθύμισε ότι πάγια, «και όταν η κρίση στις σχέσεις μας με την Τουρκία ήταν ιδιαίτερα έντονη, η κυβέρνηση επαναλάμβανε την ετοιμότητά της για διάλογο. Έθετε όμως πάντοτε διαχρονικά τις ίδιες σαφείς προϋποθέσεις. Απαιτούσε να σταματήσουν οι προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας στην υφαλοκρηπίδα μας, να αποχωρήσει το ''Όρουτς Ρέις''».
Όπως είπε, την ίδια αυτή ελληνική θέση την υιοθέτησε στα συμπεράσματά του το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Δεκέμβριο. «Έχουν συμπληρωθεί σχεδόν δύο μήνες από την αποχώρηση του ''Όρουτς Ρέις''. Επομένως, ο όρος που έχει τεθεί από τη χώρα μας έχει ουσιαστικά εκπληρωθεί. Μπορούμε λοιπόν να πούμε ότι δημιουργείται μια ευκαιρία διαλόγου, πάντα στο πλαίσιο και στο επίπεδο των διερευνητικών επαφών», ανέφερε ο υπουργός Εξωτερικών και τόνισε ότι «στον διάλογο αυτόν η Ελλάδα προσέρχεται με καλή πίστη. Προσέρχεται με ειλικρινή διάθεση, γιατί η εθνική άποψη είναι ότι με διάλογο λύνονται τα προβλήματα. Όχι με χρήση βίας και, βεβαίως, όχι με απειλές πολέμου».
Ο Νίκος Δένδιας, για μια ακόμη φορά, τόνισε ότι οι διερευνητικές επαφές αφορούν αποκλειστικά στη διαφορά για την υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ και υπενθύμισε ότι οι διερευνητικές είναι προκαταρκτικό στάδιο επαφών, προκειμένου να εξεταστούν τυχόν αντιλήψεις κοινές και να διαπιστωθεί κατά πόσον υπάρχει έδαφος ώστε να ξεκινήσει μια διαπραγμάτευση.
«Εξυπακούεται δε ότι για να συνεχιστεί αυτός ο διάλογος θα πρέπει να μην τεθεί στον παραμικρό κίνδυνο η αποκλιμάκωση που έχει επέλθει», είπε ο Νίκος Δένδιας και επικαλέστηκε και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου, που τόνισε ότι για την επανάληψη αλλά και για τη συνέχιση των διερευνητικών απαιτείται η βεβαιωμένη σταθερή αποκλιμάκωση.
Απαντώντας στις αναφορές της αντιπολίτευσης για τον ρόλο τρίτων, και της Γερμανίας και του Αλβανού πρωθυπουργού, ο υπουργός Εξωτερικών είπε ότι, πράγματι, σε όλη τη διάρκεια της προεδρίας της, η Γερμανία είχε σε διάφορα επίπεδα επικοινωνήσει με τις δύο πλευρές, προωθώντας την επανάληψη του ελληνοτουρκικού διαλόγου.
«Τελικά, η συμφωνία για την ημερομηνία επανάληψης των διερευνητικών επαφών επιτεύχθηκε και ανακοινώθηκε μετά τη λήξη της γερμανικής προεδρίας και πολλές φιλικές χώρες έχουν, κατά καιρούς, προσφερθεί να φιλοξενήσουν τυχόν συνάντησή μου με τον Τούρκο ομόλογό μου, και σε αυτές τις χώρες συμπεριλαμβάνεται και η Αλβανία, διά της προσφοράς του Αλβανού πρωθυπουργού», είπε ο Νίκος Δένδιας, και πρόσθεσε: «Σε όλους αυτούς όμως είχαμε εγκαίρως διαμηνύσει ότι απαιτείται, πρώτον, η έναρξη των διερευνητικών επαφών και, δεύτερον, η εδραίωση ενός νέου κλίματος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, για να συναντηθώ με τον ομόλογό μου. Αυτή ήταν, αυτή είναι, αυτή παραμένει η θέση μας».
Αιγιαλίτιδα στο Ιόνιο
Αναφερόμενος στο νομοσχέδιο για τον καθορισμό του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης στο Ιόνιο, ο υπουργός Εξωτερικών, αφού ευχαρίστησε τα κόμματα για το κλίμα εθνικής ομοψυχίας που επικράτησε, υπογράμμισε ότι για πρώτη φορά από το 1947 το εθνικό Κοινοβούλιο καλείται να ψηφίσει αύξηση του χώρου εθνικής κυριαρχίας.
«Αποτελεί εξαιρετικά μεγάλη τιμή για εμένα να εισηγούμαι στην εθνική αντιπροσωπεία, εξ ονόματος της κυβέρνησης Μητσοτάκη, την ψήφιση του παρόντος νομοσχεδίου, το οποίο προβλέπει την άσκηση του δικαιώματος της χώρας μας για την αύξηση των χωρικών μας υδάτων στην περιοχή του Ιονίου Πελάγους μέχρι το ακρωτήριο Ταίναρο, από τα 6 στα 12 ναυτικά μίλια. Με τον τρόπο αυτό επεκτείνεται ο χώρος εθνικής κυριαρχίας κατά 13.000 και πάνω τετραγωνικά χιλιόμετρα. Είναι η πρώτη φορά, από το 1947, που καλείται το εθνικό Κοινοβούλιο να ψηφίσει αύξηση του χώρου εθνικής κυριαρχίας. Πρόκειται για άσκηση πλήρους εθνικής κυριαρχίας, όχι για περιοχή κυριαρχικών δικαιωμάτων», είπε ειδικότερα ο Νίκος Δένδιας και πρόσθεσε: «Η κυβέρνηση προχώρησε σε αυτή τη μείζονος εθνικής σημασίας κίνηση, ασκώντας το αναφαίρετο δικαίωμα της χώρας, με βάση το άρθρο 3 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών του 1982 για το Δίκαιο της Θάλασσας. Το οποίο συγχρόνως αποτελεί και στοιχείο-κανόνα του εθιμικού Διεθνούς Δικαίου. Το νομοσχέδιο κατατέθηκε στη Βουλή, σε συνέχεια της έκδοσης Προεδρικού Διατάγματος 107/2020 περί κλεισίματος κόλπων και χάραξης ευθείων γραμμών βάσης, στη θαλάσσια περιοχή του Ιονίου και των Ιόνιων νησιών, μέχρι και το Ακρωτήριο Ταίναρο. Σύμφωνα επίσης με το άρθρο 1 του σχεδίου νόμου, η Ελληνική Δημοκρατία επιφυλάσσεται για την άσκηση και στις λοιπές περιοχές της επικράτειας του δικαιώματος επέκτασης της αιγιαλίτιδας ζώνης της όποτε αυτή το κρίνει σκόπιμο».
«Ο σεβασμός του Διεθνούς Δικαίου και της διεθνούς νομιμότητας αποτελεί διαχρονική αρχή. Καθοδηγεί σταθερά, ανεξαρτήτως κυβερνήσεων την ελληνική εξωτερική πολιτική», είπε ο υπουργός Εξωτερικών, και επανέλαβε ότι δεσμεύει και το σύνολο των χωρών της ΕΕ και την ίδια την ΕΕ.
«Κάνουμε ένα ακόμα βήμα στην υλοποίηση του εθνικού σχεδιασμού, αναφορικά με τις θαλάσσιες ζώνες της χώρας. Η επέκταση έρχεται αμέσως μετά τη σύναψη συμφωνίας οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών με την Ιταλία και την Αίγυπτο, και επίσης τη συμφωνία μας για τον τρόπο χειρισμού του θέματος με την Αλβανία», είπε ο Νίκος Δένδιας, και υπογράμμισε ότι με το υπό συζήτηση νομοσχέδιο η χώρα μας προστίθεται σε εκείνες τις χώρες που έχουν κάνει χρήση της σχετικής ρήτρας της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας και «εδραιώνει έτσι τη σημασία των διατάξεων της έναντι όλων και ιδίως αυτών που επιλέγουν να μην την εφαρμόζουν ή να την αγνοούν. Εκείνων δηλαδή, των ελάχιστων που διανοούνται να λειτουργούν εκτός πλαισίου διεθνούς δικαίου». Στο σημείο αυτό μάλιστα ο υπουργός Εξωτερικών έκανε ειδική αναφορά στην «απαράδεκτη τακτική της γείτονος Τουρκίας, να απειλεί με casus belli, εφόσον αυτή ασκήσει τα νόμιμα δικαιώματά της».
Αναφορικά με την τεχνική προετοιμασία καθορισμού του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης και το κλείσιμο των κόλπων που προηγήθηκε με το Προεδρικό Διάταγμα, ο υπουργός τόνισε ότι είναι απολύτως συμβατά με το Δίκαιο της Θάλασσας. «Η χώρα μας δεν δρα καταχρηστικά. Δεν εποφθαλμιά δικαιώματα άλλων. Ασκεί βεβαίως, πλήρως τα δικά της δικαιώματα, με πλήρη σεβασμό στη διεθνή νομιμότητα. Η επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης μας στο Ιόνιο, ενισχύει την ασφάλεια μας, μεγεθύνει το αποτύπωμά μας. Ταυτόχρονα ενισχύει τη διεθνή θέση της Ελλάδας, τόσο σε σχέση με τις χώρες με τις οποίες οικοδομούμε ένα πλέγμα συνεργασιών στην περιοχή μας, για την εμπέδωση της σταθερότητας και της ασφάλειας όσο και έναντι εκείνων οι οποίοι δεν συμμερίζονται τις ίδιες αρχές με εμάς», είπε και προσέθεσε: «αυτή η Ελλάδα, με τη μεγαλύτερη πια ζώνη κυριαρχίας, με τις μεγαλύτερες πια ζώνες άσκησης κυριαρχικών δικαιωμάτων, εδώ και λίγους μήνες, δημιουργεί ένα υπόδειγμα συνέπειας, μεθοδικότητας, τήρησης της νομιμότητας, προσήλωσης σε στόχους αλλά και ένα υπόδειγμα αυτοπεποίθησης».
Η Ελλάδα προετοιμάζεται
«Η Ελλάδα προετοιμάζεται και διατηρεί το δικαίωμα για να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα οπουδήποτε στην Επικράτεια της, οποτεδήποτε αυτή το κρίνει», ανέφερε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, λίγη ώρα προτού ολοκληρωθεί η σημερινή πρώτη συνεδρίαση στην Ολομέλεια της Βουλής και προσέθεσε ότι είναι κατανοητό πως τα μάτια στρέφονται στην Κρήτη, διότι εκεί έχει υπογραφεί το μνημόνιο με την Αίγυπτο, «όμως περιορίζουμε το εθνικό δικαίωμα εάν μιλάμε μόνο για την Κρήτη».
Είχε προηγηθεί στο βήμα ο εισηγητής του Κινήματος Αλλαγής Ανδρέας Λοβέρδος που είχε επανέλθει στο ζήτημα της επέκτασης των χωρικών υδάτων στην Κρήτη. «Έως εκεί που τελειώνουν τα όρια της συμφωνίας μας με την Αίγυπτο, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Φαντάζομαι ότι η επόμενη νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης θα περιλαμβάνει και αυτό. Αλλά πάμε τώρα στα ανατολικά των Κυθήρων και ανατολικά και Βόρεια της Κρήτης, και γενικότερα στο Αιγαίο. Απεμπολούμε την κυριαρχία μας εκεί; Σε καμία περίπτωση. Έτσι κατάλαβα την απάντησή σας στον κ. Κατρούγκαλο το πρωί. Γιατί ερωτώμαι τι είπατε και λέω ότι σας κατάλαβα έτσι. Ίσως χρειαστεί να δώσετε μια διευκρίνιση. Όπως απαντήσατε στο συνάδελφό μου προκαλέσατε ερωτήματα. Ερωτώμαι κι εγώ, που ήμουν εδώ και σας κατάλαβα και είπα ότι αυτό εννοούσατε. Ότι η χώρα έχει ανά πάσα στιγμή να πράξει αυτό», είπε ο Ανδρέας Λοβέρδος.
«Η Ελληνική Δημοκρατία επιφυλάσσεται για την άσκηση και στις λοιπές περιοχές της Επικράτειας του δικαιώματος επέκτασης της αιγιαλίτιδας ζώνης της όποτε αυτή το κρίνει σκόπιμο», είπε ο Νίκος Δένδιας και προσέθεσε: «Θέλω να σταθώ σε αυτό, διότι έγινε μια πολύ μεγάλη συζήτηση, για το πού, ποιος, πότε, τι. Η Ελλάδα προετοιμάζεται και διατηρεί το δικαίωμα για να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα οπουδήποτε στην Επικράτεια της, οποτεδήποτε αυτή το κρίνει. Βεβαίως, καταλαβαίνω ότι τα μάτια στρέφονται στην Κρήτη, διότι εκεί έχει υπογραφεί το μνημόνιο με την Αίγυπτο, όμως περιορίζουμε το εθνικό δικαίωμα εάν μιλάμε μόνον για την Κρήτη. Η Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα να επεκτείνει οπουδήποτε θέλει, οποτεδήποτε θέλει τα χωρικά της ύδατα στα 12 μίλια. Θέλω να είμαι απολύτως σαφής σε αυτό, από το βήμα της εθνικής αντιπροσωπείας. Και επίσης θέλω να χαιρετίσω την εξαιρετικά σημαντική, επαναλαμβανόμενη δήλωση του υπουργού της Ρωσίας κ. Σεργκέι Λαβρώφ, ο οποίος χαρακτηρίζει, αυτονόητα, απολύτως νόμιμη την ανακοίνωση της Ελλάδας ότι διευρύνει την αιγιαλίτιδα ζώνη της».