«Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που βρίσκονται στην περιοχή της Μεσογείου θα πρέπει να ενώσουν τις δυνάμεις τους προκειμένου να πιέσουν για μια ολιστική ευρωπαϊκή προσέγγιση στην περιοχή», υπογράμμισε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας.
Αυτό τόνισε κατά τη διάρκεια τηλεδιάσκεψης των Επιτροπών Εξωτερικών Υποθέσεων και Άμυνας των Κοινοβουλίων του Νότου της Ε.Ε. με θέμα «Εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και στη Λιβύη», στην οποία συμμετείχε από το Βουκουρέστι.
«25 χρόνια μετά την έναρξη της διαδικασίας τής Βαρκελώνης, το πνεύμα, λυπάμαι που λέω, φαίνεται να εξασθενεί», ανέφερε. «Πρέπει να αντιστρέψουμε την πορεία και να ξεκινήσουμε μια ευρωπαϊκή απάντηση στις προκλήσεις της Μεσογείου».
Σήμερα βλέπουμε μια σημαντική μετατόπιση στην ευρύτερη περιοχή μας, επισήμανε ο κ. Δένδιας, καθώς τα παραδοσιακά ρήγματα στη Μεσόγειο, όπως οι Ισραηλινοί έναντι των Αράβων, ο Βορράς έναντι του Νότου γίνονται ασήμαντες και ως αποτέλεσμα της πρόσφατης συμφωνίας του Αβραάμ.
Η διάκριση μεταξύ των κρατών
Η διάκριση μεταξύ των μεσογειακών κρατών, των κρατών της Μέσης Ανατολής και των κρατών του Κόλπου γίνεται έννοια του παρελθόντος, ενώ εμφανίζονται νέοι παράγοντες στην περιοχή, επισήμανε. «Στο όχι τόσο μακρινό μέλλον, θα γίνουμε μάρτυρες μιας πολύ πιο ορατής κινεζικής παρουσίας στη Μεσόγειο και ενδεχομένως ελπίζω και άλλων κρατών, όπως η Ινδία», ανέφερε και προσέθεσε:
«Ωστόσο, η βασική αλλαγή που βλέπουμε, και η κύρια πρόκληση που πρέπει να αντιμετωπίσουμε, είναι η εμφάνιση δύο διαφορετικών προσεγγίσεων που είναι σε μεγάλο βαθμό αντιφατικές». «Από τη μία πλευρά έχουμε δυνάμεις σταθερότητας, συνεργασίας και ευημερίας και από την άλλη, οι δυνάμεις που προσπαθούν να αποσταθεροποιήσουν την περιοχή».
Όπως υπογράμμισε, από τη μία, υπάρχουν κράτη που τηρούν τις διεθνείς αξίες και αρχές: σεβασμός στο διεθνές δίκαιο, το Δίκαιο της Θάλασσας, την ειρηνική επίλυση των διαφορών και τον σεβασμό της κυριαρχίας, της εδαφικής ακεραιότητας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων των κρατών και στοχεύουν στην ανάπτυξη περιφερειακής κατανόησης και συνεργασίας.
Σε αυτό το πλαίσιο, επισήμανε πως τα πολυμερή πλαίσια που αναπτύσσονται είναι σημαντικά και έχουν στόχο να αναζητήσουν τρόπους αύξησης της συνεργασίας μεταξύ των χωρών της περιοχής, στην οικονομία, την ενέργεια, τις μεταφορές, την πολιτική προστασία, τον τουρισμό. «Αυτή είναι η προσέγγιση του 21ου αιώνα για την αντιμετώπιση των ζητημάτων της περιοχής μας και της Μεσογείου στο σύνολό της», τόνισε.
«Υπάρχουν κράτη που επιθυμούν να αναβιώσουν αυτοκρατορίες του παρελθόντος»
Ωστόσο, προσέθεσε, υπάρχουν, από την άλλη πλευρά, κράτη που παραμένουν κολλημένα στο παρελθόν. «Πιστεύουν και ενεργούν, βάσει ιδεών και πολιτικών που ίσχυαν τον 19ο αιώνα, προσπαθούν να ξανασχεδιάσουν τον χάρτη της Μεσογείου με βάση παράνομα, τεχνητά και εντελώς παράλογα σχέδια. Αγνοούν τη γεωγραφία και αμφισβητούν τα σύνορα».
«Επιθυμούν να αναβιώσουν αυτοκρατορίες του παρελθόντος. Έχουν τη φιλοδοξία να επαναφέρουν στη ζωή αυτοκρατορίες όπως η Οθωμανική Αυτοκρατορία» είπε χαρακτηριστικά.
Προσέθεσε δε πώς για να επιτύχουν τους στόχους τους απειλούν και χρησιμοποιούν βία, αναπτύσσουν παράνομα στρατιωτικές δυνάμεις, όπως έκανε η Τουρκία στην Κύπρο, στη Συρία, στη Λιβύη, χρησιμοποιούν μισθοφόρους, δεν διστάζουν να εργαλειοποιήσουν ανθρώπους που φεύγουν από τις χώρες τους για να εκβιάσουν την ΕΕ.
«Δεν συμμερίζονται τις αρχές μας, αγνοούν το διεθνές δίκαιο, μέσα από τις ενέργειές τους, κινδυνεύουν να αποσταθεροποιήσουν περαιτέρω μια πολύ εύθραυστη περιοχή», επισήμανε και προσέθεσε πως θέτουν σε άμεσο κίνδυνο τη σταθερότητα της ευρύτερης περιοχής και των εταίρων μας, όπως η Αίγυπτος, η Λιβύη και η Τυνησία, διακινδυνεύουν όμως και την ασφάλεια, τη σταθερότητα και την ευημερία των ευρωπαϊκών χωρών.
«Οι ευρωπαϊκές χώρες πρέπει να δείξουμε αλληλεγγύη και να στηρίξουμε τους εταίρους μας που έχουν ανάγκη», σημείωσε ο κ. Δένδιας και αναφέρθηκε στην πρόσφατη δωρεά εμβολίων από την Ελλάδα σε χώρες όπως η Τυνησία και η Λιβύη.
«Πρέπει να δράσουμε μαζί»
Όμως, εκτός από την έμπρακτη στήριξη, όπως επεσήμανε, η Ελλάδα μετέφερε ένα πολιτικό μήνυμα στις δύο χώρες της Βόρειας Αφρικής, «ότι υποστηρίζουμε τις πολιτικές διαδικασίες που επιδιώκουν να φέρουν λύσεις προς όφελος των κοινωνιών τους»: «Στη Λιβύη, με τη διεξαγωγή εκλογών όπως είχε προγραμματιστεί, και τη διασφάλιση της απόσυρσης όλων των ξένων δυνάμεων και μισθοφόρων από το έδαφος της. Στην Τυνησία, υποστηρίζοντας τις μεταρρυθμίσεις, σύμφωνα με το Σύνταγμα».
Πρέπει όμως «να δημιουργήσουμε ένα φράγμα απέναντι στην παρανομία και τις πρακτικές που δεν έχουν θέση στον 21ο αιώνα», επισήμανε.
«Σε αυτό το πλαίσιο, πρέπει να υπογραμμίσουμε στην Τουρκία ότι η τρέχουσα συμπεριφορά της είναι εντελώς απαράδεκτη και ότι αν δεν αλλάξει πορεία, θα υπάρξουν επιπτώσεις», σημείωσε. «Και, το πιο σημαντικό από όλα, πρέπει να κρατήσουμε ανοιχτή την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας. Δεν πρέπει να κλείσουμε την πόρτα, πρέπει να ενθαρρύνουμε εκείνες τις δυνάμεις στην τουρκική κοινωνία που πιστεύουν σε ένα ευρωπαϊκό μέλλον, σε ευρωπαϊκά ιδανικά, σε ευρωπαϊκές αρχές». προσέθεσε
«Τελευταίο και πιο σημαντικό είναι ότι πρέπει να δράσουμε μαζί», υπογράμμισε ο κ. Δένδιας. «Η επιτυχία έρχεται μόνο με τη συνεργασία, σε επίπεδο κυβερνήσεων, Κοινοβουλίων και κοινωνίας των πολιτών», κατέληξε.