Την προσεχή Πέμπτη αναμένεται να τεθεί στην κρίση της ολομέλειας της Βουλής το σχέδιο νόμου «Διαδικασία άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών, κυβερνοασφάλεια και προστασία προσωπικών δεδομένων πολιτών».
Στην επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης, η συζήτηση και επεξεργασία των νέων διατάξεων, γίνεται υπό τη σκιά των αποκαλύψεων και των δημοσιευμάτων για τις παρακολουθήσεις.
Τη σημερινή πρώτη συνεδρίαση μονοπώλησε το ενδιαφέρον των παρεμβάσεων των εισηγητών και ειδικών αγορητών των κομμάτων, καθώς και η παρέμβαση του υπουργού Δικαιοσύνης.
Την προσεχή Δευτέρα στην επιτροπή της Βουλής καλούνται να διατυπώσουν τις απόψεις τους η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων, η Ένωση Εισαγγελέων Ελλάδος, η Ολομέλεια Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος και η ΑΔΑΕ.
Η συζήτηση επί της αρχής του νομοσχεδίου είχε προγραμματιστεί να μεταδοθεί απευθείας, από τον διαδικτυακό τόπο της Βουλής αλλά αυτό δεν συνέβη, κατά τις παρεμβάσεις των δύο πρώτων εισηγητών, των κ.κ. Ευριπίδη Στυλιανίδη και Δημήτρη Τζανακόπουλο, και της παρέμβασης του ίδιου του προέδρου της Επιτροπής Μάξιμου Χαρακόπουλου.
«Η κυβέρνηση αυτή τολμά να διορθώσει λάθη του θεσμικού πλαισίου που αναδείχθηκαν, να συμπληρώσει κενά και κυρίως, να διαμορφώσει ένα σύγχρονο, κατά το δυνατό, πλαίσιο που θα υπηρετείται από ευσυνείδητους και κατάλληλα εκπαιδευμένους κρατικούς λειτουργούς», είπε, στην παρέμβασή του, ο εισηγητής της ΝΔ Ευριπίδης Στυλιανίδης και πρόσθεσε ότι το νέο πλαίσιο επιδιώκει ισορροπία μεταξύ εθνικής ασφάλειας και προστασίας των προσωπικών δεδομένων και των ατομικών ελευθεριών.
Η νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης είναι η πρώτη που εκδηλώνεται τόσο τολμηρά σε όλο τον ευρωπαϊκό χώρο και δεν αποκλείεται να αποτελέσει και τον οδηγό σε άλλα κράτη μέλη, είπε ο βουλευτής της ΝΔ. Υπογράμμισε, επίσης, ότι το νομοσχέδιο που συζητείται σήμερα στη Βουλή, είναι αποτέλεσμα «ουσιαστικής διαβούλευσης που προηγήθηκε», και από την οποία υιοθετήθηκε το 50% έως 70% των προτάσεων, σε κάθε κεφάλαιο του νομοσχεδίου. Παράλληλα έχουν ενημερωθεί εγκαίρως τόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο και η PEGA του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Ο Ευριπίδης Στυλιανίδης είπε ότι για πρώτη φορά εξειδικεύεται νομοθετικά ο όρος «εθνική ασφάλεια» και ότι την άρση μπορούν να ζητήσουν μόνο η ΕΥΠ και η Αντιτρομοκρατική Υπηρεσία εφόσον ανταποκριθούν σε αυστηρές απαιτήσεις τεκμηρίωσης. Επιπρόσθετες ρυθμίσεις τίθενται όταν η άρση αφορά πολιτικά πρόσωπα, οπότε απαιτείται και προηγούμενη άδεια του Προέδρου της Βουλής.
«Εμείς παρότι προκληθήκαμε δεν βουλιάξαμε στο βάλτο μιας άγονης μικροκομμματικής αντιπαράθεσης. Δεν επιδιώξαμε να καλύψουμε την έλλειψη πειστικής εναλλακτικής κυβερνητικής πρότασης με θόρυβο, φανατισμό και δημιουργία εντυπώσεων, όπως κάνει η αντιπολίτευση. Δεν προσωποποιήσαμε, δεν συκοφαντήσαμε, δεν αποπροσανατολίσαμε. Σεβαστήκαμε το κοινοβούλιο, εμπιστευθήκαμε την ελληνική δικαιοσύνη για να ρίξει υπεύθυνα απόλυτο φως σε όλες τις περιπτώσεις και σήμερα απαντούμε θεσμικά με μια θεσμική πρωτοβουλία που μας βάζει στην ευρωπαϊκή πρωτοπορία αντιμετώπισης των προκλήσεων μιας νέας απρόβλεπτης εποχής», είπε ο εισηγητής της ΝΔ.
Όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης δήλωσαν ότι θα καταψηφίσουν το σχέδιο νόμου. Εξαίρεση από τη στάση αυτή, συνιστά η δήλωση της Ελληνικής Λύσης ότι επιφυλάσσεται για την ολομέλεια.
Στην αιχμή του δόρατος των κομμάτων της αντιπολίτευσης βρίσκονται κυρίως:
- η «απροσδιόριστη»- «ευρεία» έννοια της εθνικής ασφάλειας για την έγκριση άρσης του απορρήτου, όπως επισήμαναν οι περισσότεροι βουλευτές της αντιπολίτευσης
- η διάταξη με την οποία ο παρακολουθούμενος μπορεί να μάθει για την παρακολούθησή του μετά από τρία έτη.
- η διάταξη με την οποία το υλικό που αποτυπώθηκε στο σύστημα επισυνδέσεων, για λόγους εθνικής ασφάλειας, διαγράφεται από το σύστημα μετά την πάροδο 6 μηνών, από την παύση ισχύος της εισαγγελικής διάταξης για την άρση του απορρήτου των επικοινωνιών, για λόγους εθνικής ασφάλειας
- ο ρόλος που επιφυλάσσει το νομοσχέδιο στην ΑΔΑΕ και που τα κόμματα της αντιπολίτευσης τον αξιολογούν ως εξαιρετικά περιορισμένο.
Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Τζανακόπουλος υπογράμμισε ότι σήμερα η Βουλή συζητά για το σκάνδαλο των υποκλοπών διότι «αυτό το νομοσχέδιο έρχεται εξαιτίας των αποκαλύψεων, έρχεται εξαιτίας του τεράστιου σκανδάλου παρακολούθησης πολιτικών προσώπων, επιχειρηματιών, δημοσιογράφων, πολιτικών αντιπάλων, πολιτικών φίλων, είτε μέσω της οδού της επίσημης επισύνδεσης από την ΕΥΠ είτε μέσω της χρήσης του παράνομου λογισμικού predator, το οποίο, από ό,τι προκύπτει και παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης και της ίδιας της ΕΥΠ, το χειριζόταν η ίδια η ΕΥΠ».
Ο Δημήτρης Τζανακόπουλος αναφέρθηκε στο δημοσίευμα της εφημερίδας «το Βήμα», ότι η εφημερίδα έχει στη διάθεση της έξι ονόματα αστυνομικών υπαλλήλων-ονόματα και επίθετα-τα οποία είχαν αποσπαστεί στο ΚΕΥΑΚ, για να χειρίζονται το Predator. «Κανένας δεν διέψευσε, κανένας δεν έδωσε απαντήσεις, Αντιθέτως, ο κ.Μητσοτάκης, επί πέντε εβδομάδες, αρνείται να έρθει στη Βουλή, στην ώρα του πρωθυπουργού, αν και είναι θεσμικό του καθήκον, για να μην πω και νομικό του καθήκον, να παρευρίσκεται στην ‘Ωρα Πρωθυπουργού, για να απαντήσεις στις συνεχόμενες και αλλεπάλληλες ερωτήσεις του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης», είπε ο κ. Τζανακόπουλος και πρόσθεσε πως η Βουλή δεν θα συζητούσε το νομοσχέδιο αυτό, «αν ο κ. Μητσοτάκης δεν ήταν έκθετος και υπόλογος, για το γεγονός ότι παρακολουθούσε σχεδόν, όποιον μιλάει ελληνικά».
Ως προς το περιεχόμενο του νομοσχεδίου, ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ είπε ότι οι προωθούμενες διατάξεις «κάνουν τα πράγματα χειρότερα», αν και το ισχύον πλαίσιο ήταν απολύτως επαρκές, ώστε να μην οδηγηθούμε σε πράξεις παραβίασης του νόμου και του συντάγματος, όπως έγινε με τα τετελεσμένα αδικήματα εκ μέρους της ίδιας της κυβέρνησης που παραβίασε το νόμο. «Κανείς δεν ισχυρίζεται πως σε ό,τι αφορά στην ΕΥΠ δεν απαιτούνται βελτιώσεις, αλλά εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με αυτό. Όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας δεν είναι εξαιτίας της ανεπάρκειας του θεσμικού πλαισίου. Στην παρακολούθηση του κ. Ανδρουλάκη από την ΕΥΠ, δεν υπήρξε λόγος εθνικής ασφάλειας. Στην παρακολούθηση του κ. Κουκάκη, δεν προέκυψε λόγος εθνικής ασφάλειας, επομένως και αυτή η παρακολούθηση ήταν παράνομη», είπε ο κ. Τζανακόπουλος.
«Το νομοσχέδιο που εισηγείται σήμερα η κυβέρνηση και η κυβερνητική πλειοψηφία κάνει ό,τι είναι νομοθετικώς δυνατό, ότι είναι πρακτικώς δυνατό, για να εμποδίσει τον έλεγχο των αυθαιρεσιών στην ΕΥΠ, καθώς και στον έλεγχο αγοράς και διακίνησης κακόβουλων λογισμικών», είπε ο ειδικός αγορητής του ΠΑΣΟΚ Χάρης Καστανίδης. Ο βουλευτής επισήμανε ότι στη συμπαγή νομολογία του, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ορίζει ότι πρέπει να είναι σαφώς προσδιορισμένη η έννοια της εθνικής ασφάλειας. «Παρότι με το παρόν νομοσχέδιο διορθώνεται κατά τι ο ποταμός της ασάφειας του νομοσχεδίου, κατά τη διαβούλευση, η έννοια της εθνικής ασφάλειας εξακολουθεί να παραμένει απολύτως απροσδιόριστη, γενική και ασαφής», είπε ο Χάρης Καστανίδης.
Ο ειδικός αγορητής του ΠΑΣΟΚ, αναφερόμενος στην τριετία που ορίζεται με το νομοσχέδιο, ως ο χρόνος μετά τον οποίο μπορεί να ενημερωθεί ο παρακολουθούμενος, επισήμανε ότι για να υπάρξει ενημέρωση, πρέπει να προηγηθεί αίτημα -δηλαδή ο παρακολουθούμενος να γνωρίζει με κάποιο τρόπο- το οποίο αίτημα του θα κριθεί από τριμελή επιτροπή, που τα δύο μέλη της έχουν υπογράψει την άρση του απορρήτου του. «Η απόφαση για την ενημέρωση πρέπει να είναι μόνο απόφαση του προέδρου της ΑΔΑΕ. Κανενός άλλου και χωρίς προηγούμενη αίτηση», είπε ο Χάρης Καστανίδης.