Τη δημιουργία ενός ευέλικτου και αποτελεσματικού συστήματος προμηθειών με τη σύσταση νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου, υπό την επωνυμία «Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας», επιδιώκει το νομοσχέδιο που εισάγεται για συζήτηση και ψήφιση στην Ολομέλεια της Βουλής αύριο, Τετάρτη 1 Δεκεμβρίου.
Στον νέο φορέα μεταφέρονται οι αρμοδιότητες του καταργούμενου νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου ΕΚΑΠΥ. Το σχέδιο νόμου περιέχει επίσης ρυθμίσεις για την εισαγωγή ψηφιακών τεχνολογιών στον χώρο των προμηθειών υγείας.
Κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων, από πλευράς κυβέρνησης διατύπωσαν τη θέση πως η σημερινή λειτουργία της ΕΚΑΠΥ είναι ανεπαρκής για τον τρόπο που πρέπει να οργανώνονται οι προμήθειες στο χώρο της υγείας. Υπενθυμίζεται ότι το νομοσχέδιο έχει υπερψηφιστεί επί της αρχής.
Η ίδια η ΠΟΕΔΗΝ, η οποία έχει δηλώσει πάντως την αντίθεσή της με τη μετατροπή της ΕΚΑΠΥ σε ΝΠΙΔ, έχει επισημάνει πως σήμερα οι περισσότερες δαπάνες στα νοσοκομεία και στους φορείς της υγείας γίνονται με απευθείας αναθέσεις και μάλιστα πολλές φορές χωρίς συμβάσεις. Το κράτος νομιμοποιεί εκ των υστέρων τις δαπάνες αυτές, και το αποτέλεσμα είναι πως με τις απευθείας αναθέσεις δεν διασφαλίζονται τα συμφέροντα του Ελληνικού Δημοσίου.
Το υπουργείο Υγείας έχει χαρακτηρίσει προτεραιότητα την επιλογή οι προμήθειες να γίνονται κεντρικά για όλους, νοσοκομεία, ΥΠΕ, δημόσιες δομές Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που εποπτεύονται από το υπουργείο.
Η «κεντρικοποίηση» του συστήματος είναι βέβαιο ότι θα λειτουργήσει υπέρ της δημόσιας υγείας σε επίπεδο τιμών, αλλά και ποιότητας προμηθειών, τόνισε η κυβέρνηση και ο υπουργός Υγείας, Θανάσης Πλεύρης, και πρόσθεσε ότι η διαπραγμάτευση είναι πιο ισχυρή όταν γίνεται συνολικά για μεγαλύτερη ποσότητα υγειονομικών προϊόντων και σε μεγαλύτερο χρονικό ορίζοντα. Με αυτό το σκεπτικό, η επιλογή της νομικής μορφής ΝΠΙΔ εξυπηρετεί καλύτερα τους επιδιωκόμενους αυτούς στόχους.
Στην επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων, ο εισηγητής της ΝΔ, Αθανάσιος Λιούπης, εξέφρασε την πεποίθηση πως, «όταν ξεφύγουμε από τους περιορισμούς που συνεπάγεται μια αμιγώς δημόσια υπηρεσία, κερδίζουμε σε ευελιξία και αποτελεσματικότητα. Οι προμήθειες -και μάλιστα προμήθειες στον νευραλγικό χώρο της υγείας- απαιτούν ταχύτητα, εύρος επιλογών και ποιοτικά προϊόντα. Σε κάθε περίπτωση, το νομοσχέδιο δεν αφήνει κανένα περιθώριο αμφισβήτησης. Η νέα ΕΚΑΠΥ ανήκει κατά 100% στο ελληνικό Δημόσιο και εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον».
Το σχέδιο νόμου περιγράφει τη διαδικασία με την οποία σχεδιάζεται η τριετής στρατηγική των κεντρικών προμηθειών και δίνει επίσης τη δυνατότητα στο νέο νομικό πρόσωπο να λειτουργεί ως φορέας υλοποίησης για προγράμματα ΕΣΠΑ και για δράσεις που προβλέπονται από το Ταμείο Ανάκαμψης. Προβλέπεται επίσης η λειτουργία τεσσάρων ηλεκτρονικών μητρώων, για προϊόντα, υπηρεσίες, προμηθευτές και επίσης Αρχείο Εύρους Αποδεκτών Τιμών.
Τα μέλη του ΔΣ της Εθνικής Κεντρικής Αρχής Προμηθειών Υγείας, υποχρεούνται με βάση το νομοσχέδιο, να μην αποκαλύπτουν οποιαδήποτε εμπιστευτική πληροφορία αναφορικά με τις δραστηριότητες του νομικού προσώπου, τα σχέδια δράσης του, τους προμηθευτές ή τις συνεργαζόμενες εταιρείες, καθώς και πληροφορίες που προκύπτουν μετά από έρευνες που έχουν παραγγελθεί και πληρωθεί από τον φορέα.
Κατά του νομοσχεδίου έχουν ταχθεί ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΚΕ και το ΜέΡΑ25. Επιφύλαξη για την Ολομέλεια έχουν δηλώσει το Κίνημα Αλλαγής και η Ελληνική Λύση.
Οι θέσεις των κομμάτων για το νομοσχέδιο
«Το νομοσχέδιο υπηρετεί την ανάγκη να έχει το υπουργείο Υγείας ένα φορέα, με ευελιξία στο να διαχειριστεί ευρωπαϊκούς πόρους και να υλοποιήσει τη στρατηγική των συμπράξεων δημόσιου - ιδιωτικού τομέα», ανέφερε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, Κωνσταντίνος Μάρκου, που υπενθύμισε ότι η ΕΚΑΠΥ θεσμοθετήθηκε επί κυβέρνησης του κόμματός του.
«Δεν είχε τολμήσει κανείς να κάνει αυτή την τομή για τον εξορθολογισμό των προμηθειών της υγείας. Ποιος πλήρωνε μέχρι τότε το λογαριασμό; Φυσικά οι φορολογούμενοι και οι ασθενείς. Εγινε λοιπόν μια καίρια παρέμβαση που παρείχε υψηλής αξίας θεσμική θωράκιση στην υγεία και σε ολόκληρη τη χώρα", είπε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, που κατήγγειλε ότι η αλλαγή της νομικής υπόστασης γίνεται σήμερα από την κυβέρνηση για να τακτοποιηθούν ημέτεροι και αφού δεν στηρίχθηκε η ΕΚΑΠΥ.
«Από πουθενά δεν προκύπτει ότι η υποχώρηση του δημόσιου χαρακτήρα ενός φορέα σημαίνει καλύτερη κοινωνική ανταποδοτικότητα, καλύτερη λειτουργία, και μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα. Οι κρατικές δομές είναι που κράτησαν όρθια τη χώρα και την κοινωνία και το σύστημα υγείας στην περίοδο της κρίσης», δήλωσε ο τομεάρχης υγείας του ΣΥΡΙΖΑ, Ανδρέας Ξανθός.
«Είναι ένα σχέδιο νόμου που δεν έχει ανάγκη αυτή τη στιγμή η δημόσια υγεία. Δείχνει όμως, το πώς αντιλαμβάνεται η κυβέρνηση την έννοια της μεταρρύθμισης και εκφράζει την παντελή έλλειψη οράματος για το Εθνικό Σύστημα Υγείας της επόμενης γενιάς. Αντιμετωπίζει την υγεία στεγνά, ως χώρο οικονομικών συναλλαγών και ως πεδίο εξυπηρετήσεων», έχει επισημάνει ο ειδικός αγορητής του Κινήματος Αλλαγής, Ανδρέας Πουλάς, που κατηγόρησε την κυβέρνηση πως δύο χρόνια τώρα δεν έκανε τίποτα για να αντιμετωπίσει τις παθογένειες του φορέα και να τον ενισχύσει.
Κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου για την αλλαγή της νομικής υπόστασης της ΕΚΑΠΥ, ο βουλευτής του Κινήματος Αλλαγής, επισήμανε πως «με αφορμή την πανδημία, η κυβέρνηση άφησε νομοθετικά ελεύθερο το πεδίο, ώστε κάθε νοσοκομείο και υγειονομική περιφέρεια να κάνουν μόνοι τους διαγωνισμούς υγειονομικού υλικού, εκτός των κείμενων διατάξεων, με αποτέλεσμα σήμερα να έχει χαθεί ο έλεγχος για τις δαπάνες εν καιρώ Covid». Για μια ακόμα φορά, δε ζήτησε τον απολογισμό των δαπανών αυτών για να γνωρίζει η Βουλή ποιο είναι τελικά το κόστος της πανδημίας.
«Το νομοσχέδιο είναι ένας ακόμη κρίκος στην ιδιωτικοποίηση και εμπορευματοποίηση της δημόσιας υγείας», υπογράμμισε ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ, Γιώργος Λαμπρούλης, που είπε ότι ενισχύονται περισσότερο τα ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια στο χώρο των προμηθειών. «Και η κυβέρνηση, όπως και όλα τα κόμματα, υποστηρίζουν τις στρατηγικές επιλογές του κεφαλαίου και της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Το κεφάλαιο που δρα στο χώρο προμήθειας φαρμάκου, βιοϊατρικής τεχνολογίας, του υγειονομικού υλικού, γενικά στο χώρο της υγείας και της πρόνοιας. Αυτό θέλουν να διευκολυνθεί», πρόσθεσε, για να εκτιμήσει ότι εκτοπίζονται οι μικρομεσαίοι από τον χώρο της υγείας και ενισχύονται οι μεγάλοι μονοπωλιακοί όμιλοι.
«Ο δημόσιος τομέας υγείας χρειάζεται βελτίωση και αποκέντρωση εξουσιών, για να γίνει πιο ευέλικτος. Απ' ό,τι φαίνεται όμως, η κυβέρνηση δεν σκοπεύει να το αλλάξει αυτό, καθώς φέρνει νομοσχέδια που συντηρούν τον υπερσυγκεντρωτισμό στον εκάστοτε υπουργό, τακτική που δεν φέρνει ούτε εκσυγχρονισμό, ούτε περιθώρια για πρωτοβουλίες», είπε η ειδική αγορήτρια της Ελληνικής Λύσης, Μαρία Αθανασίου, που πρόσθεσε ότι «το νομοσχέδιο κατ' ουσίαν, δεν έχει να προσφέρει καμία ουσιαστική μεταρρύθμιση στο εθνικό σύστημα υγείας, δεν προβλέπει καν τη δημιουργία ηλεκτρονικού μητρώου τεχνικών, εθνικών προδιαγραφών, ευνοεί τις πολυεθνικές του εξωτερικού και πρόκειται να πλήξει ανεπανόρθωτα τους μικρούς εγχώριους προμηθευτές».
«Μπορεί η κυβέρνηση να λέει ότι επιχειρεί δήθεν τη βελτίωση της αποδοτικότητας του επιχειρησιακού χαρακτήρα της ΕΚΑΠΥ και την υποστήριξη της χρήσης νέων τεχνολογιών υγείας και καινοτόμων υλικών και υπηρεσιών, η αλήθεια όμως είναι διαφορετική και ολοφάνερη. Στην πραγματικότητα επιχειρείται η συστηματοποίηση απευθείας αναθέσεων δικαστικών υποθέσεων σε εξωτερικούς δικηγόρους. Διευκολύνονται οι ρουσφετολογικές προσλήψεις κατά παρέκκλιση, καθώς και η παροχή δώρων υπό μορφή επιδομάτων σε ημέτερους υψηλόβαθμους», επισήμανε η ειδική αγορήτρια του ΜέΡΑ25, Μαρία Απατζίδη.
Κατά το στάδιο της επεξεργασίας του νομοσχεδίου στην κοινοβουλευτική επιτροπή, ο υπουργός Υγείας, Θάνος Πλεύρης, ενημέρωσε τα κόμματα ότι θα καταθέσει στο νομοσχέδιο τροπολογία για το κόστος των φαρμάκων, τη συνταγογράφηση για τους ανασφάλιστους στις δημόσιες δομές, την πλήρη ένταξη των αντιρετροϊκών φαρμάκων των ασθενών HIV στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση που ήταν ένα πάγιο αίτημα της Ενωσης των Ασθενών με HIV. Με την τροπολογία δίνεται επίσης η δυνατότητα να είναι ανάδοχοι γονείς, όσοι είναι ασθενείς HIV ή ηπατίτιδας β', υπό την προϋπόθεση ότι βρίσκονται σε θεραπεία η οποία προβλέπεται και βάσει αυτής της θεραπείας δεν είναι μεταδοτικοί.
Αντιπαράθεση για την πανδημία και τη διαχείρισή της
Η διαχείριση της πανδημίας και τα μέτρα που ανακοινώθηκαν σήμερα (30/11) αναμένεται να βρεθούν στο επίκεντρο της συζήτησης που θα γίνει στην Ολομέλεια αύριο. Το απόγευμα της Τρίτης, τελευταία ημέρα συζήτησης του νομοσχεδίου στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής, οι βουλευτές σχολίασαν τα νέα μέτρα.
«Ο δρόμος που πορευόμαστε είναι δύσκολος και απαιτητικός και για αυτό οφείλουμε να έχουμε ξεκάθαρη στρατηγική, ξεκάθαρο λόγο υπέρ της επιστήμης και να χαράξουμε πολιτικές που στηρίζουν συνολικά τη δημόσια υγεία» είπε ο εισηγητής της ΝΔ, Αθανάσιος Λούπης, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Ο ίδιος πρόσθεσε: «Εν αναμονή των επιστημονικών ανακοινώσεων που αφορούν στη νέα μετάλλαξη Ομικρον, παρακολουθούμε με προσοχή τις εξελίξεις. Μάλιστα, ο πρωθυπουργός αποφάσισε ορθά την αναβολή του συνεδρίου της Νέας Δημοκρατίας, αποδεικνύοντας ότι οι στιγμές που ζούμε απαιτούν σύνεση και υπευθυνότητα. Εν τω μεταξύ, ενθαρρυντικά είναι και τα δεδομένα από το πεδίο των εμβολιασμών στη χώρα μας. Περισσότεροι από 7 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν εμβολιαστεί, ενώ έχει αυξηθεί σημαντικά τις τελευταίες μέρες ο αριθμός των πολιτών που σπεύδουν να εμβολιαστούν για πρώτη φορά. Μέσα σε λίγες μέρες αυξήθηκε σημαντικά από το 71% στο 75% το ποσοστό όσων είναι άνω των 12 ετών και έχουν προγραμματίσει να εμβολιαστούν ή έχουν εμβολιαστεί».
«Εχω χθεσινά δεδομένα, τα οποία έχουν ανακοινωθεί από το John Hopkins και τα οποία δείχνουν ότι η Ελλάδα είναι η δεύτερη χειρότερη απ' όλες τις ευρωπαϊκές χώρες μετά την Τσεχία στους θανάτους ανά εκατομμύριο. Κάτι έχει συμβεί και δεν πάμε καλά και ξέρετε αυτό το δεν πάμε καλά πλέον δεν μπορεί να εξηγηθεί μόνο με τα δεδομένα τα φτωχά, τα μέτρια, θα έλεγα εγώ, του εμβολιασμού. Έχει πλέον μπει στη συζήτηση και η δυνατότητα του συστήματος μας να αντιμετωπίσει σωστά τους ασθενείς», εανέφερε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, Κωνσταντίνος Μάρκου, και πρόσθεσε πως αν πήγαιναν καλά τα πράγματα, ο πρωθυπουργός δεν θα ανακοίνωνε πρόστιμο 100 ευρώ για τους 60 ετών και άνω.
«Τα νέα μέτρα που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός, θεωρώ ότι κινούνται στη σωστή κατεύθυνση, τόσο για την προώθηση των εμβολιασμών, όσο και για την επιδημιολογική επιτήρηση μπροστά στη νέα μετάλλαξή O, με την οποία έρχεται αντιμέτωπη η παγκόσμια κοινότητα. Ομως, κύριε υπουργέ, αργήσατε. Ο εμβολιασμός των πολιτών άνω των 60, έπρεπε να έχει ήδη προχωρήσει προ πολλού, ώστε να μην φτάνατε σήμερα στο σημείο να επιβάλετε ακόμη και πρόστιμο για να το πετύχετε. Το λογαριασμό της ολιγωρίας σας, πάλι οι πολίτες θα τον πληρώσουν», είπε ο ειδικός αγορητής του ΚΙΝΑΛ. Ανδρέας Πουλάς.
«Στη σκιά της μετάλλαξης της μετάλλαξης Ομικρον, οι ανακοινώσεις αποτελούν άλλη μία δόση στην κοροϊδία και στη συγκάλυψη των κυβερνητικών ευθυνών για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Τι ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός; Επανέφερε την ίδια χρεοκοπημένη συνταγή της ατομικής ευθύνης, που είχε ως αποτέλεσμα την εκτίναξη των κρουσμάτων, έχοντας οδηγήσει παράλληλα τα νοσοκομεία σε κατάρρευση αξιοποιώντας το όπλο του εμβολίου ως άλλοθι, για να μην κάνει τίποτα άλλο, τόσο συνολικά ως προς τα μέτρα προστασίας που απαιτούνται για τη δημόσια υγεία, όσο και για τα ειδικότερα που χρειάζονται για να τρέξουν οι εμβολιασμοί», τόνισε ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ, Γιώργος Λαμπρούλης.
«Ως Μέρα25, έχουμε προτείνει μέτρα πειθούς με δωρεάν προεμβολιαστικό έλεγχο, που θα ενημερώνει τους πολίτες για την έλλειψη κινδύνων από τον εμβολιασμό, αλλά κυρίως η υποχρεωτικότητα του εμβολίου είναι αντιδημοκρατική. Ο εξαναγκασμός είναι ενάντια στη δημοκρατία. Και, μάλιστα, το να επιβάλλεται το πρόστιμο σε μία συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα, αποτελεί τη χειρότερη μορφή κοινωνικού ρατσισμού, αποτελεί ηλικισμό. Πρόκειται για μια απόφαση εντελώς αυθαίρετη και αυτοβίαιη προς τους ηλικιωμένους», είπε η ειδική αγορήτρια του ΜέΡΑ25, Μαρία Απατζίδη.