Μπορεί ο Αλέξης Τσίπρας, την ημέρα της γιορτής για την επιστροφή της Δημοκρατίας, να είπε μεταξύ σοβαρού και αστείου «το παρακάναμε στον πολιτικό πολιτισμό», την ώρα που έκανε βόλτες στους κήπους του Προεδρικού Μεγάρου με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Προκόπη Παυλόπουλο, όμως η χθεσινή πρώτη μέρα συζήτησης των δύο πρώτων νομοσχεδίων της κυβέρνησης στη Βουλή κατέδειξε πως, εκτός από τον πολιτικό πολιτισμό, η χώρα ανακτά και την πολιτική κανονικότητά της που είχε εξαφανιστεί τα περισσότερα χρόνια των μνημονίων.
Επί αρκετές ώρες σε δύο επιτροπές της Βουλής κυβέρνηση και αντιπολίτευση διασταύρωσαν τα ξίφη τους, όχι όμως ως εχθροί, με κραυγές και κατάρες όπως τα προηγούμενα χρόνια, αλλά ως πολιτικοί αντίπαλοι που κατανοούν ότι στη δημοκρατία κανένας δεν είναι μόνιμος «ιδιοκτήτης» της εξουσίας. Χρήστος Σταϊκούρας και Γιώργος Γεραπετρίτης διατύπωσαν ήπιο λόγο, παρουσιάζοντας τα νομοσχέδιά τους, χωρίς έντονες αναφορές στο κυβερνητικό παρελθόν του ΣΥΡΙΖΑ, και ήταν δεκτικοί σε βελτιώσεις που ζήτησε η αντιπολίτευση. Θα έλεγε κανείς ότι ήταν πιστοί στο δόγμα Μητσοτάκη όπως το διατύπωσε στις προγραμματικές δηλώσεις: «Κλείσαμε τους λογαριασμούς από το παρελθόν γυρίζουμε σελίδα».
Η αλλαγή στάσης του ΣΥΡΙΖΑ
Σε αυτή τη νέα πολιτική κανονικότητα, όμως, εντάχθηκε με άνεση και ο ΣΥΡΙΖΑ, αφού στο ντεμπούτο του ως αντιπολίτευση στις εργασίες της Βουλής, για πρώτη φορά ψήφισε ένα νομοσχέδιο της Νέας Δημοκρατίας, το φορολογικό που μειώνει τον ΕΝΦΙΑ και κάνει ευνοϊκότερο το καθεστώς των 120 δόσεων. Και αυτή η στάση του έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς στα χρόνια των μνημονίων δεν ψήφισε ποτέ ούτε μία κυβερνητική ρύθμιση.
Γι’ αυτό και η Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου όταν κατέβηκε από την άλλη επιτροπή όπου συζητείτο το νομοσχέδιο για το επιτελικό κράτος, νομοσχέδιο στο οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ άσκησε έντονη, αλλά χωρίς ακρότητες κριτική, είπε στους δημοσιογράφους: «Οταν λέμε προγραμματική αντιπολίτευση, το εννοούμε. Ούτε "όχι σε όλα" θα λέμε, ούτε κραυγές θα χρησιμοποιούμε».
Αυτή η νέα εικόνα που παράγει η πρώτη μεταμνημονιακή Βουλή είναι προφανές ότι ευνοεί, σε αυτή τη φάση, και τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Αλέξη Τσίπρα. Το μέχρι πότε θα κρατήσει εξαρτάται και από τους δύο. Ο πρωθυπουργός επιζητεί μια στοιχειώδη πολιτική συναίνεση και ένα ήπιο κλίμα, καθώς θέλει να παρουσιάσει ένα θετικό αφήγημα με την υλοποίηση του κυβερνητικού έργου, ενώ έχει μπροστά του και δύο σημαντικές πολιτικές εκκρεμότητες. Την ολοκλήρωση της συνταγματικής αναθεώρησης και την ψήφιση του νέου εκλογικού νόμου.
Ο Αλέξης Τσίπρας, από την πλευρά του, θέλει να χτίσει μια εικόνα σοβαρότητας και αξιοπιστίας απαλλαγμένης από τα λάθη και του αντιπολιτευτικού, αλλά και του κυβερνητικού παρελθόντος, κάτι που θα του δώσει τη δυνατότητα σε βάθος χρόνου να χτίσει το κόμμα του έτσι όπως θέλει και να διατυπώσει -όταν οι συνθήκες θα είναι ώριμες για εκείνον- μια νέα πρόταση εξουσίας για το μέλλον.
Η σφραγίδα Μητσοτάκη στον νέο τρόπο διακυβέρνησης
Από την άλλη, ο κ. Μητσοτάκης θέλει ακόμα να εγκαινιάσει και μια νέα περίοδο που θα σφραγίζεται από τον δικό του τρόπο διακυβέρνησης και πολιτικής συμπεριφοράς. Και αυτή η πολιτική συμπεριφορά τις τελευταίες μέρες έχει αποτυπωθεί και στην επιλογή συνεργατών για κρίσιμα πόστα, συνεργάτες που δεν έχουν καμία σχέση με τη Νέα Δημοκρατία τόσο σε επίπεδο κομματικής ένταξης, όσο και σε επίπεδο πολιτικής και κοινωνικής λογικής, όπως η επιλογή Γιατρομανωλάκη στη θέση του γενικού γραμματέα Σύγχρονου Πολιτισμού της Προεδρίας της Κυβέρνησης.
Ως προς το κομμάτι της Συνταγματικής Αναθεώρησης, το στοίχημα του πρωθυπουργού είναι αν θα καταφέρει να βρει κοινό βηματισμό με το Κίνημα Αλλαγής προκειμένου να αναθεωρηθεί αρχικά το άρθρο 54, έτσι ώστε στη συνέχεια ο εκλογικός νόμος που θα ψηφίσουν εκ των πραγμάτων τα δύο κόμματα μαζί να ισχύσει από τις επόμενες εκλογές, αφού με την αναθεώρηση του σχετικού άρθρου θα έχει μειωθεί ο αριθμός των 200 βουλευτών που χρειάζονται προκειμένου ο εκλογικός νόμος να ισχύει άμεσα.
Κλίμα συνεννόησης αναζητά η ΝΔ με ΚΙΝΑΛ
Η όλη διαχείριση του θέματος απαιτεί λεπτούς χειρισμούς και σίγουρα όχι εχθρικό κλίμα, ούτε σε επίπεδο Βουλής, μεταξύ των δύο κομμάτων. Γιατί κάτι τέτοιο θα απέτρεπε την αναγκαία συνεννόηση και θα έδινε τα απαραίτητα προσχήματα και σε όσους εντός του Κινήματος Αλλαγής διαφωνούν με μια τέτοια εξέλιξη για να την ναρκοθετήσουν.
Η ακύρωση εφαρμογής έστω και για μία φορά της απλής αναλογικής, είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσει σφοδρή αντίδραση από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ, κάτι που προανήγγειλε και στην ομιλία του στις προγραμματικές δηλώσεις ο Αλέξης Τσίπρας. Όμως οι κινήσεις αντίδρασης του, είναι περιορισμένες. Και από την άλλη κανείς δεν ξέρει αν μετά από τέσσερα χρόνια ο νόμος που θα ψηφίσει άμεσα η Νέα Δημοκρατία θα ευνοεί και τον Αλέξη Τσίπρα.
Την ίδια ώρα πληροφορίες αναφέρουν ότι και στο θέμα της συνταγματικής αναθεώρησης, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ενδέχεται να εκπλήξει και να εμφανιστεί συναινετικός σε επιμέρους άρθρα που έχει προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ να αναθεωρηθούν, όπως η καθιέρωση του πολιτικού όρκου.
Ενδιαφέρον θα έχει η στάση που θα κρατήσει ο κ. Μητσοτάκης και στα θέματα που συνδυάζονται με την ανάγκη σύστασης εξεταστικών ή άλλων επιτροπών στη Βουλή όπως είναι η υπόθεση Novartis ή η Οικονομική διαχείριση του πρώτου εξαμήνου του 2015. Σύμφωνα με εκτιμήσεις κυβερνητικών βουλευτών, ο πρωθυπουργός έχει ως πρώτη προτεραιότητα την υλοποίηση του κυβερνητικού έργου και την ψήφιση νομοσχεδίων που θα δώσουν σε όλους τους Ελληνες την εικόνα ότι η Ελλάδα αλλάζει.
Το «αγκάθι» των εξεταστικών επιτροπών για το κλίμα ηρεμίας στη Βουλή
Αν η κυβέρνηση και η Βουλή στην αρχή αυτής της θητείας ασχοληθούν με εξεταστικές και προανακριτικές επιτροπές, είναι προφανές ότι το κέντρο του ενδιαφέροντος θα στραφεί εκεί, θα θολώσει η εικόνα του νέου ξεκινήματος που θέλει να κάνει ο πρωθυπουργός, θα δημιουργηθεί εκ νέου ένα τοξικό κλίμα και το κυριότερο, αυτή η επιλογή θα δώσει νωρίς καύσιμα και πυρομαχικά στον Αλέξη Τσίπρα για να εμφανιστεί ως θύμα και μάλιστα ως θύμα πολιτικής δίωξης.
Προφανώς σε αυτόν τον σχεδιασμό ο κ. Μητσοτάκης θα βρει αντιδράσεις κυρίως από σκληρούς της παράταξης του που θέλουν «τιμωρία» του ΣΥΡΙΖΑ για πράξεις και παραλείψεις του παρελθόντος του και ιδίως για την υπόθεση Novartis. Άλλωστε δεν είναι άσχετες με τον όλο σχεδιασμό και το όλο κλίμα οι πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας το Σαββατοκύριακο και οι οποίες θέλουν τον Αντώνη Σαμαρά να έχει διαμηνύσει ότι θα προχωρήσει ακόμη και μόνος του την υπόθεση Novartis, σε περίπτωση που η κυβέρνηση δεν θέλει σε αυτή τη φάση να την ανοίξει.
Ως προς τις μελλοντικές κινήσεις της κυβέρνησης τέλος, αξία προσοχής είναι και η εικόνα που εμφάνισαν χθες στη Βουλή ορισμένοι κυβερνητικοί βουλευτές. Σε αντίθεση με τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ οι οποίοι επί τέσσερα χρόνια ψήφιζαν αδιαμαρτύρητα τα νομοσχέδια της κυβέρνησης και υμνούσαν όλες τις νομοθετικές πρωτοβουλίες της, οι περισσότεροι κυβερνητικοί βουλευτές που πήραν χθες το λόγο στην συζήτηση του φορολογικού νομοσχεδίου, υιοθέτησαν την λογική του «ναι μεν καλό είναι το νομοθέτημα αλλά θα ‘ταν ακόμα καλύτερο αν προσθέτατε και τις βελτιώσεις που σας προτείνουμε».
Αυτή η δημιουργική «γκρίνια» δεν έμεινε απαρατήρητη από κυβερνητικά στελέχη, ενώ έμπειροι κοινοβουλευτικοί οι οποίοι είχαν εκπλαγεί τα προηγούμενα χρόνια από την συμπαγή παρουσία της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΣυΡιζΑ έλεγαν μεταξύ σοβαρού και αστείου: «Αν από το πρώτο νομοσχέδιο της κυβέρνησης έχουμε αιτήματα και «δημιουργική γκρίνια» τι θα γίνει αν σε κάποια στιγμή η κυβέρνηση αναγκαστεί να φέρει και δύσκολα θέματα προς ψήφιση;»
Πάντως, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει στραμμένα τα μάτια του και στην κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματός του και δεν ξεχνά ποτέ ότι η προηγούμενη κυβέρνηση Σαμαρά - Βενιζέλου κόντεψε να πέσει για το αν το... γάλα θα είχε ημερομηνία λήξεως πέντε ή επτά ημέρες. Και τέτοιες συμπεριφορές είναι κάτι παραπάνω από βέβαιο πως δεν θα επιτρέψει να ξανασυμβούν.