Οι περιορισμένοι και συνειδητά ελεγχόμενοι υψηλοί τόνοι που είχαν οι δευτερολογίες του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Αλέξη Τσίπρα, λίγο πριν η κυβέρνηση πάρει ψήφο εμπιστοσύνης από 158 βουλευτές, δεν ήταν ικανοί να ανατρέψουν το κλίμα πολιτικού πολιτισμού που κυριάρχησε το τριήμερο των προγραμματικών δηλώσεων στη Βουλή.
Άλλωστε δεν είναι τυχαίο πως τόσο ο πρωθυπουργός, όσο και ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ξεκίνησαν τις ομιλίες τους επισημαίνοντας αυτό ακριβώς το διαφορετικό κλίμα που επικράτησε στην πρώτη μετά το τέλος της κρίσης στη Βουλή. Μάλιστα ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε ότι στα 15 χρόνια που είναι βουλευτής πρώτη φορά αισθάνθηκε στην ολομέλεια ένα πιο θετικό κλίμα προσθέτοντας ότι είναι ευθύνη όλων αυτό το κλίμα να διατηρηθεί.
«Το κλίμα ήταν όντως ήπιο και χαιρετίζω αυτή την εκδήλωση κοινοβουλευτικού πολιτισμού. Είμαστε εδώ για να διαφωνήσουμε, αλλά όχι για να αντιδικήσουμε και σίγουρα όχι για να αναλωθούμε σε προσωπικές επιθέσεις».
Οι αμφιβολίες Τσίπρα και η ατάκα που έμαθε από Τσακαλώτο
Τη διαπίστωση του ήπιου κλίματος έκανε από την πλευρά του, αλλά με τη δική του οπτική και ο Αλέξης Τσίπρας φτάνοντας στο σημείο να μιλήσει για «μια ολική μεταμόρφωση σε συγκεκριμένα πρόσωπα της κυβέρνησης. Μακάρι αυτή η μεταμόρφωση να συνιστά μια στροφή στο πολιτικό πολιτισμό» ήταν η επισήμανση του.
Ομως για να βάλει και τον σπόρο της αμφιβολίας για το πόσο θα κρατήσει αυτό το κλίμα, έσπευσε να αποκαλύψει την επιρροή που έχει στο λόγο του η στενή παρέα που κάνει τελευταία με τον Ευκλείδη Τσακαλώτο.
«Τώρα κάνω παρέα με τον κ. Τσακαλώτο και μου έχει μάθει και βρετανικές παροιμίες. Θα πω λοιπόν: You can't teach an old dog, new tricks, δηλαδή δεν μπορείς να διδάξεις σε έναν ηλικιωμένο σκύλο, νέα κόλπα».
Η απάντηση Μητσοτάκη για τις «συμβουλές» Τσίπρα
Ωστόσο, παρά το καλό κλίμα, ο πρωθυπουργός θέλησε να στείλει και ένα σήμα ότι αντιπαράθεση θα υπάρχει και μάλιστα δυνατή εφόσον η αντιπολίτευση με το λόγο της προκαλεί και εμφανίζει τάσεις «καθηγητικής αυθεντίας».
Γι’ αυτό και η πιο έντονη στιγμή της δευτερολογίας του κ. Μητσοτάκη ήταν όταν απάντησε στις «συμβουλές» που επιχείρησαν να του δώσουν Αλέξης Τσίπρας και Γιάννης Βαρουφάκης για το πως θα πρέπει να διαπραγματευθεί με τους εταίρους για την μείωση των πλεονασμάτων.
«Είχα πει προεκλογικά ότι η μείωση των πλεονασμάτων θα είναι εφικτή όταν αποδείξουμε έμπρακτα την μεταρρυθμιστική μας δυναμική. Αυτό είχα πει και σε αυτό εμμένω. Τα έφερε έτσι η ιστορία ώστε να βρίσκονται επικεφαλής σε διαφορετικές κοινοβουλευτικές ομάδες το δίδυμο της καταστροφής του πρώτου εξαμήνου του 2015. Εσείς κ. Τσίπρα και ο κ. Βαρουφάκης, δεν θα μας δώσετε συμβουλές για διαπραγματεύσεις. Συμβουλές από εσάς αυτή η παράταξη δεν δέχεται».
Τα τρία σημεία που ανέβηκαν οι τόνοι
Σε ακόμα τρία σημεία στο λόγο του ο πρωθυπουργός επέλεξε να ανεβάσει τους τόνους. Το πρώτο ήταν για να απαντήσει στη κατηγορία του Αλέξη Τσίπρα ότι η μείωση του ΕΝΦΙΑ ωφελεί και την μεγάλη ακίνητη περιουσία.
«Οι περισσότερες περιουσίες είναι στο εύρος από 80.000 μέχρι 250.000 ευρώ. Δεν ευνοούμε λοιπόν τους πλούσιους της Εκάλης αλλά την μεσαία τάξη που με την πολιτική σας εξοντώσατε και εμείς θα στηρίξουμε γιατί αυτή είναι η εντολή που πήραμε από τον ελληνικό λαό», είπε ο πρωθυπουργός.
Οι τόνοι ανέβηκαν και στο θέμα της ΔΕΗ, όπου κατηγόρησε τον ΣΥΡΙΖΑ ότι ευθύνεται απόλυτα για την δραματική εικόνα στην οποία βρίσκεται σήμερα η επιχείρηση. Το τρίτο σημείο έντασης ήταν η συμφωνία των Πρεσπών για την οποία ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι εμμένει στην προεκλογική του θέση να αλλάξουν οι αρνητικές συνέπειες της ακόμα και αν ο κ. Τσίπρας δεν βάλει πλάτη, όπως είπε χαρακτηριστικά.
Εκτός όμως από υψηλούς τόνους η δευτερολογία του πρωθυπουργού είχε και ειδήσεις. Ο κ. Μητσοτάκης έδωσε μία γεύση του πως σκέφτεται η κυβέρνηση να σχεδιάσει το νέο εκλογικό νόμο αφού σε κάποια αποστροφή του λόγου του ανέφερε πως «όταν ένα κόμμα παίρνει 40% στις εκλογές δικαιολογείται να έχει την απόλυτη πλειοψηφία στο κοινοβούλιο, δηλαδή να έχει αυτοδύναμη κυβέρνηση».
Η ενόχληση της Γεννηματά
Μάλιστα αυτή η αναφορά ενόχλησε την πρόεδρο του Κινήματος Αλλαγής, Φώφη Γεννηματά, η οποία λίγο αργότερα σε συζήτηση που είχε με τους δημοσιογράφους τόνισε πως διαφωνεί με την άποψη Μητσοτάκη να μπορεί ένα κόμμα με 40% να σχηματίζει αυτοδύναμη κυβέρνηση. Και ενδεχομένως αυτή η διαφωνία να μην επιτρέψει τελικά και την αναθεώρηση του άρθρου 54, για το οποίο χρειάζονται 180 ψήφοι. Η αναθεώρηση του θα απέτρεπε την εφαρμογή της απλής αναλογικής που ψήφισε ο Αλέξης Τσίπρας στις επόμενες εκλογές.
Ενδιαφέρον για το θέμα είχε και η τοποθέτηση του Αλέξη Τσίπρα, ο όποιος εμφανίστηκε διατεθειμένος να συζητήσει με τον πρωθυπουργό την αλλαγή του εκλογικού νόμου υπό την προϋπόθεση όμως ότι δεν θα αλλάξει το άρθρο 54 του Συντάγματος, προκειμένου να καταστεί δυνατή η εφαρμογή του νέου νόμου από τις επόμενες εκλογές, αν ψηφιστεί με λιγότερους από 200 βουλευτές.
«Αν θέλετε συνεννόηση για το ποιο θα είναι το εκλογικό σύστημα, είμαστε εδώ να κουβεντιάσουμε άλλα παιχνίδια θεσμικών ακροβασιών για το Σύνταγμα. Να μην το επιχειρήσετε και λυπάμαι πολύ για αυτούς που σας τα προτείνουν».
Είδηση έδωσε ο κ. Μητσοτάκης και για την κοινοβουλευτική του παρουσία στη Βουλή αφού ανέφερε πως θα είναι συνεπής στην ώρα του πρωθυπουργού. «Σκοπεύω να κάνω χρήση της ώρας του πρωθυπουργού έτσι ώστε να μπορώ να απαντώ σε ερωτήσεις που θα κάνουν οι πολιτικοί αρχηγοί, αλλά και μεμονωμένοι βουλευτές».
Η αλλαγή τακτικής του Τσίπρα
Στην πλευρά της αξιωματικής αντιπολίτευσης η ομιλία του Αλέξη Τσίπρα εν πολλοίς ήταν επανάληψη της ομιλίας που είχε κάνει το Σάββατο το βράδυ. Όμως ο τέως πρωθυπουργός φαίνεται πως θέλει σιγά-σιγά να χτίσει μια νέα εικόνα σοβαρότητας που θα μπορέσει σε βάθος χρόνου να του επιτρέψει να διατυπώσει ένα νέο αξιόπιστο αφήγημα. Γι’ αυτό και εμφανίστηκε πολέμιος του λαϊκισμού και του ψέματος που όπως είπε κυριάρχησε προεκλογικά στον αντιπολιτευτικό λόγο της Νέας Δημοκρατίας. Και ήταν τέτοιο το «κήρυγμά» του κατά του λαϊκισμού, ώστε προκάλεσε ειρωνικά σχόλια και γέλια από την πλευρά της κυβερνητικής παρατάξης. Σε κάθε περίπτωση πάντως η τακτική αυτή δείχνει ότι ο κ. Τσίπρας προοδευτικά θέλει να ξανακάνει τον ΣΥΡΙΖΑ εναλλακτική πρόταση εξουσίας και όχι κόμμα διαμαρτυρίας.
Ενδιαφέρον αναμένεται να έχει και η στάση που θα κρατήσει η αξιωματική αντιπολίτευση στο θέμα της νομοθετικής παρέμβασης για την μείωση του ΕΝΦΙΑ. Αν και ο κ. Τσίπρας δεν έκανε καμία νύξη για το τι τελικά θα πράξει και παρά το γεγονός ότι μίλησε για ρύθμιση που βοηθά και την μεγάλη ακίνητη περιουσία, εντούτοις οι φράσεις του «Συγχαρητήρια λέμε εμείς, Ωσαννά. Είπαμε όλοι ωσαννά και συγχαρητήρια και μπράβο» μπορεί και να προμηνύουν μια τελικά θετική στάση με θετική ψήφο.
Το ερωτηματικό με το ΚΙΝΑΛ
Ενδιαφέρον θα παρουσιάσουν το επόμενο διάστημα και οι σχέσεις που θα αναπτύξει η κυβέρνηση με το Κίνημα Αλλαγής εντός και εκτός Βουλής. Σήμερα η κ. Γεννηματά ήταν ιδιαιτέρως ενοχλημένη από την κριτική που της άσκησε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, μίλησε για μπούλινγκ που υφίσταται το κόμμα της από το μέγαρο Μαξίμου και για την μονταζιέρα που ο κ. Μητσοτάκης δεν έβγαλε από την πρίζα ακολουθώντας τακτικές Τσίπρα.
Το πρώτο κρας τεστ πάντως στις σχέσεις των δύο κομμάτων θα γίνει στην ψήφο για την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου, καθώς όπως φαίνεται υπάρχουν διαφορετικές απόψεις βουλευτών εντός του κινήματος αλλαγής και η κ. Γεννηματά είναι διατεθειμένη να ψηφίσει μόνο μία ρύθμιση που θα επαναφέρει με τροποποιήσεις το νόμο Διαμαντοπούλου.