Σύμφωνα με την Κοινή Υπουργική Απόφαση των υπουργών Παιδείας και Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης αποφασίστηκε η έναρξη λειτουργίας της ειδικής ψηφιακής εφαρμογής για τη διενέργεια της διαδικασίας ατομικής αξιολόγησης των εκπαιδευτικών και μελών ΕΕΠ-ΕΒΠ.
Η απόφαση προβλέπει πως στην πλατφόρμα θα καταχωρούνται τα στοιχεία των αξιολογουμένων, η προβλεπόμενη έκθεση αυτοαξιολόγησης, οι αποτιμήσεις του αξιολογητή κατόπιν παρακολούθησης των δύο διδασκαλιών που προβλέπει ο νόμος, καθώς και η τελική αξιολογική έκθεση.
Ο εκπαιδευτικός θα είναι σε θέση να υποβάλει ένσταση, σε περίπτωση που διαφωνεί με την οριστική αξιολογική κρίση του αξιολογητή του, και να ενημερώνεται για την εξέλιξη της ένστασής του, μετά την εξέτασή της από την Ειδική Επιτροπή Αξιολόγησης.
Τι ισχύει, όμως, σε άλλες χώρες του κόσμου με την αξιολόγηση εκπαιδευτικών;
ΗΠΑ: Ένας αποτελεσματικός τρόπος της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών στις ΗΠΑ είναι η επίδοση των μαθητών σε τυποποιημένα τεστ και άλλες αξιολογήσεις. Μάλιστα, οι βαθμοί των μαθητών στα εν λόγω τεστ θεωρούνται ο πλέον καθοριστικός παράγοντας αξιολόγησης των εκπαιδευτικών.
Μια άλλη μέθοδος που χρησιμοποιείται σε πολιτείες των ΗΠΑ είναι οι παρακολουθήσεις των διδασκαλιών από τον προϊστάμενο ή έναν εξωτερικό αξιολογητή. Κατά τη διάρκεια των παρακολουθήσεων αξιολογούνται οι διδακτικές πρακτικές του εκπαιδευτικού, οι επικοινωνιακές του δεξιότητες και ο τρόπος που διαχειρίζεται διάφορες καταστάσεις που ανακύπτουν κατά την διδασκαλία.
Στη διαδικασία αξιολόγησης προβλέπεται και η αυτοαξιολόγηση των εκπαιδευτικών, με δασκάλους και καθηγητές να υποχρεούνται να σκεφτούν μεθόδους και τρόπους ώστε οι ίδιοι να βελτιώσουν τις παιδαγωγικές πρακτικές τους.
Τέλος, σε ορισμένες περιπτώσεις προβλέπεται και η συμμετοχή γονέων και συναδέλφων, ώστε να διαμορφωθεί μια τελική έκθεση αξιολόγησης για τον εκάστοτε εκπαιδευτικό.
Καναδάς: Η πιο συνηθισμένη διαδικασία αξιολόγησης προβλέπει την παρατήρηση της διδασκαλίας από τον διευθυντή, τον υποδιευθυντή ή άλλον αξιολογητή που έχει οριστεί.
Επίσης, ως μέτρο και κριτήριο αξιολόγησης θεωρείται η επίδοση των μαθητών σε τυποποιημένες εξετάσεις, καθώς και η ίδια η ανατροφοδότηση των μαθητών.
Η αυτοαξιολόγηση είναι επίσης μέρος της διαδικασίας αξιολόγησης, ενώ η τελική αναφορά θα εξαρτηθεί και από τον βαθμό στον οποίο ο εκπαιδευτικός συμμετέχει σε προγράμματα επαγγελματικής ανάπτυξης (reskilling, upskilling) και εάν παρακολουθεί τις τελευταίες εξελίξεις στο αντικείμενο και τον τομέα του.
Γαλλία: Ο διευθυντής του σχολείου ή ένας εξωτερικός αξιολογητής που έχει οριστεί είναι επιφορτισμένοι στη Γαλλία με την υποχρέωση να παρακολουθήσουν τη διδασκαλία και να αξιολογήσουν τον εκπαιδευτικό.
Επίσης, ένα άλλο μέτρο και κριτήριο αξιολόγησης των εκπαιδευτικών είναι η ίδια η επίδοση των μαθητών σε τυποποιημένες εξετάσεις που διεξάγονται στο πλαίσιο της εν λόγω διαδικασίας.
Η αυτοαξιολόγηση είναι επίσης μέρος της διαδικασίας, με τους Γάλλους εκπαιδευτικούς συχνά να υποβάλλουν εκθέσεις για το πώς μπορούν να βελτιώσουν τις παιδαγωγικές πρακτικές τους.
Τέλος, ο παράγοντας της διά βίου εκπαίδευσης είναι ζωτικής σημασίας για το εκπαιδευτικό σύστημα της Γαλλίας, όπου δάσκαλοι και καθηγητές ενθαρρύνονται να συμμετέχουν σε προγράμματα επαγγελματικής ανάπτυξης αλλά και να παραμένουν ενήμεροι για τις εξελίξεις στον τομέα και το αντικείμενό τους.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα αποτελέσματα των αξιολογήσεων των εκπαιδευτικών μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ενημέρωση των αποφάσεων πρόσληψης ή για τον καθορισμό των μισθών των εκπαιδευτικών.
Φινλανδία: Η χώρα που φημίζεται για το εκπαιδευτικό της μοντέλο και εν γένει το κράτος πρόνοιας ζητά από τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς να αυτοαξιολογούνται ανά τακτά χρονικά διαστήματα, να επανέρχονται με δικές τους προτάσεις αυτοβελτίωσης, τις οποίες είναι υποχρεωμένοι να εφαρμόζουν άμεσα στις σχολικές αίθουσες.
Το φινλανδικό μοντέλο ενθαρρύνει τη συμμετοχικότητα και τη συνεργασία. Εκπαιδευτικοί συχνά παρακολουθούν μαθήματα και παιδαγωγικές πρακτικές συναδέλφων τους και στη συνέχεια «κλέβουν» τις βέλτιστες πρακτικές, με στόχο την εφαρμογή τους και στις δικές τους τάξεις, προωθώντας έτσι μια κουλτούρα αλληλοϋποστήριξης.
Συμμετοχή στη διαδικασία της αξιολόγησης έχουν και οι ίδιοι οι μαθητές, οι οποίοι συνδιαμορφώνουν τόσο τα μαθήματα όσο και τις παιδαγωγικές πρακτικές.
Δεν λείπει, βέβαια, και η διοικητική αξιολόγηση, με τους διευθυντές σχολείων συχνά να παρίστανται σε μαθήματα με στόχο την ανατροφοδότηση.
Δανία: Το εκπαιδευτικό σύστημα της Δανίας δίνει μεγάλη έμφαση στην επαγγελματική ανάπτυξη και τη συνεργασία και οι αξιολογήσεις των εκπαιδευτικών θεωρούνται ως μέσο υποστήριξης και βελτίωσης της πρακτικής των εκπαιδευτικών.
Μια μέθοδος που ακολουθείται είναι αυτή της «παρατήρησης στην τάξη», όπου οι εκπαιδευτικοί παρατηρούνται από τους συναδέλφους τους, συμπεριλαμβανομένων άλλων εκπαιδευτικών, διευθυντών σχολείων και εμπειρογνωμόνων της εκπαίδευσης. Στόχος της διαδικασίας είναι η παροχή εποικοδομητικής ανατροφοδότησης.
Η αυτοαξιολόγηση είναι και εδώ μέρος της διαδικασίας, ενώ ακόμα μεγαλύτερο ρόλο παίζει η προθυμία του εκπαιδευτικού να παραμένει ενήμερος για τις εξελίξεις στον τομέα του.
Η παρακολούθηση εκπαιδευτικών σεμιναρίων και η συμμετοχή σε προγράμματα reskilling και upskilling είναι αναπόσπαστο τμήμα της διαδικασίας αξιολόγησης.
Η διαδικασία της ατομικής αξιολόγησης των εκπαιδευτικών και μελών ΕΕΠ-ΕΒΠ μόλις ξεκίνησε επίσημα στην Ελλάδα. Μπορεί να μη χαρακτηρίζεται από το βαθμό αυστηρότητας που χαρακτηρίζει συστήματα που εφαρμόζονται σε χώρες που φημίζονται για το επίπεδο της εκπαίδευσής τους, ωστόσο αποτελεί ένα απαραίτητο πρώτο βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση.
Αξίζει να σημειωθεί πως η διαδικασία αξιολόγησης που θα εφαρμόζεται εφεξής ευθυγραμμίζεται με τις πρακτικές που εφαρμόζουν κράτη που εδώ και δεκαετίες προσπαθούν να διασφαλίσουν ένα υψηλό επίπεδο παιδείας.