«Παραιτήσου Πεπονή!» φώναζε σύσσωμη η Κοινοβουλευτική Ομάδα της ΝΔ στη Βουλή, το 1994, όταν ο τότε υπουργός του ΠΑΣΟΚ εισηγούνταν το νομοσχέδιο για την ίδρυση του ΑΣΕΠ (Ανώτατου Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού), της ανεξάρτητης επιτροπής για τις προσλήψεις στον ευρύτερο δημόσιο τομέα.
Της εμβληματικότερης και δυνάμει ουσιαστικότερης μεταρρύθμισης στη σύγχρονη (μετά την επανάσταση του 1821…) Ελλάδα της φαυλότητας, του ρουσφετιού, του εκμαυλισμού και της μικροκομματικής λογικής εξαγοράς συνειδήσεων και ψήφων.
Ο νόμος αυτός αποτέλεσε και την ταφόπετρα της πολιτικής σταδιοδρομίας του διακεκριμένου πολιτικού. Γιατί μπορεί μέσα στη Βουλή να ήταν οι νεοδημοκράτες που απαιτούσαν την κεφαλή του επί πίνακι, αλλά «από μέσα» τον διαολόστελνε και η… συντριπτική πλειοψηφία της Κ.Ο του ίδιου του κόμματός του! Το ρουσφέτι και το μικροπολιτικάντικο πάρε-δώσε μεταξύ πολιτικών και…συναλλασσόμενων ψηφοφόρων, βλέπετε, έχει… «δημοκρατικά και διακομματικά» γνωρίσματα!
Και, βεβαίως, με τα χρόνια και την… υπερκομματική συναίνεση, ο «νόμος Πεπονή» πετσοκόφτηκε, λειάνθηκε, ήρθε στα μέτρα της «κοινωνικής απαίτησης», κατέληξε σε ένα πολύπτυχο φερετζέ ψευδεπίγραφης «μεταρρύθμισης» που δεν ενοχλεί κανέναν, δεν αποτρέπει ουδέ την ελάχιστη ματσαραγκιά, νομιμοποιεί για τα μάτια (ποιανού, άραγε;) κάθε συναλλαγή μεταξύ εκμαυλισμένης κοινωνίας και… «πονηρών πολιτευτών»!
Η στελέχωση του ευρύτερου και σε όλα τα επίπεδα δημόσιου τομέα από ικανούς, πεπαιδευμένους, με αίσθημα ευθύνης και σεβασμό στο λειτούργημα που έχουν ταχθεί, αυτονόητα αποτελεί το Α και το Ω για την αποτελεσματική, δίκαιη, αδιάφθορη λειτουργία του κράτους. Περσινά ξινά σταφύλια, θα πείτε, η μονότονη επανάληψη του αυτονόητου, που όμως -φευ- στη χώρα μας είναι… αενάως ζητούμενο!
Όταν το… επίδικο είναι η «ικανοποίηση» των… ετοίμων για διαφθορά και αλισβερίσι ψηφοφόρων, όλα τα… αυτονόητα πάνε περίπατο. Θυμόμαστε τα… κατορθώματα Παυλόπουλου με τις 350.000 προσλήψεις «εκτάκτων», όταν η τότε κυβέρνηση Καραμανλή χρεοκοπούσε τη χώρα, ε;
Κάποια στιγμή, επί ΠΑΣΟΚ, εκτοξεύθηκε ο επικοινωνιακός πύραυλος της αξιολόγησης. Και ενώ σε πρώτο επίπεδο «καταχειροκροτήθηκε» η μεταρρύθμιση, στη συνέχεια επικράτησαν… ψυχραιμότερες σκέψεις και κομματικές σκοπιμότητες. Γιατί από την κρησάρα της αξιολόγησης θα περνούσαν και… «δικά μας παιδιά». Και δεν λέει…
Έτσι, το μεγαλόπνοο σχέδιο παρέμεινε καταχωνιασμένο σε κάποιο «χρονοντούλαπο της ιστορίας». Η αντιπολίτευση, η ΝΔ δηλαδή, τύποις κατήγγειλε την ολιγωρία και ασυνέπεια, αλλά με τόνους… sotto voce, γιατί ένας τέτοιος θωρακισμένος και αποτελεσματικός θεσμός στο βάθος έθιγε και τα δικά της παρελθόντα αλλά και μελλοντικά ατοπήματα.
Καραμέλα έχει καταντήσει αυτή η αξιολόγηση. Μας την προσέφερε και πάλι ο πρωθυπουργός κ. Μητσοτάκης, μιλώντας στη Βουλή στην προ ημερησίας συζήτηση που εξαίφνης μετεβλήθη σε πρόταση δυσπιστίας! Την… επένδυσε, μάλιστα, με τη δέσμευση στην επικείμενη συνταγματική αναθεώρηση η ΝΔ να προτείνει και τη συμπερίληψή της σε άρθρο του Συντάγματος!
Μα, για να μην κοροϊδευόμαστε πια, η… έλλειψη συνταγματικής πρόβλεψης της αξιολόγησης φταίει που στο δημόσιο δεν αξιολογείται κανείς και σε οποιοδήποτε επίπεδο;
Ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης, ως υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης (2013-2015), εμφανιζόταν υπέρμαχος της αξιολόγησης, και είχε μάλιστα θεσπίσει και ειδικό θεσμικό πλαίσιο για την εφαρμογή της παντού! Το θεσμικό αυτό πλαίσιο υπάρχει και σήμερα, αλλά -απλά- ΔΕΝ εφαρμόζεται, ενδεχομένως με κάποιες αλλαγές, προσθήκες και βελτιώσεις…
Για να αντιληφθούμε το… γαϊτανάκι του αλλοπρόσαλλου: ας πούμε ότι γίνεται αξιολόγηση με το υπάρχον πλαίσιο. Και κάποιοι δημόσιοι υπάλληλοι αξιολογηθούν… παντελώς ανίκανοι. Τι θα τους κάνει η Πολιτεία, θα τους απολύσει (στήνοντας νέες Πλατείες Κλαυθμώνος) - αλλά τι λέω, δεν μπορεί γιατί το… απαγορεύει το Σύνταγμα!
Ο πρωθυπουργός (και καλά κάνει) θέλει με τη συνταγματική υποχρέωση της αξιολόγησης να κλείσει (;) όλες τι εξόδους διαφυγής για την… αμφιβόλου αξιοπιστίας Πολιτεία. Και ταυτόχρονα να διακηρύξει ότι αυτό που λέει δεν είναι επικοινωνιακή πομφόλυγα, αλλά δέσμευση που έχει εξετάσει όλες τις παραμέτρους και συνέπειές τους.
Σε κάθε περίπτωση, η συμπερίληψη συγκεκριμένου σχετικού άρθρου αποτελεί εμβληματική κίνηση αυξημένου πολιτικού βάρους, που θα αποτελέσει και θεσμικό εμπόδιο σε κάθε απόπειρα μικροπολιτικής-κομματικής… παράβλεψης! Πιθανότατα, μάλιστα, με την αναθεώρηση να προβλεφθεί και η δυνατότητα απόλυσης δημοσίων υπαλλήλων, που με το σημερινό σύνταγμα απαγορεύεται.
Ποια είναι τα πιθανά σενάρια, λοιπόν: Αν η κυβέρνηση μπορέσει και πείσει κάποια από τα… λογικά κόμματα να υποστηρίξουν την πρότασή της για τη συνταγματική κατοχύρωση της αξιολόγησης, και εγκριθεί με άνω των 180 ψήφων από τη σημερινή Βουλή (με 200 και άνω -δύσκολο- ισχύει αυτομάτως…), τότε η επόμενη Βουλή, και η επόμενη κυβέρνηση, με απλή πλειοψηφία 151 ψήφων θα περάσει τη διάταξη, αφού διατυπώσει κιόλας το τελικό περιεχόμενό της. Προσοχή, όμως, γιατί μια τέτοια ικανή κυβερνητική πλειοψηφία μπορεί, αν θέλει, να αφαιρέσει εντελώς και συνολικά τη σχετική παράγραφο.
Έχουμε δρόμο ακόμη για… να αξιολογηθούμε!