Η χθεσινή αναφορά του υπουργού Επικρατείας, Γιώργου Γεραπετρίτη στις συνέπειες που μπορεί να προκαλέσει το σύστημα της απλή αναλογικής, πυροδότησε έντονες αντιδράσεις από τα κόμματα της Αριστεράς
Μιλώντας από το βήμα της Βουλής, ο Γιώργος Γεραπετρίτης αναφέρθηκε στην άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία αποδίδοντάς την και στο σύστημα της απλής αναλογικής ενώ υπογράμμισε ότι το συγκεκριμένο σύστημα είχε ολέθριες συνέπειες και στην εκλογική ιστορία της Ελλάδας.
Είπε ο κ. Γεραπετρίτης:
«Η απλή αναλογική παράγει μόνο σοβαρότατες αρνητικές συνέπειες στα περισσότερα πολιτεύματα του κόσμου. Στην πραγματικότητα, η απλή αναλογική δεν είναι κάτι παραπάνω σήμερα, παρά ένα θεωρητικό απολίθωμα. Είναι πολύ λίγες οι ευρωπαϊκές χώρες και οι χώρες του κόσμου που υιοθετούν το σύστημα της απλής αναλογικής, και αυτές στηρίζονται σε ένα εντελώς διαφορετικό μοντέλο διακυβέρνησης».
Ισχυρίστηκε δε, πως δεν είναι μόνο η κυβερνητική σταθερότητα που χρειάζεται σε εποχές εξαιρετικά κρίσιμες, για το πολίτευμα. Σημαντικό είναι να υπάρχει και εναλλαγή στην εξουσία.
Και συνέχισε: «Είχαμε απλή αναλογική πέντε φορές πριν τη μεταπολίτευση. Οι εκλογές με την απλή αναλογική οδήγησαν την Ελλάδα σε παντελή αδυναμία, σε εμφυλίους πολέμους, σε μετεμφυλιακό κλίμα, σε πόλεμο».
«Την απλή αναλογική, για πρώτη φορά, την εισάγει το σύνταγμα της Βαϊμάρης, το 1919, και εξ αυτού οδηγηθήκαμε στις εκλογές στη Γερμανία το 1933, όπου με περιορισμένο ποσοστό και εξαιτίας της αδυναμίας να συγκροτηθεί ισχυρός κυβερνητικός πόλος, αναλαμβάνει την εντολή νομότυπα ο Χίτλερ, για να οδηγήσει εκεί που οδήγησε. Η απλή αναλογική οδηγεί να υπάρχει κατάσταση πάγιων συνασπισμών που ουσιαστικά μηδενίζουν τον πολιτικό αντίλογο.
Από το 1917 έως το 1992, στην Ολλανδία κυβερνούσε ο ίδιος κυβερνητικός συνασπισμός. Δεν υπήρχε αντιπολίτευση για σχεδόν 65 χρόνια. Η απλή αναλογική, που ήταν το κυρίαρχο σύστημα στη μεταπολεμική Ιταλία, οδήγησε στην τεράστια ιταλική ύφεση και την αδυναμία σχηματισμού κυβερνήσεων και στο φαινόμενο της κυβέρνησης του Τζιβάνι Σπαντολίνι, του 3%» κατέληξε.
Έντονη αντίδραση Τζανακόπουλου
Οι αναφορές του υπουργού Επικρατείας έφεραν την έντονη αντίδραση του Δημήτρη Τζανακόπουλου ο οποίος έκανε λόγο για κυβερνητικό ολίσθημα: «Δεν δίστασε, στην προσπάθεια να υπερασπιστεί τα συστήματα ενισχυμένης αναλογικής, να αποδώσει στην απλή αναλογική το γεγονός ότι αναδείχθηκε ο Χίτλερ στην Γερμανία. Πρόκειται για απαράδεκτη δήλωση, σας καλώ να ανακαλέσετε για λόγους ιστορικής ειλικρίνειας. Θέλετε να μου πείτε ότι δεν έφταιγε η Συνθήκη των Βερσαλλιών, οι υπέρογκες αποζημιώσεις, ένα συνολικό κοινωνικό και ιδεολογικό κλίμα, αλλά η απλή αναλογική; Πρόκειται για ιστορική αθλιότητα».
Ο Γιώργος Γεραπετρίτης, ενοχλημένος από τη λέξη αθλιότητα, απάντησε σε υψηλούς τόνους λέγοντας ότι εντός Βουλής υπάρχει ελευθερία του λόγου ενώ όσο αφορά τη σύνδεση απλής αναλογικής και Χίτλερ εξήγησε ότι αυτή αφορούσε το ιστορικό και εκλογικό πλαίσιο και όχι τις ευθύνες που έφεραν την άνοδο του ναζισμού. «Εγώ βεβαίως δεν ανέφερα ότι προκλήθηκαν όλα αυτά εξαιτίας της απλής αναλογικής» απάντησε ο υπουργός. «Εγώ σας έδωσα το οντολογικό περιβάλλον μέσα στο οποίο συνέβησαν αυτά και είναι γνωστό το τι έχει συμβεί ιστοριογραφικά», σημείωσε.
Στην αντιπαράθεση και το ΚΚΕ
Στην αντιπαράθεση παρενέβη και ο βουλευτής του ΚΚΕ, Θανάσης Παφίλης λεγοντας: «Εσείς που υποτίθεται υποστηρίζετε την Δημοκρατία. Ποια δημοκρατία; Δικτατορία της αστικής τάξης είναι αυτή. Το μπόνους 50 εδρών είναι ληστεία. Το να λέτε κ.Γεραπετρίτη ότι η Βαϊμάρη έφερε την απλή αναλογική και η απλή αναλογική τον Χίτλερ είναι ανιστόρητο».
«Η αναφορά μου έγινε για το ιστορικό πλαίσιο και όχι την ευθύνη. Η απλή αναλογική λειτούργησε σε πλαίσιο ενίσχυσης κομμάτων που έπνεαν τα λοίσθια», εξήγησε, εκ νέου ο Γιώργος Γεραπετρίτης.
«Οι δηλώσεις του Γ. Γεραπετρίτη περί δήθεν ευθύνης της απλής αναλογικής για την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία είναι ανιστόρητες και επικίνδυνες. Εάν ο υπουργός Επικρατείας είχε τον στοιχειώδη σεβασμό στην έννοια της δημοκρατίας, θα τις είχε ανακαλέσει ήδη. Ντροπή και μόνο ντροπή», ήταν το σχόλιο του εκπροσώπου Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξη Χαρίτση στο twitter.
Επανερχόμενος, πάντως, στο θέμα σήμερα, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Κώστας Μπάρκας, με ανάρτησή του στο twitter επιτέθηκε εκ νέου στον κ. Γεραπετρίτη λέγοντας: «Ο Γεραπετρίτης είναι καθηγητής πανεπιστημίου κ διδάσκει αυτές τις πολιτικές, ιστορικές αθλιότητες;»
Γεραπετρίτης: Ο ναζισμός ή ο φασισμός δεν οφείλεται στην απλή αναλογική
Μιλώντας, σήμερα, στο ραδιόφωνο του Alpha, ο Γιώργος Γεραπετρίτης εξήγησε εκ νέου τι εννοούσε με τη χθεσινή του φράση.
«Δεν περίμενα να είναι όλοι γνώστες της ιστορίας, ούτε να υποδεχθεί ο καθένας όπως πρέπει αυτά τα ζητήματα. Είναι σαφής η τοποθέτησή μου. Έκανα μια περιγραφή της κατάστασης. Η απλή αναλογική εισάγεται για πρώτη φορά με το σύνταγμα της Βαϊμάρης, με το δοτό Σύνταγμα του 1919. Έκτοτε εφαρμόζεται και στην Ελλάδα, σε ορισμένες εκλογικές αναμετρήσεις και στην Ευρώπη. Σε όλες τις περιπτώσεις όπου είχαμε εξέλιξη φαινομένων πολιτικών που ήταν ρήξεις, είχαμε καθεστώς απλής αναλογικής.
Η απλή αναλογική ενέχει το στοιχείο του κατακερματισμού των πολιτικών δυνάμεων που οδηγεί σε μία σχετική αποσύνθεση σε ότι αφορά το πολιτικό σύστημα. Ήταν ένα σχόλιο αποτύπωσης. Ο ναζισμός ή ο φασισμός δεν οφείλεται στην απλή αναλογική, αυτονοήτως δεν μπορείς να αποδώσεις εκεί τα προβλήματα πολέμων και εμφυλίων, τον κατακερματισμό των πολιτικών δυνάμεων, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρότατες αναταράξεις του πολιτεύματος, που αποδίδει στην απλή αναλογική», κατέληξε ο υπουργός Επικρατείας.
Το ιστορικό πλαίσιο
Είναι, πάντως, προφανές ότι ο υπουργός Επικρατείας αναφέρθηκε στο εκλογικό σύστημα με το οποίο διεξήχθησαν οι διπλές εκλογές του 1932 στη Γερμανία. Σημειώνεται ότι η πρώτη εκλογική αναμέτρηση έγινε τον Ιούλιο του 1932 όπου συμμετείχαν 61 κόμματα και το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα του Αδόλφου Χίτλερ αναδείχθηκε πρώτο με ποσοστό 37,27%. Το σύστημα της απλής αναλογικής δεν επέτρεψε το σχηματισμό κυβέρνησης με αποτέλεσμα να προκηρυχθούν νέες εκλογές για το Νοέμβριο. Σε αυτές, ο Χίτλερ καταφέρνει να δημιουργήσει κυβέρνηση συμμαχώντας αρχικώς με το Γερμανικό Εθνικό Λαϊκό Κόμμα που είχε μόλις 8.3%.