Ο Νίκος Ανδρουλάκης στην πρώτη του ομιλία στην Ολομέλεια της Βουλής μετά την επανεκλογή του στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ προχώρησε σε ευθεία επίθεση στην κυβέρνηση.
Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ξεκίνησε την ομιλία του κατηγορώντας την κυβέρνηση πως τορπιλίζει τη συναίνεση, επειδή απέρριψε την τροπολογία που κατέθεσε το ΠΑΣΟΚ για τη χρηματοδότηση των Σπαρτιατών. Τόνισε μάλιστα πως «η κυβέρνηση μπορεί αλλά δε θέλει να δώσει άμεση λύση. Εσείς τορπιλίζετε τη συναίνεση. Εμείς ζητάμε συναίνεση να μην παίρνουν οι εγκληματίες ούτε ένα ευρώ από την τσέπη του ελληνικού λαού».
Είστε περήφανοι για ό,τι έχετε καταφέρει 5,5 χρόνια;
Και συνεχίζοντας την επίθεση στην κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό ο Νίκος Ανδρουλάκης τόνισε «είστε περήφανοι για ό,τι έχετε καταφέρει 5,5 χρόνια; Αυτή είναι η συζήτηση, για την ανθεκτικότητα. Νιώθουν ασφαλείς οι Έλληνες πολίτες; Δεν υπάρχει η απαιτούμενη ανθεκτικότητα. Δημιουργείτε κλίμα ανασφάλειας, νιώθουν ότι το κράτος δεν είναι δίπλα τους τις κρίσιμες στιγμές.
Πώς θέλετε να εμφανίζεται τον εαυτό σας ως μεταρρυθμιστή όταν στον ΟΠΕΚΕΠΕ αλλάξατε σε 5 χρόνια 5 προέδρους και έρχεται μετά η ΕΕ και τον θέτει υπό την εποπτεία της; τι είδε η Ευρ επιτροπή που εσείς δεν βλέπατε 5 χρόνια;
Κυβερνάτε 6 περίπου χρόνια με δημοσιονομικές ευελιξίες, χωρίς Μνημόνια και με προίκα Ταμείου Ανάκαμψης, όμως τα πεπραγμένα σας είναι χαμένοι χρόνοι, χαμένοι πόροι και χαμένες ευκαιρίες».
Η ομιλία του Νίκου Ανδρουλάκη
Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Θα ξεκινήσω την ομιλία μου από τη χθεσινή αδιανόητη και αντιφατική στάση της Νέας Δημοκρατίας σχετικά με την τροπολογία για τη χρηματοδότηση των «Σπαρτιατών». Η στάση σας εγείρει πολύ σοβαρά ερωτήματα.
Δεν ακούσαμε από τον Πρωθυπουργό ούτε μία συγνώμη για το ότι δώσατε τα χρήματα του ελληνικού λαού σε κόμμα, του οποίου την πραγματική ηγεσία ασκεί καταδικασμένος εγκληματίας, σύμφωνα με απόφαση του Αρείου Πάγου.
Χρηματοδοτήσατε ένα κόμμα, που είναι κέλυφος εγκληματικής οργάνωσης. Ούτε μία, ούτε δύο, αλλά τέσσερις φορές. Ακόμα και για τις ευρωεκλογές, ενώ είχαν αποκλειστεί από τη Δικαιοσύνη. Δώστε μας ένα λόγο, μία καθαρή απάντηση για τον οποίο δεν κάνατε αποδεκτή την τροπολογία, που καταθέσαμε!
Αλλά και για τα μπρος-πίσω καθώς προχθές διαρρέατε στα ΜΜΕ ότι θα την υιοθετήσετε, αλλά χθες την απορρίψατε. Προς τι αυτή η ανακολουθία;
Οφείλεται στο ότι αποκαλύφθηκε η αδράνειά σας ή μήπως θα συνεχίσετε να έχετε στα πούπουλα τα «παράγωγα» της Χρυσής Αυγής, για τις …καλές εκδοχές της οποίας μιλούσε πρώην βουλευτής; Το ΠΑΣΟΚ αξιακά και πολιτικά από την πρώτη στιγμή στάθηκε απέναντι στους νεοναζιστές δολοφόνους της Χρυσής Αυγής και τα «παράγωγά» της. Χωρίς ναι μεν αλλά και χωρίς αστερίσκους. Η Κυβέρνηση μπορεί αλλά δεν θέλει να δώσει άμεση λύση. Τορπιλίζετε τη συναίνεση. Εμείς πήραμε μία πρωτοβουλία και ζητάμε συναίνεση για να μην παίρνουν ούτε ένα ευρώ οι εγκληματίες από την τσέπη του ελληνικού λαού. Γιατί αρνείστε λοιπόν την συναίνεση σ’ αυτό το τεράστιο πολιτικό και ηθικό ζήτημα; Ένα ζήτημα, που αφορά τη λειτουργία της δημοκρατίας στη χώρα μας.
Με την υπερψήφιση της τροπολογίας του ΠΑΣΟΚ και με άμεση σύγκληση της Ολομέλειας της Βουλής θα ληφθεί άμεσα απόφαση, που θα αναστέλλει κάθε χρηματοδότηση. Ο Υπουργός, κ. Λιβάνιος, παραδέχτηκε χθες ότι δόθηκαν όσα χρήματα ήταν να δοθούν ως κρατική χρηματοδότηση μέσα στο 2024, και παραπέμπει τις αποφάσεις για το 2025 και βλέπουμε. Αυτό, συγγνώμη αλλά δεν συνιστά υπεύθυνη στάση.
Και κάτι ακόμη: την ώρα που υποτίθεται ότι δίνετε μάχη απέναντι στην ακροδεξιά, έχετε στα ψηφοδέλτια που το κόμμα σας στηρίζει στα επιμελητήρια, άνθρωπο που κατέβαινε υποψήφιος ευρωβουλευτής με το κόμμα των Σπαρτιατών μέχρι αυτό να αποκλειστεί από τον Άρειο Πάγο. Πολλές και περίεργες συμπτώσεις.
Αντί να έχουμε μια απάντηση σε όλα αυτά, σήμερα είχαμε και μία αντεπίθεση για τον νόμο του ΑΣΕΠ.
Ο λαλίστατος κ. Μαρινάκης μας εγκαλεί γιατί δεν ψηφίσαμε τον νόμο για το ΑΣΕΠ. Δεν είπε, βέβαια, ότι στηρίξαμε άρθρα σημαντικά που βελτιώνουν την κατάσταση.
Πάμε, όμως, στην ουσία: εσείς μιλάτε για το ΑΣΕΠ; Τα έδρανά σας έχουν μνήμη και θυμούνται τι λέγατε, όταν καταγγέλλατε το ΠΑΣΟΚ ότι ο νόμος για το ΑΣΕΠ ήταν «πολιτικό κακούργημα». Υπάρχει μνήμη και οι πολίτες σας θυμούνται, όταν αποχωρούσατε από τη Βουλή. Αλλά ας πάμε στα πιο πρόσφατα: το 2021 φέρατε τον νόμο 4765 που καταψηφίσαμε και τότε πάλι λέγατε ότι είμαστε αντιμεταρρυθμιστές. Τελικά ποιος είχε δίκιο; Εσείς που τον ψηφίσατε ή εμείς που τον καταψηφίσαμε; Αν είχατε δίκιο γιατί έχετε φέρει 30 τροποποιήσεις του νόμου, που λέγατε ότι είναι λύση;
Μάλλον τότε κάνατε λάθος και καλώς εμείς δεν ψηφίσαμε και τώρα με εκ νέου λάθη προσπαθείτε να μας κουνήσετε το δάχτυλο. Η ουσία είναι η εξής: προσπαθείτε να μεταβιβάσετε τις ευθύνες της κυβέρνησής σας στο ΑΣΕΠ.
Και το ερώτημα που προκύπτει είναι το εξής: κύριε Λιβάνιε, οι 10.000 άνθρωποι που είναι υπό ομηρία με το νομοθέτημά σας, βρίσκουν λύση; Καμία λύση δεν βρίσκουν. Γι’ αυτό, λοιπόν, καλώς καταψηφίσαμε επί της αρχής και ψηφίσαμε τα άρθρα που έπρεπε για να βελτιωθεί η όποια κατάσταση υπάρχει σήμερα.
Μιας και μιλάμε για το υπουργείο Εσωτερικών, δεν άκουσα σήμερα τον κ. Λιβάνιο, τον κ. Μαρινάκη και τον Πρωθυπουργό να μας πουν μια κουβέντα για το πρόστιμο, που «έφαγε» η Νέα Δημοκρατία και τα στελέχη της από τις Ανεξάρτητες Αρχές για το σκάνδαλο των emails. Καμία κουβέντα.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
βρισκόμαστε σήμερα εδώ για να συζητήσουμε ένα πολύ σοβαρό θέμα. Το ζήτημα των φυσικών καταστροφών, που αφορά στην ανθεκτικότητα της πατρίδας μας, την ανθεκτικότητα της κοινωνίας μας, αφορά στον ίδιο τον πυρήνα του κράτους. Διότι όταν θες να είσαι μια προηγμένη κοινωνία, κάνεις μεταρρυθμίσεις στο κράτος για να μπορούν οι πολίτες να νιώθουν ασφάλεια, όταν προκύπτει οικονομική κρίση, όταν υπάρχει κλιματική κρίση, όταν υπάρχει πανδημική κρίση. Το κράτος μας έχει αλλάξει, έχει βελτιωθεί; Είστε περήφανοι για ό,τι έχετε καταφέρει εδώ και πεντέμισι χρόνια; Αυτή είναι η πραγματική συζήτηση, η ανθεκτικότητα το ελληνικού κράτους.
Όποια κρίση προκύπτει, οι επιπτώσεις που πληρώνει η ελληνική κοινωνία, είναι πολλαπλάσιες από τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές κοινωνίες. Εδώ οι συνεχιζόμενες αποτυχίες δημιουργούν ένα γενικευμένο αίσθημα ανασφάλειας στους πολίτες.
Όλο και περισσότεροι, -κυρίως οι ευάλωτοι και η μεσαία τάξη- νιώθουν απροστάτευτοι. Νιώθουν ότι το κράτος δεν παίζει σωστά τον ρόλο του, δεν στέκεται δίπλα τους όπως θα έπρεπε σε δύσκολες στιγμές, και αυτό το γενικευμένο αίσθημα που κλιμακώνεται, ενδυναμώνει την κρίση εμπιστοσύνης του ελληνικού λαού απέναντι στην πολιτική και τους θεσμούς. Γι’ αυτό το κλίμα που υπάρχει στην κοινωνία είστε απολύτως υπεύθυνοι κύριοι της Νέας Δημοκρατίας.
Όταν όλοι, ακόμη και ακραιφνείς υποστηρικτές σας, αντιλαμβάνονται ότι εδώ και πεντέμισι χρόνια δεν μεταρρυθμίζετε το κράτος, δεν ενισχύετε την ανθεκτικότητα, δεν δημιουργείτε συνθήκες δικαιοσύνης αλλά συμπεριφέρεστε στο κράτος ως λάφυρο αναπαραγωγής της εξουσίας. Αυτό το νιώθουν οι πολίτες, γι’ αυτό και σας έστειλαν ένα ισχυρό μήνυμα στις τελευταίες ευρωπαϊκές εκλογές. Προσπαθείτε να καλύψετε τις συνεχιζόμενες αποτυχίες σας μέσα από μια «δημιουργική λογιστική», αλλά πλέον το βίωμα κάθε πολίτη είναι πιο ισχυρό από την προπαγάνδα σας.
Και απευθύνομαι προσωπικά σε εσάς κύριε Μητσοτάκη: Είστε περήφανος, που κυβερνάτε ένα λαό που έχει τη δεύτερη χαμηλότερη αγοραστική δύναμη στην Ευρώπη των 27 ξεπερνώντας μόνο την Βουλγαρία;
Είστε περήφανος που κυβερνάτε ένα λαό που πληρώνει τις δεύτερες υψηλότερες δαπάνες για την υγεία του μεταξύ των 27 ευρωπαϊκών χωρών και μας ξεπερνά μόνο η Βουλγαρία, ενώ μεσολάβησε η πανδημία, που αποκάλυψε τα τεράστια προβλήματα του Εθνικού Συστήματος Υγείας;
Η΄ μήπως είστε περήφανος που ενώ υπάρχουν στοιχεία που αποκαλύπτουν ότι το κόστος ενοικίων έχει αυξηθεί για οικογένειες και φοιτητές σχεδόν 50% σε 4 χρόνια, δεν υλοποιείτε κανένα από τα μεγάλα στεγαστικά προγράμματα που εφαρμόζουν τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη; Προτείνετε μόνο μπαλώματα χωρίς αποτέλεσμα.
Η΄ μήπως είστε περήφανος που κλιμακώνονται το κόστος παραγωγής και το κόστος ζωής; Και μένω ιδιαίτερα στο κόστος παραγωγής που υπονομεύει τον πρωτογενή τομέα και βυθίζει σε απελπισία χιλιάδες αγρότες και κτηνοτρόφους.
Πώς θέλετε να εμφανίζετε τον εαυτό σας ως μεγάλο μεταρρυθμιστή, όταν στον ΟΠΕΚΕΠΕ -έναν οργανισμό που έχει τον κρισιμότερο ρόλο σε αυτόν τον τομέα- αλλάξατε σε 5 χρόνια 5 προέδρους και έρχεται η ευρωπαϊκή επιτροπή και τον θέτει υπό την επόπτεια της; Τι είδε η ευρωπαϊκή επιτροπή στον ΟΠΕΚΕΠΕ, που δεν είδατε εσείς και οι υπουργοί σας επί 5 ολόκληρα χρόνια;
Έχετε μια καθαρή απάντηση για τις ολιγοπωλιακές πρακτικές σε μεγάλους τομείς της Οικονομίας – εμπορία τροφίμων, ενέργεια, τράπεζες, υγεία- που περιγράφει με σαφήνεια ακόμη και η Τράπεζα της Ελλάδας, και αισχροκερδούν με την ανοχή σας στην πλάτη του ελληνικού λαού;
Κύριε Μητσοτάκη, τα τελευταία έξι χρόνια κυβερνάτε χωρίς μνημόνια, με δημοσιονομική ευελιξία και την προίκα των δισεκατομμυρίων του Ταμείου Ανάκαμψης. Κι όμως τα πεπραγμένα σας συνοψίζονται σε λίγες λέξεις: Χαμένος χρόνος, χαμένες ευκαιρίες, χαμένοι πόροι για τη χώρα και την κοινωνία!
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Πέρασαν 20 μήνες από την τραγωδία στα Τέμπη και το συλλογικό τραύμα παραμένει. Απόδοση δικαιοσύνης δεν υπάρχει. Εκατομμύρια πολίτες περιμένουν να δουν, αν θα πληρώσει κάποιος από αυτούς που ευθύνονται γι’ αυτή την τραγωδία.
Δεν ανταποκριθήκατε ούτε στο στοιχειώδες: στο αυτονόητο αίσθημα ασφάλειας. Πόσες ακόμη παρ’ ολίγον τραγωδίες θα ζήσουμε μέχρι να κάνουμε πράξη το «ποτέ ξανά» που υποσχεθήκατε; Από τον περσινό Δεκέμβριο ως σήμερα έχουμε μετρήσει 9 παρ’ ολίγον δυστυχήματα!
Στην πλειονότητα τους στις γραμμές του προαστιακού, τα οποία η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων διερευνά αυτεπάγγελτα. Τρένα μπήκαν στην ίδια γραμμή με τον κίνδυνο μετωπικής σύγκρουσης, προσέκρουσαν σε πεσμένα δέντρα και το τελευταίο και πιο πρόσφατο, αν είναι δυνατόν, ο προαστιακός μπήκε στις γραμμές του μετρό. Έχετε να πείτε κάτι γι’ αυτό; Μόνο ο κ. Σταϊκούρας φαίνεται ότι βλέπει να κινούνται …στη «σωστή» κατεύθυνση τα μέτρα ασφάλειας στον σιδηρόδρομο, όπως δήλωσε 20 μέρες πριν. Ποια είναι λοιπόν η απάντηση της Κυβέρνησης σε αυτή την κατάσταση; Κάθε φορά που έχουμε ένα παρ’ ολίγον δυστύχημα, να στήνει επικοινωνιακά σόου στον Άρειο Πάγο; Είστε κατ’ επανάληψη βαρύτατα εκτεθειμένοι, ασυγχώρητοι και αμετανόητοι.
Για εμάς η τραγωδία στα Τέμπη και η ασφάλεια στις μεταφορές δεν είναι «μπαγιάτικο θέμα», όπως με θράσος είπε η Υπουργός σας, η κυρία Βούλτεψη, όταν κατατέθηκε η πρόταση δυσπιστίας, αλλά είναι ένα τεράστιο ηθικό και πολιτικό ζήτημα.
Κυρίες και κύριοι βουλευτές
η κυβέρνηση περνάει κάτω από τον πήχη των προσδοκιών της ελληνικής κοινωνίας, διότι η αντίληψή της είναι απολύτως Διαχειριστική, Συγκεντρωτική και Πελατειακή. Αυτό που περιγράφεται ως «Επιτελικό Κράτος».
Ειδικά στον τομέα της Πολιτικής Προστασίας, η εμμονή στο λάθος οδηγεί κάθε χρόνο σε καταστροφές σε φυσικό κεφάλαιο και περιουσίες.
Είναι προφανές, λοιπόν, ότι δεν είναι δυνατό η κυβέρνηση σας να επιλέγει εμμονικά -εδώ και έξι χρόνια- την ίδια αναποτελεσματική τακτική και να περιμένει διαφορετικό αποτέλεσμα. Είναι διάχυτη η άποψη στην κοινωνία ότι υπάρχει τεράστιο έλλειμμα στον τομέα της πρόληψης, του έγκαιρου σχεδιασμού και της προστασίας από τις πυρκαγιές.
Φέτος βεβαίως υπάρχουν λιγότερες καταστροφές, δεν το αρνείται κανείς. Αυτό λένε τα επίσημα στοιχεία. Όμως, δεν μπορεί το μέτρο σύγκρισης να είναι ο περσινός όλεθρος, όταν στη χώρα μας, στη Δαδιά, είχαμε τη μεγαλύτερη πυρκαγιά που έχει συμβεί σε ευρωπαϊκό έδαφος. Ας είμαστε ειλικρινείς, όντως φέτος έχουμε λιγότερες πυρκαγιές. Μην χρησιμοποιείτε, λοιπόν, εξαιρέσεις ως μια μόνιμη κατάσταση που πολύ πιθανόν να μας οδηγήσει ως χώρα σε δυσάρεστα αποτελέσματα στο μέλλον λόγω έλλειψης στρατηγικής και προετοιμασίας. Γι’ αυτό πρέπει να δοθούν συγκεκριμένες απαντήσεις για αυτά που συνέβησαν τη φετινή χρονιά, για το τι δεν πήγε καλά σε συγκεκριμένες περιπτώσεις και να ακούσετε και από την δική μας πλευρά ποιες προτάσεις έχουμε για να οχυρωθεί καλύτερα η χώρα μας απέναντι τις φυσικές καταστροφές.
Ας τα πάρουμε ένα-ένα.
Η καταστροφή στην Αττική είχε κάτι πρωτόγνωρο: Μια φωτιά που ξεκίνησε από μια δασική περιοχή, εντοπίστηκε σχεδόν αμέσως, δεν υπήρχε ολιγωρία, και κινητοποίησε σχετικά γρήγορα πυροσβεστικές δυνάμεις, παραταύτα ξέφυγε από κάθε έλεγχο και εισέβαλε στον αστικό ιστό, απειλώντας περιοχές με αμιγώς αστικό προφίλ γεννώντας ένα αίσθημα γενικευμένης ανασφάλειας στους πολίτες. Θεωρείτε άραγε, «επιτυχία» το γεγονός ότι τον Αύγουστο η πυρκαγιά που ξεκίνησε από τον Βαρνάβα μπήκε στον αστικό ιστό της Αθήνας και έσβησε στο Χαλάνδρι; Τι συνέβη; Δεν πρέπει κάποιος να απαντήσει με ευθύνη; Τουλάχιστον ο αρμόδιος υπουργός.
Με αυτή την πυρκαγιά για να βάλουμε όλον τον καμβά, μέσα σε 8 χρόνια έχει καεί συνολικά το 37% των δασικών εκτάσεων της Αττικής, γεγονός που προκαλεί -και θα προκαλεί και στο μέλλον- πολύ σοβαρές επιπτώσεις: Στον αέρα που αναπνέουμε, στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, στην περαιτέρω άνοδο της θερμοκρασίας, τη διάβρωση του εδάφους, τη λειψυδρία και τη μείωση της βιοποικιλότητας στην Αττική. Η ποιότητα ζωής πάνω από 3 εκατομμυρίων ανθρώπων που ζουν στην Αττική θα υποβαθμιστεί περαιτέρω. Τι θα κάνουμε για να σταματήσει αυτός ο κατήφορος, όταν το 37% έχει καταστραφεί; Αυτή είναι η συζήτηση που πρέπει να γίνει.
Ο Σεπτέμβριος κλείνει με τη δεύτερη καταστροφικότερη πυρκαγιά της χρονιάς, στο Ξυλόκαστρο. Φέτος, οι πυρκαγιές ξεκίνησαν δυστυχώς πολύ νωρίς και τελειώνουν απ’ ότι φαίνεται πολύ αργά. Σύμφωνα με στοιχεία του Copernicus και του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου, το 8% της συνολικής επιφάνειας της Κορινθίας έχει καεί από το 2010. Με την πιο πρόσφατη πυρκαγιά στο Ξυλόκαστρο, φτάσαμε στο σημείο να έχουμε 11% περισσότερες πυρκαγιές τον φετινό Σεπτέμβρη, σε σχέση με πέρσι. Πρόκειται για την πιο καταστροφική πυρκαγιά, που έχει γίνει στην Ελλάδα τους μήνες Σεπτέμβριο-Οκτώβριο από τότε τουλάχιστον που τηρούνται στοιχεία (2000). Είπε ο κ. Κικίλιας, ο αρμόδιος υπουργός: «Δεν περιμέναμε τέτοια περίοδο να έχουμε πυρκαγιές». Κακώς δεν περιμένατε. Έπρεπε να περιμένετε. Αυτό δηλώνει μια απαράδεκτη ανετοιμότητα .
Ένα ακόμη μνημείο κυβερνητικής αποτυχίας είναι η επί 27 μέρες πυρκαγιά, που ξεκίνησε στις 18 Ιουλίου και έσβησε τον Δεκαπενταύγουστο στο όρος Όρβηλος Σερρών, όπου σύμφωνα με το Εθνικό Αστεροσκοπείο κάηκαν 12.000 στρέμματα δάσους, εκ των οποίων 8.900 στην Ελλάδα και 3.100 στη Βουλγαρία. Είναι και αυτό αποτελεσματικότητα; «Επιτελικότητα»; Ένα είναι σίγουρο: Η χώρα παραμένει ανοχύρωτη και πρέπει πολλά πράγματα να αλλάξουν.
Τώρα που τελείωσε το καλοκαίρι με τις πυρκαγιές από εδώ και πέρα έχουμε μπροστά μας τον χειμώνα με τις πλημμύρες. Οι δήμοι δίπλα στον Κηφισό προειδοποίησαν πως οι πλημμύρες είναι θέμα χρόνου να συμβούν, και τότε, μια τεράστια πολεοδομική ζώνη, από τη φαληρική ακτή ως τις παρυφές της Πάρνηθας, θα βρεθεί σε κίνδυνο.
Ακόμα και σήμερα, αν ξεκινούσε η υλοποίηση ενός πλήρους αντιπλημμυρικού σχεδίου στον Κηφισό, θα χρειάζονταν 10 χρόνια για να ολοκληρωθεί. Εσείς, όμως, χάσατε 6 χρόνια, χωρίς να κάνετε τίποτα.
Κύριε Πρωθυπουργέ, αναφέρατε προηγουμένως και συμφωνήσατε με αυτό που έχουμε πει και εμείς ότι η κλιματική αλλαγή είναι εδώ. Και δεν μπορεί να είναι ούτε άλλοθι, ούτε δικαιολογία. Εμείς τα λέμε αυτά από το 2006. Μάλιστα το 2021 με πρωτοβουλία της αείμνηστης προέδρου μας Φώφης Γεννηματά καταθέσαμε και κλιματικό νόμο. Και με δική μου πρωτοβουλία και με πολύ μεγάλη συνεργασία και δουλειά με τον κ. Στυλιανίδη, εσείς είχατε την ευκαιρία ως πρωθυπουργός να υπογράψετε τη μεγάλη συμφωνία για την Ελλάδα και το σύνολο των ευρωπαϊκών χωρών που μπήκαν στην παραγγελία για τα νέου τύπου Canadair, για τα οποία δεν υπήρχε γραμμή παραγωγής. Άρα, εμείς ως κόμμα και στη Βουλή και στην Ευρωβουλή, έχουμε μία συνέπεια στις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης και στην ανάγκη η χώρα μας να θωρακιστεί με τον όρο της ανθεκτικότητας.
Αυτό όμως που μετράει, δεν είναι μόνο τα μέσα πυρόσβεσης. Χρειάζεται ένα βελτιωμένο και αποτελεσματικό σχέδιο πολιτικής προστασίας και πρόληψης. Και υπογραμμίζουμε την πρόληψη. Η μεταρρύθμιση της Πολιτικής Προστασίας στη χώρα μας συνιστά μια ματαιωμένη εξαγγελία. Τρία πορίσματα, της διακομματικής επιτροπής της Βουλής το 1993, της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Βουλής το 2008 και το πόρισμα Goldammer το 2019 μετά την φωτιά στο Μάτι, συμπίπτουν ότι απαιτείται ριζική αλλαγή του εθνικού σχεδιασμού. Μάλιστα το πόρισμα του 2008 φέρει την υπογραφή του Κ. Μητσοτάκη, ως προέδρου της αρμόδιας Επιτροπής της Βουλής. Και τα τρία πορίσματα, κατ’ ουσίαν, για χρόνια δεν έχουν γίνει πυξίδα μεγάλων αλλαγών.
Η κλιματική κρίση είναι εδώ. Κανείς δεν αντιλέγει. Παρά μόνο οι συνωμοσιολόγοι. Το ερώτημα, συνεπώς, είναι αν η συνολική εθνική στρατηγική αντιμετώπισης των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης είναι επεξεργασμένη και αποτελεσματική. Με άλλα λόγια, έχουμε πραγματικά ενισχύσει την ανθεκτικότητα της χώρας; Η απάντηση είναι δυστυχώς ΟΧΙ. Παρά το γεγονός ότι διαθέτουμε σήμερα ένα σημαντικό χρηματοδοτικό εργαλείο για να το πετύχουμε, το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Η κυβέρνηση μάλιστα δημιούργησε το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης Πολιτικής Προστασίας μετά την καταστροφική πυρκαγιά στη Βόρεια Εύβοια, για να απορροφήσει αποτελεσματικότερα τα κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Το αποτέλεσμα; Σύμφωνα με ανάλυση του ινστιτούτου ΕΝΑ, μέχρι και τα τέλη Μαρτίου, διαπιστώνεται πως ενώ τα ενταγμένα έργα έχουν συνολικό προϋπολογισμό 556,63 εκατ. ευρώ, οι πληρωμές (δαπάνες) ανέρχονται σε 5,34 εκατ. ευρώ, που αντιστοιχούν σε ποσοστό απορρόφησης μόλις 1%.
Οι δαπάνες αυτές αφορούν έργα συμβουλευτικής υποστήριξης, ενώ δεν καταγράφεται προϋπολογισμός για υποδομές, αναβάθμιση και προμήθεια εξοπλισμού.
Σήμερα, λοιπόν, έχουμε χρέους τη χάραξη μιας νέας εθνικής στρατηγικής. Δεν υπάρχουν περιθώρια άλλων αναβολών, λαθών και πειραματισμών. Έχουμε ήδη χάσει χρόνο.
Ας δούμε όμως, πρώτα, τι ακριβώς πρέπει να αλλάξει:
(α) Πρέπει να βάλουμε τέλος στην αποδυνάμωση των δασικών υπηρεσιών, που σήμερα διαθέτουν γύρω στους 900 δασολόγους και δασονόμους, οι οποίοι στη συντριπτική τους πλειονότητα είναι σε ηλικία συνταξιοδότησης, ενώ ελάχιστες προσλήψεις έχουν πραγματοποιηθεί τα τελευταία χρόνια.
(β) Να τερματίσουμε την υφιστάμενη κατανομή των πόρων και το μοντέλο «80% στην πυρόσβεση και 20% στην πρόληψη».
(γ) Η εκπόνηση των αντιπυρικών σχεδίων είναι απαράδεκτο να συνεχίσει να γίνεται σε κλίμακα μόνο Περιφέρειας και όχι δασαρχείου, με αποτέλεσμα δασικές εκτάσεις, καλλιεργήσιμη γη, εκτός σχεδίου περιοχές και οικιστικός ιστός που είτε αλληλοκαλύπτονται είτε συνορεύουν, να μην διαθέτουν ειδικό αντιπυρικό σχέδιο. Για εμάς αυτό είναι κορυφαίο ζήτημα.
(δ) Το προσωπικό τόσο της ομάδας των δασοκομάντος όσο και των πυροσβεστών 5ετούς θητείας χρειάζεται επαρκή εκπαίδευση και αξιοποίηση στον τομέα της πρόληψης. Και εν τέλει να γίνει πράξη η αξιοκρατία στο Πυροσβεστικό Σώμα. Αλλά θα μου πείτε που φέρατε την αξιοκρατία, για να την φέρετε και σε αυτό τον τομέα!
Και τώρα, πάμε στο πώς πρέπει να αλλάξουν. Ποιες είναι οι συγκεκριμένες μας προτάσεις:
Το ΠΑΣΟΚ προτείνει τη θεσμοθέτηση ενός εθνικού σχεδίου δράσης για την ανθεκτικότητα του περιβάλλοντος.
(Α) Αύξηση των κονδυλίων ώστε από την αναλογία «20% -80%» που είναι σήμερα για πρόληψη και καταστολή, να πλησιάσει το «50%-50%», χωρίς μείωση της καταστολής. Ειδικότερα, οι άμεσες αλλαγές που προτείνουμε στο υφιστάμενο μοντέλο πρόληψης είναι:
Προτεραιοποίηση περιοχών υψηλού κινδύνου και οικοσυστημάτων υψηλής αξίας – μοναδικότητας
Υιοθέτηση ενός τρίπτυχου για τη διαχείριση των δασών και των οικοσυστημάτων της χώρας με στρατηγικές ανθεκτικότητας, προσαρμογής και μετασχηματισμού.
Ως προς το μοντέλο αντιμετώπισης, οι προτάσεις μας επικεντρώνονται:
Στην συμμετοχή της Δασικής Υπηρεσίας με επιτελικό ρόλο στην κατάσβεση των πυρκαγιών.
Στη θεσμοθετημένη και συστηματική αξιοποίηση και μετάδοση της γνώσης των παλαιών στελεχών της Δασικής υπηρεσίας, με εμπειρία στην κατάσβεση πυρκαγιών.
Στην ενεργοποίηση και στελέχωση πυροφυλακίων – εκσυγχρονισμός (χρήση αισθητήρων, drones, πληροφοριακών συστημάτων).
Στη δημιουργία ενιαίου γεω-πληροφοριακού συστήματος με όλο το αγροτικό και δασικό οδικό δίκτυο και την κατάσταση βατότητας του. Πολλές φορές το CIS δείχνει μία πρόσβαση, που όμως είναι μία πλαστή πρόσβαση διότι δεν υπάρχει βατότητα. Το θεωρώ πολύ κρίσιμο αυτό και από την εμπειρία μου σε συμμετοχή σε κέντρα που αφορούν στην πρόληψη και τον σχεδιασμό.
Αξιοποίηση τον χειμώνα στην πρόληψη των εποχικών πυροσβεστών, που το καλοκαίρι είναι μέσα στο δάσος.
(Β) Ο δεύτερος άξονας δράσεων περιλαμβάνει ένα νέο μοντέλο Δασικής Υπηρεσίας, με ουσιαστική ενίσχυση σε πόρους και προσωπικό, ώστε να μπορεί να εκπληρώνει με σύγχρονο τρόπο τα εκ του νόμου οριζόμενα καθήκοντά της.
(Γ) Ο τρίτος άξονας, αφορά τις συνέργειες μεταξύ των συναρμόδιων φορέων διαχείρισης φυσικού και αγροτικού τοπίου, βασισμένες σε ένα αποτελεσματικό σύστημα διακυβέρνησης.
(Δ) Ο τέταρτος άξονας του Σχεδίου μας, προβλέπει τη σύσταση φορέα παρακολούθησης και υποστήριξης της αποκατάστασης και ανάκαμψης του κοινωνικο-οικονομικού περιβάλλοντος. Στόχος δεν θα είναι απλά η τυπική υποχρέωση αποζημίωσης των πληγέντων, αλλά η ουσιαστική υποστήριξή τους.
(Ε) Ο πέμπτος άξονας του Εθνικού Σχεδίου που καταθέτουμε προβλέπει τη δημιουργία ενός Συστήματος Διαχείρισης και Ανθεκτικότητας Δασικών Οικοσυστημάτων. Και βέβαια δεν πρέπει να ξεχάσουμε μοντέλα όπως αυτό του ΣΠΑΫ, που αποδεικνύουν ότι η επένδυση στις τοπικές μονάδες πολιτικής προστασίας έχουν μικρότερο κόστος για τον προϋπολογισμό, ταχύτερη ανταπόκριση και μεγάλη αποτελεσματικότητα.
Εμείς είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε για ένα διακομματικό σχέδιο. Πρέπει, λοιπόν, όπως είπα και πέρυσι σε μία ανάλογη συζήτηση, αυτή η συζήτηση να ανοίξει.
Θέλω, λοιπόν, κλείνοντας, να σας πω ότι όλα αυτά είμαστε έτοιμοι, όχι μόνο να τα συζητήσουμε σήμερα εδώ. Αλλά να γίνει μία αρμόδια διακομματική επιτροπή, που θα φέρει στη Βουλή ένα πόρισμα που θα ενισχύει την πολιτική προστασία, στα πρότυπα και άλλων ευρωπαϊκών χωρών.
Σας ευχαριστώ πολύ.