Θετική εξέλιξη χαρακτηρίζει η κυβέρνηση την ανακοίνωση της Τουρκίας για «πάγωμα» των γεωτρήσεων από το «Oruc Reis» και την αποκλιμάκωση στο Αιγαίο. Ωστόσο, στην πρόσκληση της Αγκυρας για διάλογο «χωρίς όρους και προϋποθέσεις», η απάντηση είναι σαφής: Διάλογο μόνο για οριοθέτηση ΑΟΖ και για υφαλοκρηπίδα, αν χρειαστεί, και τίποτα περισσότερο.
Η αποκλιμάκωση της έντασης στο Αιγαίο επιβεβαιώνεται και από την Αθήνα, αφού αποχώρησαν τα τουρκικά πολεμικά πλοία, καθώς και ορισμένα από τα ελληνικά, αν και ένας αριθμός πλοίων του Πολεμικού Ναυτικού παραμένει στην περιοχή σε επιφυλακή.
Η Τουρκία διά του εκπροσώπου του Ερντογάν, Ιμπραΐμ Καλίν, ανακοίνωσε το πάγωμα των σεισμικών ερευνών από το «Oruc Reis», δηλώνοντας πως η Άγκυρα είναι έτοιμη για συνομιλίες με την Ελλάδα «χωρίς όρους και προϋποθέσεις».
«Όλοι θα πρέπει να συνεχίσουν να δουλεύουν στις δικές τους υφαλοκρηπίδες, ενώ για τις αμφισβητούμενες περιοχές θα πρέπει να γίνουν κοινές έρευνες». Μετέφερε παράλληλα την εξής φράση του Ρετζέπ Ερντογάν: «Ας είμαστε εποικοδομητικοί. Μπορούμε να περιμένουμε για λίγο», για να προσθέσει ο κ. Καλίν στο CNN Turk: «Η Ελλάδα είναι σημαντικός γείτονας. Ας λύσουμε τα διμερή ζητήματα. Δεν πρέπει να χρησιμοποιείται η ιδιότητα μέλους της ΕΕ ως στοιχείο πίεσης».
Η ελληνική πλευρά έκανε λόγο για θετική εξέλιξη. Ξεκαθαρίζει ωστόσο ότι δεν υπάρχει «γενικά διάλογος» αλλά μόνο για οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας, αν χρειαστεί, ενώ κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι «θα ξεκινήσουν κάποια στιγμή, εκ νέου, οι διερευνητικές συνομιλίες που είχαν διακοπεί το 2016».
Τα μηνύματα της ελληνικής κυβέρνησης
Η πρώτη αντίδραση στην τουρκική ανακοίνωση ήρθε από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, Στέλιο Πέτσα. Οπως εξήγησε, η κίνηση της Τουρκίας είναι θετική γιατί δείχνει ότι μια παράνομη τουρκική Νavtex αποσύρεται εν τoις πράγμασι. «Επιθυμούμε να έχουμε διάλογο και να συζητήσουμε το θέμα των θαλασσίων ζωνών. Είναι ένα ζήτημα που μας απασχολεί και είχαν γίνει διερευνητικές επαφές που διεκόπησαν το 2016 με ευθύνη της Τουρκίας», τόνισε χαρακτηριστικά.
Τα μηνύματα από τον Ελληνα υπουργό Εξωτερικών
Λίγο αργότερα, ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, μετά τη συνάντησή του με την Ισπανίδα ομόλογό του, Arancha González Laya, που είχε μόλις επιστρέψει από την Τουρκία, επισήμανε ότι «η Ελλάδα είναι πάντοτε έτοιμη για διάλογο με την Τουρκία. Για διάλογο, όμως, όχι υπό το κράτος απειλών, όχι υπό το κράτος προσβολών, όχι υπό το κράτος απόπειρας δημιουργίας τετελεσμένων».
«Η τοποθέτηση του εκπροσώπου της τουρκικής προεδρίας, για μας, είναι μια θετική εξέλιξη. Η ελληνική κυβέρνηση έλεγε, και συνεχίζει να λέει, διαμηνύει πάντοτε, ότι η απαραίτητη προϋπόθεση για τον διάλογο είναι η έμπρακτη αποκλιμάκωση από την πλευρά της Τουρκίας. Δεν μπορούμε να συζητάμε όταν η μια πλευρά προβαίνει σε ενέργειες που είναι αντίθετες με το Διεθνές Δίκαιο και με το Δίκαιο της Θάλασσας. Κατά συνέπεια, εμείς το θεωρούμε εξαιρετικά σημαντικό, όταν η γενική, η παγκόσμια αυτή θέση γίνεται αντιληπτή και από την τουρκική πλευρά. Θεωρούμε ότι αυτό είναι το συμφέρον και της Τουρκίας και της τουρκικής κοινωνίας».
Για να ξεκαθαρίσει, ωστόσο, ο κ. Δένδιας το περιεχόμενο αυτού του διαλόγου με την Αγκυρα: «Επειδή η λέξη "διάλογος" είναι βεβαρημένη, με ό,τι ο καθένας θέλει να προσθέσει σ’ αυτήν, θέλω να σας είμαι και σ’ αυτό απολύτως σαφής. Εμείς, θεωρούμε ότι η διαφορά μας με την Τουρκία αφορά το ζήτημα της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο και των υπερκείμενων θαλασσίων ζωνών. Αυτή είναι η διαφορά την οποία έχουμε με τη γείτονα Τουρκία».
Λίγο νωρίτερα, ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, είχε ανακοινώσει ότι φέτος μπορεί να γίνει ορθόδοξη λειτουργία τον Δεκαπενταύγουστο στη Μονή Σουμελά στον Πόντο, η οποία ήταν κλειστή επί πενταετία λόγω εργασιών συντήρησης.