Σε καμία άλλη χώρα του δυτικού κόσμου δεν θα βρει κανείς αυτό το παράδοξο πολιτικό σύμπτωμα της μετά θάνατον προσωπολατρίας.
Στη Γαλλία, ο Ντε Γκωλ, που υπήρξε ιδρυτής της μεταπολεμικής Δεξιάς, διδάσκεται στις Σχολές Πολιτικών Επιστημών, αλλά δεν επηρεάζει τη σύγχρονη Κεντροδεξιά και κυρίως κανένα από τα δεξιά κόμματα δεν διεκδικεί την κληρονομιά του. Μαζί με τη γενιά του Σιράκ ενταφιάστηκε και ο γκωλισμός. Μπορεί να διδάσκεται στα πανεπιστήμια, αλλά δεν απασχολεί την εφαρμοσμένη πολιτική. Άλλες εποχές, άλλα προβλήματα.
Αντίστοιχα, για τη γαλλική Αριστερά ο Μιτεράν είναι το μεγάλο τοτέμ, αλλά εκεί δεν τίθεται καν το πρόβλημα της κληρονομιάς, γιατί το πολιτικό του δημιούργημα, το Σοσιαλιστικό Κόμμα, αναπαύεται εν ειρήνη στα ιστορικά αρχεία.
Κάτι παρόμοιο ισχύει για τη γερμανική Δεξιά με τον Αντενάουερ, για το SPD με τον Βίλι Μπραντ. Με τον Ούλοφ Πάλμε στη Σουηδία, τη Θάτσερ και δεν ξέρω ποιο τοτέμ για τους Βρετανούς Εργατικούς. Οι νεκροί με τους νεκρούς και οι ζωντανοί με τους ζωντανούς.
Μόνο στην Ελλάδα η ελληνική Αριστερά ζει ακόμα με αυτό το παθολογικό παράδοξο. Ο Ανδρέας Παπανδρέου δεν είναι ένα νεκρό τοτέμ, που ανήκει σε μια συναρπαστική ιστορική συγκυρία για τη χώρα, αλλά διχάζει και προκαλεί ανταγωνισμούς μεταξύ των φυσικών του πολιτικών κληρονόμων και αυτών που θέλουν να τον «σφετεριστούν».
Ο Τσίπρας, που γεννήθηκε το 1974, προσπαθεί σήμερα να βουτήξει από το μουσείο του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος τη σαρκοφάγο του Ανδρέα, μπας και ξεγελάσει τους 80χρονους συνταξιούχους, τους κατ’ επάγγελμα επιδοματούχους, τη βαθιά δημοσιοϋπαλληλία και όποιον άλλον προαιρείται ως νέος ηγέτης του πελατειακού κράτους.
Βέβαια, σε μια κοινωνία περίπου φεουδαρχική, όπου τα παραδοσιακά κόμματα διοικούνται από τις πολιτικές δυναστείες, το να μην έχεις ρίζες είναι ένα είδος αναπηρίας. Ο Τσίπρας, αφετηριακά αποσυνάγωγος, θέλει να φτιάξει τη δική του δυναστεία και θέλει να βουτήξει τη σφραγίδα για να υιοθετήσει τα ορφανά του Ανδρέα, με πρώτο τον ΓΑΠ.
Η Αριστερά που κάποτε εκπροσωπούσε ο Τσίπρας είτε μπήκε στα τρελάδικα (βλέπε Ζωή κ.λπ.) είτε γύρισε στις σπηλιές (βλέπε Πολάκης). Τον Ανδρέα τον θέλει για να βουτήξει το ταμείο, δηλαδή να κληρονομήσει όλο αυτό το κομμάτι της κοινωνίας που δεν μπορεί να μπει στην κανονικότητα.
Δεν επιλέγει τυχαία τον Ανδρέα. Τον διαλέγει γιατί θέλει να απευθυνθεί στους descamisados που με τον Σημίτη αισθάνθηκαν ορφανοί, με τον Γιώργο προδομένοι και με τη Φώφη δεν βλέπουν... εξουσία.
Το μεγάλο πρόβλημα του Τσίπρα, που απειλεί μετά από μια εκλογική ήττα το πολιτικό του μέλλον, είναι ότι ψάχνει στα μουσεία τον σφυγμό ενός κόσμου που χτυπά όλο και πιο διαφορετικά.