Το ΠΑΣΟΚ είναι εδώ, αλλά δεν είναι ούτε ενωμένο ούτε δυνατό. Δεν σφύζει από υγεία , αλλά φαίνεται να ανακτά δυνάμεις και να βρίσκει την χαμένη του αυτοπεποίθηση.
Η Κεντρική του Επιτροπή ενέκρινε, προ ημερών, την γενική στρατηγική, σ’ αυτή την πρώτη φάση, που συνοψίζεται στα συνθήματα «ανανέωση και διεύρυνση» και «ενότητα και δράση».
Ωραία και ελκυστικά τα συνθήματα. Όμως, δημιουργούν εύλογα ερωτηματικά. Ανανέωση σε τι;
στα πρόσωπα, στην ιδεολογία, στην πολιτική πρακτική; Ενότητα πάνω σε ποια βάση; Δράση πάνω σε ποιο πρόγραμμα; Το ΠΑΣΟΚ, η ηγεσία και τα στελέχη του, επαναλαμβάνουν με κάθε ευκαιρία ότι αυτοί είναι οι γνήσιοι εκφραστές της Κεντροαριστεράς. Εν τούτοις, η επίκληση του όρου Κεντροαριστερά δεν σημαίνει πλέον τίποτα. Όλοι, πλην του ΚΚΕ και της ΧΑ, αυτοανακηρύσσονται κεντροαριστεροί υπό κάποια απροσδιόριστη έννοια.
Ξέρω ότι το ΠΑΣΟΚ περιμένει την κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ για να επανέλθουν σ’ αυτό οι παλιοί ψηφοφόροι του. Αυτό μπορεί να συμβεί εν μέρει, αλλά δεν θα μετατρέψει το ΠΑΣΟΚ σε ισχυρό φορέα αλλαγής και ανασυγκρότησης της Ελλάδας. Δέκα ή είκοσι επιπλέον βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, είτε νέοι είτε δανεικοί, δεν σημαίνει απολύτως τίποτα για την χώρα.
Η πρόεδρος και τα ηγετικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ πρέπει να κατανοήσουν ότι οι γενικολογίες δεν πείθουν πλέον κανένα. Το ΠΑΣΟΚ πρέπει να παρουσιάσει ένα πλήρες και λεπτομερές, επαναλαμβάνω λεπτομερές, πρόγραμμα, μεταρρυθμίσεων και πολιτικών για κάθε σημαντικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει σήμερα ή χώρα.
Τα προβλήματα της χώρας είναι πολλά και δυσεπίλυτα, και οι λύσεις πρέπει να είναι τολμηρές και ριζικές. Το ΠΑΣΟΚ πρέπει να μας δώσει απαντήσεις σε πολλά θεμελιώδη ερωτήματα. Ιδού μερικά:
1. Πως θα αντιμετωπίσει το πρόβλημα του δημοσίου χρέους;
2. Ποια θα είναι η σχέση κράτους –κεφαλαίου;
3. Ποια θα είναι η σχέση κράτους-συνδικαλισμού; Θα συνεχίσουν να διοικούν οι συνδικαλιστές που κατέστρεψαν την χώρα ή θα κάτσουν στο σκαμνί;
4. Ποια θα είναι η σχέση κράτους- τοπικής αυτοδιοίκησης; Θα συνεχίσουν οι δήμαρχοι να διορίζουν το συγγενολόι τους και τους δικούς τους με λεφτά των φορολογουμένων;
5. Ποιες συνταγματικές μεταρρυθμίσεις προτείνει; Θα εξακολουθήσουμε να έχουμε 300 βουλευτές; Θα συνεχίσουν τα έχουν τα προνόμια που έχουν σήμερα;
6. Θα γίνουν αποκρατικοποιήσεις και τι θα περιέχει το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων;
7. Ποιες θα είναι οι αρχές της κοινωνικής πολιτικής;
8. Πώς θα προσδιορισθεί το φορολογικό βάρος σε εταιρείες και πολίτες;
9. Θα χτυπήσει την ανομία και την διαφθορά που έχει εισχωρήσει σε όλο τον δημόσιο τομέα και με ποιο τρόπο;
10. Τι θα προτείνει για την λύση του μεταναστευτικού που έχει καταταλαιπωρήσει και διχάσει την χώρα;
Για όλα αυτά και για πολλά άλλα το ΠΑΣΟΚ πρέπει να δώσει τολμηρές, σαφείς και όσο το δυνατόν λεπτομερείς απαντήσεις. Διαφορετικά δεν θα μπορέσει ούτε να ανανεωθεί, ούτε να διευρυνθεί, ούτε να παίξει σοβαρό ρόλο στην ανασυγκρότηση της χώρας. Χωρίς θαρραλέες προτάσεις και ειλικρινείς προθέσεις δεν θα μπορέσει να εμπνεύσει και να προσελκύσει μεγάλες πολιτικές δυνάμεις.
Το πιο δύσκολο μέρος είναι ότι οι τολμηρές λύσεις έρχονται σε αντίθεση με τις επιδιώξεις πολλών ηγετικών στελεχών του ιδίου του ΠΑΣΟΚ. Όμως, όσο το ΠΑΣΟΚ παραμένει εγκλωβισμένο στην νοοτροπία των συνδικαλιστών και κομματαρχών και επιδιώκει μια πολιτική παρουσία που εξασφαλίζει την επιβίωση του στενού ηγετικού κύκλου, δεν πρόκειται να επιτύχει την επιδιωκόμενη αναγέννησή του, ούτε να προσφέρει κάτι σημαντικό στην χώρα.
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
Ο κ. Θεόδωρος Π. Λιανός είναι Ομότιμος καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.