Το Παρίσι ζει στον πυρετό των Ολυμπιακών Αγώνων, με τους κατοίκους του να αποσύρονται από την πόλη.
Περπατάμε στα ερημικά στενά ανάμεσα στα κτίρια του Οσμάν, προσπερνάμε δεκάδες ένοπλους αστυνομικούς, βλέπουμε τις γέφυρες του Σηκουάνα να μεταμορφώνονται σε κερκίδες.
Η πρώτη ευχάριστη αίσθηση φτάνοντας στο «Σαρλ ντε Γκωλ» είναι ο δροσερός αέρας των 18 βαθμών Κελσίου. Η δεύτερη είναι η ταχύτητα με την οποία το ταξί τρέχει στην ειδική άδεια λωρίδα που έχει δημιουργηθεί, με την ένδειξη Paris 2024, και αφορά μόνο σε ταξί και αστυνομικά οχήματα, όσο στις λωρίδες δίπλα αγκομαχούν φορτηγά και επιβατικά. Ο οδηγός ξεφυσά και κορνάρει υστερικά όταν κάποιος τολμά να αψηφήσει την οδηγία και να μπει σε αυτή τη λωρίδα. Τα λιγοστά γαλλικά μου επιτρέπουν να αναγνωρίσω τις κομψές βρισιές.
Αυτή η άδεια λωρίδα που σε οδηγεί στην καρδιά της Πόλης του Φωτός και των ολυμπιακών κύκλων είναι σαν να προϊδεάζει για αυτό που θα συναντήσεις στο κέντρο. Στο άδειο κέντρο, το οποίο εγκαταλείπουν άρον-άρον οι πολίτες.
Όχι μόνο δεν έχω ξαναδεί έτσι το Παρίσι, αλλά και δεν είχα διανοηθεί καν να το φανταστώ έτσι, ποτέ. Ίσως να μοιάζει με την εποχή της πανδημίας. Λίγοι άνθρωποι κυκλοφορούν -οι περισσότεροι είναι δρομείς κατά μήκος του Σηκουάνα-, τα πατίνια που στην τελευταία μου επίσκεψη κυριαρχούσαν, τώρα έχουν εξαφανιστεί, τα ποδήλατα είναι λιγοστά.
Αν ο Χόπερ ζούσε στο Παρίσι
Περπατάμε στους δρόμους πίσω από το Λούβρο και το Bourse de Commerce και συναντάμε άλλον ένα-δύο ανθρώπους. Μοναχικούς ανθρώπους να πίνουν εσπρέσο κάτω από κατακόκκινες τέντες, πάνω στις χαρακτηριστικές καρέκλες με την πυκνή πλέξη και τα στρογγυλά τραπέζια με τη μαρμάρινη επιφάνεια. Μια παριζιάνικη εκδοχή του Χόπερ.
«Μα πού είναι όλοι;» ρωτώ τους συνομιλητές μου. «Έχουν φύγει. Είναι, κλασικά, η εποχή των διακοπών για τους Παριζιάνους, όμως λόγω των Ολυμπιακών έχουν φύγει όσοι μπορούν από την πόλη» μου λένε. Για να προσθέσουν με πλατύ χαμόγελο «και εμείς φεύγουμε το Σαββατοκύριακο!». Το πόσο πολλοί από αυτούς έρχονται στην Ελλάδα είναι εντυπωσιακό. Μια απόβαση από το Παρίσι στις Κυκλάδες, όπου θα δουν στην τηλεόραση την τελετή έναρξης πάνω στον Σηκουάνα, που έχει σχεδιάσει το τρομερό παιδί Τομά Ζολί. Με προσευχές ώστε οι θεοί του ανέμου και η άνοδος της στάθμης του νερού να μη μετατρέψουν την τελετή σε Τιτανικό.
Οι ολυμπιακοί κύκλοι στον Πύργο του Άιφελ
Το επόμενο πρωί ξυπνάμε με την είδηση ότι η δήμαρχος του Παρισιού, η Ινταλγκό, κολύμπησε τελικά στον παγωμένο Σηκουάνα. Το έκανε για να αποδείξει ότι ο ποταμός καθάρισε, όπως είχε υποσχεθεί μαζί με τον Ολάντ, παρά τις επιφυλάξεις των ειδικών. Φιλότιμο, εγωισμός ή τα πάντα για την καλή εικόνα της πόλης στο διεθνές κοινό; Μάλλον το τελευταίο, έτσι όπως η Γαλλία πασχίζει να δείξει ότι είναι αυτή που γνωρίσαμε και αγαπήσαμε παρά τις εκλογικές περιπέτειες.
Πρώτο συμπέρασμα: Οι κάτοικοι εγκαταλείπουν την πόλη, λοιπόν. Έτσι, οι κυρίαρχες μορφές είναι αυτές των αστυνομικών που κυκλοφορούν σε γκρουπ των έξι, οι ειδικές δυνάμεις με τα οπλοπολυβόλα που στέκουν σαν πυραμίδες σε σχηματισμούς των τριών και οι εργάτες με τις κίτρινες φόρμες που εργάζονται πυρετωδώς, υπό το δροσερό αεράκι των 24 βαθμών του μεσημεριού, για να στήσουν οδοφράγματα και κερκίδες. Ελάχιστοι δρόμοι έχουν μείνει ανοιχτοί για τα αυτοκίνητα, ακόμα και οι γέφυρες των πεζών έχουν στενέψει για να στηθούν εγκαταστάσεις για κάμερες, θεατές, μέτρα ασφαλείας.
Ο Σηκουάνας ως τεράστια υπαίθρια σκηνή
Κερκίδες στήνονται στις γέφυρες, όπου όσοι τυχεροί έχουν εξασφαλίσει το εισιτήριο θα δουν την τελετή όπως θα περνάει μπροστά τους: πρωταγωνιστές δεν θα είναι καλλιτέχνες, αλλά οι ίδιοι αθλητές, αφού κάθε εθνική ομάδα θα βρίσκεται πάνω σε ένα ειδικό πλοιάριο. Συνολικά θα υπάρχουν 94 πλοιάρια. Πλήθος κόσμου αναμένεται να γεμίσει τις όχθες για να δει δωρεάν την τελετή, κάτι που παγώνει το αίμα των διοργανωτών όσον αφορά πιθανά ατυχήματα.
Πρώτο θα μπει στον Σηκουάνα, εκκινώντας από τη γέφυρα Austerlitz, κοντά στο Jardin des Plantes, το πλοιάριο της ελληνικής ομάδας στις 7.30 τοπική ώρα. Τελικός προορισμός η γέφυρα Iéna, δηλαδή συνολικά η απόσταση που θα διανύσουν είναι 6 χιλιόμετρα. Η συνέχεια θα δοθεί στο Τροκαντερό.
Σηκουάνας, Ιούλιος 1949. Στιγμές που θέλουν να ξαναζήσουν στο Παρίσι με τον ποταμό καθαρό
Εκεί, ο πληγωμένος αλλά όχι γονατισμένος Εμανουέλ Μακρόν θα υποδεχθεί τις ομάδες απ' όλον τον πλανήτη, σε αυτούς τους Αγώνες που όσο κι αν το ξεχνάμε, δημιουργήθηκαν, μεταξύ άλλων, για να φέρουν εκεχειρία και ένωση των λαών. Η ομιλία του αναμένεται να έχει αναφορές στην ανάγκη ειρήνευσης στις εμπόλεμες περιοχές του κόσμου, αλλά και στο εγχείρημα της Δημοκρατίας, που κυρίως στη Γαλλία κλυδωνίστηκε μετά τις εκλογές.
Βέβαια, όλα αυτά θα συμβούν κάτω από την απειλή και τον φόβο για τρομοκρατικό χτύπημα. Τα τραύματα στη Γαλλία είναι ανοικτά από τις επιθέσεις στις 13 Νοεμβρίου 2015, με το Μπατακλάν και όσα ακολούθησαν. Όταν τον Σεπτέμβριο του 2017 ανακοινώθηκε ότι η Γαλλία θα διοργανώσει τους τρίτους Ολυμπιακούς Αγώνες στην ιστορία της, ο τότε πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ πέτυχε αυτό που επιθυμούσε, όταν άρχισε η χώρα να διεκδικεί τους Αγώνες μόλις λίγους μήνες μετά τις επιθέσεις του Νοεμβρίου: το μήνυμα της ειρηνικής συνύπαρξης όλων.
Το νέο αμερικάνικο όνειρο λέγεται Εmily in Paris
Ήδη 30.000 αστυνομικοί βρίσκονται στην πόλη και θα ανέλθουν στους 48.000 τις ημέρες των Αγώνων, ενώ από τον στρατό έχουν βγει στους δρόμους περί τα 18.000 άτομα. Ναι, μια αστυνομοκρατούμενη πόλη, όπου τα συγκλονιστικά μνημεία και η κυρίαρχη αρτηρία του Σηκουάνα δεν κατορθώνουν να κρύψουν ή έστω να μικρύνουν την παρουσία τους στην πόλη.
Όμως, και οι τουρίστες είναι ελάχιστοι. Ακούς Αμερικανούς να προσπαθούν να ζήσουν το Emily in Paris όνειρό τους και βλέπεις Άραβες να είναι οι μοναδικοί πελάτες στους μεγάλους οίκους μόδας. Mέσα στο εντυπωσιακά ανακαινισμένο Samaritaine νιώθεις ξαφνικά πολύ σπουδαίος έτσι όπως έχεις την προσοχή όλων των πωλητών. Οι γκαλερί και αντικερί στη λεωφόρο Voltaire είναι κλειστές μέχρι τέλος Αυγούστου.
Η ουρά έξω από το Café de Flore είναι ασυνήθιστα μικρή, έως ανύπαρκτη κάποιες ώρες. Η brasserie Lipp, με τραπέζια άδεια - πού είναι εκείνες οι εποχές που έτρωγες πόρτα με ξινισμένο ύφος αν δεν είχες κάνει κράτηση... Βλέπω με ανακούφιση ότι δεν ισχύει αυτό που διαβάζω, πως έχουν εκδιώξει τους άστεγους από τους δρόμους, συναντώ πολλούς σε κεντρικά σημεία, ελπίζω να παραμείνει έτσι, να μην επιχειρήσουν οι Αρχές να σβήσουν από την εικόνα σαν με φώτοσοπ ότι θεωρούν παραφωνία.
Όμορφο και παράξενο το Παρίσι. Σαν σελίδες ενός μυθιστορήματος που φράσεις του έχουν διαγραφεί με ειδικό στυλό, εξαιτίας των οδοφραγμάτων, των κερκίδων, των λευκών τεντών που λειτουργούν ως οπτικά εμπόδια. Πλατείες έχουν κλείσει γιατί αυτή τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, τοποθετούνται τεράστιες οθόνες όπου θα προβάλλονται οι Αγώνες.
Ο χρόνος έχει ξαφνικά μεγαλύτερη ελαστικότητα, έτσι όπως κυκλοφορείς πιο γρήγορα παντού με τα πόδια, εξυπηρετείσαι άμεσα στα καταστήματα, βρίσκεις πιο εύκολα τραπέζια στα μπιστρό και στα εστιατόρια. Οι πρώτες ομάδες έχουν αρχίσει να φτάνουν - χθες τα χαμογελαστά πρόσωπα της αποστολής του Πουέρτο Ρίκο έκαναν πολλά κεφάλια να γυρίσουν.
Το Παρίσι είναι μια πόλη που έχει αγαπηθεί πολύ και που θέλει να αγαπιέται για πάντα. Μια πόλη που, αν και βγήκε από την πανδημία δυνατή, με το Λονδίνο να παραπαίει εξαιτίας του Brexit, θέλει να νιώσει τώρα ότι οι μελανιές των πρόσφατων εκλογών δεν έχουν αλλάξει την όψη του. Την ψυχή του. Η Λεπέν, η ακυβερνησία, η αβεβαιότητα είναι σαν μπαίνουν κάτω από το τεράστιο πολύχρωμο χαλί που αποτελούν οι Ολυμπιακοί Αγώνες. Οι πρώτοι στην Ιστορία που δεν θα γίνουν σε στάδιο, αλλά πάνω στο σώμα της ίδιας της πόλης. Η επιτομή της Δημοκρατίας.