Σε πανικό βρίσκονται οι Ρώσοι μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τις επακόλουθες κυρώσεις που επέβαλε η ΕΕ.
Όταν οι αγορές άνοιξαν χθες, πολλοί πανικόβλητοι Ρώσοι έσπευσαν σε τοπικά ATM και τράπεζες για να σηκώσουν τις οικονομίες τους προτού επιδεινωθεί η ζημιά.
«Είπε ότι είχαν δολάρια, οπότε ήρθα αμέσως εδώ» λέει ο Αλεξέι Πρεσνιάκοφ, δείχνοντας μια εφαρμογή για τη ρωσική Tinkoff Bank, όπου έδειχνε ότι μπορούσε να κάνει ανάληψη. Άλλα 20 άτομα περίπου έκαναν την ίδια σκέψη με εκείνον και περίμεναν στην ουρά. «Χθες η ισοτιμία ήταν 80:1. Σήμερα είναι 100. ή 150» λέει.
«Απλώς πήρα την αυθόρμητη απόφαση σήμερα να σηκωθώ να φύγω από τη δουλειά και να γυρίσω αφότου έβγαζα όλα μου τα χρήματα» είπε. «Προτού χάσουν τελείως την αξία τους».
Μέσα σε λίγα λεπτά, ωστόσο, η είδηση έφτασε στο πίσω μέρος της ουράς: Τα δολάρια είχαν τελειώσει. Σχεδόν οι μισοί έφυγαν. «Ποιος χρειάζεται ρούβλια;» είπε μια γυναίκα σαρκαστικά καθώς έφευγε.
Από τα εμπορικά κέντρα έως τις αίθουσες συνεδριάσεων των εταιρειών, οι Ρώσοι προσπαθούσαν να βρουν τι να κάνουν σε αυτό που το Κρεμλίνο περιέγραψε ως «αλλοιωμένη οικονομική πραγματικότητα» στην οποία βρέθηκε αντιμέτωπη η χώρα μετά τις κυρώσεις σε βάρος της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας και άλλων βασικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Υπήρχαν μάλιστα ενδείξεις πως κάτι κακό συνέβαινε: το Χρηματιστήριο της Μόσχας, το μεγαλύτερο χρηματιστήριο της Ρωσίας, διέκοψε τις συναλλαγές μέχρι τις 5 Μαρτίου.
Με τα αποθέματά της παγωμένα, η Κεντρική Τράπεζα ανακοίνωσε ότι θα υπερδιπλασίαζε τα βασικά της επιτόκια στο 20%, το υψηλότερο αυτό τον αιώνα, και θα ανάγκαζε μεγάλες εξαγωγικές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων μεγάλων παραγωγών ενέργειας όπως η Gazprom και η Rosneft να πουλήσουν το 80% του ξένου νομίσματος τους, αγοράζοντας ουσιαστικά ρούβλια για να στηρίξουν την ισοτιμία του νομίσματος.
Σπεύδουν να ξοδέψουν τα ρούβλια τους σε καταναλωτικά αγαθά
Αλλά αυτό ελάχιστα ηρέμησε τα νεύρα των πολιτών στο Metropolis Mall στη Μόσχα, όπου υπήρχαν ενδείξεις πως οι Ρώσοι έσπευδαν να μετατρέψουν τα μετρητά τους σε καταναλωτικά αγαθά προτού οι τιμές εκτιναχθούν. Σε ένα M.Video, ένα δημοφιλές κατάστημα ηλεκτρονικών ειδών, ένας υπάλληλος είπε ότι οι τιμές σε ρούβλια για τα iPhone ήταν «οι ίδιες προς το παρόν» αλλά ότι «θα μπορούσαν να αλλάξουν ανά πάσα στιγμή». «Εγώ θα αγόραζα τώρα, είπε».
Κι αν υπήρχε κάποιο σοκ στους δρόμους, το κλίμα στην επιχειρηματική κοινότητα ήταν ακόμη πιο θλιβερό. Αρκετοί ιδιοκτήτες μεσαίου μεγέθους εταιρειών δήλωσαν πως η εισβολή και η επακόλουθη απομόνωση της Ρωσίας έχουν καταστήσει τις επιχειρήσεις τους ασύμφορες εν μία νυκτί.
Ένας ιδιοκτήτης εταιρείας διαφημιστικών υπηρεσιών με 100 υπαλλήλους, είπε ότι επρόκειτο να ανακοινώσει σήμερα στους υπαλλήλους του ότι θα φύγει από τη χώρα για την Αρμενία με την σύζυγό του και τους δύο γιους του. «Θα τους πω ότι περνάμε σε μια κρίση που δεν έχουμε ξαναζήσει» είπε. «Είναι σαν να πετάς με ένα αεροπλάνο χωρίς κινητήρες ή οι κινητήρες να φλέγονται».
Ένας άλλος ιδιοκτήτης επιχείρησης με εκατοντάδες υπαλλήλους στις βιομηχανίες τροφίμων και ποτών ένιωθε ότι βρίσκεται στο σκοτάδι για το μέλλον υπό τον Βλαντιμίρ Πούτιν. «Δεν έχουμε ιδέα τι θα κάνει στη συνέχεια. Κανείς στην επιχειρηματική κοινότητα δεν έχει ιδέα πια. Έχω βιώσει πολλές οικονομικές κρίσεις εδώ, με την πανδημία να είναι η τελευταία» είπε και πρόσθεσε: «Αλλά υπήρχε πάντα ένας λόγος να συνεχίσεις να παλεύεις για την επιχείρησή σου. Τώρα δε βλέπω πια φως στο τέλος του τούνελ. Ακόμη κι αν επιτευχθεί ειρήνη, η ζημιά έχει γίνει. Πώς θα το αντιστρέψουμε;».
«Αφήσαμε τον κομμουνισμό πριν από 30 χρόνια - Θα γυρίσουμε πάλι εκεί;»
Για πολλούς Ρώσους, που ένιωθαν ότι είναι Ευρωπαίοι από το φαγητό που έτρωγαν και τον τρόπο που ζούσαν, είναι ξεκάθαρο ότι η χθεσινή μέρα σηματοδότησε μια στιγμή που ο πόλεμος ήρθε στο σπίτι τους.
«Νομίζω ότι ο κόσμος θα φοβάται να ξοδέψει χρήματα» είπε ένας επιχειρηματίας. «Αφήσαμε τον κομμουνισμό πριν από 30 χρόνια, συνηθίσαμε να έχουμε τις ανέσεις που έχει και η Δύση. Όλη αυτή η πρόοδος μπορεί να χαθεί. Δεν είμαστε πλέον μέλος της διεθνούς κοινότητας».