Σειρά πρωτοβουλιών έχει ήδη δρομολογηθεί από το ΥΠΟΙΚ, καθώς καλείται να διαψεύσει τις ανησυχίες ότι θα δημιουργηθούν καθυστερήσεις στην υλοποίηση πολιτικών, κυρίως εκείνων που αφορούν την καθημερινότητα των πολιτών.
Ταχύτερη μείωση του ιδιωτικού χρέους μέσω βιώσιμων ρυθμίσεων που θα ανοίξουν τον δρόμο σε χιλιάδες οφειλέτες να επιστρέψουν στην οικονομική κανονικότητα και αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης μέσω της όσο δυνατόν μεγαλύτερης αξιοποίησης κλειστών και ανεκμετάλλευτων ακινήτων, όχι μόνο των ιδιωτών αλλά και του δημοσίου, είναι δύο από τις προτεραιότητες της έχει θέσει η κυβέρνηση και βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα του υπουργείου Οικονομικών, που παρέλαβε ο νέος υπουργός Κυριάκος Πιερρακάκης.
«Θα δουλέψουμε σκληρά, με στόχους και χρονοδιαγράμματα, σε συνεργασία με όλους τους συναδέλφους μου Υπουργούς. Στο Υπουργείο Οικονομικών θα επιστρατεύσουμε τη δύναμη και τις εφαρμογές της ψηφιακής τεχνολογίας έτσι ώστε να ταράξουμε τα νερά και να πολλαπλασιάσουμε την ταχύτητα με την οποία τα προβλήματα βρίσκουν τις λύσεις τους. Στόχος μας είναι να φέρουμε μετρήσιμα αποτελέσματα. Στόχος μας είναι να πετύχουμε μια μικρή αλλαγή κάθε μέρα.» υπογράμμισε ο νέος υπουργός Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης. Και προσέθεσε ότι αποτελεί στοίχημα οι καλές επιδόσεις της οικονομίας να φτάσουν σε κάθε γωνία της χώρας «να φτάσουν σε κάθε ελληνικό σπίτι».
Τα μεγάλα ζητούμενα όπως είπε είναι οι μισθοί, η στέγη, οι επαγγελματικές ευκαιρίες, η χρηματοδότηση για νέες επιχειρηματικές προσπάθειες. «Θα αφιερώσουμε, θα αφιερώσω όλες μας τις δυνάμεις ώστε να απαντήσουμε στις αγωνίες σας.» ανέφερε ο νέος υπουργός.
Το στοίχημα με το στεγαστικό
Σε ότι αφορά το στεγαστικό, oι πληροφορίες αναφέρουν ότι η κυβέρνηση εξετάζει τη μείωση της φορολογίας εισοδήματος από μισθώματα αλλά και του ΕΝΦΙΑ, με στόχο την αποκλιμάκωση των ενοικίων αλλά και το «άνοιγμα» ακινήτων που παραμένουν κλειστά. Στο τέλος του καλοκαιριού, με την ολοκλήρωσης της εκκαθάρισης των φορολογικών δηλώσεων του 2025, θα αποτυπωθούν τα πρώτα αποτελέσματα νομού που δίνει τριετή φοροαπαλλαγή επί των μισθωμάτων των ιδιοκτητών που προχώρησαν στην ενοικίαση των «κλειστών» για τουλάχιστον 3 έτη ακινήτων τους καθώς σε εκείνους που «γύρισαν» τις μισθώσεις από βραχυχρόνιες σε μακροχρόνιες. Υπενθυμίζεται ότι η ρύθμιση αφορά μισθώσεις που έχουν ημερομηνία υπογραφής από 8 Σεπτεμβρίου 2024 ως 31 Δεκεμβρίου 2025.
Επίσης, το νέο σχέδιο νόμου για τις δωρεές προς το δημόσιο, τις σχολάζουσες κληρονομιές που παρουσίασε λίγα εικοσιτετράωρα πριν αποχωρήσει για το Μαξίμου ο Κωστής Χατζηδάκης στοχεύει στην άρση των γραφειοκρατικών εμποδίων και στην παροχή φορολογικών κινήτρων ώστε ακίνητα που κληρονομεί το δημόσιο ή ανήκουν σε ιδρύματα να αξιοποιηθούν για τη στέγαση νοικοκυριών.
Ειδικά σε ότι αφορά τις σχολάζουσες κληρονομιές το δημόσιο δεν γνωρίζει ποια είναι η οικονομική αξία των εκκρεμών κληρονομιών με αποτέλεσμα ακίνητα που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος να παραμένουν ανεκμετάλλευτα ή και να απαξιώνονται.
Τι θα γίνει με τα ώριμα ακίνητα από εκκρεμείς κληρονομιές
Σήμερα υπάρχουν 6.500 εκκρεμείς κληρονομιές εκ των οποίων 4.500 σχολάζουσες και 2.000 υπό εκκαθάριση. Τα «ώριμα» ακίνητα αυτής της κατηγορίας δεν ξεπερνούν τα 100 και αναμένεται σε συνεργασία με το υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας να αξιοποιηθούν στο πλαίσιο της στεγαστικής πολιτικής. Στόχος είναι αυτό το απόθεμα να αυξηθεί με όσο το δυνατόν ταχύτερους ρυθμούς.
Ένα ακόμα σημαντικό απόθεμα οικιστικών ακινήτων – περί τις 15.000 - βρίσκεται στα χαρτοφυλάκια των servicers και των τραπεζών η κυβέρνηση επέβαλε διπλασιασμός του ΕΝΦΙΑ κατά 100% αν στις 31/12/2025 δεν υπάρχει ενεργό ηλεκτρονικό μισθωτήριο, σε μια προσπάθεια να «πέσουν» αγορά όσο τον δυνατόν ταχύτερα περισσότερα ακίνητα . Για να συμβεί αυτό θα πρέπει να είναι τεχνικά και νομικά «ώριμα» ωστόσο απαλλαγή από βάρη/προβλήματα (πχ. τακτοποιήση πολεοδομικών αυθαιρεσιών, πραγματοποιήση σημαντικών επισκευών, εγγραφή στο υποθηκοφυλακείο κλπ) δεν είναι πάντα απλή υπόθεση, λόγω γραφειοκρατίας που πολλές φορές δεν έχει λογική.
Σύμφωνα με πληροφορίες στο προσεχές διάστημα θα δρομολογηθούν παρεμβάσεις ώστε να επιταχυνθούν οι διαδικασίες που αφορούν το κτηματολόγιο και να επισπευστούν νομικές διαδικασίες. Σε περιοχές της Αθήνας για παράδειγμα μπορεί να απαιτηθούν 12-15 μήνες για ένα πιστοποιητικό μεταγραφής και σε κάποιους δήμους έφτανε μέχρι πρόσφατα τα 2-3 χρόνια. Αιτήματα ανακοπών επί πλειστηριασμού του 2024 πήραν δικάσιμο μετά το 2030. Αν προστεθούν αναβολές και εφέσεις μια υπόθεση μπορεί να τελεσιδικήσει μετά από 8-9 χρόνια. Εκτιμάται ότι ένα 25% αυτών των «κλειστών» ακινήτων θα μπορούσαν να «ωριμάσουν» και να πέσουν στην αγορά τους επόμενους 12 μήνες. Με το μεγαλύτερο «αγκάθι» να είναι η γραφειοκρατία και η ύπαρξη διαδικασιών που πολλές φορές δεν έχουν λογική.
Η πρόκληση του ιδιωτικού χρέους.
Τις επόμενες ημέρες κατατίθεται στη Βουλή ρύθμιση με την οποία ανοίγει η περίμετρος των οφειλετών για τους οποίους η πρόταση ρύθμισης του Εξωδικαστικού Μηχανισμού θα γίνεται υποχρεωτικά αποδεκτή από τους πιστωτές, δηλαδή servicers κατά κύριο λόγο, τράπεζες και δημόσιο. Με την προωθούμε ρύθμιση διπλασιάζονται τα εισοδηματικά και περιουσιακά στοιχεία βάσει των οποίων ένα οφειλέτης αντιμετωπίζεται από τον Εξωδικαστικό ως ευάλωτος, συμπεριλαμβάνοντας τη μεσαία τάξη.
Εκτιμάται ότι η ρύθμιση αυτή, σε συνδυασμό με τις βελτιώσεις που επήλθαν στον Εξωδικαστικό ήδη από τον Δεκέμβριο του 2023 (επιπλέον ‘’κούρεμα’’ της οφειλής ως και 28% για ενυπόθηκα δάνεια, σταθερό επιτόκιο 3% για 3 έτη κ.λπ) θα αυξήσει περαιτέρω την αποτελεσματικότητα του Μηχανισμού που ήδη από τον περασμένο Δεκέμβριο καταγράφει υπερδιπλασιασμό των ρυθμισμένων οφειλών, οι οποίες φτάνουν τα 10,45 δις ευρώ.
Το έτερο μεγάλο ζήτημα, την λύση επεξεργάζεται ήδη εδώ και μερικού μήνες το υπουργείο Οικονομικών, είναι αυτό των δανειοληπτών με στεγαστικά ελβετικού φράγκου το οποίο άμεσα και έμμεσα απασχολεί περί τις 200.000 πολίτες. Ο πρώην υπουργός Οικονομικών, αντιπρόεδρος της κυβέρνησης εδώ και μερικά εικοσιτετράωρα Κωστής Χατζηδάκης έχει δεσμευθεί για την εξεύρεση μια «δίκαιης λύσης» που θα βάλει φρένο στην υπέρμετρη επιβάρυνση των δανειοληπτών λόγω της αλλαγής ισοτιμίας, «κουρεύοντας» την οφειλή αλλά λαμβάνει υπόψη όλες τις παραμέτρους και το εποπτικό πλαίσιο.
Μια σημαντική παράμετρος στην εξίσωση «ελβετικό φράγκο» είναι ότι περίπου 2 δις ευρώ αυτών των δανείων βρίσκονται στα χαρτοφυλάκια των servicers και έχουν υπαχθεί στις τιτλοποιήσεις του «Ηρακλή», οι οποίες φέρουν την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου