Τα… μεγάλα μέσα επιστρατεύει το υπουργείο Οικονομικών προκειμένου να εντοπίζει εγκαίρως τις… φλέβες χρυσού, δηλαδή τις σχολάζουσες κληρονομιές ήτοι τις κληρονομιές που είναι αδιάθετες και πρέπει να καταλήξουν στο Δημόσιο.
Σύμφωνα με Απόφαση του αρμόδιου υφυπουργού Α. Βεσυρόπουλου, κάθε πρόσωπο που γνωρίζει στοιχεία ή πληροφορίες σχετικά με περιουσίες του Κώδικα Κοινωφελών Περιουσιών και Σχολαζουσών Κληρονομιών, οφείλει να το δηλώσει χωρίς υπαίτια καθυστέρηση στη Διεύθυνση Κοινωφελών Περιουσιών του Υπουργείου Οικονομικών. Η δήλωση αυτή θα πρέπει να περιέχει κατά το δυνατόν ακριβή στοιχεία και κάθε άλλη χρήσιμη λεπτομέρεια, σχετικά με την καταδειχθείσα περιουσία. Ποιο είναι το κίνητρο; Αμοιβή που μπορεί να ανέρχεται σε ποσοστό έως 10% επί της αξίας της εκκαθαρισθείσας περιουσίας.
Ποιο είναι ακριβώς το πρόβλημα; Ας δούμε τι σημαίνει κατ’ αρχάς σχολάζουσα κληρονομιά. Είναι η κληρονομιά κινητής και ακίνητης περιουσίας που α) ο κληρονόμος της είναι άγνωστος ή β) δεν είναι βέβαιο ότι αποδέχτηκε την κληρονομία του προσώπου που απεβίωσε. Επομένως, σχολάζουσα κληρονομία είναι αυτή που βρίσκεται σε αναμονή μέχρις ότου βρεθεί ο κληρονόμος. Στο μεσοδιάστημα, τη διαχείρισή της ως αντιπρόσωπος του κληρονόμου ασκεί ο κηδεμόνας, που αναζητά ενδεχόμενους κληρονόμους. Ακριβώς εκεί εντοπίζεται το πρόβλημα.
Συχνά- πυκνά οι κηδεμόνες “διαχειρίζονται” για ίδιον όφελος αυτές τις περιουσίες, με αποτέλεσμα το Δημόσιο να χάνει εκατομμύρια ευρώ. Όταν το 2013 το υπουργείο Οικονομικών είχε κάνει σχετική νομοθετική ρύθμιση, οι υπηρεσίες είχαν υπολογίσει ότι οι σχολάζουσες κληρονομιές ανέρχονταν σε 2.017 και η αξία τους ξεπερνούσε τα 28 εκατ. Ευρώ. Έκτοτε, σιγή ασυρμάτου.
Ας δούμε και κάποιες χαρακτηριστικές περιπτώσεις, όπου η απόδοση τέτοιων περιουσιών στο Δημόσιο έγινε ακόμα και μετά από 30 χρόνια!
- Ακίνητο στη Γλυφάδα, ημερομηνία θανάτου των κληρονομουμένων από το ελληνικό Δημόσιο 20-12-1976, προς διαχείριση από την ΚΕΔ έτος 2007, 31 χρόνια από τον θάνατο μέχρι την εκποίησή του διά δημοπρασίας, με τιμή κατακυρώσεως 2.025.000 ευρώ.
- Σχολάζουσα κληρονομία Δ. Π. αποτελούμενη από δεκαπέντε αυτοτελή ακίνητα και μία πολυκατοικία, περιλαμβάνουσα είκοσι τρεις ανεξάρτητες οριζόντιες ιδιοκτησίες. Ημερομηνία θανάτου του κληρονομούμενου από το ελληνικό Δημόσιο 6-5-1994, προς διαχείριση από την ΚΕΔ τριών μόνο ακινήτων το έτος 2007, 13 χρόνια από τον θάνατο, τα δε υπόλοιπα γνωστοποιήθηκαν στην ΚΕΔ με αναφορά του κηδεμόνα στις 17-6-2010, δηλαδή δεκαεπτά χρόνια μετά τον θάνατο του κληρονομούμενου.
Άνθρωποι που έχουν ασχοληθεί με την “πληγή” των σχολαζουσών κληρονομιών υποστηρίζουν ότι το πρόβλημα θα λυθεί μόνο εάν υπάρξει ηλεκτρονική διασύνδεση των Ληξιαρχείων με την ΑΑΔΕ, προκειμένου να εντοπίζονται σε πραγματικό χρόνο και να διερευνώνται οι περιπτώσεις “ορφανών” περιουσιών. Ως τότε, το υπουργείο Οικονομικών ποντάρει στο κίνητρο της αμοιβής, η οποία δεν είναι, όμως, απολύτως διασφαλισμένη.
Κατ’ αρχάς, λαμβάνονται υπόψη η ακρίβεια και πληρότητα των παρεχόμενων πληροφοριών και στοιχείων, καθώς και οι κάθε είδους ενέργειές του, με τις οποίες τυχόν συνέβαλε ο “πληροφοριοδότης” στην ανάκτηση της περιουσίας. Από εκεί και πέρα, η δαπάνη της αμοιβής καλύπτεται από το ρευστό ενεργητικό της περιουσίας, αλλά μόνο εφόσον υπάρχει. Σε αντίθετη περίπτωση, κατά την κρίση του Δημοσίου ή του φορέα εκτέλεσης κοινωφελούς σκοπού, (αναλόγως σε ποιον περιέλθει η περιουσία), η δαπάνη μπορεί να καλυφθεί είτε με τη ρευστοποίηση περιουσιακών στοιχείων της περιουσίας είτε από τους πόρους του φορέα εκτέλεσης κοινωφελούς σκοπού, εφόσον η περιουσία περιέρχεται σ' αυτόν και επαρκούν οι πόροι του είτε τέλος από τον κρατικό προϋπολογισμό, αν η περιουσία περιέλθει στο Δημόσιο.