Ένα εγκωμιαστικό άρθρο για την Ελλάδα και τη διαχείριση της κρίσης του κορωνοϊού δημοσιεύει η Washington Post, τονίζοντας πως ενώ οι Έλληνες είναι ένας σχετικά απείθαρχος λαός, αυτή τη φορά ενώθηκαν μπροστά στον παγκόσμιο φόβο, φέρθηκαν έξυπνα και πλέον νιώθουν περήφανοι, ένα αίσθημα που είχαν να νιώσουν από την εποχή των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004.
Ωστόσο, όπως τονίζει το δημοσίευμα, η Ελλάδα θα βρεθεί αντιμέτωπη με ένα τεράστιο οικονομικό πλήγμα, που θα προέλθει κυρίως από τον τουρισμό, τονίζοντας πως η ίδια βιομηχανία που βοήθησε τη χώρα να βγει από την ύφεση, είναι τώρα έτοιμη να τη στείλει ξανά πίσω.
Ολόκληρο το δημοσίευμα της Washington Post αναφέρει:
Η Ελλάδα έχει έναν από τους γηραιότερους πληθυσμούς της Ευρώπης, ένα σύστημα υγειονομικής περίθαλψης αποδυναμωμένο από μια δεκαετία λιτότητας και μια μακρά ιστορία ανυπακοής των κυβερνητικών εντολών. Καθώς ο κορωνοϊός εξαπλώνεται σε όλο τον κόσμο, υπήρχε ανησυχία στην Αθήνα, πως αυτοί οι παράγοντες θα μπορούσαν συνδυαστικά να οδηγήσουν σε μια μνημειώδη ανθρώπινη τραγωδία.
Ωστόσο, προς έκπληξη πολλών εδώ, η Ελλάδα έχει αποφύγει μέχρι στιγμής αυτό το τρομερό σενάριο, και αντιθέτως εμφανίζεται ως παράδειγμα του πώς ακόμη και μια ευάλωτη χώρα μπορεί να συγκρατήσει τον ιό εάν κινηθεί γρήγορα και πείσει τους ανθρώπους να λάβουν σοβαρά την απειλή. «Δείξαμε τον καλύτερο εαυτό μας» δήλωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. «Και αυτό… μας γεμίζει με υπερηφάνεια, μας οπλίζει με περισσότερο θάρρος να συνεχίσουμε να παλεύουμε».
Ενώ η γειτονική χώρα της Μεσογείου, η Ιταλία συνεχίζει να ανακοινώνει ημερήσιο αριθμό περίπου 500 θανάτων, η Ελλάδα, με το 1/6 του πληθυσμού, δεν κατέγραψε ποτέ ημερήσιο αριθμό υψηλότερο από 9. Ο συνολικός αριθμός των νεκρών ανέρχεται σε 121 (χθες δημοσιεύτηκε το άρθρο), μεταξύ 2.408 επιβεβαιωμένων κρουσμάτων. Η κυβέρνηση έχει δηλώσει ότι θα άρει τους περιορισμούς από το πρώτο μισό του Μαϊου.
«Ο κόσμος πίστευε ότι το σύστημα υγείας της Ελλάδας δεν θα ήταν σε θέση να ανταπεξέλθει» δήλωσε ο Αλέξανδρος Κεντικέλης, καθηγητής πολιτικής οικονομίας και κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Μποκόνι στο Μιλάνο και πρόσθεσε πως η κυβέρνηση ανταποκρίθηκε γρήγορα, έχοντας επίγνωση των πιθανών προβλημάτων και πως τα «καλά αποτελέσματα έδωσαν στους ανθρώπους νέα ελπίδα».
Οι Έλληνες ήταν προετοιμασμένοι γι' αυτή την κρίση
Υπό μία έννοια, οι Έλληνες ήταν προετοιμασμένοι γι’ αυτήν την κρίση από την εμπειρία τους με μια δεκαετία βαθιάς οικονομικής ύφεσης. Δεν άργησαν πολύ να πειστούν πως ένα παγκόσμιο γεγονός θα μπορούσε και πάλι να ανατρέψει την κανονικότητά τους.
Όμως σε μια οδυνηρή συστροφή για μια χώρα που μόλις είχε αρχίσει να βγαίνει από τις οικονομικές της δυσκολίες, ακόμη και μια επιτυχημένη απάντηση ενάντια στον κορωνοϊό δεν θα σταματήσει τις επιπτώσεις. Πράγματι, η Ελλάδα προβλέπεται να αντιμετωπίσει ένα από τα βαρύτερα οικονομικά χτυπήματα στην Ευρώπη, λόγω της τεράστιας εξάρτησής της από τον τουρισμό. Η ίδια βιομηχανία που βοήθησε την χώρα να βγει από την ύφεση, είναι τώρα έτοιμη να την στείλει ξανά πίσω.
Τα μέτρα της Ελλάδας έναντι άλλων ευρωπαϊκών χωρών
Η Ελλάδα έθεσε αυστηρά περιοριστικά μέτρα αργότερα από ότι πολλές άλλες χώρες της Ευρώπης, αλλά σχετικά νωρίς όσον αφορά την εξέλιξη της πανδημίας του κορωνοϊού. Η Ελλάδα έκλεισε τα σχολεία στις 10 Μαρτίου, όταν είχε λιγότερα από 100 επιβεβαιωμένα κρούσματα. Έκλεισε τις καφετέριες, τα εστιατόρια, τα μουσεία και τα εμπορικά κέντρα στις 13 Μαρτίου, μετά τον πρώτο θάνατο και ανακοίνωσε εθνικό lockdown στις 23 Μαρτίου, όταν ο αριθμός των νεκρών ήταν 17. Αντίθετα, η Ιταλία επέκτεινε τα αυστηρά περιοριστικά μέτρα σε ολόκληρη την χώρα στις 10 Μαρτίου, όταν είχαν ήδη πεθάνει πάνω από 460 άτομα. Όταν η Ισπανία επέβαλε εθνικό lockdown στις 14 Μαρτίου, είχε καταγράψει 190 θανάτους.
Το σύστημα υγείας ανταπεξέλθηκε άμεσα
Η Ελλάδα ήταν ιδιαίτερα επιφυλακτική με τα νοσοκομεία της. Οι δαπάνες για την υγεία είχαν μειωθεί κατά περισσότερο από 30% κατά την διάρκεια των ετών κρίσης, αφήνοντας την χώρα με λιγότερα από 600 κρεβάτια εντατικής θεραπείας για έναν πληθυσμό 11 εκατομμυρίων. Και δεκάδες γιατροί εγκατέλειψαν την χώρα ως μέρος του brain drain. Έτσι, μπαίνοντας στο ξέσπασμα του κορωνοϊού, η Ελλάδα ήξερε ότι το σύστημά της δεν μπορούσε να αντέξει πολλή πίεση.
Άλλες χώρες με πολύ καλύτερη νοσοκομειακή υποδομή και περισσότερες μονάδες ΜΕΘ ανά πληθυσμό, διατήρησαν την ψευδαίσθηση ότι τα συστήματά τους θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν, οπότε καθυστέρησαν τα (αντίμετρα)» δήλωσε ο Γιάννης Τούντας, επικεφαλής του Ινστιτούτου Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής της Ελλάδος.
Το προσωπικό των νοσοκομείων της Αθήνας άρχισε να εκπαιδεύεται ώστε να χειριστεί την πανδημία του κορωνοϊού από τον Ιανουάριο, δήλωσε η Έλενα Καραμπατσάκη, σύμβουλος γενικής ιατρικής στο Νοσοκομείο Γεννηματά, ένα από τα μεγαλύτερα της πρωτεύουσας. Επιπλέον, στα μέσα Απριλίου, η κυβέρνηση είχε αυξήσει τις μονάδες εντατικής θεραπείας κατά 50%.
Τυχερό το σύστημα υγείας
Ωστόσο, το σύστημα υγείας ήταν τυχερό που το ξέσπασμα του κορωνοϊού δεν δοκίμασε την ικανότητά του, και πως τα δημόσια νοσοκομεία δεν είχαν ποτέ πάνω από 100 κρεβάτια εντατικής περίθαλψης που να χρησιμοποιούνται από ασθενείς με κορωνοϊό, οποιαδήποτε στιγμή. «Το σύστημα αντιμετωπίζει δυσκολίες να διαχειριστεί λιγότερα από μία πανδημία» λέει η Καραμπατσάκη. «Παραμένουμε ανεπαρκής».
Πολλά παραμένουν άγνωστα σχετικά με τον κορωνοϊό και η Ελλάδα είχε κάποια πλεονεκτήματα στον δικό της αγώνα. Ο ιός εξερράγη σε όλο τον κόσμο κατά την διάρκεια της χαμηλής περιόδου για τον ελληνικό τουρισμό. Η χώρα στερείται επίσης της πυκνότητας και της διασύνδεσης των χωρών που έχουν πληγεί περισσότερο στην Ευρώπη, όπως η Ισπανία και η Ιταλία.
Η Ελλάδα ήταν επίσης εξαιρετικά τυχερή που ο κορωνοϊός δεν φαίνεται να έπληξε τις γεμάτες δομές μεταναστών στα νησιά, όπου περισσότεροι από 40.000 άνθρωποι ζουν σε άθλιες συνθήκες χωρίς δυνατότητα προστασίας από τον ιό ή από πολλά άλλα. Οι εργαζόμενοι σε ομάδες βοήθειας χαρακτήρισαν αυτές τις δομές ως ωρολογιακές βόμβες για τον ιό. Υπό την πίεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των οργανισμών βοήθειας, η ελληνική κυβέρνηση έχει υποσχεθεί να μεταφέρει 2.380 μετανάστες που είναι ηλικιωμένοι ή έχουν προϋπάρχοντα νοσήματα, στην ηπειρωτική χώρα.
Ωστόσο και οι μετανάστες στην ηπειρωτική χώρα ζουν υπό συνθήκες υψηλού κινδύνου. Η Ελλάδα ανέφερε αυτή την εβδομάδα πως 150 άτομα βρέθηκαν θετικά στον κορωνοϊό σε ένα ξενοδοχείο που φιλοξενούνται μετανάστες και πρόσφυγες. Το ξενοδοχείο τέθηκε σε καραντίνα δύο εβδομάδων και 6 γιατροί προστέθηκαν στο τοπικό κέντρο Υγείας.
Το αίσθημα περηφάνιας των Ελλήνων
Αλλά στο σύνολο των Ελλήνων, η ανταπόκρισή τους στον κορωνοϊό έφερε ένα αίσθημα υπερηφάνειας που έλειπε από την χώρα τουλάχιστον από την περίοδο που φιλοξένησε τους Ολυμπιακούς Αγώνες το 2004. «Οι Έλληνες ξεκινούν με χαμηλές προσδοκίες» δήλωσε ο Νίκος Μαλκούτζης, εκδότης της ιστοσελίδας οικονομικής και πολιτικής ανάλυσης Macropolis.
Οι ελληνικές κυβερνήσεις, η μία μετά την άλλη, αγωνίστηκαν με πολύ πιο μετριοπαθή καθήκοντα από την απάντηση σε μια πανδημία. Όπως την υιοθέτηση των κανόνων για τα κράνη των ποδηλατών και κατά του καπνίσματος σε δημόσιους χώρους.
Το μήνυμα αυτής της κυβέρνησης να μείνει σπίτι, ωστόσο , έγινε αποδεκτό και αγκαλιάστηκε. Το μήνυμα προωθήθηκε από διάσημους Έλληνες, οι οποίοι συμβουλεύουν τους ανθρώπους να πλένουν σχολαστικά τα χέρια τους και να λένε ότι οι παππούδες πρέπει να βλέπουν τα εγγόνια τους μόνο από ασφαλή απόσταση – πίσω από ένα παράθυρο.
Ένα νέο αστέρι: ο Σωτήρης Τσιόδρας
Ένα νέο αστέρι έχει αναδυθεί. Κι αυτό είναι ο Σωτήρης Τσιόδρας, ένας εμπειρογνώμονας μολυσματικών ασθενειών και εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας. Σύμφωνα με δημοσκοπ0ήσεις, τα 2/3 των Ελλήνων συντονίζονται κάθε μέρα στις 6 το απόγευμα στο τηλεοπτικό του «ανακοινωθέν προόδου». Καθισμένος πίσω από ένα γραφείο σε ένα φωτεινό δωμάτιο, λέει τους αριθμούς και τις τελευταίες ιατρικές συμβουλές. Τις στεγνές αναφορές συχνά ακολουθούν προσωπικές σκέψεις και σχόλια για ενότητα, συμπόνια, που συχνά μοιάζουν με κήρυγμα. Η ανθρωπιά τους συγκινεί τις καρδιές πολλών Ελλήνων.
Πλήγμα για τον τουρισμό
Υπάρχουν όμως σοβαρές προκλήσεις μπροστά, συμπεριλαμβανομένων των ανησυχιών για την οικονομία. Μια πρόσφατη έκθεση του ΟΟΣΑ, η οποία εξέτασε τον αντίκτυπο του lockdown σε περισσότερες από 40 προηγμένες χώρες, προέλβεψε ότι η Ελλάδα θα αντιμετωπίσει το πιο έντονο οικονομικό πλήγμα.
Ο τουριστικός τομέας αντιπροσωπεύει περίπου το 25% του ελληνικού εργατικού δυναμικού – περίσσότερες από ένα εκατομμύριο θέσεις εργασίας. Αυτή την στιγμή, όλα είναι στον πάγο. Και ενώ οι Έλληνες αναμένουν πως η χώρα τους θα μπορέσει τελικά να μετατραπεί σε έναν σχετικά ασφαλή προορισμό, δεν είναι σαφές πότε οι παγκόσμιοι ταξιδιωτικοί πράκτορες θα επιτρέψουν στους τουρίστες να κάνουν διακοπές τόσο εύκολο όσο κάποτε.
Φωτογραφίες: AP